Wyrosłe w miłości: wystawa sztuki Liliany Mikołajewskiej-Jansen 19.09–19.10.2025 r.

Biografia przerwana zbyt wcześnie

Liliana Mikołajewska urodziła się w Warszawie w 1955 roku. Po ukończeniu liceum plastycznego rozpoczęła studia na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, jednak już kilka miesięcy później, w 1975 roku, wyjechała do Belgii. Tam kontynuowała edukację w Antwerpii i Berchem, by ostatecznie ukończyć ASP w Gandawie w 1980 roku.

Choć jej kariera dopiero się rozpoczynała, tragiczny wypadek samochodowy w 1981 roku zakończył życie i twórczą drogę zaledwie 26-letniej artystki. W ciągu kilkunastu miesięcy po jej śmierci odbyły się dwie ważne wystawy – w warszawskiej Zachęcie oraz w Muzeum Sztuki w Łodzi – które zgromadziły jej niemal cały dorobek. Potem zapadła długa cisza.

Sztuka jako zapis intymności i abstrakcji

O twórczości Mikołajewskiej niewiele można dowiedzieć się z tekstów źródłowych – artystka nie pisała o swojej pracy, nie pozostawiła notatek, nie udzielała wywiadów. Jej biografia jest fragmentaryczna, pełna białych plam. Pozostają prace – rysunki, grafiki, kolaże i obrazy – które stają się jedynym kluczem do zrozumienia jej świata.

Artystka z niezwykłą konsekwencją rozwijała swój język wizualny, łącząc abstrakcyjne formy z intymnymi wątkami codzienności. W swoich kompozycjach multiplikowała drobne, stłoczone kształty – przypominające chmury, sylwetki ludzkie, owady lub serce. Niektóre z nich zakrywała warstwami przezroczystej taśmy, jakby chciała ochronić narysowany wcześniej obraz.

Z czasem przeniosła te formy na przedmioty codziennego użytku – łóżko, dywan czy siedzisko – sugerując, że sztuka może przenikać życie domowe i intymne. W późniejszych rysunkach pojawiły się teksty, jak w pracy zatytułowanej Depresja ma swoje dobre strony – dziele, które prowokuje do refleksji nad jej biografią, ale nie daje jednoznacznych odpowiedzi.

Pamięć i rekonstrukcja

Historia Liliany Mikołajewskiej to opowieść o artyście, którego życie i dorobek zostały przerwane, a następnie niemal zapomniane. Nie żyją już najbliżsi, którzy mogliby podzielić się wspomnieniami. Pozostają katalogi z dawnych wystaw, krótkie notki biograficzne i nieliczne świadectwa znajomych z czasów szkolnych.

Dlatego każda próba rekonstrukcji jej historii pozostaje niepełna i opiera się głównie na interpretacji dzieł. Wystawa w Fundacji Arton stawia pytania nie tylko o samą sztukę Mikołajewskiej, ale także o to, w jaki sposób można tworzyć herstorie artystek i jakimi metodami współcześnie opowiadamy o zapomnianych twórcach.

Wystawa w Fundacji Arton

Ekspozycja „Wyrosłe w miłości: Liliana Mikołajewska-Jansen” potrwa od 19 września do 19 października 2025 roku w siedzibie Fundacji Arton przy ul. Foksal 11/4 w Warszawie. Wernisaż odbędzie się 19 września o godz. 19.00. Kuratorką projektu jest Marika Kuźmicz, we współpracy z Adamem Parolem.

Wystawie towarzyszy katalog oraz program spotkań, które mają pogłębić refleksję nad twórczością i pamięcią o artystce.

O Fundacji Arton

Fundacja Arton, działająca od 2010 roku z inicjatywy dr Mariki Kuźmicz, zajmuje się badaniem i popularyzacją sztuki lat 70. XX wieku. W ciągu kilkunastu lat swojej działalności przygotowała blisko 50 wystaw i pokazów filmowych, a także współtworzyła międzynarodowe repozytorium „Forgotten Heritage – European Avant-gard Art Online”, obejmujące ponad 8 tysięcy archiwów artystycznych.

• Wystawa: "Wyrosłe w miłości: Liliana Mikołajewska-Jansen".
• Miejsce: Fundacja Arton, Foksal 11/4, Warszawa.
• Daty: 19.09–19.10.2025 r.
• Wernisaż: 19 września 2025, godz. 19.00.
• Kuratorka: Marika Kuźmicz.
• Współpraca: Adam Parol.
• Kontakt prasowy: Monika Tramś, tel. +48 508 207 010, info@fundacjaarton.pl.
• Więcej informacji: www.fundacjaarton.pl.

Wystawa została dofinansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz współfinansowana przez m.st. Warszawa.