Dach dwuspadowy: konstrukcja, pokrycie i zalety

Konstrukcja dachu dwuspadowego

Dobry dach podkreśla walory elewacji i kryje jej ewentualne wady. Nieprzemyślany może przyczynić się do estetycznego bałaganu i zaburzyć proporcje budynku. Oszczędna geometria domu przykrytego dwoma połaciami wpisuje się niemal w każde otoczenie. Taki dom wygląda tak samo dobrze, jeśli na działce ustawi się go w stronę drogi kalenicą czy też szczytem. Nie ma także znaczenia, czy w bezpośrednim sąsiedztwie budynku parterowego powstaje budynek z wysokim poddaszem użytkowym - jeśli obydwa zamknięte będą dwoma połaciami, nawet różnie ustawionymi w stosunku do stron świata, w odmiennych kolorach i przełamane lukarnami, otoczenie będzie sprawiało wrażenie spójnego.

Zalety dachu dwuspadowego

Dach dwuspadowy wrósł w naszą tradycję i mocno się w niej zakorzenił. Kiedyś ten styl narzucała rzeczywistość. Prosta forma oznaczała oszczędność środków i solidną realizację - w myśl zasady, że im coś jest bardziej skomplikowane, tym szybciej się zepsuje. Warto więc docenić zalety dachu dwuspadowego, głównie takie jak:

• dach dwuspadowy jest stosunkowo tani w budowie - jego powierzchnia jest dość mała, a prosta forma ogranicza konieczność stosowania licznych (i drogich) akcesoriów dodatkowych, niezbędnych do prawidłowego wykonania pokrycia;
• - forma dachu dwuspadowego ogranicza ryzyko popełnienia błędów wykonawczych; - dach dwuspadowy ma klasyczny i uniwersalny kształt, pasujący do różnego rodzaju otoczenia i charakteru domu;
• pod dachem dwuspadowym powstaje przestrzeń, którą można funkcjonalnie wykorzystać;
• duży kąt nachylenia oznacza skuteczne odprowadzanie wody i bezproblemowe zsuwanie się śniegu;
• płaszczyzna dachu bez załamań jest dodatkowym plusem;
• na dachu nie ma słabych punktów (nie licząc komina), które szybciej mogłyby zacząć przeciekać.

Podsumowując, dach dwuspadowy przede wszystkim dobrze wygląda i jest prosty w wykonaniu. Umożliwia łatwe doświetlenie poddasza, nawet jeśli to będą okna umieszczone w ścianach szczytowych. Przy odpowiednim spadku połaci pozwala na różne wykorzystanie poddasza do celów użytkowych.

Wady dach dwuspadowy

Wadą jest ograniczenie możliwości wykorzystania konstrukcji dachu dwuspadowego ze względu na szerokość budynku. To rozwiązanie sprawdzi się tylko tam, gdzie szerokość bryły nie przekracza 11 metrów. W przeciwnym razie konieczne jest wzmocnienie konstrukcji przez dodatkowe słupy podporowe.

Jaki kąt nachylenia połaci?

W   dachu dwuspadowym kąt, pod jakim ustawione są dwie połacie, zależy głównie od sposobu zagospodarowania poddasza ? Duży kąt nachylenia dachu pozwala na skuteczne odprowadzanie wody i bezproblemowe zsuwanie się śniegu. Dach kryjący poddasze użytkowe jest bardziej stromy niż ten nad domem parterowym. We współcześnie budowanych domach z poddaszem użytkowym dachy mają zwykle kąt nachylenia około 45°, co pozwala zachować dawne, dobre proporcje między dachem a ścianą. W domach parterowych dachy zdecydowanie są niższe ? dominują proporcje 1:1,1 lub 1:1,2. Jeśli dach jest zbyt niski, bardziej wyeksponowane są ściany. Ich monotonną, płaską powierzchnię rozbija się wtedy elementami i detalami rozrzeźbiającymi bryłę domu: wykuszami, balkonami, lub podkreśla okiennicami. Jeśli ze względu na proporcje między dachem a ścianą dach wydaje się zbyt mały, można go optycznie powiększyć, wysuwając okap. Dach dwuspadowy niesymetryczny posiadać będzie różne powierzchnie połaci dachu i odmienne kąty nachylenia.

Dwuspadowy dach i jego koszty

Dach dwuspadowy to najlepsze sprawdzone rozwiązanie dla niskich budynków jednorodzinnych. Dach dwuspadowy jest niezawodny, praktyczny i stosunkowo niedrogi, zarówno pod względem konstrukcyjnym, jak i architektonicznym. Ten typ dachu obejmuje dwie pochyłe płaszczyzny, które stykają się górnymi krawędziami. Punkt styku nazywa się grzbietem. W efekcie dach przyjmuje formę trójkąta, który opiera się na bryle budynku i zamyka się u góry kalenicą. Dachy dwuspadowe mogą mieć różny kąt nachylenia i wysokość spadku.

Dach dwuspadowy jest popularnym rozwiązaniem ze względu na łatwość konstrukcji i wysoką wydajność. Jego konstrukcja pozwala uniknąć użycia skomplikowanych elementów, zapewniając jednocześnie niezawodność, ochronę przed wpływami zewnętrznymi i uszkodzeniami.

Koszt budowy dachu jest uzależniony od jego wielkości. Za budowę dachu dwuspadowego będziemy musieli zapłacić od 28 do 50 tysięcy złotych, przy założeniu, że jego powierzchnia nie przekroczy 150 m2. Cena obejmuje koszty materiałów i robociznę.

Energooszczędnie bez okapów

Jeśli zależy nam na tym, żeby dom był energooszczędny, warto się zdecydować na dach dwuspadowy bez okapów. Podobnie jak bryła całego budynku, powinien być jak najprostszy, bez wielu załamań i lukarn. Im mniej połaci dachowych, tym oszczędniej (energetycznie i kosztowo). W ten sposób powstaje zwarta bryła budynku, którą łatwiej jest skutecznie ocieplić, a do jej ogrzania potrzeba mniej energii. Mniejsza powierzchnia dachu o dwóch skośnych połaciach niż w przypadku dachu dwuspadowego sprawia, że następują mniejsze straty ciepła przez dach. Poza tym połacie dachu dwuspadowego to odpowiednie miejsce na montaż kolektorów słonecznych lub paneli fotowoltaicznych. Przed decyzją o ich montażu trzeba jednak uwzględnić orientację połaci dachu względem stron świata.

Prosty dwuspadowy dach: czym go pokryć?

Na etapie projektu, inwestor powinien także zdecydować o wyborze rodzaju pokrycia dachowego, ponieważ ma to duży wpływ na obciążenie konstrukcji.

Na rynku jest spory wybór materiałów do krycia dachów, jednak największą popularnością cieszą się niezmiennie dachówki ceramiczne i cementowe oraz blachodachówka. Dość często wybierany jest także gont bitumiczny, a ostatnimi laty do łask wraca też blacha płaska, w nowocześniejszym i ładniejszym wydaniu.

Do najtrwalszych materiałów pokryciowych zalicza się dachówkę ceramiczną, blachę miedzianą i tytanowo-cynkową. Zawsze warto porównywać okresy gwarancji wybranych materiałów, bo mogą znacznie się różnić: najtańsze blachodachówki od 5 do 10 lat, podczas gdy dachówki ceramiczne aż 50 lat. Od tego, czym zechcemy pokryć dach, będzie zależała jego konstrukcja, w tym przekroje i rozstaw krokwi oraz sposób wstępnego krycia: czy będzie to folia, a nad nią ruszt z łat i kontrłat, czy też sztywne poszycie.

Dachówki

Wśród dostępnych na rynku dachówek każdy może znaleźć model najbardziej pasujący do wyglądu domu. Zwolennicy klasyki wybiorą kształty nawiązujące do tradycyjnych pokryć typu mnich-mniszka czy karpiówka, wielbiciele nowoczesnych form sięgną po dachówki w kształcie prostokątów, tworzące na dachu modną płaską powierzchnię. Bogate propozycje producentów dachówek pozwalają dzisiaj na ułożenie wyróżniającego się pokrycia.

Obecnie na rynku dostępne są dachówki w wielu kolorach, ale i tak największą popularnością cieszą się te tradycyjne: ceglaste, brązowe czy grafitowe. Oprócz typowych modeli znajdziemy na rynku także dachówki w niespotykanych wcześniej kolorach. Powłoki są uszlachetniane, zyskują połysk, a czasem specjalne postarzenie. Nowością są też dachówki wielkoformatowe, o wymiarach znacznie większych niż tradycyjne.

Pokrycia z blach

Blacha to materiał chętnie wykorzystywany do krycia dachów - najczęściej w postaci blachodachówki lub blachy płaskiej.

Blachodachówki są popularne ze względu na przystępne ceny oraz duży wybór profili, kolorów i powłok. Mogą imitować nie tylko dachówki, ale też inne pokrycia, na przykład łupek lub gont drewniany. Przy wyborze blachodachówki warto zwracać uwagę na jej właściwości techniczne, które zależą od rodzaju blachy użytej do produkcji rdzenia oraz zastosowanych powłok ochronnych. Blachodachówki mogą być też wykończone posypką, czyli drobnoziarnistym kruszywem ceramicznym lub kamiennym. Jest ona powleczona żywicą akrylową lub poliestrem, wzbogaconymi biocydami. Znacznie opóźniają one pojawienie się zielonego nalotu.

Na rynku dostępne są płaskie blachy powlekane (czyli wykończone podobnymi powłokami jak blachodachówki) albo stopowe (na przykład cynkowo-tytanowe, miedziane, aluminiowe) - w naturalnym kolorze albo fabrycznie patynowane. Blachy stopowe są odporne na korozję, warto więc je wybierać, gdy dom stoi na terenach o dużej wilgotności.

Materiał na pokrycie z blachy płaskiej może mieć formę zwojów i arkuszy, paneli lub płytek. Dachy z nowoczesnej blachy płaskiej wyglądają bardzo efektownie, jednak powinien je układać doświadczony fachowiec. Pod blachą płaską trzeba ułożyć sztywne poszycie, najlepiej z desek. Ważną sprawą jest zapewnienie cyrkulacji powietrza pod blachą; dlatego albo trzeba ułożyć pod nią specjalną membranę separacyjną, albo zrobić deskowanie jako ażurowe.

Blacha trapezowa jest chętnie używana do krycia dachów dwuspadowych typowych dla nowoczesnej architektury. Może mieć różną wysokość fali. Chętnie stosuje się ją ze względu na przystępną cenę.

Pokrycia naturalne

Gonty lub wióry drewniane można ułożyć na każdym dachu. Pokrycie drewniane zaraz po ułożeniu ma naturalny kolor, ale pod wpływem deszczu i promieni słonecznych szarzeje. Dlatego przed ułożeniem na dachu materiał na pokrycie można zaimpregnować bezbarwnym lub kolorowym impregnatem. Gonty wykonuje się z drewna modrzewiowego, świerkowego, jodłowego lub dębowego. Mogą być cięte (wtedy mają gładką powierzchnię) lub łupane (z nieregularną, chropowatą powierzchnią).

Trwała trawa, jaką jest trzcina pospolita, to roślina, która jest materiałem o dobrych właściwościach termoizolacyjnych. Ma wysoką tolerancję na ogień, mróz, wysokie pH i zasolenie, dlatego doskonale nadaje się na materiał pokryciowy dachu.

Łupek jest produktem natury, powstał ponad 350 milionów lat temu z miki, czyli skały osadowej złożonej z wielu warstw minerału. Jego wszechstronność architektoniczna i wytrzymałość czynią z niego idealny materiał budowlany. Jednak na dachach dwuspadowych raczej go nie znajdziemy.

Pokrycia bitumiczne

Gonty bitumiczne są elastyczne i łatwe do wyginania, dlatego dobrze sprawdzą się przy kryciu każdej połaci. Pasy gontów są niewielkie, więc przy ich układaniu na połaciach urozmaiconymi lukarnami czy oknami dachowymi nie powstaje wiele odpadów. Odciętymi fragmentami można pokryć inne miejsca.

Zaletą gontów bitumicznych jest też ich mała masa. Jeden metr kwadratowy dachówki bitumicznej waży od 7 do 16 kg. Jeśli więc po latach zdecydujemy się na inny kolor czy kształt gontu, możemy to zrobić bez zrywania starego pokrycia. Wystarczy położyć nową dachówkę bitumiczną na starej, gdyż nie obciąży to zbytnio więźby dachowej.
Nie bez znaczenia jest też łatwość montażu, przy którym nie są wymagane specjalistyczne narzędzia dekarskie. Ułożenie pokrycia jest proste i szybkie. Także konserwacja dachówek nie stanowi dużego problemu. Gdy na pokryciu pojawią się mchy czy porosty, wystarczy zastosować preparaty do ich usuwania.

Niski koszt budowy

Z  ekonomicznego punktu widzenia dach dwupołaciowy jest rozwiązaniem idealnym, bez względu na to, jakiego materiału pokryciowego chcielibyśmy użyć. Za rozwiązaniem takim przemawiają takie fakty jak: łatwość i szybkość wykonania więźby i pokrycia, znikoma ilość odpadów podczas budowy, brak wrażliwych miejsc, które najprędzej ulegają uszkodzeniom (załamania połaci), niewielka ilość obróbek blacharskich, bezproblemowa adaptacja poddasza na cele mieszkalne i większa przestrzeń pod dachem do wykorzystania niż w przypadku innych typów konstrukcji. Dach taki łatwiej także doświetlić niż każdy inny. Wystarczy ściany szczytowe zaopatrzyć w klasyczne okna elewacyjne. Bez przebijania płaszczyzny dachu wpuścimy słońce do pokoi pod skosami, a w razie potrzeby możemy jeszcze zastosować doświetlenie lukarną. W szczycie możemy także zażyczyć sobie balkon, który otworzy dom na otoczenie i zwiększy powierzchnię użytkową poddasza.

Producenci i dystrybutorzy
Pokrycia dachowe i akcesoria do nich oferują m.in.:

• BLACHOTRAPEZ | www.blachotrapez.eu/pl | tel. 18 26 85 200
• BLACHY PRUSZYŃSKI | www.pruszynski.com.pl | tel. 22 738 60 00
• CREATON/EURONIT | www.creaton.pl | tel. 32 62 49 500
• MONIER BRAAS | www.monier.pl | infolinia: 801 900 555
• PLANNJA | www.plannja.pl | tel. 46 85 81 600
• RHEINZINK | www.rheinzink.pl | tel. 22 789 91 91
• RÖBEN | www.roben.pl | tel. 71 39 78 109
• RUUKKI | www.ruukkidachy.pl | tel. 46 85 81 600
• WIENERBERGER | www.wienerberger.pl | infolinia: 22 514 20 20