Paulownia omszona (Paulownia tomentosa).Szybkorosnące i wytrzymałe drzewo

Paulownia omszona - uprawa

To, co potrafi paulownia, nawet dla naukowców zakrawa na cud. Jej wyrastające wiosną z ziemi pędy jesienią mierzą nawet 3 m i mają ogromne liście. Rekordy bije Oxytree, której trzylatki są 15-20-metrowymi drzewami! Starsze okazy rosną wolno i maksymalnie do 25 m, a w polskich warunkach tylko do 10 m.
Liliowe, waniliowo pachnące kwiaty w pękach o długości do 30 cm ukazują się na bezlistnych gałęziach w końcu kwietnia, tworząc delikatny obłok. Dopiero później rozwijają się liście, które u starszych drzew mają długość około 25 cm. Po jesiennym przymrozku ścielą się na ziemi efektownym dywanem. Na gałęziach pozostają tylko owoce ? brązowe torebki (o długości 4 cm) zawierające po 2 tysiące nasion. W dobrych warunkach powstaje z nich łan siewek.
Paulownia przycinana co roku lub co dwa lata przy ziemi nie wyrośnie w drzewo i nie zakwitnie, ale zmieści się nawet w małym ogrodzie, zdobiąc go dużymi liśćmi.
Jest też kilka innych podobnych gatunków. Dwa razy większymi kwiatami zachwyca paulownia Fortune'a (P. fortunei), ale ma mniejsze liście.

Grozi nam nowy barszcz Sosnowskiego? Za pomocą in vitro powstało Oxytree. Na pierwszy rzut oka - drzewo idealne...

Paulownia omszona - uprawa z nasion

Paulownia omszona - wysiew

Nasiona paulowni (ok. 5 zł za opakowanie) wiosną lekko wciskamy (punktowo w sporych odległościach) w świeżą ziemię przeznaczoną do wysiewów. Na świetle kiełkują już po tygodniu. Ziemia nie może być za mokra ani za sucha ? od tego zależy powodzenie uprawy.

Paulownia omszona - sadzonki

Siewki szybko się rozwijają i trzeba je niezwłocznie rozsadzić do osobnych doniczek. Dopóki rosną w pojemniku, łatwiej chronić je przed mrozem, więc zaleca się wysadzać drzewka na miejsce stałe dopiero po roku.
Można również kupić sadzonki (kosztują ok. 25 zł). Zakwitają one po 3-4 latach, podczas gdy roślinom uzyskanym z nasion zajmuje to dwukrotnie więcej czasu.

Drzewa szybko rosnące. Jakie wybrać?

Paulownia omszona - kwitnienie

Dorodne kwitnące paulownie można podziwiać np. w ogrodach botanicznych we Wrocławiu, w Krakowie i Warszawie.

Jednak uprawiane amatorsko rzadko kwitną. Dlaczego?
- Młode pędy przemarzają. Niezdrewniałe części są wrażliwe na mróz. Roczne rośliny należy więc zimą chronić, np. okazy rosnące w pojemniku wnosić do pomieszczenia, a gruntowe osłaniać słomianym chochołem lub pokrowcem z włókniny. Przezimować może im pomóc wysokie ogrodzenie ustawione od strony, z której wieje wiatr.
- Zamierają starsze gałęzie lub całe rośliny. Przyczyną są choroby grzybowe. Zdrowiu drzew sprzyja jałowa, przepuszczalna i szybko nagrzewająca się gleba, nawożona tylko wiosną i nawadniana jedynie w czasie wiosennej lub lipcowej suszy. W żyznym, utrzymującym wilgoć podłożu paulownia szybko rośnie i ma większe liście, ale łatwiej choruje i przedwcześnie ginie. Co więcej, zasilanie do końca lata powoduje, że młode pędy jesienią późno drewnieją i przez to źle znoszą zimę.
- Kwiaty się nie rozwijają.
Pąki kwiatowe tworzą się jesienią. Giną, jeśli wymrozi je wiatr.
Dobrze zimują w ciepłych, słonecznych miejscach, np. pomiędzy blokami (drzewom nie szkodzi zanieczyszczone powietrze).

Paulownia jest często mylona z surmią

Surmia, inaczej katalpa (Catalpa) ma podobne do paulowni liście i kwiaty. Kwitnie jednak dopiero latem, gdy jej liście są już w pełni rozwinięte, potem tworzy długie, strąkowate owoce. Natomiast paulownia rozwija pąki kwiatowe przed liśćmi, a jej owocami są nieduże pękate torebki. Jeśli zaś chcemy rozpoznać niekwitnące i nieowocujące okazy, wystarczy się przyjrzeć pędom ? u surmii liście wyrastają w okółkach po trzy, a u paulowni ułożone są parami.

Wielka Wstęga Orderu Kwiatów Paulowni to drugi co do rangi order w Japonii. Podobny motyw ma Order Wschodzącego Słońca (kwiaty widać na zaczepie orderu). Uhonorowano nim też Polaków, m.in. w 2014 r. biotechnologa prof. Ryszarda Góreckiego.