Naturalne środki ochrony roślin

Kiedy warto stosować naturalne metody?

Są sytuacje, kiedy nie możemy lub nie powinniśmy używać chemicznych środków ochrony. Niektórzy mają na nie alergię, inni prowadzą uprawy ekologiczne, mają małe dzieci, zwierzęta domowe albo rezygnują z chemii, bo starają się chronić pożyteczne owady, jak biedronki czy złotooki. Naturalne środki ochrony łatwo sporządzić samemu, robiąc napary, wyciągi lub wywary z roślin zebranych samodzielnie albo kupionych w sklepie zielarskim. Obok podajemy przepisy na środki ekologiczne przeciwko różnym szkodnikom i schorzeniom. Uwaga! Jeżeli nie zaznaczono inaczej, wymienione w przepisach części roślin zalewamy wodą w takiej ilości, żeby całkowicie przykryła rośliny.

Na zdjęciu powyżej: Ekologiczne preparaty uzyskane z roślin mają postać płynną. Możemy nimi polać lub opryskać chore okazy

Fot. Shutterstock

Na zdjęciu powyżej: Rabarbar  - na wgryzkę szczypiorkę

Rodzaje ekstraktów

Ekstrakty z roślin mają różną siłę działania. Jeśli musimy reagować szybko, stosujemy napary, a gdy szkodnik lub choroba jest w małym nasileniu - wywary, wyciągi i gnojówki z roślin świeżych lub suszonych.

Napar: Robimy go ze świeżo pokrojonych roślin zalanych 5 l wrzątku.

Roztwór: podgrzewamy 15-20 min w 70-80°C. Studzimy, cedzimy i opryskujemy rośliny.

Wyciąg: Pokrojone rośliny zalewamy ciepłą wodą (musi przykryć ziele), nakrywamy pojemnik i odstawiamy na 24-48 godz. Cedzimy i opryskujemy nim rośliny.

Wywar: Rośliny zalewamy w garnku 5 l zimnej wody, doprowadzamy do wrzenia, gotujemy na bardzo małym ogniu pod przykryciem do 6 godz. Ostudzony wywar rozcieńczamy trzykrotnie wodą o temperaturze otoczenia, cedzimy i opryskujemy nim rośliny.

Gnojówka: Pocięte rośliny zalewamy chłodną wodą (powinna przykryć ziele) i odstawiamy na 2 tygodnie w ciemne miejsce. Roztwór codziennie mieszamy. Rozcieńczamy 10-krotnie, cedzimy, podlewamy lub opryskujemy nim rośliny.

Na zdjęciu powyżej: Pokrzywa - na różne choroby i szkodniki

Fot. Shutterstock

Na zdjęciu powyżej: Żywokost - na szkodniki kapustnych

Zwalczają mszyce, gąsienice motyli i przędziorki

Czarny bez - wyciąg (przygotowany roztwór rozcieńczamy 10-krotnie).

Czosnek - wywar (10 dag roztartych ząbków na 5 l wody). Krwawnik - wywar (0,5 kg liści rośliny na 5 l wody).

Piołun - wyciąg (15 dag ziela).

Pokrzywa - wyciąg lub gnojówka (0,5 kg).

Rumianek - wyciąg (1,5 kg ziela).

Skrzyp - gnojówka (0,5 kg ziela; gotową rozcieńczamy 60-krotnie).

Wrotycz - napar (25 dag ziela). Inne rośliny na niektóre szkodniki:

Aksamitka - wyciąg (0,5 kg ziela) zwalcza mszyce.

Chrzan - napar (0,5 kg liści) chroni rośliny strączkowe przed mszycami, gąsienicami motyli i larwami chrząszczy.

Mniszek lekarski - gnojówka (0,5 kg ziela; gotowy roztwór rozcieńczamy 5-krotnie) na szkodniki jabłoni i wiśni; napar (15 dag liści i korzeni) na miodunki.

Pomidor - wyciąg (0,5 kg liści) na pluskwiaki, larwy bielinka kapustnika i wciornastki.

Rabarbar - napar (0,5 kg liści z ogonkami) na wgryzkę szczypiorkę na cebuli.

Tytoń (wyciąg z 10 papierosów) na mszyce, pchełki, wciornastki i miniarki.

Żywokost lekarski - wywar (0,5 kg ziela) na szkodniki kapustnych.

Na zdjęciu powyżej:Rumianek - dawniej wierzono, że posadzony przy chorej roślinie może ją uzdrowić. Na pewno jest skuteczny na gąsienice

Fot. Shutterstock

Na zdjęciu powyżej: Krwawnik  -  na mączniaka prawdziwego

Rośliny, które są skuteczne w przypadku chorób

Cebula - gnojówka (15 dag świeżych łupin; gnojówki nie rozcieńczamy) na zarazę ziemniaka i pomidora.

Chrzan - napar (0,5 kg liści) na zgniliznę i plamistości liści oraz owoców jabłoni.

Krwawnik - wyciąg (0,5 kg liści, gotowy roztwór rozcieńczamy 10-krotnie) na mączniaka prawdziwego, plamistość drzew pestkowych oraz zgniliznę. Pokrzywa ? wyciąg (0,5 kg ziela) na rdzę i szarą pleśń na truskawkach i malinach.

Siano - wyciąg (1,5-2 kg; przygotowany roztwór rozcieńczamy 3-krotnie) na mączniaka prawdziwego jabłoni i mączniaka amerykańskiego agrestu.

Skrzyp polny - wywar (0,5 kg ziela) na rdze, mączniaki oraz parcha drzew owocowych.

Wrotycz - napar (25 dag ziela na 5 l wody) na rdzę i mączniaka rzekomego, dosyć skuteczny jest też w walce z moniliozą drzew i krzewów owocowych. Wiele gatunków leczniczych warto sadzić wśród roślin ozdobnych, w sadach lub między warzywami.Można tu wykorzystać także ozdobne odmiany, np. krwawnika oraz tytoniu. Pomiędzy rzędami warzyw sadzimy cebulę, czosnek lub aksamitki. To ograniczy występowanie chorób i szkodników, głównie takich, które atakują korzenie roślin w glebie.

Na zdjęciu powyżej: Czosnek i  cebulę sadzimy pomiędzy rzędami roślin dla odstraszenia szkodników glebowych

Fot. Shutterstock

Na zdjęciu powyżej: Wrotycz -  na mączniaka rzekomego

Jak zrobić gnojwókę ze skrzypu

1. Zielone pędy skrzypu (0,5 kg) tniemy na kawałki, ugniatamy w wiadrze i zalewamy chłodną wodą w takiej ilości, by je zakryła. Odstawiamy w ciemne, ustronne miejsce (ma przykrą woń). Fermentujący roztwór mieszamy codziennie.

2. Przefermentowaną gnojówkę cedzimy przez gęste sito. Otrzymany płyn rozcieńczamy aż 60-krotnie (inne gnojówki wystarczy rozcieńczyć 10-krotnie). To zabezpieczy opryskiwane rośliny przed poparzeniem chemicznym. Przefermentowaną gnojówkę cedzimy przez gęste sito. Otrzymany płyn rozcieńczamy aż 60-krotnie (inne gnojówki wystarczy rozcieńczyć 10-krotnie). To zabezpieczy opryskiwane rośliny przed poparzeniem chemicznym.

3. Przecedzonym i rozcieńczonym płynem podlewamy lub opryskujemy rośliny w dzień bez deszczu, rano lub o zmierzchu. Czas działania preparatów wynosi 24-72 godz. w przypadku szkodników, a około tygodnia w przypadku chorób.

Fot. Shutterstock

Na zdjęciu powyżej: Chrzan - do ochrony strączkowych