Jeżyny. Uprawa i pielęgnacja i właściwości jeżyn. Ciekawe przepisy na przetwory z jeżyn

Jeżyny - odmiany

Pod koniec lata na drugorocznych pędach dojrzewają niemal czarne, błyszczące owoce jeżyn. Mają smak bardziej kwaskowaty od malin, ale zawierają więcej wzmacniających nasz organizm substancji. Pędy po owocowaniu zasychają. Pierwsze jeżyny bezkolcowe, które pojawiły się na naszym rynku, np. 'Thornfee' i 'Black Satin','Loch Ness' i 'LochTay', często przemarzają, a ich pąki kwiatowe mogą być uszkadzane przez przymrozki. Znacznie lepiej sprawdzają się polskie mrozoodporne odmiany bezkolcowe. Rekord bije 'Gazda', bo wytrzymuje temperaturę poniżej -20°C, ale ma drobne owoce (2 g). Wystarczająco na nasz klimat mrozoodporny jest także 'Ruczaj' tworzący średnio duże owoce(4 g) oraz 'Polar' o dużych owocach (ponad 6 g). Jednak niektóre nowości, np. 'Leśniczanka' i 'Zagroda', są kłujące.

Jeżyny - uprawa

Dla jeżyn warto wybierać stanowiska zaciszne i słoneczne lub lekko ocienione. Do lekkiej gleby należy wkopać sporo żyznego kompostu. Krzewy sadzi się co 1,5-2 m i 2-3 cm głębiej niż rosły w szkółce. Ponieważ kwiaty są samopłodne, z powodzeniem można uprawiać w ogrodzie tylko pojedynczy krzew. Każdego roku dodaje się roślinom nową porcję kompostu, a wiosną także dawkę wieloskładnikowego nawozu mineralnego. Glebę wokół nich warto przykrywać czarną folią lub korą. Pędy w pierwszym roku nie kwitną. Gdy podrosną, skracamy je do długości około 1,6 m.

Jesienią krzewy mało odpornych odmian związujemy w pęczki, układamy na podłożu, przyszpilamy drutem i okrywamy słomą lub jedliną, a przed nastaniem dużych mrozów dodatkowo obsypujemy ziemią. Sztywne trzeba przywiązać do silnego palika i otulić chochołem. Wiosną boczne pędy skracamy do 30-40 cm. Jesienią te, które owocowały, wycinamy przy ziemi lub zaschnięte wyłamujemy dopiero na przedwiośniu.

Na zdjęciu: Jeżyna bezkolcowa 'Orkan'

Jeżyny wymagają podpory

Może być nią parkan lub poziome druty rozciągnięte na 3 poziomach pomiędzy solidnymi słupkami o wysokości ok. 1,6 metra. Pędy rozpinamy i przywiązujemy tak, by do wszystkich dochodziło światło. Jeżyny można też prowadzić w formie kolumnowej przy silnym paliku. Nie powinny się pokładać, bo łatwo ukorzeniają się w ziemi, a nie wyrwane tworzą gąszcz.

Czy wiesz, że...

By rozmnożyć jeżyny, wystarczy przysypać młody pęd ziemią. W miejscach, gdzie były liście powstaną nowe ukorzenione pędy. Po zimie można je odciąć i przesadzić.

Najnowsze odmiany jeżyn własnej hodowli oferuje w sprzedaży wysyłkowej Instytut Ogrodnictwa w Brzeźnej (tel. 18 445 84 11). Sadzonka w zależności od odmiany kosztuje 5-8 zł.

Jagoda kamczacka. Wytrzymały krzew. Uprawa jagody kamczackiej w ogrodzie i na działce

Jeżyny krzyżówki - malinojeżyny

To krzyżówki malin z jeżynami. Ich pędy są kolczaste lub bezkolcowe. Bardzo duże wiśniowe i matowe owoce dojrzewają w lipcu. Odchodzą od szypułki tak jak jeżyny - z dnem kwiatowym (u malin odrywa się jedynie mięsista część owocu), nie tworzą też odrostów. Najbardziej popularna jest bezkolcowa odmiana 'Tayberry' ( na zdjęciach obok). Jej owoce mają do 4 cm długości, niestety, są dosyć kwaśne. Wymaga okrywania na zimę. Wystarczająco na nasz klimat mrozoodporny jest także 'Ruczaj' tworzący średnio duże owoce (4 g) oraz 'Polar' o dużych owocach (ponad 6 g). Jednak niektóre nowości, np. 'Leśniczanka' i 'Zagroda', są kłujące.

Porzeczki i maliny. Jak założyć jagodnik?