Lawenda wąskolistna. Jak uprawiać lawendę przez cały rok?
Lawenda wąskolistna - srebrzyste kępy z aureolą liliowych kłosów tchną klimatem Prowansji. Ich zapach nęci motyle, odstrasza komary, relaksuje i łagodzi migreny. Lawenda ma praktycznie same zalety. Poznajcie jej zasady pielęgnacji.
Jak wygląda lawenda wąskolistna? (Lavandula angustifolia)
Lawenda ma kilka ozdobnych gatunków. Najbardziej znana jest lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia, inaczej L. officinalis). To krzewinka o wysokości do 1,5 m, z wąskimi, pokrytymi srebrzystymi włoskami liśćmi, które zdobią ją okrągły rok. Idealnie nadaje się do ogrodów żwirowych, na obwódki ścieżek, na klomby, np. pod różanymi drzewkami, i do obsadzania donic. Może być też rośliną kobiercową. Nie powinno jej brakować zwłaszcza w miejscach, gdzie lubimy odpoczywać w letnie słoneczne dni.
Lawenda jako antidotum na stres
Kiedy kwitnie lawenda wąskolistna?
W lipcu i sierpniu na wierzchołkach pędów tworzy cienkie szypułki zakończone kłosami (o długości 5-7 cm) fioletowoniebieskich - czyli lawendowych, bo tak ten odcień jest określany - kwiatów. Tylko nieliczne odmiany kwitną na różowo lub biało. Kwiaty silnie pachną (liście również, ale słabiej). Malownicze pola lawendy są atrakcją m.in. Francji, Hiszpanii i Włoch. Uzyskiwany z nich surowiec nadaje charakterystyczny aromat wielu kosmetykom i perfumom.
Lawenda wąskolistna - uprawa
Lawenda nie jest wymagającą rośliną w uprawie, jednak wymaga od nas uważności prze cały rok. Podpowiadamy jakie działania powinniśmy podjąć o każdej porze roku by zapewnić jej maksymalne warunki rozwoju.
Uprawa lawendy wiosną
Marzec
Kiedy tylko gleba rozmarznie, podsypujemy lawendę kompostem. Koniec marca, gdy ziemia już jest miękka można sadzić lawendę do gruntu.
Lawendę wąskolistną przycinamy po zimie. Usuwamy chore, połamane i uschłe pędy, a pozostałe skracamy do 7-12 cm nad ziemią. Zaniedbane okazy, które mają mocno zdrewniałe nasady tniemy uważnie - nad pierwszym-drugim żywym oczkiem lub młodym pędem (ścięte niżej mogą nie odrosnąć) i nadajemy roślinie prawie kulisty kształt (takie formy mocno się zagęszczają i najobficiej kwitną). Rocznych roślin wiosną jeszcze nie skracamy. Po zakończeniu formowania ziemię zasilamy nawozem wieloskładnikowym (ok. 100 g/m2).
Maj
Na glebach bardzo lekkich pod koniec miesiąca ponownie zasilamy ziemię mniejszą dawką (30 g/m2) nawozu. Nasiona lawendy wąskolistnej zebrane przez zimę przechowujemy w wilgotnym piasku w lodówce. Wiosną rozkładamy je w małych doniczkach wypełnionych torfem zmieszanym z piaskiem i lekko przysypujemy samym piaskiem. Doniczki ustawiamy w jasnym miejscu o temperaturze około 20°C.
Uprawa lawendy latem
Lipiec
Po zakończeniu kwitnienia usuwamy młode owocostany wraz z kilkucentymetrowymi fragmentami ulistnionych pędów, nadając roślinom regularny kształt. Zbyt silne przycinanie lawendy wąskolistnej lub wykonane po połowie sierpnia powoduje, że nowe odrosty słabo drewnieją i zimą przemarzają. Niektóre kwiatostany warto jednak zostawić, by zebrane z nich nasiona wysiać wiosną (młodym samosiejkom w gruncie trudno przetrwać zimę).
Sierpień
Najlepsze sadzonki lawendy wąskolistnej uzyskuje się na przełomie lipca i sierpnia z niekwitnących wierzchołków jednorocznych pędów. Ścięte sadzonki powinny mieć 7-10 cm długości. Warto ich koniec zanurzyć w ukorzeniaczu dla roślin półzdrewniałych. Sadzimy je do doniczki z wilgotnym piaskiem zmieszanym z odkwaszonym torfem w stosunku 1:1.
Na pojemnik nakładamy niezbyt szczelną osłonę z bezbarwnej folii i ustawiamy go w ciepłym, ocienionym miejscu. Utrzymujemy stałą wilgotność podłoża.
Lawenda wąskolistna - jaka ziemia?
Lawenda potrzebuje ziemi dobrze przepuszczalnej o dużej zawartości wapna najlepiej zasadową o pH 6,5-7,5. Jeśli w ogrodzie dysponujecie glebą kwaśną warto ją przed posadzeniem lawendy wymieszać z kredą lub dolomitem. Ziemia nie może być zbyt zbita i pod każdą doniczką powinien znajdować się porządny drenaż np. z potłuczonych doniczek. Jeśli w naszym ogrodzie jest glina trzeba ją wymieszać z piaskiem by poluźnić jej strukturę. Jeśli podłoże dla lawendy jest zbite, rozluźnijmy je przekompostowaną korą z piaskiem. Rabatę warto też podwyższyć. Piaszczystą glebę głęboko przekopmy z kompostem.
Uprawa lawendy jesienią
Wrzesień
Młode rośliny z doniczek przesadzamy na miejsce stałe. Najlepszy czas na sadzenie lawendy do gruntu to wiosna lub jesień.
Jak gęsto sadzić lawendę wąskolistną?
Sadzonki powinny rosnąć dość rzadko (co 30-50 cm). Tylko jeśli chcemy utworzyć z nich niski żywopłot, sadzimy gęściej (co 17-20 cm).
Październik
Lawenda wąskolistna w ogrodzie po przycięciu zimuje w nim, a lawenda na balkonie, powinna być wstawiona większym pojemniku na warstwie np. styropianu lub kory i po bokach otulona tym samym materiałem.
Uprawa lawendy zimą - zimowanie
Po zamarznięciu powierzchni ziemi nasady pędów lawendy wąskolistnej w ogrodzie okrywamy warstwą (o grubości 5 cm) np. kory. Potrzebują tego zwłaszcza nowo posadzone rośliny.
Lawendę wąskolistną w doniczce ustawiamy pod daszkiem, by ziemia nie namakała od deszczu lub śniegu. Można też zadołować pojemniki w ogrodzie lub rośliny (bez doniczek) posadzić w gruncie (wiosną je znów wykopujemy).
Lawenda wąskolistna - odmiany
W opisywanym gatunku lawendy wąskolistnej występuje kilka ciekawych odmian:
- Hidcote Blue Strain o niebiesko-fioletowych kwiatach
- Munstead o niebiesko-fioletowych kwiatach
- Blue Scent ciemofioletowych kwiatach
- Peter Pan o ciemofioletowych kwiatach
- Lavance Purple o purpurowych kwiatach
Lawenda wąskolistna - wymagania
W odróżnieniu od innych pokrewnych gatunków lawenda wąskolistna zupełnie dobrze radzi sobie także w naszym klimacie. Potrzebuje jednak dużo słońca, a przy tym niewiele wody. Zapobiegajmy zagęszczeniu roślin, a będą zdrowsze.
- Miejsce: słoneczna, nagrzewająca się latem rabata lub głęboka (40 cm) donica z grubą warstwą drenażu na dnie.
- Gleba: dobrze zdrenowana, niezbyt żyzna, niegromadząca wilgoci, nieco wzbogacona próchnicą, o odczynie zbliżonym do obojętnego (pH 6-7).
- Podlewanie: dobrze ukorzenionym okazom wystarcza deszcz.
- Nawożenie: skromne, najlepiej wolno działającymi nawozami organicznymi lub mineralnymi.
Rośliny odstraszające komary. Warto posadzić je w swoim ogrodzie
Lawenda wąskolistna - zastosowanie
Kwitnąca lawenda jest wspaniałą ozdobą. Jednak w słoneczne dni około południa warto zebrać część jej rozwiniętych kłosów. Możemy je wykorzystać np. do relaksującej kąpieli, a po wysuszeniu - do potpourri.
Kwiaty lawendy mają również dużą skuteczność w odstraszaniu moli. Wystarczy zebrać kilka pęczków ususzyć je a następnie powiesić w szafach. Mole nie cierpią zapachu lawendy i szybko się wyprowadzą, a nasze ubrania będą ładnie pachnieć.
Lawenda wąskolistna - choroby
Zwykle przyczyną chorowania roślin jest nadmierna wilgoć podłoża lub powietrza lub zła pielęgnacja. Brak cięcia co roku lub cięte za słabo kępy tworzą długie, mocno zdrewniałe pędy, które wykładają się i często są porażane przez choroby.
Choroby lawendy wąskolistnej:
- szara pleśń (szary nalot na pędach),
- fytoftoroza (żółknięcie, brązowienie i zamieranie całych roślin)
- septorioza -na listkach okrągłe, brązowe plamy
Lawenda wąskolistna - cena
Lawenda jest bardzo popularną rośliną ze względu na swoje piękne wonne kwiaty które pojawiają się od połowy czerwca i trwają aż do września. Warto wybrać odmiany mrozoodporne np. Hidcote Blue Strain. Cena za sadzonkę to 5-10 zł za sztukę.
- Więcej o:
Pielęgnacja lawendy francuskiej
Rośliny w odcieniach błękitu i fioletu - w stylu śródziemnomorskim
Co sadzić w ziołowym ogródku?
Ziołowe SPA - sprawdzone przepisy
Co zrobić, by dwukolorowa monstera miała jasno wybarwione liście?
Na co choruje forsycja? [Porady eksperta]
6 sposobów na pielęgnację róż jesienią i zimą
Uciążliwa "miniaturka koniczyny"