Impregnacja drewnianej elewacji

Kłopoty pojawiające się w trakcie eksploatacji to zazwyczaj efekt licznych błędów technicznych i wykonawczych powstałych w trakcie obróbki i układania desek, a nie wada materiału sama w sobie. Nieodpowiednio zabezpieczone drewno szybko ulega zniszczeniu, traci swoje właściwości i pierwotny urok. Decydując się zatem na zastosowanie drewna na elewacjach, należy zapoznać się ze sposobami jego konserwacji i pielęgnacji. Umiejętne stosowanie drewna na zewnątrz budynku pozwoli podkreślić jego szlachetny wyraz, nada ciepła architekturze domu i zbliży go do natury.

Jednak zniszczona drewniana elewacja to nie tylko problem estetyczny, dlatego aby drewno mogło cieszyć przez długie lata, potrzebuje odpowiedniego potraktowania.

Rodzaj drewna a jego trwałość

Dom z elewacją z drewna wymaga co kilka lat konserwacji. Aby nie dopuścić do powstawania szkód, trzeba to robić systematycznie. Rodzaj i częstotliwość zabiegów pielęgnacyjnych zależą w dużej mierze od rodzaju drewna oraz sposobu jego wcześniejszej obróbki.

Do okładania elewacji należy używać drewna dobrze wysuszonego (o wilgotności 15-18%). Drewniane deski elewacyjne powinno się kupować sezonowane lub z suszarni.

Decydującym czynnikiem przy wyborze rodzaju drewna na elewację jest jego trwałość. Z rodzimych gatunków najtrwalsze są dąb i modrzew (pierwszy jest jednak dość drogi, a drugi - trudny do pozyskania. Dużą popularnością cieszy się olcha, natomiast świerk i sosna są łatwe w pozyskaniu i obróbce. Wszystkie polskie gatunki drewna wymagają impregnacji.

Z drugiej jednak strony twardsze drewno ma większą gęstość, ale przez to jest słabiej izoluje oraz jest bardziej podatne na kurczenie i rozszerzanie niż drewno miękkie rodzime; a im większa kurczliwość, tym większe prawdopodobieństwo pęknięć.

Twardsze od polskiego dębu jest drewno egzotyczne. Dzięki zawartym w nim substancjom takim jak między innymi olej tekowy czy tujaplicyna, odmiany egzotyczne są bardziej odporne na grzyby i owady - i to bez konieczności impregnacji.

Zagraniczne drewno na elewacji

Poza dobrze znanymi, rodzimymi gatunkami drewna, na elewacje coraz częściej stosuje się zagraniczne.

Świerk skandynawski. Jest zbliżony do świerku europejskiego, jednak dzięki wzrastaniu w cięższych warunkach atmosferycznych ma bardzo gęste usłojenie i większą odporność. Łatwo się go obrabia i układa, a ryzyko pęknięć w procesie suszenia jest niewielkie. Świerk skandynawski stosowany na elewacje koniecznie musi zostać zaimpregnowany.

Sosna karelska. Ma wyraźne, ciemnobrązowe koliste sęki; pochodzi z pogranicza Finlandii i Rosji. Ze względu na ostry klimat, w jakim wzrasta, ma dość wąskie roczne przyrosty, dzięki czemu jest bardzo twarda i wytrzymała. Przy montażu na zewnątrz domu musi być zaimpregnowana.

Modrzew syberyjski. Właściwościami jest zbliżony do modrzewia europejskiego, jednak dzięki gęstszemu usłojeniu jest bardziej odporny na negatywne oddziaływanie warunków atmosferycznych. Pochodzi z terenów północno-wschodniej Azji. Cechuje się wysoką wytrzymałością. Właściwie ułożony i zaimpregnowany może zdobić elewację nawet kilkadziesiąt lat.

Cedr kanadyjski. Ma czerwonawą barwę, ciekawy rysunek drewna i charakterystyczny zapach. Dzięki zawartym w nim naturalnym olejkom jest zabezpieczony przed owadami i grzybami. Pomimo wyjątkowej wytrzymałości jest lekki w stosunku do pozostałych gatunków drzew iglastych. Cedr - o ile nie zależy nam na efekcie szarego drewna - należy zabezpieczać olejami do drewna, gdyż pozostawiony bez zabezpieczenia będzie zmieniał kolor. Jego impregnacja nie jest konieczna.

Jak wybierać impregnat do drewna

Impregnacja nie pozwala na rozwój pleśni grzybów i owadów oraz utrudnia przedostawanie się wody w głąb drewna. Opóźnia też proces starzenia się drewna. Wydobywa wzór jego usłojenia. Najskuteczniejszą metodą jest impregnacja ciśnieniowa, ale jest też i najdroższą, dlatego stosuje się kąpiele drewna w impregnacie lub po prostu jego malowanie, nacieranie lub natrysk.

Do zabezpieczenia drewna elewacyjnego służą środki rozpuszczalnikowe (przezroczyste lub koloryzujące) albo olejowe. Rozróżnia się impregnaty do stosowania na drewno oszlifowane lub na nieoszlifowane (w większym stopniu ukrywają jego niedoskonałości).

Wybierając impregnat, warto zwrócić uwagę na:

- ilość substancji biobójczych, które chronią drewno przed biodegradacją. Powinny jednocześnie zabezpieczać przed owadami, grzybami i sinizną. Dobry impregnat zawiera wszystkie biocydy, czyli zapewnia kompleksową ochronę powierzchni.

- głębokość wnikania w drewno. Impregnaty o płynnej konsystencji głębiej wnikają w drewno i dają pewność, że substancje ochronne są mocno w nim "osadzone". Dobrze, aby przy okazji obniżały chłonność drewna - dzięki temu mniej zużyjemy później lakierobejcy, lakieru, oleju lub emalii.

Impregnat powinien też być odporny na wymywanie przez wodę.

Co po impregnacji

Oprócz impregnatów (zwykłych i dekoracyjnych), producenci oferują duży wybór preparatów do dekoracyjnego wykończenia drewnianych elewacji.

Lakiery. Podkreślają rysunek drewna i jego naturalny kolor. Dodatkowo chronią zaimpregnowane drewno przed wodą, słońcem i uszkodzeniami mechanicznymi (ścieraniem, zadrapaniem). Niestety lakier, jako substancja nie wnikająca w głąb drewna, a kryjąca powierzchniowo nie jest odporny na skurcz i rozszerzanie, więc powłoka dość szybko pęka. Taka elewacja wymaga odnawiania średnio co 2 lata (choć żywotność lakieru na drewnie uprzednio zaimpregnowanym bywa dłuższa).

Farby. Zapewniają dodatkową ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi i zagrzybieniem. Do malowania drewna stosuje się farby akrylowe, olejne, alkidowe i alkidowo-olejne. Pomalowana elewacja pozostaje zabezpieczona na 5-8 lat.

Aby powłoka była jak najtrwalsza, drewno najpierw należy pokryć dwukrotną warstwą impregnatu, a dopiero potem dwukrotną warstwą farby.

Bejce. Zawierają barwniki odporne na promieniowanie słoneczne, dzięki którym drewno nie zmienia koloru. Chronią też przed owadami. Utrudniają penetrację wody w głąb drewna, przez co opóźniają znacznie proces jego starzenia. Bejcowanie zaleca się powtarzać co cztery lata.

Lakierobejce. Są połączeniem lakieru i bejcy. Na powierzchni drewna tworzą trwałą elastyczną powłokę, dobrze chroniącą przed wodą. Lakierobejce zapobiegają siniźnie drewna i zabezpieczają je przed wpływem warunków pogodowych.

Oleje. Tworzą hydrofobową, otwartą dyfuzyjnie powłokę, dzięki której nasiąkanie drewna zostaje zredukowane, a tym samym ograniczone są skutki kurczenia i pęcznienia.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>