Jak ogrzać cały dom kominkiem?

Kominek powietrzny z systemem DGP

System DGP to kanały, którymi ogrzane przez kominek powietrze trafia do wszystkich pomieszczeń w domu w sposób grawitacyjny lub wymuszony.

System grawitacyjny

Znad wkładu rozprowadza się kanały do pomieszczeń, aby umożliwić do nich swobodny dopływ gorącego powietrza. Układ ten jest tańszy niż wymuszony i działa nawet wtedy, kiedy nie ma prądu, ale maksymalna długość kanałów to 4 metry.

System wymuszony

System wymuszony od grawitacyjnego różni się tym, że kanały podłączone są do aparatu nawiewnego, czyli inaczej centrali lub turbiny. Wyposażony jest on w wentylator, który pracując, pobiera gorące powietrze znad kominka i wdmuchuje je do pomieszczeń. Dzięki temu długość kanałów może dochodzić do 10 metrów. Jednak ogrzewanie to nie będzie działać bez prądu, dlatego warto rozważyć zakup agregatu prądotwórczego.

Zalecenia montażowe

Montaż systemu DGP

Aby system DGP działał wydajnie i bezawaryjnie, musimy do jego budowy użyć odpowiednich materiałów instalacyjnych. Od anemostatów nawiewnych - umieszczonych w pokojach w suficie lub ścianach - do centrali z wentylatorem należy zastosować elastyczne rury - które dają się łatwo zamontować - z izolacją termiczną, aby zmniejszyć do minimum straty ciepła.

Inne rozwiązanie

Inna opcja to montaż sztywnych, izolowanych rur stalowych, ale są one droższe. Aby sieć kanałów nie szpeciła pomieszczeń, ukrywa się je na nieużytkowym poddaszu lub w podwieszanym suficie. Wielu fachowców zaleca zastosować w systemie DGP filtry, które zapobiegają przedostawaniu się kurzu znad kominka do ogrzewanych pomieszczeń.
Ponadto, aby zapewnić swobodny przepływ powietrza do pomieszczeń, należy podciąć drzwi, które do nich prowadzą.

Kominek z płaszczem wodnym

Urządzenie to może współpracować z grzejnikami, ogrzewaniem podłogowym lub z systemem mieszanym, a także podgrzewać wodę do mycia. Nowoczesne wkłady działają w układzie grzewczym zabezpieczonym naczyniem wzbiorczym otwartym lub zamkniętym , co ważne przejmują one nadmiar wody w instalacji, spowodowany zwiększeniem jej objętości wskutek wzrostu temperatury.

Kominek może być podstawowym źródłem ciepła, jednak nie jedynym. Model z płaszczem wodnym łączy się w instalacji grzewczej na przykład z kotłem na gaz. Aby było to możliwe stosuje się najczęściej zewnętrzny płytowy wymiennik ciepła lub bufor, czyli czyli zbiornik o dużej pojemności pełniący funkcję magazynu energii cieplnej. Zewnętrzny płytowy wymiennik ciepła lub bufor oddzielają obieg kominkowy od reszty instalacji. Zdaniem wielu fachowców warto rozważyć zwłaszcza to drugie rozwiązanie, chociaż na taki zbiornik, ze względu na jego wielkość - może mieć pojemność 500-1000 l - należy przewidzieć odpowiednie miejsce.

Kiedy warto wybrać bufor?

Bufor jest szczególnie polecany w instalacji wodnego ogrzewania podłogowego oraz mieszanej. Ma to związek z tym, że w kominku raz pali się mocniej, raz słabiej, a więc woda wypływająca z płaszcza wodnego ma na przykład raz 80, raz 60°C. W buforze jej temperatura zostaje uśredniona i do instalacji c.o. trafia woda o takiej temperaturze, jaka jest w danej chwili wymagana. W ogrzewaniu podłogowym temperatura zasilania nie powinna przekraczać 55°C, dlatego wodę pobieraną z bufora miesza się z chłodną powracającą do kominka, dzięki czemu zapewnia to odpowiednio zaprogramowany sterownik i trójdrożny zawór mieszający.

Ponadto dzięki buforowi mamy ciepłe grzejniki lub podłogę oraz wodę do mycia jeszcze przez długi czas po zakończeniu palenia. Umożliwia on również włączenie do systemu grzewczego kolejnego urządzenia - na przykład kolektorów słonecznych - gdyby w przyszłości zaszła taka konieczność.

Uwaga! Każdy kominek wodny powinien być wyposażony w trójdrożny zawór mieszający, który kontroluje temperaturę wody powracającej z instalacji. Nie może być ona niższa niż 55°C, gdyż wtedy para wodna zawarta w spalinach skrapla się na wewnętrznych ściankach wkładu i w połączeniu z sadzą tworzy smolistą maź. Jest doskonałym izolatorem, więc sprawność kominka spadnie.

Jakie wyposażenie w układzie otwarty?

W instalacji grzewczej, w której będzie działał kominek z płaszczem wodnym musi być zamontowane naczynie wzbiorcze. Może być ono otwarte - wówczas, kiedy temperatura wody w systemie wzrośnie, a przez to także jej objętość, nadmiar wody przeleje się przez to naczynie i trafi do kanalizacji. Dzięki temu ani instalacja, ani wkład nie zostaną uszkodzone. Wadą takiego rozwiązania jest to, że krążąca w instalacji woda ma przez otwarte naczynie kontakt z powietrzem, a więc jest narażona na korozję spowodowaną obecnością tlenu.

Jakie wyposażenie w układzie w zamkniętym?

Część użytkowników decyduje się na montaż naczynia zamkniętego, w którym znajdują się dwie komory - jedna wypełniona gazem, druga - wodą. Obydwie komory oddziela elastyczna membrana, która rozciąga się pod wpływem wzrostu temperatury i ciśnienia wody grzejnej. W takim systemie należy zamontować wkład z wężownicą, która umożliwia jego schłodzenie, gdyby rozgrzał się zbyt mocno. Wężownica powinna być podłączona do instalacji wodnej przez specjalny zawór, który pod wpływem wysokiej temperatury uruchamia przepływ zimnej wody, aby schłodzić płaszcz. Ważnym elementem układu z wkładem wodnym jest pompa obiegowa (wymusza krążenie w niej wody grzejnej) zasilana energią. Na wypadek braku zasilania z sieci warto kupić agregat prądotwórczy lub zasilacz UPS.

Jak sterować kominkiem?

W każdym wkładzie kominkowym mamy możliwość regulacji ilości powietrza dopływającego do paleniska - im mniej powietrza, tym wolniej spala się paliwo w kominku. Z reguły obowiązuje następująca zasada - na początku, podczas rozpalania, otwieramy dopływ powietrza na maksimum, żeby wkład kominkowy i komin osiągnęły odpowiednią temperaturę. Kiedy w palenisku dobrze się już rozpali, należy zmniejszyć dopływ powietrza do około 50%. Dzięki temu spowolnimy proces spalania, a w efekcie zmniejszymy ilość spalanego paliwa i wydłużymy czas grzania kominka, nie tracąc na jakości procesu spalania. Jeśli jednak ograniczymy dopływ powietrza za bardzo, to szyba kominka szybko się okopci, a z komina wydobywać się będzie czarny dym, co ma związek z obecnością w nim niedopalonych związków chemicznych.

Montaż sterownika

Ręczne sterowanie pracą kominka jest dość uciążliwe, dlatego wielu użytkowników decyduje się na montaż sterownika, odpowiedniego do danego rodzaju wkładu. Aby jednak było możliwe, powietrze do paleniska musi być doprowadzane kanałem nawiewnym.

Regulacja pracy kominka

Regulacja pracy kominka z DGP

W takim rozwiązaniu sterownik najczęściej mierzy temperaturę spalin lub wkładu kominkowego oraz temperaturę w domu i na tej podstawie reguluje ilość powietrza, jaka wpływa do paleniska. Co jakiś czas zmienia się więc położenie przepustnicy w kanale nawiewnym, aby utrzymać ustawioną przez domowników temperaturę we wnętrzu domu.

Regulacja pracy kominka z płaszczem wodnym

W tej opcji sterownik zazwyczaj odczytuje temperaturę wody wypływającej z kominka oraz temperaturę w buforze lub płytowym wymienniku ciepła i na podstawie tych pomiarów reguluje proces spalania. Tego typu sterowniki są zwykle zaawansowanymi urządzeniami, które mogą również kierować działaniem instalacji centralnego ogrzewania, podgrzewania wody użytkowej, a także układu z kolektorami słonecznymi. Wtedy wystarczy kupić jeden, droższy sterownik, który będzie sterował całym systemem, złożonym z kilku źródeł ciepła w naszym domu, zamiast kilku tańszych, dla każdej instalacji osobno. Możemy też zastosować automatykę pogodową, wyposażoną w dodatkowy czujnik, który instaluje się na ścianie zewnętrznej domu. Mierzy on temperaturę na dworze i w momencie jej spadku, spowoduje podniesie temperatury wody grzejnej, aby utrzymać komfort cieplny w domu, zadany wcześniej przez użytkownika. I odwrotnie, gdy na zewnątrz zrobi się cieplej, sterownik obniży temperaturę wody dopływającej np. do grzejników.

Co jeszcze należy wiedzieć o sterowaniu kominkiem?

Rozbudowany, ale przez to droższy sterownik kominkowy reguluje pracę przepustnicy w sposób płynny, zaś prostszy model może ją tylko otwierać lub zamykać. W praktyce wygląda to następująco. Jeśli chcemy, aby woda wypływająca z kominka miała 60°C, to po osiągnięciu tej wartości pierwszy ze sterowników przymknie przepustnicę jedynie trochę, zaś drugi zamknie ją całkiem. W kominku ogień przygaśnie, temperatura w instalacji spadnie, a potem przepustnica znów zostanie otwarta. Jeśli nie mamy odpowiednich środków finansowych na zakup zaawansowanego sterownika, lepiej wybrać prostszy model, niż zdecydować się na sterowanie ręczne.