Państwo Zielińscy wybierają ogrzewanie - kominek z płaszczem wodnym

Anna i Jan Zielińscy, z dwójką dzieci, wybrali projekt energooszczędnego domu "Aston" z katalogu pracowni Lipińscy Domy. Jedną z ważniejszych decyzji, jaką muszą teraz podjąć, jest wybór systemu ogrzewania.

Przeglądając rzuty kondygnacji w projekcie, zauważyli, że w salonie przewidziano miejsce na montaż kominka. Z rozmów z fachowcami wiedzą już, że kominek może pełnić w domu albo jedynie rolę dekoracyjną, albo też wydajnie wspomagać pracę instalacji grzewczej. Państwo Zielińscy wybierają drugi wariant. Będą palić w kominku zarówno dla przyjemności posiedzenia wokół palącego się ognia, jak i... dla oszczędności - by ograniczyć koszty ogrzewania. Dlatego rozważają zakup urządzenia z płaszczem wodnym.

Odpowiednio dobrany model nie tylko ogrzeje cały dom, ale też przygotuje ciepłą wodę do mycia. Jednak ze względu na konieczność regularnego uzupełniania opału, musi on współpracować z drugim źródłem ciepła (czego zresztą wymagają obowiązujące w naszym kraju przepisy). Najlepszym rozwiązaniem jest w takiej sytuacji montaż urządzenia bezobsługowego, czyli na przykład kotła gazowego.

Wymagania dla kominka i instalacji

Do ogrzania domu i wody do mycia dobrano kominek z płaszczem wodnym o mocy 16 kW.

Kubatura pomieszczenia. Zgodnie z przepisami, pomieszczenie, w którym będzie zamontowany wkład z płaszczem wodnym, powinno mieć co najmniej 30 m3. W projekcie pokój dzienny ma powierzchnię 24,6 m2 i wysokość 2,67 m, co daje kubaturę 65,7 m3.

Komin i wentylacja. Kominek musi być podłączony do osobnego, szczelnego, odpornego na wilgoć i wysoką temperaturę przewodu kominowego - o przekroju nie mniejszym niż 14×14 cm i wysokości 4,5 m. Kupując wkład, sprawdźmy jednak, czy producent w instrukcji montażu nie podał innych zaleceń. Na przykład ze względu na dobraną moc kominka w domu państwa Zielińskich, średnica przewodu dymowego powinna wynosić 18 cm. Jeśli chodzi o materiał, z którego wykonywany jest komin, to obecnie najczęściej buduje się go, wykorzystując gotowe ceramiczne zestawy prefabrykowane.

Uwaga! W pomieszczeniu, w którym znajduje się kominek, przepisy dopuszczają montaż wentylacji mechanicznej z rekuperacją jedynie wtedy, gdy dostarczy ona tyle samo powietrza lub więcej niż z niego zabiera.

Powietrze do spalania. Najlepszym sposobem na zapewnienie właściwej ilości powietrza do kominka jest doprowadzenie go specjalnym kanałem nawiewnym bezpośrednio z zewnątrz. Przyjmuje się, że na 1 kW mocy wkładu należy doprowadzić w ciągu godziny 10 m3 świeżego powietrza. Do wykonania kanału (zwykle o średnicy około 20 cm) stosuje się przewody z blachy, aluminium lub PVC. Dom państwa Zielińskich jest niepodpiwniczony, więc kanał zostanie ułożony w gruncie pod podkładem betonowym lub na nim. Przed wykonaniem wylewek trzeba go ocieplić, w przeciwnym razie przepływające nim powietrze będzie wyziębiało podłogę. Natomiast w domu podpiwniczonym kanał nawiewny prowadzi się zazwyczaj pod stropem piwnicy. Wewnątrz kanału montuje się przepustnicę umożliwiającą odcięcie dopływu powietrza, by nie wychładzać pomieszczeń, gdy kominek nie jest używany.

Zakończenie rury na zewnątrz (czerpnię) umieszcza się na ścianie budynku lub wyprowadza ponad powierzchnię gruntu.

Pomieszczenie na opał. W kominkach należy spalać drewno liściaste - grab, jesion, brzoza, dąb, buk - o wilgotności nieprzekraczającej 20%. Aby świeże drewno wyschło, powinno być sezonowane około 2 lata. Wymaga to oczywiście przygotowania odpowiedniej wielkości pomieszczenia. W kotłowni lub w pobliżu wkładu można wygospodarować miejsce na podręczny zapas paliwa, zaś główny urządzić na zewnątrz domu, na przykład pod wiatą.

Kominki wodne

Zabudowany kominek z płaszczem wodnym (kominek wodny) wygląda jak ten ze zwykłym wkładem, choć jego sprawność jest znacznie większa i waha się od 78 do 82%. Inaczej też jest zbudowany jego korpus. Ma podwójne ścianki, między którymi przepływa woda. Odbiera ona ciepło ze spalin i z paleniska, a potem przekazuje je do instalacji centralnego ogrzewania - grzejników ściennych lub podłogówki.

Płaszcz wodny kominka najczęściej pracuje w układzie zabezpieczonym otwartym naczyniem wzbiorczym (przejmuje ono nadmiar wody w instalacji spowodowany zwiększeniem jej objętości wskutek wzrostu temperatury). Natomiast instalacja grzewcza działa zwykle w układzie zabezpieczonym zamkniętym naczyniem (pozwala utrzymywać na stałym poziomie ciśnienie w instalacji, które rośnie wtedy, kiedy wzrasta temperatura wody).

Aby kominek z płaszczem wodnym mógł współpracować na przykład z kotłem gazowym, te dwa układy łączy się za pomocą wymiennika ciepła (najczęściej płytowego).

Wiele wkładów ma już na stałe wbudowany w korpusie taki wymiennik ciepła (w postaci wężownicy), dzięki czemu urządzenie łatwiej jest podłączyć do instalacji grzewczej.

Zgodnie z najnowszymi przepisami, kominki z płaszczem wodnym, podobnie jak kotły na paliwa stałe, można podłączyć bezpośrednio do instalacji zamkniętej. Warunkiem jest zamontowanie w nich odpowiednich zabezpieczeń, takich jak wężownica schładzająca oraz zabezpieczenie termiczne. Gdy temperatura wody w płaszczu wodnym przekroczy 95°C, nie dopuszczą one do jej zagotowania się.

Niektórzy producenci zalecają stosowanie zbiornika buforowego (akumulacyjnego) w układach grzewczych z kominkiem wyposażonym w płaszcz wodny. Bufor składa się z dwóch zbiorników umieszczonych jeden w drugim. Większy zbiornik ma pojemność 300-500 l i gromadzona jest w nim woda grzewcza, a z mniejszego - o pojemności 120 l - pobierana jest ciepła woda do mycia. Dzięki zastosowaniu bufora możemy mieć ciepło jeszcze przez kilkanaście godzin po skończeniu palenia.

Takie rozwiązanie jest dość drogie (bufor kosztuje co najmniej 6000 zł) i nie zawsze konieczne, dlatego wybrano inną opcję. Woda do mycia będzie podgrzewana w zbiorniku z wężownicą, o pojemności 200 l.

Sterowanie. Nad procesem spalania czuwa sterownik, który - w zależności od temperatury wody w płaszczu wodnym - reguluje pracę wentylatora lub przepustnicy. Gdy temperatura w płaszczu osiąga zadaną wartość, wentylator zmniejsza obroty, dostarczając mniej powietrza do komory spalania. Poza tym, sterownik kieruje także działaniem pompy obiegowej centralnego ogrzewania i pompy zasobnika ciepłej wody.

Aby współpraca kominka z kotłem gazowym odbywała się bez przeszkód, automatyka takiego układu powinna sama wybierać źródło ciepła, które będzie w danym momencie pracowało. Kiedy kominek grzeje, kocioł jest automatycznie wyłączany, ale pozostaje w funkcji czuwania.

Gdy zaś ogień w kominku wygaśnie i temperatura wody w płaszczu spadnie poniżej zadanej wartości, sterownik włączy kocioł. Takie rozwiązanie zapewni utrzymanie komfortu cieplnego w domu, kiedy nie chcemy lub nie możemy dokładać do kominka (na przykład w nocy lub z powodu dłuższej nieobecności w domu).

Obsługa. W czasie silnych mrozów wkład wymaga dokładania drewna co 3-4 godziny, a gdy temperatura na zewnątrz waha się w granicach 0°C - co 8 godzin. Oczywiście na to, ile spalimy opału, ma również wpływ jego wilgotność oraz ustawiona przez użytkownika temperatura wody w płaszczu wodnym. Mokre drewno nie dość, że się wędzi zamiast palić, to daje mniej ciepła; zaś im wyższą temperaturę wody zadamy, tym więcej zużyjemy drewna.

Popielnik należy opróżniać raz dziennie, aby nie dopuścić do zatkania kanałów nawiewnych na ruszcie paleniska.

Cena. Za kominek z płaszczem wodnym o mocy 16 kW, z wbudowanym wymiennikiem ciepła oraz kompletnym wyposażeniem (zawierającym między innymi: zestaw pompowy, naczynie wzbiorcze, sterownik, wentylator lub przepustnicę powietrza, czopuch i kolano żaroodporne) zapłacimy około 8400 zł. Cena urządzenia będzie wyższa o 800 zł, jeśli zostanie fabrycznie wyposażone w dodatkowe systemy zabezpieczeń, takie jak wężownica chłodząca i zabezpieczenie termiczne.

Koszt automatyki umożliwiającej współpracę z kotłem gazowym to wydatek co najmniej 150 zł. Z kolei armatura wraz z pompą do zasilania zbiornika ciepłej wody kosztuje nie mniej niż 370 zł. Za zasobnik z wężownicą na ciepłą wodę do mycia, o pojemności 200 l, zapłacimy 2400 zł, a 300 l - 2700 zł.

Na jednofunkcyjny kocioł gazowy z zamkniętą komorą spalania o mocy 24 kW należy przeznaczyć około 6000 zł.

Koszty eksploatacji. Przyjmujemy, że w sezonie grzewczym (sześć miesięcy) kominek z płaszczem wodnym będzie głównym źródłem ciepła, zaś kocioł gazowy - uzupełniającym. Zakładając, że wkład kominkowy będzie pracował przez 2/3 okresu grzewczego, na ogrzanie prezentowanego domu i przygotowanie wody do mycia zużyjemy 10 m3 drewna. Przy obecnej cenie dębu 160-170 zł/mp (na 1 metr przestrzenny przypada 0,65 m3 drewna) zapłacimy 1600-1700 zł. Koszt usuwania popiołu możemy pominąć, gdyż może on być wykorzystywany w przydomowym ogrodzie jako nawóz.

Kocioł gazowy u państwa Zielińskch będzie w sezonie grzewczym pracował łącznie przez około 2 miesiące. Zakładając cenę gazu ziemnego na poziomie 2,17 zł/m3 (z uwzględnieniem opłat stałych i zmiennych oraz 23% stawki VAT), za ogrzewanie domu i wody w tym czasie zapłacimy 536 zł.

Poza tym okresem koszt przygotowania wody do mycia kotłem gazowym wynosi 835 zł.

Uwaga! Producenci kominków i kotłów (niezależnie od ich rodzaju) zalecają minimum raz w roku dokonanie ich przeglądu. Za wyczyszczenie i regulację kominka z płaszczem wodnym zapłacimy 200 zł, a kotła gazowego - nie mniej niż 250 zł.

Decyzja państwa Zielińskich

Jeśli rodzina Zielińskich zdecyduje się na zakup kominka z płaszcze wodnym, wybierze raczej model z wbudowanym wymiennikiem ciepła. Taki wkład można bezpośrednio podłączyć do układu zamkniętego z grzejnikami. Dzięki temu zakres prac montażowych będzie ograniczony, co zmniejszy koszty inwestycyjne. Ponadto, mając na uwadze bezpieczeństwo pracy instalacji, lepsze będzie tradycyjne zabezpieczenie płaszcza wodnego kominka przed przegrzaniem, czyli naczynie otwarte. Jest ono tańsze od wężownicy chłodzącej i zabezpieczenia termicznego oraz stanowi pewniejsze rozwiązanie, gdy zdarzą się przerwy w dostawie prądu.

Na roczne wydatki ogrzewania domu i wody składają się: amortyzacja urządzeń (kominka i kotła gazowego), opłaty za paliwo (drewno i gaz), a także podgrzewanie wody. Przyjmując, że żywotność kominków wynosi 10 lat, kotłów - 15 lat (koszt zakupu należy podzielić odpowiednio przez 10 i 15), i że za ogrzewanie wody poza sezonem grzewczym zapłacimy 835 zł, wydatki roczne będą zbliżone i wynoszą:



Zobacz inne artykuły z cyklu "Państwo Zielińscy wybierają ogrzewanie":

Państwo Zielińscy wybierają ogrzewanie - gruntowa pompa ciepła

Państwo Zielińscy wybierają ogrzewanie - kocioł na węgiel

Państwo Zielińscy wybierają ogrzewanie - kocioł na drewno

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>