Iglaki - odmiany miniaturowe

Agnieszka Keller, Katarzyna Jodłowska01-06-2023 09:00

Miniaturowe odmiany iglaków mają zdecydowane, geometryczne formy: stożka, gwiazdki lub kuli. Są idealne do małych ogrodów i pojemników. Przegląd iglaków miniaturowych.

Iglaki miniaturowe przed domem

Dla większości z nas duży ogród na zawsze pozostanie marzeniem. Jednak naszym zielonym królestwem równie dobrze może być niewielki ogródek przy segmencie. Jego urządzenie nie jest tak kosztowne, jak dużego ogrodu, a pielęgnacja mniej czasochłonna. Niewielką przestrzeń musimy jednak bardzo starannie zaplanować i wybrać rośliny, które się zbytnio nie rozrosną, ponieważ wysokie szybko zacienią ogródek, a ekspansywne zajmą za dużo miejsca. Wyhodowano jednak mnóstwo odmian krzewów iglastych o niskim, zwartym pokroju - kulistym, krzaczastym i stożkowym, który rośliny te zachowują bez specjalnego strzyżenia. Jeśli wybierzemy karłowe odmiany iglaków, możemy mieć ciekawy, zimozielony ogród nawet w pojemnikach na tarasie lub balkonie. Donice z karłowymi odmianami możemy też dowolnie zestawiać i w ten prosty sposób co roku od nowa aranżować przestrzeń tarasu. Miniaturki są także wdzięcznym materiałem do tworzenia barwnych kompozycji, gdyż mamy do wyboru odmiany o różnej barwie igieł - od jasno- do ciemnozielonej, są również złociste, szare i błękitne.

Iglaki miniaturowe - jak powstają?

Karłowe iglaki to tzw. sporty, czyli mutanty krótkopędowe. Na roślinach normalnych rozmiarów w wyniku infekcji wirusowej lub grzybowej powstają gałązkowate wyrośla (np. czarcie miotły). Szkółkarze zachowują te formy, szczepią, rozmnażają wegetatywnie, udoskonalają - i w ten sposób powstaje nowa miniaturowa odmiana. Aby otrzymać identycznie wyglądające karłowe rośliny potomne, należy rozmnażać je wegetatywnie (przez sadzonki); niektóre odmiany, np.

sosnę górska 'Mops' i 'Gnom',
świerk kłujący 'Białobok', wyłącznie przez szczepienie.

Czasem na odmianach miniaturowych pojawiają się silnie rosnące pędy, zaburzające pokrój całej rośliny. Dzieje się tak często u roślin szczepionych. Takie pędy należy wycinać, bo zdominują i zdeformują okaz. Rozmiary. W naturze większość gatunków iglaków jest drzewami (żywotniki, sosny, świerki), tymczasem ich odmiany przekształcone przez człowieka są wolno rosnącymi lub małymi krzewami. Te karłowe formy mają różną wysokość i szerokość.

Od maleńkich kuleczek o średnicy 30 cm (jodła balsamiczna 'Nana') do bardzo rozłożystych szerokości 15 m (cedr atlaski 'Glauca Pendula'). Warto się upewnić przed zakupem, czy taka miniaturka nie rozrośnie się ponad nasze oczekiwania. Wymagania. Karłowe odmiany iglaków rosnące w gruncie mają takie same wymagania co do gleby i stanowiska jak ich duzi krewniacy. Gdy sadzimy je w pojemnikach, szybko wyczerpują się im składniki pokarmowe. Rośliny w donicach zdane są tylko na nas, więc musimy je regularnie podlewać, co 3-4 lata przesadzać do świeżej ziemi i co roku na wiosnę dokarmiać wieloskładnikowym nawozem do iglaków (Florovit, Osmocote, Hydrocomplex).

Iglaki miniaturowe - korzenie

System korzeniowy drzew i krzewów jest zazwyczaj proporcjonalny do wielkości korony. Karłowe rośliny mają zatem mały system korzeniowy. Posadzenie roślin w niewielkim pojemniku zawsze dodatkowo spowalnia ich wzrost.

Iglaki miniaturowe - gdzie je kupić

Miniaturowe odmiany iglaków są tak popularne że można je kupić w każdym centrum ogrodniczym. Ich cena zależy od wieku rośliny, nie od rozmiarów ani tempa ich wzrostu. Młode egzemplarze kosztują już od 10 złotych, wieloletnie dorodne okazy np. cyprysika tępołuskowego 'Nana Gracilis' mogą kosztować nawet kilkaset złotych.

Iglaki miniaturowe - kuliste

Wiele miniaturowych iglaków ma bardzo zwarty i regularny kulisty pokrój i zachowuje go przez całe życie, np.:

świerk biały 'Alberta Globe',
cyprysik Lawsona 'Gnom',
jodła koreańska 'Molli',
sosna bośniacka 'Schmidtii'
oraz żywotnik zachodni (tuja) 'Danica',
'Little Champion',
'Hoseri', 'Teddy'.
Lekko spłaszczoną kulą jest np. świerk czarny 'Nana', świerk pospolity 'Little Gem' czy choina kanadyjska 'Jeddeloh' (syn. 'Nana').

Często formę kuli mają tylko młode egzemplarze, a starsze wypiętrzają się i przybierają bardziej piramidalną postać. Tak się zmienia

choina kanadyjska 'Betty Rose' i 'Brandley',
cyprysik tępołuskowy 'Nana Gracilis'
i cyprysik groszkowy 'True Blue'.

Są też odmiany, które choć początkowo są kuliste, później mają pokrój półkuli lub kopca, a ich pędy delikatnie ścielą się po ziemi. Tak jest m.in. u

cyprysika Lawsona 'Minima Glauca',
cyprysika groszkowego 'Baby Blue' i sosny wejmutki 'Blue Shag'.

Niektóre odmiany żywotników (tuj) mają kształt jajowaty, np.

żywotnik wschodni 'Aurea Nana',
'Golden Pigmy'
lub żywotnik olbrzymi 'Cuprea' i 'Rogersii'.

Iglaki miniaturowe - stożki

Iglaste karzełki w kształcie stożka zawsze robią wrażenie. Podobnie jak miniaturowe kulki, świetnie wyglądają w wielu kompozycjach. Postać stożka ma nie tylko popularny

świerk biały 'Conica',
świerk biały miniaturka 'Laurin' ,
świerk biały niebieska odmiana 'Sander's Blue'.
świerk serbski 'Nana' i 'Gnom'
jodła górska 'Compacta',
kilka cyprysików, np. groszkowy 'Compacta', tępołuskowy 'Nana Lutea', 'Little Ann' i 'Kosteri'.

Iglaki miniaturowe - kolumny

Krzewy o kolumnowym pokroju są zwykle bardzo zwarte - ich gałęzie ściśle przylegają do pędu głównego, tak jak u

cisa pośredniego 'Krzysztof'' i 'Wojtek'.
Niektóre, np. cyprysik Lawsona 'Elwoodii Gold' czy cyprysik nutkajski 'Jubilee', wyróżniają się bardzo zgrabną, strzelistą sylwetką.
Wiele kolumnowych odmian można znaleźć wśród jałowców, zwłaszcza zwyczajnego, jak 'Compressa', 'Sentinell' lub 'Suecica Nana', albo skalnego, np. 'Blue Arrow'.

Iglaki miniaturowe krzewy iglaste karłowate

Miniaturowe krzewy iglaste miewają też pokrój krzaczasty. One również świetnie nadają się do kompozycji (pełnią funkcję tzw. wypełniaczy). W tej grupie najwięcej jest cyprysików. Najciekawsze z nich to:

cyprysik groszkowy 'Filifera Nana' i 'Sungold'
oraz tępołuskowy 'Nana Gracilis'.
Sporo jest też jałowców, m.in jałowiec chiński 'Plumosa Aurea', pospolity 'Green Carpet' i 'Repanda', a także najpiękniejszy z jałowców - łuskowy 'Blue Star'.

Iglaki miniaturowe na pniu

Również iglaki o pokroju zwisłym używane są do miniaturowych kompozycji, ponieważ ich wzrost jest ograniczony przez miejsce szczepienia. Te najmniejsze szczepione są na niewysokim pniu (0,5- 1 m). Rozrasta się tylko ich korona, którą można skracać.

W ten sposób prowadzone są modrzewie: europejski 'Kórnik' i 'Repens' oraz japoński 'Blue Dwarf' i 'Stiff Weeper'.
Oprócz nich szczepi się na pniu różne odmiany jałowców płożących, sosen, świerków i cyprysików.

Formy te wyglądają bardzo malowniczo i znakomicie sprawdzają się w pojemnikach i na skalniakach. Warto jednak wiedzieć, że są wrażliwsze na choroby i mróz (trzeba je na zimę owijać agrowłókniną).

Iglaki miniaturowe na cmentarz

Oto kilka niskich odmian roślin iglastych, które są odpowiednie do użycia na cmentarzach lub innych miejscach, gdzie preferuje się mniejsze rośliny:

Sosna bergmanska'Nana' (Pinus sylvestris 'Nana'): To niska odmiana sosny zwyczajnej o gęstym, kulistym kształcie. Osiąga wysokość około 1-1,5 metra.
Sosna mughus'Mops' (Pinus mugo 'Mops'): Jest to kompaktowa odmiana sosny klekowej o kuliście zwartym kształcie. Osiąga wysokość około 1 metra.
Chamaecyparis obtusa 'Nana Gracilis': Ta odmiana cyprysika japońskiego ma niski, stożkowaty kształt. Osiąga wysokość około 1-1,5 metra.
Juniperus squamata 'Blue Star': To niska odmiana jałowca łuskowego o sztywnych, srebrzysto-niebieskich igłach. Osiąga wysokość około 50-60 centymetrów.
Thuja occidentalis 'Danica': Jest to niska odmiana choiny pospolitej o gęstym, kulistym kształcie. Osiąga wysokość około 50 centymetrów.

Te niskie odmiany roślin iglastych są łatwe w pielęgnacji, zajmują niewielką przestrzeń i nadają się do umieszczenia na grobach czy w innych ograniczonych miejscach. Pamiętaj jednak, aby uwzględnić specyficzne warunki klimatyczne i lokalne wymagania, aby wybrać rośliny, które będą dobrze się rozwijać w danym obszarze.

Iglaki miniaturowe - zdjęcia

W iglastych karzełkach zakochali się Czesi, Holendrzy, a zwłaszcza Japończycy, którzy sztukę miniaturyzacji opanowali do perfekcji. W ich ogrodach można znaleźć piękne kompozycje z samych karłowych krzewów, posadzonych w donicach lub w gruncie, na murkach i skalniakach.