Tulipanowiec, urodziwy olbrzym

Nie jest w żaden sposób spokrewniony z tulipanem, ale jego kremowożółte lub kremowo-zielone kwiaty z pomarańczową plamką na płatkach kształtem i wielkością zbliżone są do kwiatów tulipanów - stąd właśnie wywodzi się nazwa "tulipanowiec". Na zdjęciach kwiaty te wyglądają atrakcyjnie, jednak zwykle ukrywają się wysoko w koronie i pojawiają się dopiero kilkanaście lat po posadzeniu rośliny (u okazów rozmnażanych z nasion nawet po 20-30 latach). Tulipanowiec jest za to bliskim kuzynem magnolii. Trochę dziwny to kuzyn, bo mało podobny. Najbardziej różni się wzrostem. Magnolie wielkie nie są, a tulipanowce - owszem. Osiągają ponad 30 m, i to w dość szybkim tempie. W naturze rosną w Ameryce Północnej i w Chinach.

Zobacz piękne tulipanowce

Uroda w liściach ukryta

Wyjątkowo oryginalne liście tulipanowca stanowią jego znak rozpoznawczy. Duże blaszki o średnicy 15-20 cm są prawie kwadratowe w zarysie. Mają ścięte lub wykrojone wierzchołki z dwiema zaostrzonymi klapami po każdej stronie. Liście młodych okazów są często o wiele większe, a ich klapy są mocniej powcinane. Uwagę zwraca także ich jasnozielony kolor z lekkim seledynowym odcieniem. Jesienią przybierają przepiękną soczyście żółtą barwę. Gdy liście już opadną, na gałęziach pozostają owoce przypominające kształtem szyszki, które stopniowo się jednak rozpadają.

Ładną odmianą jest 'Aureomarginatum'. Ma żółte liście z dużą, nieregularną zieloną plamą pośrodku. Wysokością i sylwetką przypomina dziką formę tulipanowca. Natomiast całkowicie żółtymi blaszkami liściowymi charakteryzuje się tulipanowiec 'Jackson'.

W polskim klimacie

Do pewnego czasu też uważałam tulipanowce za bardzo wrażliwe drzewa, nie nadające się do uprawy w naszym klimacie. Aż którejś jesieni zachwycił mnie kilkunastoletni tulipanowiec w pewnym ogrodzie na wschodzie Polski, gdzie zimy rzadko bywają łagodne. Jego przebarwiające się liście lśniły złocistym kolorem jak słońce.

Tulipanowiec jest jednym z najszybciej rosnących drzew. Polecam go szczególnie właścicielom nowo zakładanych ogrodów, którzy nie mają zamiaru czekać całe dziesięciolecia, by drzewko wyglądało dojrzale. Roczne przyrosty, szczególnie gdy okaz jest młody, są naprawdę imponujące - po 40-50 cm!

Praktyczne wskazówki

Trzeba obserwować, czy tulipanowiec utrzymuje zgrabną sylwetkę i przycinać pędy rosnące za nisko lub w niewłaściwym kierunku. Nie należy z tym zwlekać, ponieważ gałęzie szybko grubieją, a im są starsze, tym trudniej zabliźniają się rany po cięciu. Czasami zdarza się również, że młode egzemplarze bywają uszkadzane przez mrozy. Najczęściej przemarza wierzchołek i wokół pnia wyrasta wtedy kilka mocnych pędów. Trzeba pozostawić najsilniejszy pęd, który z czasem stanie się nowym przewodnikiem, a resztę usunąć. Gdybyśmy tego nie zrobili, drzewo zniekształciłoby się i straciło ładną sylwetkę. Na szczęście na tego typu uszkodzenia wrażliwe są tylko bardzo młode drzewka. Kilkumetrowe tulipanowce są już w pełni odporne nawet na silne mrozy.

Wadą tulipanowca jest to, że ma dość kruche gałęzie, które łatwo łamią się podczas wichur. Zatem nie powinno się sadzić tego drzewa w pobliżu budynku czy parkingu. Lepiej wybrać miejsce zaciszne i osłonięte od silnych wiatrów.

Uwaga! Te drzewa to prawdziwe olbrzymy. Niektóre odmiany dorastają nawet do 30 m. Dlatego nie warto ich wciskać w ciasny kąt ogrodu, bo dopiero gdy mają dużo miejsca, mogą zaprezentować pełnię swojej urody, a przede wszystkim majestatyczną owalną sylwetkę. Poza tym tulipanowce lubią miejsca w pełni nasłonecznione, w przeciwnym razie niedoświetlone gałęzie tracą liście.

Ciekawe odmiany tulipanowców

Ardis - reklamowana jako tulipanowiec do małych ogrodów. Osiąga 2-3 m wysokości, ale bardziej przypomina krzew niż drzewo.

Fastigiata - o nietypowej dla tulipanowców wąskiej, kolumnowej sylwetce.

Aureomarginatum - o dwubarwnych liściach, seledynowych z ciemnozieloną plamką.

Jackson - o liściach żółtych przez cały sezon.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>

Szybko rosnący olbrzym

Tulipanowiec amerykański (Liriodendron tulipifera) to jedno z najwyższych drzew liściastych we wschodniej części USA. Porasta tam doliny rzek i wilgotne górskie zbocza. Za młodu sylwetka drzewa jest piramidalna lub jajowata, z wiekiem się zmienia - bywa wąska lub bardziej rozłożysta; z reguły jest owalna, o kształcie nieco zbliżonym do topoli. Roczne przyrosty tulipanowca, szczególnie za młodu, są imponujące - po 40-50 cm! Trzeba tylko sprawdzać, czy drzewo utrzymuje zgrabną sylwetkę i przycinać pędy rosnące w niewłaściwym kierunku lub zbyt nisko. Nie należy z tym zwlekać, bo gałęzie szybko grubieją i mogą się później długo zabliźniać.

Staranne cięcie jest szczególnie ważne w przypadku młodych, świeżo posadzonych roślin uszkodzonych po mroźnych zimach. Gdy przemarznie wierzchołek, u nasady drzewa wyrasta kilka silnych pędów. Trzeba wtedy usunąć boczne gałęzie i pozostawić tylko jeden najsilniejszy pęd, który stanie się przewodnikiem. W przeciwnym razie drzewo zniekształci się i po kilku latach trudno będzie przywrócić mu zgrabną sylwetkę. Na szczęście kilkumetrowe tulipanowce są już w pełni odporne na mrozy.

Z racji osiąganych rozmiarów tulipanowce amerykańskie nadają się tylko do dużych ogrodów i parków. Można obsadzać nimi szerokie aleje lub sadzić je pojedynczo. Mają jednak dość kruche i łamliwe gałęzie, zatem nie powinny rosnąć w pobliżu parkingów czy budynków. Jeśli zapewnimy drzewu dużo miejsca i nie będziemy podcinać dolnych gałęzi, w czerwcu wśród liści dostrzeżemy oryginalne kwiaty.

W skali mikro

Dla właścicieli małych ogrodów, którzy marzą o posiadaniu tulipanowca, hodowcy stworzyli odmianę 'Ardis' - miniaturkę o drobnych liściach i gęstym pokroju. Z kolei wysokim wzrostem, ale bardzo wąskim pokrojem charakteryzuje się odmiana 'Fastigiatum', która z daleka trochę przypomina dąb szypułkowy 'Fastigiata'. Doskonale nadaje się także do nasadzeń alejowych.

Gatunkiem poszukiwanym przez wielu kolekcjonerów jest tulipanowiec chiński (Liriodendron chinense). Drzewo to ma nieco większe i bardziej powcinane liście niż tulipanowiec amerykański, jednak osiąga skromniejsze rozmiary, a jego kwiaty są zielonkawe. Wadą tego gatunku jest wrażliwość na mróz, można więc go sadzić jedynie w najcieplejszych regionach kraju. W Polsce nie jest dostępny w handlu.

Zobacz także:

Klon palmowy

Magnolie - krucha uroda, orientalny wdzięk