Budowa

Ogród

Wnętrza

Design

Architektura

DIY

HGTV

Trendy budowlane

Sposób na mrówki w ogrodzie

Anna Landowska, Katarzyna Jodłowska
Czasami mrówki uszkadzają owoce lub pąki kwiatów, chcąc dostać się do smakowitego soku czy nektaru. - Czasami mrówki uszkadzają owoce lub pąki kwiatów, chcąc dostać się do smakowitego soku czy nektaru/fot. Andrey Pavlov shutterstock

Mrówki w naturze są niezbędne - to darmowy serwis sprzątający, a ich pracowitość jest wręcz przysłowiowa. W ogrodzie jednak często zaczynają przeszkadzać. Jak pozbyć się mrówek, które zagnieździły się w ogrodzie i niszczą nawierzchnię podjazdu, a na dodatek zaczynają kolonizować dom? Co wtedy robić?

Mieszkamy w zalesionej okolicy. Kiedy się tu wprowadzaliśmy, cieszyło nas, że będziemy blisko natury. Niestety, ta bliskość okazała się pod pewnymi względami bardzo dokuczliwa. Nasz dom i ogród zaatakowały mrówki. Te małe, ciemne, szybko przemieszczające się owady są wszędzie: w ogródku, na roślinach, na tarasie, a także - co najgorsze - w domu. Potrafią znaleźć każdą niewidoczną szczelinę, by wejść tam, gdzie wchodzić nie powinny. Na dodatek, wykopując podziemne tunele, nieustannie niszczą nasz podjazd i ścieżki, powodując zapadanie się betonowych kostek. Jak z nimi walczyć? W jaki sposób zniechęcić je do odwiedzania naszej kuchni i lodówki oraz do budowania mrowisk pod naszym domem i w ogrodzie? Co zrobić, żeby nie czuły się w naszym domu jak u siebie?

Adam P., Radość

Jak żyją mrówki?

Mrówki, mimo że pożyteczne, w ogrodzie mogą niekiedy sprawiać kłopoty. Nie tylko kąsają, ale też przekopują ziemię, tworzą kopce utrudniające koszenie, a nawet niszczą niskie rośliny i siewki.
Mrówki są ciepłolubne, najchętniej więc osiedlają się w słonecznych miejscach. W ich gniazdach (tzw. mrowiskach) mieszkają dziesiątki tysięcy osobników. Ale widoczny dla nas kopiec to tylko część  rozległego "mrówczego miasta" pod ziemią.

Sposób na mrówki w ogrodzie

Jak powstaje mrówcza kolonia?

Królowa matka (skrzydlata samica) po godach traci skrzydła, kopie gniazdo i składa w nim jaja, z których wylęgają się larwy, przeobrażające się z czasem w nieliczne skrzydlate samce i samice oraz bezskrzydłe robotnice, odpowiedzialne za sprzątanie i obronę mrowiska, opiekę nad potomstwem, zbiór pokarmu i żywienie kolonii. Przysmakiem mrówek jest spadź - odchody mszyc. W trosce o jej świeże dostawy robotnice opiekują się tymi szkodnikami, zwiększając ich liczebność. Mają też świetny węch - gdy napotkają ciekawe znalezisko, pozostawiają ślady zapachowe dla swych towarzyszek. W dzień kierują się wzrokiem.

Mrówki żyjące w polskich ogrodach

Rude leśne mrówki, mieszkające pod drzewami kartoniarki i wszędobylskie brunatnoczarne hurtnice nie mają żądeł. Bronią się, gryząc i pryskając kwasem mrówkowym nie wywołującym uczuleń. Natomiast boleśnie żądlą mrówki wścieklice, przeważnie w obronie gniazda.

Hurtnica czarna (Lasius niger): robotnice są czarne, o dł. 3-5 mm. Budując podziemne gniazda, wyrzucają na powierzchnię ziarenka piasku. W kolonii żyje jedna królowa i do 20 tys. robotnic.

Wścieklica zwyczajna (Myrmica rubra): czerwona, o dł. 4-6 mm, boleśnie kąsa. Osiedla się w ziemi pod korzeniami, kamieniami itp. W gnieździe mieszka kilka królowych i do 2 tys. robotnic.

Murawka darniowiec (Tetramorium caespitum): podobna do mrówki faraona (nieco większa). Gnieździ się pod elementami nawierzchni. Nie hoduje mszyc. W kolonii do 50 tys. sztuk.

Mrówki w ogrodzie. Argumenty za i przeciw

Zanim wypowiemy mrówkom wojnę, pamiętajmy, że ich występowanie w ogrodzie ma także sporo zalet.

Plusy:
l Mrówki , podobnie jak dżdżownice, spulchniają i napowietrzają glebę. Ziemia obok mrowisk jest żyzna, bogata w azot, fosfor, potas.
l Zjadają żywe owady (często szkodniki) i padlinę (likwidują 90% szczątków zwierzęcych). Nie żywią się roślinami (oskarżenia, że zjadły np. korzenie, to oszczerstwo!).
l  Przyczyniają się do rozsiewania niektórych roślin, np. fiołków.

Minusy:
l Mrówki, budując gniazdo, odkrywają części podziemne roślin, drążą w nich otwory,
przysypują piaskiem niskie rośliny.
l Żyją w symbiozie z mszycami, których odchody (spadź) to mrówczy przysmak. Bronią więc mszyc przed wrogami (np. biedronkami), czasem nawet przechowują je zimą w mrowisku, a wiosną wynoszą na "pastwisko".
l Zdarza się (choć wyjątkowo), że uszkadzają drewniane elementy architektury ogrodowej, zakładając w nich gniazda.

Jak sobie radzić z mrówkami

Kopce mrówek najwięcej problemów sprawiają na trawnikach. - Kopce mrówek najwięcej problemów sprawiają na trawnikach/fot. tozzimr shutterstock
Mrówki są szybkie, zwinne, bardzo łakome i dobrze zorganizowane. Takiego przeciwnika trudno pozbyć się raz na zawsze, można jednak przerzedzić jego szeregi. Strategii jest wiele - od pokojowych po radykalne.

Na łonie natury mrówki chroni prawo - od wielu lat, decyzją ministra środowiska, są one objęte ochroną gatunkową. Tu docenia się wszystkie ich zalety. Trochę inaczej jest w ogrodzie. Rzadko kiedy obecność mrówek bywa powodem przyjaznego zainteresowania domowników. Niestety, mrówki o tym nie wiedzą i jeśli tylko są sprzyjające warunki, chętnie przenoszą się w okolice ludzkich siedzib. Szybko budują na trawniku kopce z piasku, a wkrótce spadają z gałęzi, opanowują taras i zaczynają buszować po domu. Trudno to tolerować, szczególnie że ich działalność może powodować sporo kłopotów nie tylko w domu, ale też w ogrodzie, między innymi poprzez nadmierne przesuszanie gleby, odkrywanie korzeni, bulw i kłączy roślin, a nawet - jak to ma miejsce u naszego Czytelnika - niszczenie podjazdu.

Sposób na mrówki

Walka z mrówkami nie należy do łatwych. Zamieszkują ziemię dłużej od nas, bo od epoki dinozaurów. Mają też przewagę liczebną. Średnia kolonia liczy kilkadziesiąt tysięcy osobników. Podziemne mrowisko, w którym rezyduje nieustannie znosząca jaja królowa, może szybko stać się rozległym miastem. Z jaj wylęgają się larwy, a z nich robotnice oraz nieliczne samce i samice, które zakładają kolejne gniazda. Póki w mrowisku jest królowa, póty będą mrówki.
Mrówki lubią zakładać siedziby w nowych środowiskach - w miejscach słonecznych i piaszczystych. Preferują ciepłe, suche miejsca (tarasy i skalniaki). Żyją w symbiozie ze szkodnikami roślin, takimi jak mszyce, tarczniki, przędziorki, a co gorsza - mają doskonały węch, więc bez kłopotów potrafią trafić do domowej kuchni.

Domowy sposób na mrówki w ogrodzie 

Mrówki pełnią ważną funkcję w ogrodzie. Gdy jednak jest ich zbyt dużo, ograniczenie ich liczby staje się konieczne. W trosce o środowisko lepiej zastosować wtedy naturalne odstraszacze. Chemiczne preparaty, których jest wiele na rynku, traktujmy jako ostateczność.

Do walki z mrówkami dobrze jest wykorzystać różne dostępne środki. Frontalny atak i mobilizacja domowników (w tym natychmiastowe usuwanie wszelkich okruchów spożywczych) mają szanse przynieść dobre skutki, przynajmniej na jakiś czas. Jeśli jednak mieszkamy w okolicy szczególnie lubianej przez mrówki, musimy wiedzieć, że problemu nie da się usunąć raz na zawsze.

W walce z tymi owadami pomogą nam systematycznie stosowane metody naturalnego odstraszania:

Aby pozbyć się mrówek, twórzmy na ich ulubionych trasach i przy wejściach do mrowisk bariery zapachowe (np. ze skórek cytryn, proszku do pieczenia, pieprzu ziołowego, fusów z kawy czy olejków: miętowego, lawendowego, goździkowego, geraniowego). W kopiec wciśnijmy odwróconą do góry dnem doniczkę z ubitymi trocinami: gdy owady się tam przeprowadzą, wynieśmy ją do lasu. Okolice mrowiska opryskujmy:

I przede wszystkim walczmy z mszycami! Gdy ich nie będzie, mrówki wyprowadzą się same.

Mrówki w ogrodzie ocet

Ocet ma mnóstwo zastosowań w domu i ogrodzie. Pomaga nam się pozbyć różnych szkodników żerujących na naszych roślinach. Nie inaczej jest w przypadku mrówek. Intensywny zapach octu jest bardzo odstraszający dla mrówek.

Sól na mrówki w ogrodzie

Zdesperowani używają do polewania również wrzątku i roztworu soli, ale zwłaszcza tej ostatniej metody lepiej zaniechać - bo razem z mrówkami, solą zniszczymy też ogrodowe rośliny!

Co pomaga na mrówki?

Jeśli naturalne metody nie wystarczają, trzeba zajrzeć do sklepu z chemikaliami. Do zwalczania owadów mamy do dyspozycji substancje w postaci: granulatów, środków w aerozolu oraz trutek-pułapek. Ich skuteczność osłabia jednak tryb życia owadów i ochrona, jaką otaczają królową. Preparaty do opryskiwania wytrują przede wszystkim mrówki robotnice, nie niszcząc gniazda, a jedynie ograniczając liczbę szkodników. Lepszy efekt osiągniemy, stosując trutki pokarmowe, które robotnice zanoszą do mrowiska, bu karmić nimi larwy i królową. Im więcej mrówek robotnic ma kontakt z trucizną, tym większa jej ilość zostanie na ich ciele wprowadzona do gniazda, a to sprzyja unicestwieniu całego gniazda. Warto jednak pamiętać, że insektycydy zabijają nie tylko mrówki - mogą zaszkodzić też innym owadom w okolicy.

Preparat na mrówki w ogrodzie

Najważniejsze jest zlokalizowanie gniazda. Można je zniszczyć zalewając wrzątkiem lub polewając insektycydem kontaktowym np:

Mrówki w ogrodzie jak wytępić

Jeśli mamy do czynienia z gmachówki, trzeba pamiętać o zniszczeniu poza gniazdem głównym również gniazd satelickich. Jeśli tego nie zrobimy to cała kolonia zostanie szybko odbudowana. To właśnie w tych gniazdach rodzą się nowe robotnice, które gotowe są do pracy przy budowie mrowiska.

Mrówki w ogrodzie zwalczanie

Może się tak zdarzyć, że widzimy mrówki, ale nie możemy znaleźć mrowiska. Wówczas warto zastosować przynęty z wolno działającym środkiem owadobójczym. Można go wymieszać z miodem lub słodkim syropem i wyłożyć na drodze spaceru mrówek. Zbieraczki na pewno się zainteresują i zaniosą taki pokarm do gniazda na obiad dla robotnic, larw i królowej. Najskuteczniejsze są trutki:

Boraks na mrówki w ogrodzie

Skuteczną trutkę na mrówki można przygotować samodzielnie: wymieszać boraks, wodę i cukier w stosunku wagowym 1:18:7 (proporcja ta jest ważna, ponieważ nadmiar trucizny zniechęca mrówki, a jeśli jest jej zbyt mało, trutka nie jest skuteczna). Mrówki nie uodporniły się na bor, mimo stosowania go w trutkach przez wiele pokoleń ogrodników.

W pobliżu mrowiska warto posadzić choć kilka pomidorów - mrówki nie lubią zapachu wydzielanego przez ich liście. - W pobliżu mrowiska warto posadzić choć kilka pomidorów - mrówki nie lubią zapachu wydzielanego przez ich liście/fot. Alison Hancock shutterstock

Sposób na mrówki w ogrodzie warzywnym

Jeśli w warzywniaku nie jest ich zbyt dużo to nie warto ich usuwać, gdyż niszczą pasożytnicze owady niszczące nasze plony. W przypadku dużych kolonii należy zlokalizować gniazdo i potraktować go jednym z preparatów (Mrówkiller, AgrEvo, POLCYP 0,4 SL czy ANT-STOP). Mniej radykalnym rozwiązaniem jest posypanie w odległość 10-15 cm od sadzonek proszku do pieczenia lub cynamonu. Mrówki bardzo go nie lubią.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail.

Udostępnij

Przeczytaj także

Kiedy przesadzać hortensje? Szczegółowy poradnik
Kiedy sadzić maliny i jak zrobić to dobrze? Kompletny poradnik
Hamak do ogrodu i na balkon. Jak wybrać i zamocować?

Polecane

Wojna z chwastami w ogrodzie
Środki ochrony roślin - pryskać czy nie pryskać?
Kret w ogrodzie - mądre zwalczanie

Skomentuj:

Sposób na mrówki w ogrodzie

Ta strona używa ciasteczek w celach analitycznych i marketingowych.

Czytaj więcej