Niecierpki. Ozdoba zacienionych rabat
Nie ma lepszych roślin do cienistych zakątków niż niecierpki. Nawet tam obficie kwitną, czarując błyszczącymi liśćmi i intensywnymi barwami kwiatów.
Niecierpki (Impatiens ) w rękach hodowców ujawniły ogrom swych możliwości. Producenci tworzą nowe odmiany, które grupują w serie. W każdej znajdziemy rośliny o kwiatach białych i czerwonych, reszta zależy od serii: różne odcienie różu, fioletu, oranżu. Kwiaty niecierpków bywają też dwubarwne i pełne. Liście są zielone, w tonacji bordo, czasem zdobią je paski.
Oczka i gwiazdki
Kępami wysokości zaledwie 20 cm, pojedynczymi kwiatami i niezwykłymi, błyszczącymi liśćmi wyróżniają się niecierpki sułtańskie, zwane także niecierpkami Waleriana. Można je sadzić bardzo gęsto. Większość ma okrągłe kwiaty o średnicy 2 cm.
Popularnością cieszą się odmiany z barwnymi oczkami. Jasnoróżowa 'Bright Eye' z serii Impuls ma ciemniejszy środek, a 'Pink Picote' z tej samej serii - ciemnoróżową obwódkę na płatkach. Odmiany z serii Florette Star mają wewnątrz kwiatu białą gwiazdkę.
Wdzięczne jednobarwne lub dwubarwne różyczki tworzą odmiany z serii Fiesta. 'Lawender Orchid' ma kwiaty lila z domieszką błękitu i ciemniejszy środek, a 'Sparkler Cherry' - różowo-białe. Serię tę wyróżnia jeszcze jedna cecha: w wiszących pojemnikach rośliny przyjmują regularny, kulisty pokrój.
W donicach dobrze się czują także niecierpki z serii Spellbound. Posadzone w skrzynkach mają pędy długości 0,5 m, na rabatach tworzą poduchy metrowej szerokości. Są odporne na deszcze i upały.
Dwa razy większe
Dorodne kwiaty o średnicy prawie 4 cm mają niecierpki nowogwinejskie. Są nieco bardziej wrażliwe na niskie temperatury, za to lepiej znoszą nasłonecznienie.
Blaszkami liściowymi z jasnym środkiem chlubią się odmiany z serii Painted Paradise (m. in. kwitnąca na biało 'White', 'Red' o kwiatach czerwonych i ogniście pomarańczowa 'Orange Red').
Odmiany z serii Kokomo silnie się rozkrzewiają. 'White' jest śnieżnobiała, 'Bright Violet' fioletowa, 'Orchid Star' liliowa. 'Dark Salmon' ma łososiowe kwiaty z ciemnym oczkiem w białej obwódce.
Wiele odmian o wyjątkowo dużych kwiatach znajdziemy w serii Harmony, m.in. pomarańczową 'Orange Blaze', różową 'Dark Lilac', amarantową 'Magenta'. Bardzo atrakcyjne są odmiany o liściach w odcieniu bordo, np. 'Raspberry Cream' o dwubarwnych kwiatach.
Bogatą paletę barw i różnorodne kształty kwiatów ma seria Paradise. U 'Dark Betio' osadzone są one na mocnych szypułkach; płatki są intensywnie różowe, a liście ciemne z domieszką purpury. Błyszczące płatki 'Yoco' przyjmują barwę lawendową, kwiat zdobi od wewnątrz białe oczko, a liście są jasnozielone. 'Coiba' ma perłowe płatki i owalne liście w tonacji butelkowej zieleni.
W serii Tamarinda na uwagę zasługuje m.in. 'White' o lśniących kwiatach i dwubarwne 'Bi-colour' (np. 'Purple Bi-colour' o paskowanych różowych płatkach).
Urocze miniaturki
Hitem tego sezonu są niecierpki z serii Cheeky. Mają one pojedyncze lub pełne kwiaty o średnicy zaledwie 1 cm. Dorastają do wysokości 10-15 cm. W przeciwieństwie do innych niecierpków mogą rosnąć na słonecznych stanowiskach. Znakomicie nadają się na kwitnące dywany.
Nieco większe, pełne kwiaty (o średnicy do 2 cm) i zwisające pędy mają odmiany z serii Musica, które świetnie prezentują się w donicach.
Na rabatach...
Niecierpki to wdzięczny materiał do ogrodowych aranżacji. Można z nich utworzyć kolorową obwódkę na brzegu rabaty, klomb pod koroną drzewa albo kobierzec w ocienionym murem zakątku.
Odmiany rozrastające się w szerokie kępy są efektownym elementem rabat z roślin jednorocznych. Towarzyszyć im mogą begonie, lobelie, żeniszki, lizymachie oraz starce i koleusy.
Niecierpki doskonale wyglądają w towarzystwie bylin: host, paproci, tawułek, tojadów lub liliowców. Nie należy ich jednak sadzić w zbyt bliskim sąsiedztwie, by rozkładające się liście bylin nie odcinały niecierpkom dostępu do światła.
... i w pojemnikach
Niecierpki doskonale rosną w donicach i typowych skrzynkach balkonowych. Podłoże powinno być przepuszczalne (można użyć gotowej mieszanki dla roślin balkonowych). Pojemniki z niecierpkami mogą dekorować miejsca będące azylem przed południowym skwarem.
Rozwieszone pod sufitami balkonów lub na ścianach tarasów wyglądają jak olbrzymie barwne kule, a umieszczone na kilku poziomach zlewają się w kwietną kaskadę. W pojemnikach najlepiej sadzić odmiany tworzące szerokie kępy i te o zwisających pędach. Można je komponować z plektrantusem, werbeną, lwią paszczą, diascją.
Czego im trzeba
Idealnym miejscem dla niecierpków są zakątki o wystawie wschodniej lub północnej. Dobrze czują się w cieniu drzew lub pod ażurowym zadaszeniem tarasów. Posadzone na słonecznych rabatach powinny być osłonięte przed promieniami słońca wysokimi roślinami. Dotkliwy brak światła lub jego nadmiar ogranicza kwitnienie i powoduje nadmierne wyciąganie się pędów.
W ogrodzie zadowalają się przeciętną ziemią. Nie służą im tylko jałowy piasek i ciężka glina. Podłoże powinno być zawsze lekko wilgotne. Trzeba też mieć baczenie na niecierpki rosnące pod drzewami. Będą one wymagały regularnego nawadniania i nawożenia, gdyż korzenie drzew są dla nich zbyt silną konkurencją w dostępie do wody i składników odżywczych. Okazów posadzonych na rabatach w żyznej ziemi dokarmiać nie trzeba. W pojemnikach ziemia łatwo przesycha, dlatego niecierpki ros-nące w takich warunkach trzeba stale podlewać. W chłodne dni wodę dozujemy z umiarem, bo delikatne korzenie łatwo gniją. Rośliny dokarmiamy (najlepiej na początku sezonu) nawozami o przedłużonym działaniu lub stosujemy mocno rozcieńczone roztwory preparatów wieloskładnikowych dla roślin kwitnących.
Niecierpki potrzebują umiarkowanie wilgotnego powietrza. Posadzone np. na tarasie o wystawie południowej będą słabo rosły. Z kolei nadmiar wilgoci grozi wystąpieniem szarej pleśni. Takie kłopoty pojawiają się w czasie długo utrzymującej się deszczowej pogody. Liście pokryte plamami lub kożuszkiem pleśni usuwamy, zanim choroba się rozprzestrzeni.
Oczka i gwiazdki
Kępami wysokości zaledwie 20 cm, pojedynczymi kwiatami i niezwykłymi, błyszczącymi liśćmi wyróżniają się niecierpki sułtańskie, zwane także niecierpkami Waleriana. Można je sadzić bardzo gęsto. Większość ma okrągłe kwiaty o średnicy 2 cm.
Popularnością cieszą się odmiany z barwnymi oczkami. Jasnoróżowa 'Bright Eye' z serii Impuls ma ciemniejszy środek, a 'Pink Picote' z tej samej serii - ciemnoróżową obwódkę na płatkach. Odmiany z serii Florette Star mają wewnątrz kwiatu białą gwiazdkę.
Wdzięczne jednobarwne lub dwubarwne różyczki tworzą odmiany z serii Fiesta. 'Lawender Orchid' ma kwiaty lila z domieszką błękitu i ciemniejszy środek, a 'Sparkler Cherry' - różowo-białe. Serię tę wyróżnia jeszcze jedna cecha: w wiszących pojemnikach rośliny przyjmują regularny, kulisty pokrój.
W donicach dobrze się czują także niecierpki z serii Spellbound. Posadzone w skrzynkach mają pędy długości 0,5 m, na rabatach tworzą poduchy metrowej szerokości. Są odporne na deszcze i upały.
Dwa razy większe
Dorodne kwiaty o średnicy prawie 4 cm mają niecierpki nowogwinejskie. Są nieco bardziej wrażliwe na niskie temperatury, za to lepiej znoszą nasłonecznienie.
Blaszkami liściowymi z jasnym środkiem chlubią się odmiany z serii Painted Paradise (m. in. kwitnąca na biało 'White', 'Red' o kwiatach czerwonych i ogniście pomarańczowa 'Orange Red').
Odmiany z serii Kokomo silnie się rozkrzewiają. 'White' jest śnieżnobiała, 'Bright Violet' fioletowa, 'Orchid Star' liliowa. 'Dark Salmon' ma łososiowe kwiaty z ciemnym oczkiem w białej obwódce.
Wiele odmian o wyjątkowo dużych kwiatach znajdziemy w serii Harmony, m.in. pomarańczową 'Orange Blaze', różową 'Dark Lilac', amarantową 'Magenta'. Bardzo atrakcyjne są odmiany o liściach w odcieniu bordo, np. 'Raspberry Cream' o dwubarwnych kwiatach.
Bogatą paletę barw i różnorodne kształty kwiatów ma seria Paradise. U 'Dark Betio' osadzone są one na mocnych szypułkach; płatki są intensywnie różowe, a liście ciemne z domieszką purpury. Błyszczące płatki 'Yoco' przyjmują barwę lawendową, kwiat zdobi od wewnątrz białe oczko, a liście są jasnozielone. 'Coiba' ma perłowe płatki i owalne liście w tonacji butelkowej zieleni.
W serii Tamarinda na uwagę zasługuje m.in. 'White' o lśniących kwiatach i dwubarwne 'Bi-colour' (np. 'Purple Bi-colour' o paskowanych różowych płatkach).
Urocze miniaturki
Hitem tego sezonu są niecierpki z serii Cheeky. Mają one pojedyncze lub pełne kwiaty o średnicy zaledwie 1 cm. Dorastają do wysokości 10-15 cm. W przeciwieństwie do innych niecierpków mogą rosnąć na słonecznych stanowiskach. Znakomicie nadają się na kwitnące dywany.
Nieco większe, pełne kwiaty (o średnicy do 2 cm) i zwisające pędy mają odmiany z serii Musica, które świetnie prezentują się w donicach.
Na rabatach...
Niecierpki to wdzięczny materiał do ogrodowych aranżacji. Można z nich utworzyć kolorową obwódkę na brzegu rabaty, klomb pod koroną drzewa albo kobierzec w ocienionym murem zakątku.
Odmiany rozrastające się w szerokie kępy są efektownym elementem rabat z roślin jednorocznych. Towarzyszyć im mogą begonie, lobelie, żeniszki, lizymachie oraz starce i koleusy.
Niecierpki doskonale wyglądają w towarzystwie bylin: host, paproci, tawułek, tojadów lub liliowców. Nie należy ich jednak sadzić w zbyt bliskim sąsiedztwie, by rozkładające się liście bylin nie odcinały niecierpkom dostępu do światła.
... i w pojemnikach
Niecierpki doskonale rosną w donicach i typowych skrzynkach balkonowych. Podłoże powinno być przepuszczalne (można użyć gotowej mieszanki dla roślin balkonowych). Pojemniki z niecierpkami mogą dekorować miejsca będące azylem przed południowym skwarem.
Rozwieszone pod sufitami balkonów lub na ścianach tarasów wyglądają jak olbrzymie barwne kule, a umieszczone na kilku poziomach zlewają się w kwietną kaskadę. W pojemnikach najlepiej sadzić odmiany tworzące szerokie kępy i te o zwisających pędach. Można je komponować z plektrantusem, werbeną, lwią paszczą, diascją.
Czego im trzeba
Idealnym miejscem dla niecierpków są zakątki o wystawie wschodniej lub północnej. Dobrze czują się w cieniu drzew lub pod ażurowym zadaszeniem tarasów. Posadzone na słonecznych rabatach powinny być osłonięte przed promieniami słońca wysokimi roślinami. Dotkliwy brak światła lub jego nadmiar ogranicza kwitnienie i powoduje nadmierne wyciąganie się pędów.
W ogrodzie zadowalają się przeciętną ziemią. Nie służą im tylko jałowy piasek i ciężka glina. Podłoże powinno być zawsze lekko wilgotne. Trzeba też mieć baczenie na niecierpki rosnące pod drzewami. Będą one wymagały regularnego nawadniania i nawożenia, gdyż korzenie drzew są dla nich zbyt silną konkurencją w dostępie do wody i składników odżywczych. Okazów posadzonych na rabatach w żyznej ziemi dokarmiać nie trzeba. W pojemnikach ziemia łatwo przesycha, dlatego niecierpki ros-nące w takich warunkach trzeba stale podlewać. W chłodne dni wodę dozujemy z umiarem, bo delikatne korzenie łatwo gniją. Rośliny dokarmiamy (najlepiej na początku sezonu) nawozami o przedłużonym działaniu lub stosujemy mocno rozcieńczone roztwory preparatów wieloskładnikowych dla roślin kwitnących.
Niecierpki potrzebują umiarkowanie wilgotnego powietrza. Posadzone np. na tarasie o wystawie południowej będą słabo rosły. Z kolei nadmiar wilgoci grozi wystąpieniem szarej pleśni. Takie kłopoty pojawiają się w czasie długo utrzymującej się deszczowej pogody. Liście pokryte plamami lub kożuszkiem pleśni usuwamy, zanim choroba się rozprzestrzeni.
- Więcej o:
- donice z kwiatami
- rabata
