Kalendarz ogrodnika - porady ogrodnicze na każdy miesiąc

Kalendarz ogrodnika: STYCZEŃ

Dom

Większość roślin przechodzi okres spoczynku. Podlewamy je umiarkowanie i w ogóle ich nie nawozimy. Gdy powietrze jest zbyt suche, warto je nawilżyć.

Balkon

Kwiaty balkonowe i tarasowe

Przechowywane w pomieszczeniach (8-12°C) rośliny ( pelargonie, fuksje, surfinie) podlewamy umiarkowanie i czyścimy regularnie z zasychających liści.

Rośliny w pomieszczeniach mogą cierpieć od niedoboru światła i zbyt wysokiej temperatury. Warto przyciąć je pod koniec miesiąca, aby się rozkrzewiły.

Obserwujmy, czy na roślinach nie pojawiły się mszyce lub przędziorki. Jeśli je zauważymy, umyjmy rośliny, a następnie opryskajmy odpowiednim preparatem lub włóżmy do podłoża pałeczki owadobójcze.

Ogród

Rośliny iglaste

Sprawdzamy, czy odmiany kolumnowe iglaków są zabezpieczone przed deformacją pod ciężarem śniegu. Strząsamy z nich świeży śnieg i poprawiamy sznurki lub siatki, którymi krzewy zostały owinięte.

Drzewa i krzewy owocowe

Bielimy wapnem grube pnie i konary drzew, aby mniej nagrzewały się w słońcu. Zabieg chroni korę przed pękaniem i pojawieniem się ran zgorzelinowych. Do bielenia przygotowujemy roztwór z wapna palonego (2 kg w 10 l wody). Aby wapna nie zmywał deszcz, można do roztworu dodać kleistą zawiesinę z ugotowanej mąki pszennej.

W pogodne dni oglądamy pnie i konary. Sprawdzamy, czy nie pojawiły się na nich szkodniki. Jeśli znajdziemy jakieś ślady ich działalności, usuwamy je szczotką, wrzucamy do pojemnika i palimy bądź zakopujemy głęboko pod ziemią.

W dni niezbyt mroźne dokonujemy niezbędnych cięć drzew ozdobnych (usuwamy np. pędy złamane i zaschnięte). Strącamy duże czapy śniegu z gałęzi, by zapobiec ich wyłamaniu.

Byliny

Możemy zacząć pędzić rośliny cebulowe w doniczkach. Ustawiamy je w domu w ciemnym miejscu (temp. 10-15°C). Gdy osiągną 10 cm, przenosimy je do jasnego pomieszczenia o temp. 18-20°C. Uwaga: w wyższej temperaturze kwiaty zaczną tracić kolor!

Trawnik

Sprawdźmy, gdzie powstają wydeptywane przez nas dróżki. Potem nanieśmy je na plan ogrodu. Wiosną zaplanujmy ścieżki w tych samych miejscach, aby unikać deptania trawy.

Oczko wodne

Jeśli trzymamy w zbiorniku ryby, pilnujmy, aby powierzchnia wody całkowicie nie zamarzała. Warto pomyśleć o tzw. sztucznym przeręblu umożliwiającym wymianę tlenu w oczku.

Kalendarz księżycowy ogrodnika>>>

Kalendarz ogrodnika: LUTY

Dom

Rośliny podlewamy umiarkowanie i nie nawozimy ich. Pod koniec lutego zaczynamy je przesadzać do świeżej ziemi i pojemników większych o 2 cm od poprzednich.

Balkon

Kwiaty balkonowe i tarasowe

Przygotowujemy sadzonki pelargonii, fuksji i innych roślin balkonowych przechowywanych w pomieszczeniach. Pod koniec miesiąca zaczynamy zasilać drzewka tarasowe (cytrusy, oleandry, mirty).

Wysiewamy w mieszkaniu nasiona kwiatów jednorocznych, np. lobelii, petunii, żeniszka, werbeny. Robimy sadzonki z pelargonii, niecierpków i fuksji.

Ogród

Drzewa i krzewy liściaste

W cieplejsze, bezmroźne dni zaczynamy przycinanie roślin. Usuwamy gałęzie uszkodzone przez mróz, złamane, chore oraz krzywo rosnące. U większości krzewów skracamy wszystkie pędy o 1/3. Stare i nadmiernie rozrośnięte okazy możemy odmłodzić, skracając gałązki o 2/3 długości i usuwając najstarsze, grube gałęzie. Każdego roku odmładzamy po 2-3 krzewy. Nie przycinamy tylko gatunków kwitnących przed rozwojem liści na zeszłorocznych pędach (forsycje, migdałki, pigwowce, hortensje ogrodowe, różaneczniki). Z tym zabiegiem wstrzymujemy się do czasu, aż przekwitną.

Drzewa i krzewy owocowe

Formujemy jabłonie, porzeczki, borówkę amerykańską i agrest. Duże rany zabezpieczamy specjalną maścią sadowniczą i preparatami grzybobójczymi. Powtarzamy bielenie pni. W szklarence wysiewamy nasiona poziomek. Zdążą podrosnąć, zanim w maju przesadzimy je na grządkę.

Przycinamy jabłonie i grusze, agrest i porzeczki oraz krzewy kwitnące latem (np. tawuły). Tniemy żywopłoty liściaste i iglaste (np. ze świerka i modrzewia). Odmładzamy stare drzewa.

Rany po cięciu drzew i krzewów, a także pęknięcia kory spowodowane mrozem malujemy farbą emulsyjną z 2% dodatkiem Topsinu. Powtarzamy bielenie pni drzew owocowych.

Rośliny iglaste

Jeśli jest to konieczne (np. w żywopłotach), skracamy gałęzie gatunków żywicznych (sosen, świerków).

Byliny, Rośliny jednoroczne Przeglądamy bulwy i karpy begonii, pacioreczników, mieczyków i dalii. Chore usuwamy, a resztę spryskujemy środkiem grzybobójczym. Wysiewamy begonię wiecznie kwitnącą, lobelię, szałwię błyszczącą, żeniszek, petunię ? do pojemnika z drobnym torfem zmieszanym pół na pół z piaskiem. Ustawiamy w jasnym pomieszczeniu i przykrywamy szybą lub folią. Siewki zraszamy.

Oczko wodne

Dbamy, by powierzchnia wody całkiem nie zamarzała. Sprawdzamy, czy nie wypłynęły martwe ryby ? w razie czego trzeba je jak najszybciej usunąć.

Kalendarz ogrodnika: MARZEC

Dom

Rośliny doniczkowe przesadzamy do świeżej ziemi. Po 2 tygodniach zaczynamy je zasilać nawozem wieloskładnikowym.

Balkon

Wysiewamy w pomieszczeniach żeniszek, szałwię, astry i inne gatunki jednoroczne. Kwiaty balkonowe Przygotowane wcześniej sadzonki roślin balkonowych przenosimy do pojedynczych doniczek. Regularnie je podlewamy i zasilamy nawozem. Po raz ostatni obrywamy wierzchołki. Sprawdzamy, czy roślin nie zaatakowały szkodniki lub choroby.

Ogród

Drzewa i krzewy

Jeżeli w ciągu dnia temperatura jest dodatnia, zdejmujemy lub rozchylamy okrycia roślin. Okrycia zachowujemy na wypadek pojawienia się silniejszych mrozów. Rośliny iglaste Wszystkim gatunkom zagraża o tej porze tzw. susza fizjologiczna. Cieniujemy iglaki (agrowłókniną lub papierem), by ograniczyć transpirację. Gdy nie ma mrozu, podlewamy rośliny.

Przycinamy krzewy, które będą kwitły na pędach tegorocznych, np. budleje, letnie tawuły, powojniki, hortensje krzewiaste i bukietowe (ogrodowych nie przycinamy).

Drzewa i krzewy owocowe

Prześwietlamy jabłonie, grusze i śliwy. Z koron jabłoni i grusz usuwamy przewodniki, by drzewa się rozkrzewiły. Pod koniec miesiąca przycinamy okazy posadzone jesienią. Rany zabezpieczamy maścią sadowniczą. Można już sadzić nowe drzewka.

Byliny, rośliny jednoroczne

Zeschnięte liście usuwamy tak, by nie uszkodzić wybijających w pobliżu pędów. Nawozimy rośliny cebulowe, uważając, aby granulki nie spadały na liście. Można stosować nawozy w płynie. Rozmnażamy rośliny kwitnące latem i jesienią (np. liliowce, ostróżki, rudbekie, dzielżany) przez podział kęp. Pikujemy siewki roślin wysianych w styczniu i lutym. Sadzimy je pojedynczo w skrzynkach w rozstawie 3×3 cm lub w małych pojemnikach (o średnicy ok. 5 cm). Spulchniamy ziemię na rabatach przeznaczonych pod rośliny jednoroczne. Rozsypujemy na ziemi nawóz i zagrabiamy podłoże.

Trawnik

Usuwamy resztki zeschłej trawy, potem wałujemy powierzchnię trawnika, by zlikwidować powstałe zimą nierówności.

Oczko wodne

Gdy tafla rozmarznie, montujemy w zbiorniku urządzenia filtrujące i fontanny.

Kalendarz ogrodnika: KWIECIEŃ

Dom

Rośliny obficie podlewamy i regularnie nawozimy. Ciągle można je przesadzać i przygoto-wywać sadzonki.

Balkon

Skrzynki balkonowe możemy już obsadzać bratkami, stokrotkami i pierwiosnkami. Hartujemy rozsadę. Nawozimy sadzonki.

Ogród

Drzewa i krzewy liściaste

Można rozmnożyć krzewy przez odkłady, przyginając gałązki do ziemi, mocując je i przysypując. Jesienią odetniemy ukorzenione pędy i posadzimy w nowym miejscu. Rozgarniamy kopczyki ziemi usypane wokół róż i przycinamy ich pędy nad 3.-5. oczkiem, licząc od ziemi. Sadzimy nowe egzemplarze.

Drzewa i krzewy iglaste

Jeśli wiosną na gałązkach młodych świerków i modrzewi pojawią się okrągłe zgrubienia (tzw. galasy) przypominające małe szyszki, to znak, że rośliny zostały zaatakowane przez ochojnika. Wiosną opryskujemy świerki preparatem niszczącym jego larwy.

Trawnik

Jeśli jest ciepło, trawa zaczyna szybko rosnąć i za 2-3 tygodnie można już przeprowadzić pierwsze koszenie. Strzyżemy trawnik na bieżąco. W razie suszy nawadniamy. Zwalczamy środkami chemicznymi choroby i szkodniki drzew owocowych i ozdobnych. Siejemy nasiona warzyw.

Kalendarz ogrodnika co kiedy sadzić

Oczko wodne

Sadzimy nowe rośliny. Jeżeli stare zbyt mocno się rozrosły, dzielimy ich kępy lub przerzedzamy je. Kiedy temperatura w zbiorniku osiągnie 10°C, zaczynamy karmić ryby.

Byliny

Dzielimy i przesadzamy kępy roślin kwitnących latem (np. floksów, funkii, rojników, zawciągu, rudbekii). Pamiętajmy, by je regularnie podlewać. W drugiej połowie miesiąca sadzimy w gruncie mieczyki, begonie bulwiaste, pacioreczniki i dalie. W razie zapowiadanych nocnych przymrozków osłaniamy świeżo posadzone rośliny białą agrowłókniną lub folią bąbelkową. Hartujemy rozsadę kwiatów przeznaczonych do wysadzenia w maju. Wysiewamy do gruntu nasiona astrów chińskich, czarnuszki, maciejki, maczków kalifornijskich, ubiorków, a do inspektów ? celozji, cynii, gazanii, lwiej paszczy, goździków chińskich, nemezji, portulaki, szarłatu, tytoniu.

Warzywa

W inspektach wysiewamy sałatę, kalarepę, kalafiory, brokuły i brukselkę. W pomieszczeniach -nasiona ogórków, dyni, kabaczków, melonów i kukurydzy cukrowej. Do gruntu - nasiona buraka, cebuli, kopru, marchwi, pietruszki, pora, rzodkiewki.

Kalendarz siewu>>>

Kalendarz ogrodnika: MAJ

Dom

Kiedy kaloryfery przestaną grzać, kwiaty podlewamy nieco rzadziej niż do tej pory. Nawozimy je co 2 tygodnie.

Balkon

Po 15 maja wysadzamy petunie, pelargonie, niecierpki, fuksje, aksamitki, dalie, pacioreczniki i begonie bulwiaste. Zanim wyniesiemy rośliny na dwór, przez 2 tygodnie hartujemy je, wystawiając na kilka godzin na zewnątrz.

Ogród - prace ogrodowe

Drzewa i krzewy liściaste

Przycinamy rośliny, które kwitły wiosną na zeszłorocznych pędach (wczesne tawuły, forsycje, pigwowce, miniaturowe wierzby). Skracamy pędy przekwitłych wrzośców o 1/3. Przez cały miesiąc co 7-10 dni opryskujemy drzewa oraz krzewy środkami grzybobójczymi i owadobójczymi.

Rośliny iglaste

Pod koniec miesiąca opryskujemy iglaki przeciwko przędziorkom. Szczególnie narażone są karłowe odmiany świerków.

Drzewa i krzewy owocowe

Przez cały miesiąc co 7-10 dni opryskujemy rośliny środkami grzybobójczymi i owadobójczymi.

Trawnik

Jeśli wieczorami w ogrodzie latają chrabąszcze majowe, sprawdźmy, czy się u nas nie zadomowiły. Dorosłe owady żerują na liściach, a ich larwy (pędraki) żywią się korzeniami traw. Murawa wówczas odchodzi całymi płatami. Do zwalczania larw chrabąszcza majowego stosuje się środki chemiczne, np. Owadofos, Pyrinex Extra, Dursban lub Golden Pyrifos. Trawę kosimy przynajmniej raz na 2 tygodnie. W razie suszy co kilka dni ją podlewamy, aby dobrze nawodnić warstwę o grubości 10-15 cm. Jeśli do tej pory tego nie zrobiliśmy, nawozimy trawnik.

Byliny

Możemy rozmnażać niezbyt wyrośnięte byliny przez podział. Odchwaszczamy rabaty i grządki z siewkami kwiatów. Usuwamy przekwitłe kwiaty roślin cebulowych.

Oczko wodne

Wyławiamy siatką pojawiające się w wodzie glony nitkowate.

Warzywa

Sadzimy rozsadę warzyw (seler, por, kapusta). Pod koniec miesiąca sadzimy pomidory, ogórki, paprykę, zioła.

Kalendarz ogrodnika: CZERWIEC

Dom

Rośliny podlewamy i zasilamy co 10 dni. Po kilkudniowym hartowaniu wystawiamy na dwór oleandry, granatowce i mirty.

Balkon

Kwiaty w skrzynkach nawozimy raz na tydzień odżywką dla roślin balkonowych. Zwalczamy atakujące je choroby i szkodniki. Codziennie wczesnym rankiem podlewamy je letnią wodą.

Ogród

Drzewa i krzewy liściaste

Wiele gatunków krzewów (np. pięciornik, tawuły, wiciokrzew, forsycja) można rozmnożyć z części lekko zdrewniałych pędów. Każdy odcinek musi mieć 3 lub 4 węzły (czyli miejsca, z których wyrastają liście). Sadzonki umieszczamy w skrzynkach z wilgotnym torfem z piaskiem (w proporcji 2:1). Pojemnik okrywamy folią i ustawiamy w półcieniu. Gdy rośliny się ukorzenią, przesadzamy je do doniczek i dołujemy w ogrodzie.

Rośliny iglaste

Zasilamy rośliny nawozem zakwaszającym podłoże. Mszyce lub przędziorki, które pojawiły się na młodych przyrostach, zwalczamy, stosując opryski. Warto co kilkanaście dni profilaktycznie opryskać krzewy środkiem grzybobójczym.

Drzewa i krzewy owocowe

Aby odstraszyć szpaki, które gromadzą się wokół drzew, zawieśmy na gałęziach połyskujące płyty kompaktowe lub okryjmy drzewa gęstą i lekką siatką. Zasilamy drzewa i krzewy nawozem azotowym.

Byliny, rośliny jednoroczne

Wykopujemy cebule tulipanów. Przez kilka dni suszymy je, a potem czyścimy i trzymamy do września w suchym miejscu. Rozmnażamy przez podział kęp byliny, które kwitły wiosną, np. floks szydlasty i żagwin. Kiedy liście tulipanów zżółkną, wykopujemy cebule i suszymy je w przewiewnym miejscu. Wysiewamy do gruntu nasiona niezapominajek, bratków, stokrotek, malw i innych dwuletnich gatunków, które mają ozdobić nasze rabaty w kolejnym roku. Wysiewamy też byliny. Trawnik Trawę kosimy raz na tydzień (po południu lub w pochmurny dzień) i co 2-3 dni obficie podlewamy.

Oczko wodne

Sadzimy rośliny w ażurowych koszykach lub bezpośrednio w podłożu. Moczarkę i wywłócznik wiążemy w pęczki, obciążamy kamieniem i wrzucamy na dno. Ukorzenią się same.

Warzywa

Wszystkie warzywa zasilamy nawozem azotowym, a w razie suszy podlewamy.

Kalendarz ogrodnika: LIPIEC

Dom

W upalne dni słońce może uszkodzić rośliny stojące na parapetach południowych i południowo-zachodnich okien. Trzeba je odsunąć od szyby lub lekko osłonić.

Balkon

Regularnie podlewamy i nawozimy kwiaty, zwłaszcza bardzo żarłoczne surfinie i pelargonie. Najlepiej używać nawozów przeznaczonych specjalnie dla nich.

Ogród

Drzewa i krzewy liściaste

Ostatni raz w sezonie zasilamy drzewa i krzewy nawozem wieloskładnikowym. Późniejsze nawożenie może opóźnić drewnienie tegorocznych przyrostów.

Różom, migdałkom i innym szczepionym krzewom wycinamy "dzikie" pędy odbijające z podkładki, gdyż mogłyby zagłuszyć zaszczepioną odmianę. Usuwamy przekwitłe kwiaty róż. Wycinamy też dzikie pędy wyrastające u nasady tych krzewów.

Formowane żywopłoty przycinamy kilka razy w roku, aby dobrze się rozkrzewiły ? po raz pierwszy wiosną, a potem raz w miesiącu. Usuwamy jedynie cienkie młode pędy wystające poza bryłę. Najlepiej strzyc je w niezbyt gorący, pochmurny dzień, by odsłaniane partie liści nie ulegały poparzeniu i nie zasychały.

Glicyniom skracamy najbardziej wybujałe pędy o 1/3 i usuwamy stare, nierozwinięte pąki, aby rośliny stały się mocniejsze i obficiej kwitły w przyszłym roku.

Różowe odmiany hortensji ogrodowej można spróbować "przemalować" na niebieski kolor - w tym celu trzeba podlewać krzewy roztworem siarczanu glinowo-potasowego lub rozsypać ten środek wokół krzewów i wymieszać z podłożem. Zabieg powtarzamy co 7-10 dni. Taki krzew staje się dwubarwny albo zupełnie niebieski. Jeśli liście rośliny zaczną żółknąć, przerywamy zabieg na pewien czas.

Byliny

Czyścimy cebule tulipanów, narcyzów, hiacyntów i innych wiosennych kwiatów cebulowych. Układamy je w suchym miejscu w skrzynkach (w temp. 20°C). Egzemplarze z plamami palimy lub zakopujemy na głębokości minimum 50 cm. Pozostałe spryskujemy preparatem grzybobójczym. Pikujemy wysiane przed miesiącem byliny i rośliny dwuletnie. Sprzyja to wytworzeniu się silniejszych korzeni. Usuwamy przekwitłe kwiaty, by przedłużyć kwitnienie roślin.

Trawnik

Podczas gorących i suchych dni codziennie wczesnym rankiem obficie podlewamy murawę. Kosimy co 7-10 dni.

Warzywa Zaraz po zbiorze truskawek nawozimy krzaczki. W razie upałów regularnie je podlewamy, bo w tym okresie zaczynają tworzyć pąki kwiatowe na przyszły rok.

Kalendarz ogrodnika: SIERPIEŃ

Dom

Po 15 sierpnia nawozimy rośliny rzadziej, aby przed zimą zwolniły tempo wzrostu. Liście hipeastrum powinny teraz zaschnąć - wtedy przestajemy je podlewać.

Balkon

Regularnie podlewamy i nawozimy rośliny, gdyż duże okazy szybko zużywają wodę i składniki pokarmowe.

Ze zdrowych pędów pelargonii, uczepu i innych kwiatów balkonowych przygotowujemy sadzonki. Gdy się ukorzenią, przechowamy je do przyszłego roku

Ogród

Drzewa i krzewy liściaste

Podczas upału mocno podlewamy rośliny o płytkim systemie korzeniowym ( azalie, różaneczniki, wrzosy, hortensje). Ostatni raz przycinamy żywopłoty.

Opryskujemy róże przeciwko czarnej plamistości i mączniakowi, a wierzby przeciwko rdzy.

Sadzimy krzewy zimozielone - iglaste i liściaste. Przez pierwsze dni po przesadzeniu obficie je podlewamy i - jeśli to możliwe - cieniujemy, np. jutą. Opryskujemy rośliny porażone przez choroby.

Rośliny iglaste

Druga połowa sierpnia to czas na sadzenie iglaków i ich przesadzanie. Pamiętajmy, by po zabiegu regularnie je podlewać. Starsze okazy zasilamy nawozami jesiennymi. Opryskujemy sosny zaatakowane przez osutkę (plamy na igłach, a później brązowienie i opadanie igieł). W tym czasie mogą też pojawić się przędziorki na tujach i świerkach karłowych.

Byliny, rośliny jednoroczne

Przygotowujemy podłoże pod rośliny cebulowe, które posadzimy za kilka tygodni. Ziemię przekopujemy, odchwaszczamy i wapnujemy. Zasilamy nawozem fosforowym.

Wysokie byliny (np. kosaćce, liliowce, złocienie wielkie, piwonie) rozmnażamy przez podział (podczas pochmurnej pogody). Przez kilka dni rośliny obficie podlewamy. Liliowcom przy dzieleniu skracamy korzenie i liście (mniej więcej o 20 cm). Piwonie dzielimy co 5-6 lat. Ich karpy tniemy nożem (gdyż mają kruche korzenie) i sadzimy od razu. Dołek zaprawiamy nawozem. Górne pąki muszą się znaleźć ok. 4 cm pod ziemią.

Sadzimy rozsadę dzwonków, malw, naparstnic, bratków, stokrotek, żeby dobrze się rozrosły przed nadejściem mrozów.

Zbieramy rośliny na suche bukiety. Suszymy je powiązane w pęczki w zacienionym i przewiewnym miejscu.

Trawnik

Kosimy trawę raz na tydzień. Co 3-4 dni obficie ją podlewamy.

Oczko wodne

Usuwamy szybko rozrastające się rośliny, by nie zarosły zbiornika. Kontrolujemy stan filtrów.

Kalendarz ogrodnika: WRZESIEŃ

Dom

Kończymy nawożenie roślin. Z powrotem wstawiamy do pomieszczeń kwiaty doniczkowe, które spędziły lato w ogrodzie lub na balkonie.

Balkon

Letnie gatunki wymieniamy na kwitnące jesienią, np. wrzosy, chryzantemy, cyklameny. Będą zdobiły ogród aż do zimy.

Pelargonie, fuksje, niecierpki, uczep przygotowujemy do zimowania: przestajemy je zasilać, przenosimy do jasnych i chłodnych (12-15°C) pomieszczeń.

Fot. Nicolas Peillex

Ogród

Drzewa i krzewy liściaste

Dłuższe noce i wilgoć w powietrzu sprzyjają rozwojowi grzybów (mączniaka i rdzy). Gdy porażone liście opadną, trzeba je zgrabić i spalić, a rośliny opryskać odpowiednim preparatem.

Rośliny iglaste

Można jeszcze przesadzać karłowe odmiany, jeśli ich system korzeniowy nie jest zbyt rozległy i rozrośnięty.

Byliny, Rośliny jednoroczne

Sadzimy cebule tulipanów, narcyzów, szafirków, krokusów i innych cebulowych. Rośliny te lubią miejsca słoneczne, lecz nie nadmiernie nagrzane, i dość wilgotne podłoże o odczynie obojętnym. Można je sadzić blisko krzewów i pod koronami drzew liściastych oraz na rabatach bylinowych. Wykopujemy rośliny niezimujące w gruncie ( dalie, mieczyki). Po pierwszych przymrozkach obcinamy zważone liście, wykopujemy bulwy i cebule. Oczyszczamy z podłoża. Gdy obeschną, przesypujemy trocinami i przenosimy do piwnicy (temp. 10°C). Usuwamy z rabat przekwitnięte rośliny jednoroczne. W słoneczne dni zbieramy ich nasiona do papierowych torebek.

Trawnik

Kosimy murawę co 10-14 dni. Rzadziej podlewamy. Grzyby niszczymy, przeciągając grabie odwrócone kolcami do góry, po czym stosujemy odpowiedni środek grzybobójczy.

Drzewa i krzewy owocowe

Czereśnie i wiśnie sadzimy w podłożu o pH 7, jabłonie, grusze, porzeczki ? w ziemi o pH 6,2-6,7, agrest, maliny, truskawki, poziomki - w podłożu lekko kwaśnym o pH 5,5-6,2, a borówkę amerykańską - w kwaśnym o pH 4,2-4,5.

Oczko wodne

Gdy spada temperatura, ryby mniej jedzą, więc dajemy im mniej pokarmu, aby jego resztki nie zalegały na dnie. Egzotyczne gatunki ryb i roślin zabieramy do akwarium.

Kalendarz ogrodnika: PAŹDZIERNIK

Dom

W ogrzewanych mieszkaniach gatunki lubiące wilgoć wymagają zraszania. Nie nawozimy i nie przesadzamy roślin - teraz trudno odbudowują korzenie.

Balkon

Zanim nadejdą przymrozki, zabieramy do pomieszczeń pojemniki z gatunkami wrażliwymi na mróz i ustawiamy je na jasnej klatce schodowej lub na werandzie (w temp. ok. 15°C).

Usuwamy rośliny ze skrzynek balkonowych, a pojemniki czyścimy i chowamy, by nie niszczały na mrozie. Ziemię możemy wysypać na grządki lub na kompost.

Fot. Elena Elisseeva

Ogród

To dobry czas na sadzenie krzewów liściastych w pojemnikach i z tzw. gołym korzeniem. Rośliny posadzone w październiku do mrozów zdołają się trochę ukorzenić, a wiosną rozpoczną wegetację w najodpowiedniejszym dla siebie momencie. Sadzonki z gołym korzeniem wykorzystuje się do zakładania żywopłotów.

Rośliny iglaste

Jeśli jesień jest sucha, musimy podlewać wszystkie krzewy, aby uchronić je przed tzw. suszą fizjologiczną.

Drzewa i krzewy owocowe

Możemy sadzić agrest i porzeczki. Do małych ogrodów najlepsze są te szczepione w formie niedużych drzewek. W pobliżu lasu pnie drzewek zabezpieczamy przed sarnami i zającami. Okręcamy je agrowłókniną lub zakładamy opaski.

Byliny, rośliny jednoroczne

Sadzimy tulipany, narcyzy oraz hiacynty. Na głębokości 2 cm sadzimy kłącza konwalii. Rośliny te lubią stanowisko cieniste oraz wilgotne, próchniczne podłoże.

Wokół rozet kwiatów dwuletnich rozkładamy ściółkę z kory lub suchych liści. Po pierwszych przymrozkach całe rośliny zakryjemy gałązkami iglaków, aby nie zmarzły i się nie zaparzyły.

Trawnik

Trawę kosimy do chwili, kiedy przestanie rosnąć. Wygrabiamy z trawnika wszystkie opadłe liście. Oczko wodne Przestajemy karmić ryby, gdy temperatura wody spadnie poniżej 10°C. Wyjmujemy z wody i czyścimy pompy fontannowe. Przenosimy je do pomieszczenia.

Wykopujemy z ziemi cebulki roślin, które nie zimują w ogrodzie, takich jak np. galtonia, tygrysówka, ismena i eukomis. Po osuszeniu przechowujemy je w chłodnym (8-10°C) pomieszczeniu.

Można jeszcze sadzić drzewa i krzewy ozdobne (np. róże). Kopczykujemy przed nadejściem mrozów róże, hortensje, powojniki, budleje, ketmię syryjską, glicynię, milin, klon palmowy.

Warzywa

Usuwamy większość warzyw. Na wolnych grządkach rozkładamy kompost lub obornik i przekopujemy na głębokość 30 cm.

Kalendarz ogrodnika: LISTOPAD

Dom

Rośliny podlewamy rzadziej niż zwykle i nie nawozimy ich. Gatunkom zimującym w chłodzie (jak kaktusy, mirt, oleander) zapewniamy temperaturę ok. 10°C.

Balkon

Pojemniki z krzewami i bylinami, które pozostaną na zimę na balkonie, owijamy materiałem ocieplającym (np. jutą lub agrowłókniną). Rośliny te podlewamy.

Fot. Sthil

Ogród

Porządkujemy ogród. Z rabat usuwamy rośliny jednoroczne i zaschłe części bylin. Wygrabione liście drzew i krzewów ozdobnych (tylko zdrowych) gromadzimy na pryzmie kompostowej.

Rośliny wrażliwe na przemarzanie zabezpieczamy matami słomianymi, papierem lub agrowłókniną. Nie wykorzystujemy do tego celu folii, gdyż owinięte nią rośliny mogą zgnić bez dostępu powietrza.

Drzewa i krzewy liściaste

Wokół krzewów wrażliwych na mróz, np. róż, budlei, hortensji i powojników, usypujemy kopczyki ziemi. Ciepłolubne gatunki zimozielone osłaniamy w całości matą szkółkarską, agrowłókniną, słomą lub grubym papierem. Pod płytko się korzeniącymi roślinami ściółkujemy ziemię.

Rośliny iglaste

Zanim spadnie śnieg, zabezpieczamy odmiany kolumnowe, obwiązując je spiralnie zwykłym sznurkiem albo siatką.

Drzewa i krzewy owocowe

Gdy opadną liście, wycinamy i palimy pędy, na których znajdują się oprzędy szkodników. Zakopujemy w ziemi zgniłe i porażone owoce, by nie stały się źródłem chorób grzybowych. Wrażliwe na mróz odmiany winorośli i jeżyny bezkolcowej zdejmujemy z podpór, układamy na ziemi i okrywamy słomianymi matami. Możemy osłonić je również bezpośrednio na podporach, ale nie zawsze jest to stuprocentowo skuteczne.

Byliny

Posadzone rośliny cebulowe i byliny po pierwszych przymrozkach okrywamy gałązkami iglaków, suchymi liśćmi lub korą.

Kwiaty jednoroczne i dwuletnie

Rozety gatunków dwuletnich osłaniamy lekką okrywą z suchych liści lub gałązek iglaków. Zebrane nasiona kwiatów dosuszamy w mieszkaniu i czyścimy z resztek owocostanów. Odsiewamy z nich śmieci i pakujemy nasiona do papierowych torebek.

Trawnik

Kosimy trawę, dopóki rośnie. Na zimę powinna być niewysoka. Usuwamy kretowiska.

Oczko wodne

Powierzchnia jeziorka może pokryć się warstwą lodu już przy pierwszych przymrozkach, a jeśli jest ono płytkie, to w czasie mrozów szybko zamarznie do dna. Na powierzchni większych zbiorników kładziemy tzw. sztuczny przerębel i wstawiamy do niego wiązkę słomy.

Kalendarz ogrodnika: GRUDZIEŃ

Dom

Rośliny doniczkowe podlewamy rzadko i w ogóle ich nie nawo-zimy. Jeśli zauważymy, że rośliny się wyciągają, instalujemy nad nimi lampę doświetlającą.

Balkon

Aby pojemniki stojące na zewnątrz uchronić przed popękaniem na mrozie, ustawiamy je na drewnianych listwach. Gdy nie ma mrozu, rośliny podlewamy.

Rośliny przechowywane w chłodnych pomieszczeniach podlewamy raz na 2-3 tygodnie. Trochę częściej nawadniamy okazy stojące w cieplejszych miejscach. Nie nawozimy ich. Do pustych skrzynek i pojemników warto powtykać gałązki iglaków i krzewów z ładnymi owocami, np. ognika, dzikiej róży, śnieguliczki. W okresie świątecznym możemy je uzupełnić okolicznościowymi ozdobami.

Fot. Shutterstock

Ogród

Regularnie sprawdzamy okrycie na roślinach wrażliwych na mróz. Przy temperaturze poniżej -10°C warto okryć je dodatkową warstwą agrowłókniny, słomy lub papieru.

Gałęzie złamane pod ciężarem śniegu obcinamy, jak najszybciej wyrównujemy rany ostrą piłą i zabezpieczamy maścią ogrodniczą, by mróz nie wnikał głębiej do tkanek.

Drzewa i krzewy liściaste

Regularnie sprawdzamy stan okryw na roślinach. W razie złamania się gałęzi pod ciężarem mokrego śniegu lub marznącego deszczu jak najszybciej wyrównujemy rany ostrą piłą i zabezpieczamy je maścią ogrodniczą.

Rośliny iglaste

Ogrodowe ozdoby bożonarodzeniowe powinny być lekkie i najlepiej wieszane na grubszych gałęziach, aby nie narażać roślin na złamanie. Elektryczne światełka mogą zniszczyć roślinę, jeśli będą nadmiernie nagrzewać pędy. Warto sprawdzić, czy wybrana instalacja jest przeznaczona do stosowania na zewnątrz. Strząsamy śnieg z roślin długim lekkim kijkiem (np. bambusowym).

Drzewa i krzewy owocowe

Udeptujemy śnieg wokół młodych drzewek i krzewów, aby utrudnić myszom gnieżdżenie się w okolicy.

Byliny, rośliny jednoroczne

Raz w miesiącu przeglądamy przechowywane bulwy i karpy roślin. Gnijące i porażone przez pleśń usuwamy, pozostałe spryskujemy preparatem grzybobójczym. W razie nadejścia silnych mrozów przy braku śniegu poprawiamy i uzupełniamy okrywy na rabatach.

Trawnik

Przy odśnieżaniu unikajmy zrzucania dużych ilości śniegu na trawę i używania soli.

Oczko wodne

Pilnujemy, aby lód nie pokrył całej powierzchni wody. Dobrym rozwiązaniem jest użycie ręcznego świdra wędkarskiego.