Modrzew rekordzista

Trudno pomylić modrzewie z innymi drzewami iglastymi. Jako jedyne spośród iglaków zrzucają igły na zimę (nie licząc dużo rzadziej spotykanych metasekwoi i modrzewników). Wyróżniają się także ażurową, lekką koroną. Ich igły, pojawiające się wczesną wiosną, mają jasnozieloną barwę, jesienią zaś przebarwiają się na piękny, złocistożółty kolor. Dzieje się to z reguły późno, w czasie gdy większość drzew jest już pozbawiona liści.

W WERSJI XL

Najpospolitszym gatunkiem występującym w naszym krajobrazie jest nasz krajowy modrzew europejski (Larix decidua). To typowo górskie drzewo, choć często bywa sadzone na nizinach. Rośnie szybko i osiąga duże rozmiary. Za młodu ma koronę dość wąską, strzelistą, piramidalną i bardzo regularną. Z czasem nabiera malowniczości, a z szeroko rozpostartych i lekko opuszczających się konarów zwisają pionowo liczne drobniejsze gałęzie. Szyszki są nieduże (2,5-4 cm), jajowate, z łuskami lekko odchylonymi na zewnątrz.

Bardzo podobny jest modrzew polski (Larix decidua var. polonica); różni się od modrzewia europejskiego głównie szyszkami - są o połowę mniejsze, a krawędzie łusek mają skierowane do wewnątrz.

Kolejnym ciekawym gatunkiem jest modrzew japoński (L. kaempferi), spotykany też pod starą nazwą L. leptolepis. Pokrój ma podobny do poprzednich gatunków, często jednak rośnie dużo szybciej, a koronę ma bardziej rozłożystą i malowniczą. Konary nie zwisają, lecz ułożone są poziomo, szyszki zaś mają silnie odgięte do tyłu łuski, dzięki czemu przypominają małe różyczki. U starych drzew wierzchołkowa część przewodnika często zanika i niemal od szczytu korony wyrastają długie i mocne konary tworzące tzw. bocianie gniazdo, co nadaje im jeszcze więcej malowniczości i dramatyzmu. Igły tego gatunku są nieco dłuższe i mają niebieskawy odcień. W sprzedaży znajdziemy także mieszaniec pod nazwą L. x eurolepis, o pośrednich cechach wyżej opisanych gatunków.

W ROZMIARZE S

Poza olbrzymami, dla których zwykle należy przeznaczać bardzo dużo miejsca w ogrodzie, mamy do dyspozycji całą gamę miniaturek. Większość z nich powstała z rozmnożenia tzw. czarcich mioteł znajdowanych w koronach modrzewi. Dlatego ich pokrój jest bardziej zwarty - kulisty lub nieregularny. Są one najczęściej szczepione na pniu.

Najbardziej znaną odmianą z tej grupy jest modrzew europejski 'Kórnik'. Ma regularny, kulisty pokrój i dorasta do ok. 1 m średnicy. Gęsto ułożone pędy mają tendencję do wyginania się do góry.

Inne podobne odmiany tego gatunku, 'Compacta' i 'Krej~', są rzadziej spotykane. Więcej odmian ma modrzew japoński, m.in. 'Blue Ball', 'Blue Dwarf', 'Green Globe', 'Grey Pearl', 'Hanna's Broom', 'Little Boggle' czy 'Wolterdingen'. W ich przypadku korony są zwykle lekko płaskie, a igły niebieskawe. Choć poszczególne odmiany różnią się pokrojem czy odcieniem igieł, to bardzo trudno je od siebie odróżnić.

CIEKAWOSTKI

Pozostałe odmiany modrzewi można z grubsza podzielić na trzy grupy: kolumnowe, płaczące i nieregularne.

Do pierwszej z nich należą modrzew europejski 'Fastigiata', Larix x eurolepis 'Grot' (L. x marschlinsii 'Grot') i japoński 'Jacobsen's Pyramid'. Dwie pierwsze odznaczają się silnym wzrostem i kolumnowym pokrojem, ale ostatnia jest wyjątkowo wąska i osiąga maksymalnie 10 m wysokości.

Odmiany o pokroju płaczącym są (podobnie jak karłowe) zwykle szczepione na pniu. Najważniejszą z nich jest modrzew europejski 'Pendula' z reguły wyglądający jak wbity w ziemię wielki mop, choć spotyka się też formy o bardziej urozmaiconej architekturze korony; niektóre tworzą własny przewodnik. Znacznie rzadziej dostępne są odmiany modrzewia europejskiego 'Puli', 'Repens' i 'Pendula' oraz 'Stiff Weeper' modrzewia japońskiego.

Ostatnią, chyba najciekawszą grupę stanowią odmiany o nieregularnym pokroju i zwykle powyginanych pędach. Najpopularniejszy i bardzo dekoracyjny - zarówno w sezonie wegetacyjnym, jak i poza nim - jest modrzew japoński 'Diana'. To jakby iglasty odpowiednik drzew liściastych o poskręcanych pędach, takich jak wierzba babilońska 'Tortuosa' czy leszczyna 'Contorta'. Rośnie powoli i osiąga kilka metrów wysokości. Odmianę 'Diana' zwykle szczepi się na pniu. Pokrój ma nieregularny, najczęściej z pędami skierowanymi do góry. Bardzo podobnym kształtem do odmiany 'Diana' charakteryzuje się modrzew europejski 'Horstmann Recurved'.

CO LUBIĄ?

Modrzewie nie są zbyt wymagającymi drzewami. Dobrze radzą sobie w okresach suszy, ponieważ dysponują głębokim i silnym systemem korzeniowym. Odpowiada im żyzna i wilgotna gleba, ale jej odczyn nie ma znaczenia. Są w pełni odporne na mróz i znoszą suche powietrze. Bezwzględnie wymagają jedynie dużej ilości światła słonecznego, bez którego szybko się ogałacają. Znakomitą cechą modrzewi jest też to, że świetnie znoszą cięcie i można je wykorzystywać do tworzenia żywopłotów w dobrze nasłonecznionych miejscach.

ZASTOSOWANIE

Duże, naturalne formy modrzewi mogą być stosowane do obsadzania alei, tworzenia barier chroniących przed silnymi wiatrami na granicy działki, a także jako pojedyncze drzewa na otwartych przestrzeniach. Nieco uciążliwe mogą być duże okazy posadzone w bezpośrednim sąsiedztwie domu, gdyż opadająca jesienią masa drobnych igieł wpada we wszelkie szczeliny, skąd trudno je usunąć. Ciekawym sposobem wykorzystania modrzewi jest tworzenie z nich form bonsai.

Mniejsze odmiany to świetny materiał do obsadzania ogrodów skalnych, żwirowych czy wrzosowiskowych. Ich lekka faktura oraz jasny kolor są przeciwwagą dla innych roślin iglastych, takich jak cisy, żywotniki, żywotnikowce i jodły. Modrzewie ładnie wyglądają także w towarzystwie krzewów liściastych o ciemnych liściach i gęstej fakturze: ogników, różaneczników, pierisów, laurowiśni lub mahonii.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o ogrodach: encyklopedia roślin, porady ekspertów, zdjęcia pięknych ogrodów w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>