Dalie. Jesienna ozdoba ogrodu

Dalia kwiat

Uroda dalii jest fascynująca, lecz trudno ją opisać. Różnorodnością roślina ta bije bowiem na głowę inne gatunki, więc zwięzłe wyrażenie bogactwa kształtów, barw i wielkości „kwiatów”, które tworzy, jest wręcz niemożliwe. Jej odmiany, a liczy się je w dziesiątkach tysięcy, podzielono zatem na grupy o odmiennej budowie koszyczka, czyli kwiatostanu składającego się z kwiatów języczkowych, zwanych płatkami, i drobniejszych – rurkowych, wypełniających środek niektórych okazów. Takich grup jest kilkanaście, ale ile dokładnie, nie wiadomo, bo hodowcy nie mogą tego uzgodnić.

Dalie odmiany

• Najliczniejszą grupę stanowią tak zwane dalie dekoracyjne. Ich koszyczki są gęsto wypełnione szerokimi, zwykle płaskimi „płatkami”, ułożonymi w regularne półkule. Do tej grupy należą odmiany zarówno o „kwiatach” wielkości dużego talerza, jak i całkiem małych.
• Bardzo charakterystyczna jest też grupa dalii kaktusowych. Ich długie „płatki” ułożone są w wąskie rurki – proste lub wygięte.
• Nieco słabiej zwinięte są one u roślin z grupy dalii półkaktusowych.
• Z kolei mniejszym daliom kołnierzykowym wdzięku dodaje falbaniasta kryza wokół środka, składającego się z kwiatów rurkowych.
• Dużym powodzeniem cieszą się również dalie kuliste, których zawinięte do góry „płatki” układają się w efektowne kule.
• Podobne kule, lecz o średnicy mniejszej niż 5 cm, należą do dalii pomponowych.
• Inne grupy to np. dalie strzępiaste (o wciętych końcach),
• peoniowe,
• gwiazdkowate,
• anemonowe,
• grzybieniowe i
• storczykowe.

Jak dalie uprawiać na balkonie?

W jakich kolorach są dalie?

Dalie występują we wszystkich z wyjątkiem niebieskiego. Swoje ciężkie „główki” wznoszą wysoko na sztywnych cienkich łodygach, jakby chlubiły się swoją urodą. Jedynie u serii Dahlianova niewiele wychylają się ponad kępy liści (warto o niej pamiętać, bo odznacza się wyjątkową odpornością na choroby). Najokazalsze odmiany sporo przerastają człowieka, a karzełki osiągają wysokość zaledwie 30 cm. Liście zwykle są ciemnozielone, mogą być też w odcieniu burgunda.

Jak zabezpieczyć dalie przed zimą?

Dalia trudna w uprawie

Uprawne odmiany należą do hodowlanego gatunku dalia zmienna (Dahlia variabilis, inaczej D. hybrida), stworzonego w połowie XIX wieku w Europie na bazie gatunków przywiezionych z Meksyku i Gwatemali. Wszystkie są wspaniałe, nic więc dziwnego, że w niejednym ogrodzie powstawały ich bogate kolekcje. Utrzymanie ogromnej liczby roślin wymaga jednak olbrzymiej pracy. Dalie w naszym klimacie nie zimują w gruncie. Ciężkie karpy bulwiastych korzeni trzeba jesienią wykopywać, przechowywać przez zimę i znów sadzić wiosną na rabaty. Zaczęło więc ich z ogrodów ubywać, co nie znaczy, że całkowicie znikły. Z pielęgnacją niewielu roślin łatwo bowiem sobie poradzić, a jeśli nie przechowają się przez zimę, dokupienie ich wiosną też jest dobrym rozwiązaniem.

Gdzie posadzić dalie?

Spójrzmy więc na nasz ogród i w miejscach, gdzie brakuje kolorów, zaplanujmy posadzenie dalii w przyszłym sezonie. Teraz można łatwo ocenić, jakie kompozycje będą najlepsze, uwzględniając ich kolor i wielkość. Odmiany o średniej wielkości koszyczków świetnie wyglądają np. wśród łączki drobnych kwiatów werbeny patagońskiej (fot. z ‘Karma Pink Corona’) lub rdestu himalajskiego (fot. z ‘Mystery Day’ i ‘Melody Dora’), te o koszyczkach mniejszych – na tle wielkich talerzy niskich słoneczników (fot. z ‘Pooh’), a z kolei blisko dwumetrowe olbrzymy – wśród krzewów (dzięki ich osłonie mogą przetrwać lżejsze przymrozki). Natomiast zwarte, idealnie równe kępy mieszanki odmian serii Dahlianowa stworzą piękną obwódkę ścieżki. Doskonałym miejscem dla dalii są też pojemniki ustawiane na tarasie czy balkonie.
Wspaniale prezentują się także w wazonach. Pamiętajmy, by ścinać już rozwinięte „kwiaty”, bo pąki wstawione do wody szybko marnieją.

Dalie można siać

Z nasion zebranych z okazów rosnących w ogrodzie otrzymamy mieszankę roślin o różnych kształtach i kolorach. Kto wie, może niektóre będą tak oryginalne i urodziwe, że stworzymy własne odmiany? Natomiast wiosną w sprzedaży są nasiona niskich, tzw. kwietnikowych odmian.

Co zrobić by kwiaty dalii były jak największe

• wielkokwiatowym odmianom pozostawiamy 3-5 najsilniejszych kwiatowych pędów, a tym o średnich kwiatach – od 7 do 10.
• odmianom wielkokwiatowym usuwamy 3 pary pączków rozwijających się w kątach liści poniżej wierzchołka, a odmianom o mniejszych kwiatach – 2 pary.
• niskim daliom nie usuwa się pędów ani nie obrywa pączków.

Zasady pielęgnacji dali

Miejsce: słoneczne lub lekko cieniste i zaciszne.
Gleba: przepuszczalna, próchniczno-gliniasta i zasobna, o pH od 5,8 do 7,2.
Wilgotność: podłoże cały sezon powinno być średnio wilgotne. Nadmierna wilgoć, zwłaszcza jesienią, sprzyja gniciu bulw.
Nawożenie: co 2 tygodnie od maja do połowy czerwca wieloskładnikowym nawozem o dużej ilości azotu, tzw. dla roślin zielonych, a później do połowy września – niskoazotowym nawozem dla roślin kwitnących.
Inne zabiegi: usuwanie przekwitłych kwiatów, podpieranie wysokich pędów, usuwanie chorych liści.
Rozmnażanie: przez podział karp, siew lub sadzonki.