Okna i drzwi

Wybór okien i drzwi nie jest prostą sprawą. Po pierwsze, oferta jest bardzo duża. Po drugie, zakup powinien być przemyślany, wiąże się bowiem ze sporym wydatkiem. Poszukiwania warto zacząć odpowiednio wcześniej, mimo że zamówienie można składać dopiero po wybudowaniu domu, gdy da się zwymiarować otwory okienne i drzwiowe (najlepiej, żeby zrobił to przedstawiciel firmy). Absolutnie nie można tego natomiast zostawiać na ostatnią chwilę - na niektóre modele drzwi czeka się nawet trzy miesiące.

Przy okazji zamawiania stolarki warto się zastanowić nad montażem firmowym: zdecydowanie ułatwi nam to załatwienie ewentualnej reklamacji.

Jak wybierać

Okna. Powinny nie tylko być ładne i trwałe, ale też jak najlepiej chronić dom przed zimnem i hałasem. Wybierając, należy zatem zwracać uwagę na wartość współczynnika U całego okna i jego izolacyjność akustyczną. Warto pamiętać, że współczynniki U pakietów szybowych i ram są inne - szyb są lepsze, więc zwykle ta właśnie informacja jest podawana przez producentów. Nowoczesne okna szkli się szybami zespolonymi, jedno- lub dwukomorowymi, w których tafle szkła oddziela ramka dystansowa. Przestrzeń między szybami wypełniona jest gazem szlachetnym lub rzadziej - suchym powietrzem. Rodzaj szyb ma duży wpływ na właściwości całego okna - można wybrać na przykład szkło niskoemisyjne (chroni przed ucieczką ciepła), absorpcyjne (zmniejsza nagrzewanie pomieszczeń), dźwiękochłonne, samoczyszczące (ze specjalną powłoką, umożliwiającą rozkład zanieczyszczeń pod wpływem promieni UV) czy ochronne. Oczywiście im bardziej "specjalistyczny" będzie pakiet szybowy, tym droższe będzie okno.

Drzwi wewnętrzne. Przed zamówieniem drzwi trzeba ustalić:

- w którą stronę mają się otwierać; w łazienkach, toaletach i kotłowniach muszą otwierać się na zewnątrz, w pozostałych pomieszczeniach o kierunku otwierania decyduje tylko wygoda;

- czy mają być lewe czy prawe; trzeba wybrać wygodniejsze i uważać, żeby nie zaplanować włącznika światła za drzwiami.

Drzwi zewnętrzne. Muszą być szczelne, ciepłe - najlepiej o współczynniku U poniżej 2 (zgodnie z przepisami powinien on wynosić maks. 2,6) - i bezpieczne. Nie ma natomiast przepisów dotyczących kierunku, w jakim powinny otwierać się drzwi wejściowe. Częściej wybiera się te otwierane na zewnątrz; są bezpieczniejsze (trudniej wypchnąć je z zawiasów) i bardziej szczelne (wiatr dociska je do ościeżnicy). Z drugiej strony - wymagają szerokiego podestu, by podczas otwierania nie trzeba było cofać się do jego krawędzi, ryzykując upadkiem.

Na przykładzie czterech domów

Na koszt budowy największy wpływ ma oczywiście wielkość domu. Ale nie tylko. Niezwykle duże znaczenie ma także jego architektura. Może ona decydować nie tylko o całości kosztów, ale także o koszcie budowy poszczególnych elementów. Przyjrzyjmy się temu na przykładzie czterech domów o niemal takiej samej powierzchni użytkowej.

Dom pierwszy, parterowy - Fortuna

Powierzchnia użytkowa: 126,17 m2

Autorzy projektu: arch. Dominika Kintzi-Kmiecik, arch. Robert Wójciak

ARCHIPELAG; www.archipelag.pl

Zestawienie stolarki:

okna:

92×176 cm - 12 szt.

114×260 cm - 3 szt.

świetlik tunelowy: 2 szt.

drzwi zewnętrzne:

110×230 cm - 1 szt.

drzwi wewnętrzne:

90×210 cm - 3 szt.

90×210 cm (łazienkowe) - 3 szt.

110×210 cm - 1 szt.

Dom drugi, parterowy - Zadębie

Powierzchnia użytkowa 124,81 m2

Autor projektu: arch. Władysław Piwowarczyk

DOM-PROJEKT; www.dom-projekt.pl

Zestawienie stolarki:

okna:

90×120 cm (z łukiem) - 1 szt.

90×140 cm - 2 szt.

180×140 cm - 2 szt.

180×150 cm - 4 szt.

120×180 cm (z łukiem) - 3 szt.

180×230 cm (tarasowe) - 1 szt.

drzwi wewnętrzne:

140×210 cm - 1 szt.

160×210 cm - 1 szt.

90×210 cm - 4 szt.

90×210 cm (łazienkowe) - 1 szt.

drzwi zewnętrzne:

110×230 cm - 1 szt.

okna połaciowe:

78×140 cm - 1 szt.

Dom trzeci, z poddaszem - LMP 42

Powierzchnia użytkowa: 127,4 m2

Autorzy projektu: arch. Ludwika Juchniewicz-Lipińska, arch. Miłosz Lipiński, arch. Julitta Chmiel-Sobieralska

M.&L. LIPIŃSCY; www.lipinscy.pl

Zestawienie stolarki:

okna:

148×148 cm - 2 szt.

216×180 cm (trójkątne) - 4 szt.

88×230 cm - 3 szt.

178×230 cm - 1 szt.

drzwi wewnętrzne:

90×205 cm - 1 szt.

80×205 cm - 4 szt.

80×200 cm (łazienkowe) - 4 szt.

Ponieważ PVC dość łatwo się odkształca pod wpływem zmian temperatur, w głównych komorach profili umieszcza się specjalnie dopasowane kształtowniki stalowe, usztywniające konstrukcje; o ich obecności świadczą wkręty na całym zewnętrznym obwodzie okna (by sprawdzić, czy profil ma usztywnienie, można też przyłożyć do ramy magnes).

Uwaga! Dostawca profili to nie jest to samo, co producent okna. Nazwy VEKA, ALUPLAST, BRÜGMANN czy REHAU - pojawiające się na ulotkach reklamowych - to marki dostawców profili. A profil to tylko jeden z wielu elementów okna. W zakładach produkcyjnych wzmacnia się go stalą, zgrzewa w ramy, szkli, dodaje okucia. To, czy okno jest dobre, czy nie, zależy więc od jego producenta, a nie od dostawcy profilu. A najprostszym sprawdzianem producenta jest pytanie, czy może udostępnić dokument o nazwie "Certyfikat Zgodności z Aprobatą Techniczną" lub deklarację takiej zgodności popartą wynikami badań laboratoryjnych. To podstawowe dokumenty, które powinien pokazać klientowi każdy rzetelny sprzedawca.

Ile kosztuje komplet okien z PVC

Rodzaj okien	Dom pierwszy	Dom drugi	Dom trzeci	Dom czwarty
STOLBUD WARSZAWA, profile: Veka, 3-kom., Softline, białe; szklenie: szyba U = 1,1; wyposażenie: próg montażowy, kotwy, klamka, blokada antyprzeciągowa, mikrowentylacja; okucia: Winkhaus www.stolbudwawa.com.pl	8304 zł	11 203 zł	12 277 zł	8757 zł
STOLBUD WARSZAWA, profile: Veka, 5-kom., Softline, kolor dowolny; szklenie: szyba U = 1,1; wyposażenie: próg montażowy, kotwy, klamka, blokada antyprzeciągowa, mikrowentylacja; okucia: Winkhaus www.stolbudwawa.com.pl	9216 zł	11 921 zł	13 847 zł	9826 zł
Elita, JEZIERSKI, profile: szer. 82 mm, 5-kom., kolor - wiśnia antyczna; szklenie: pakiet szybowy 4/16/4; U = 1,0; wyposażenie: termoramka SWISSPACER; szpros 18 mm; klamka Hoppe Secustik; okucia: Winkhaus Autopilot www.jezierski.pl	13 900 zł	16 500 zł	22 500 zł	14 000 zł
Exclusive, JEZIERSKI, profile: szer. 90 mm, 7-kom., białe; szklenie: pakiet szybowy 4/12/4, U = 0,7; wyposażenie: termoramka SWISSPACER; szpros 18 mm; klamka Hoppe Secustik; okucia: Winkhaus Autopilot www.jezierski.pl	17 700 zł	20 700 zł	29 600 zł	18 900 zł
MSline, profile 5-kom., 1-str. złoty dąb; szklenie: szyba U = 1,0, ciepła ramka MS; wyposażenie: mechanizm Roll-Royce naprowadzający skrzydło do ramy, klamka Secustic biała; okucia: antywłamaniowe www.ms.pl	15 742 zł	15 221 zł	19 128 zł	14 120 zł
Tytanowe termo-MS, profile 5-kom. ze wzmocnieniami termicznymi, białe, szklenie: j.w.; wyposażenie: mechanizm Roll-Royce naprowadzający skrzydło do ramy, klamka Secustic biała; okucia: antywłamaniowe www.ms.pl	14 484 zł	13 917 zł	18 279 zł	13 506 zł

Okna dachowe

Okna dachowe (połaciowe) można montować w każdym dachu, którego pochylenie jest większe niż 15°. Typowe okna to prostokąty o wymiarach od 55×78 cm do 114×140 cm. Można też zamówić nietypowe, na przykład przeznaczone do walcowych (zaokrąglonych) dachów. Okna dachowe można montować pojedynczo, albo łączyć w zestawy - jedno nad drugim lub zetknięte bokami. Okna połaciowe mogą być zrobione z:

drewna sosnowego klejonego warstwowo. Od strony zewnętrznej ramy są zazwyczaj osłonięte blachą (z aluminium, miedzi, tytanocynku). Jeśli osłony takiej nie ma, okna drewniane co kilka lat trzeba oczyścić i pomalować. Niektóre okna drewniane wykończone są od wewnątrz powłoką poliuretanową; stosuje się je w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności;

profili PVC o budowie komorowej, usztywnionych rdzeniem stalowym. Okna z plastiku nie wymagają żadnej konserwacji poza myciem. Trwałość i wytrzymałość obu rodzajów okien jest podobna. Okna połaciowe mają szyby zespolone; zewnętrzna jest zwykle ze szkła hartowanego, o większej odporności na uderzenia. Szyby mogą być laminowane folią chroniącą przed rozpryskiwaniem się rozbitego szkła, antywłamaniową, lustrzaną, absorpcyjną, refleksyjną, można też zamówić okna z witrażem.

Uwaga! Tam, gdzie nie ma możliwości zastosowania okien, można zamontować świetliki tunelowe.

Ile kosztuje komplet okien dachowych

Rodzaj okien	Dom pierwszy	Dom drugi	Dom trzeci	Dom czwarty
FTS-V 07, FAKRO, obrotowe; materiał: drewno; szklenie: U = 1,0, szyba wewn. termoizolacyjna, zewn. - hartowana, nawiewnik V10, klamka w dolnej części skrzydła, dwustopniowe mikrouchylenie; kołnierz: EZV07 www.fakro.pl	-	1111 zł	-	6048 zł
SLT, FAKRO, świetlik tunelowy, średnica 30 cm, elastyczny tunel o długości 2,1 m www.fakro.pl	1980 zł	-	-	-
FPP 07, FAKRO, podwójny system otwierania (uchylno-obrotowe); materiał: drewno; szklenie: U = 1,0, szyba wewn. termoizolacyjna, zewn. - hartowana, nawiewnik V35, klamka w dole skrzydła, 2-st. mikrouchylenie; kołnierz: EZV07 www.fakro.pl	-	1750 zł	-	9924 zł
SLT, FAKRO, świetlik tunelowy, średnica 30 cm, elastyczny tunel o długości 2,1 m www.fakro.pl	1980 zł	-	-	-
Okna wysokoosiowe 735 H, ROTO FRANK, obrotowe, z osią obrotu w 3/4 wys. skrzydła; materiał: drewno, jasna sosna; szklenie: U = 1,1, szyba zewn. hartowana; kołnierz: do pokryć profilowanych www.roto.pl	-	1330 zł	-	7404 zł
Okna wysokoosiowe 735 K, ROTO FRANK, obrotowe, z osią obrotu w 3/4 wys. skrzydła; materiał: 3-komorowy profil PVC, biały; szklenie: U = 1,1, szyba zewn. hartowana; kołnierz: do pokryć profilowanych www.roto.pl	-	1496 zł	-	8341 zł

GGL 3059 M08, VELUX, obrotowe (180°, z blokadą); materiał: drewno sosn. impregn., dwukrotnie lakierowane; szklenie: U = 1,1, szyba zewn. hartowana, wewn. z powłoką niskoemisyjną, argon; kołnierz: szary, aluminium

www.velux.pl	-	1309 zł	-	7800 zł
TWF, VELUX, świetlik tunelowy, średnica 35 cm, elastyczny tunel o długości 2 metrów www.velux.pl	2000 zł	-	-	-
GZL 1054 M08, VELUX, obrotowe (180°, z blokadą); materiał: drewno sosn. impregnowane, lakierowane; szklenie: U = 1,1, szyba zewn. hartowana, wewn. z powłoką niskoemisyjną, argon; kołnierz: szary, aluminium www.velux.pl	-	1032 zł	-	6196 zł
TWF, VELUX, świetlik tunelowy, średnica 35 cm, elastyczny tunel o długości 2 metrów www.velux.pl	2000 zł	-	-	-

Drzwi zewnętrzne

W większości domów jednorodzinnych montuje się drzwi zewnętrzne jednoskrzydłowe. Muszą one mieć przynajmniej 90 cm szerokości - także wtedy, gdy montuje się je z półskrzydłami (stałymi lub rozwieralnymi). Wysokość to co najmniej 2 m. Ościeżnica drzwi zewnętrznych może być drewniana albo z profili stalowych lub aluminiowych; najsztywniejsze i najwytrzymalsze są ościeżnice stalowe. Skrzydło to rama z obustronnym poszyciem z płyt lub płycin, z ociepleniem z wełny mineralnej lub styropianu i uszczelkami (chronią przed przenikaniem zimna, wilgoci, zanieczyszczeń i hałasu) na obwodzie. Skrzydła mogą być: drewniane (zaimpregnowane i wykończone lakierem lub farbą), stalowe (z blachy ocynkowanej, wykańczane farbami proszkowymi lub winylowymi), aluminiowe (wypełnione pianką poliuretanową, najczęściej pokryte blachą aluminiową, lakierowaną lub foliowaną), z PVC (z powierzchnią wykończoną folią z powłoką akrylową lub dodatkowymi warstwami z PVC).

Okucia w drzwiach zewnętrznych są bardziej masywne niż te w drzwiach montowane wewnątrz budynków. Powinny to być przynajmniej trzy zawiasy - przy czym pośredni ma znajdować się na wysokości 2/3 skrzydła (od dołu) i nie więcej niż trzy zamki - większa liczba nie poprawi znacząco bezpieczeństwa, a niepotrzebnie osłabi konstrukcję. Najlepszą ochronę zapewniają atestowane drzwi antywłamaniowe (z atestem IMP - Instytutu Mechaniki Precyzyjnej). Mogą one mieć różne klasy; najodporniejsze na włamania są drzwi klasy C według klasyfikacji IMP (klasy 3 lub 4 wg normy europejskiej). Klasę można sprawdzić, prosząc sprzedawcę o zaprezentowanie certyfikatu IMP lub sprawdzając tabliczkę znamionową, wydaną przez IMP (muszą ją mieć każde oryginalne atestowane drzwi antywłamaniowe) - znajduje się ona na rancie od strony zawiasów.

Ile kosztują drzwi zewnętrzne

Rodzaj drzwi	Dom pierwszy	Dom drugi	Dom trzeci	Dom czwarty
Antywłamaniowe, kl. A, STOLBUD WŁOSZCZOWA, materiał: drewno sosnowe klejone, grub. 68 mm, impregnowane i malowane na biało; zamki: zapadkowo-zasuwkowy na wkładkę bębenkową, zasuwkowy na wkładkę, bolec antywłamaniowy; wyposażenie: 3 zawiasy, zestaw szybowy grub. 24 mm ze szkła bezpiecznego (antisol), próg aluminiowy, klamka i rozetka (białe) www.stolbud.pl	2784 zł	2130 zł	2238 zł	2784 zł
Madison, NATURA, materiał: drewno sosnowe extra, kolor afromozja; zamki: wkładka Abloy Protect kl. C, zamek listwowy Roto MVD 500; wyposażenie: klamka Hoppe Luxemburg kolor aluminium, próg Aluron ATD-76, zawiasy antywłamaniowe Simonswerk Baka Protect 3D MSTS www.natura.pl	4200 zł	4200 zł	4200 zł	4200 zł
TT, GERDA, 2 klasa odporności antywłamaniowej; materiał: ocynkowana blacha pokryta laminatem w kolorze drewna, wypełnienie z pianki poliuretanowej; zamki: główny Gerda ZW1000 kl. C i dodatkowy ZW500 z wkładką WKE1; wyposażenie: szyld dzielony (z osłoną zamka)w kolorze złotym, wizjer DAK www.gerda.pl	1120 zł	1120 zł	1120 zł	1120 zł
GTT, GERDA, 2 klasa odporności antywłamaniowej; materiał: ocynkowana blacha pokryta laminatem w kolorze drewna, wypełnienie z pianki poliuretanowej; zamki: główny Gerda ZW1000 kl. C i dodatkowy ZW500 z wkładką WKE1; wyposażenie: szyld dzielony w kolorze złotym, przeszklenie (szkło weneckie Mira Star) www.gerda.pl	1389 zł	1389 zł	1389 zł	1389 zł
Wenecja Plus, BORYSZEW, materiał: blacha 0,6 mm.wykończona folią PVC w kolorze złoty dąb, ocieplenie z pianki poliuretanowej; zamki: 2 zamki, w tym górny trzybolcowy; wyposażenie: 3 zawiasy regulowane z blokadą antywyważeniową, 2 zespoły szybowe ze szkłem bezpiecznym (półksiężyc + prostokąt) www.boryszew.pl	1079 zł	1079 zł	1079 zł	1079 zł

Drzwi wewnętrzne

Drzwi wewnętrzne jednoskrzydłowe zwykle mają szerokość 70, 80, 90 lub 100 cm, dwuskrzydłowe zaś - 120, 140 oraz 160 cm. Standardowa wysokość drzwi wynosi zazwyczaj 205 cm. Drzwi w innych wymiarach można zrobić na zamówienie i za dopłatą (15-20%).

Ościeżnica drzwi wewnętrznych najczęściej wykonana jest z drewna lub płyty drewnopochodnej. Jej standardowa szerokość to 9,5 cm. Są też ościeżnice o regulowanej szerokości, które można dopasować do ścian o różnej grubości.

Skrzydła drzwi wewnętrznych z reguły robi się z:

drewna - mogą być fabrycznie bejcowane, lakierowane, pomalowane farbami kryjącymi albo oklejone fornirem; są też drzwi z surowego drewna, przeznaczone do samodzielnego wykończenia;

płyt drewnopochodnych - czyli z twardych płyt HDF (o gęstości powyżej 800 kg/m3) albo półtwardych MDF (ok. 700 kg/m3). Płyty HDF są odporniejsze na uszkodzenia mechaniczne (zadrapania, łuszczenie i pęknięcia) niż drewno; płyty MDF łatwiej natomiast poddają się obróbce mechanicznej. Drzwi z płyt mogą mieć powierzchnię gładką albo fakturowaną, imitującą drewno. Wykończone są farbą kryjącą, fornirem albo laminatem.

Drzwi wewnętrzne mogą być pełne (lepiej chronią przed hałasem) lub z przeszkleniem (pomagają doświetlić ciemny hol czy klatkę schodową i powiększyć optycznie pomieszczenia). Zamiast szkła przezroczystego w drzwiach stosuje się zwykle szkło ornamentowe (z wytłaczaną powierzchnią), piaskowane - matowe na całej powierzchni szyby albo z przezroczystą aplikacją, kolorowe - barwione w masie lub polakierowane albo witrażowe.

Uwaga! Choć w domach jednorodzinnych nie jest to wymagane, w niektórych pomieszczeniach warto zamontować drzwi specjalne:

przeciwpożarowe (w kotłowni, przejściu do garażu). W razie pożaru zapewniają więcej czasu na ewakuację. Mogą być metalowe lub drewniane, a także ze specjalnym ognioodpornym przeszkleniem. Na ich obwodzie montuje się uszczelki pęczniejące pod wpływem wysokiej temperatury, które nie dopuszczają do rozprzestrzeniania się dymu i płomieni;

akustyczne (np. w pomieszczeniach gospodarczych, pralni). Zależnie od typu mają izolacyjność 27, 32, 37 lub 42 dB. Dla porównania, izolacyjność akustyczna standardowych drzwi to ok. 20 dB.

Ile kosztuje komplet drzwi wewnętrznych

Rodzaj drzwi	Dom pierwszy	Dom drugi	Dom trzeci	Dom czwarty
Denver, STOLBUD WŁOSZCZOWA, skrzydło: rama z drewna, obłożona płytą wiórową, wytłaczaną, kolor - lazur teak; ościeżnica: drewno, lazur teak; wyposażenie: zawiasy, zamek, szkło ornamentowe, kratka wentylacyjna/ tuleje w drzwiach łazienkowych, klamka w kolorze złotym www.stolbud.pl	3535 zł	5311 zł	6454 zł	4840 zł
Aria, NATURA, skrzydło: rama i obłogi: drewno sosnowe, kolor - cypryjski gaj; wyposażenie: zamek wpuszczany Abloy, 2 zawiasy Simonswerk Variant, w drzwiach 2-skrzydłowych - rygiel wpuszczany Abloy 849; klamka Hoppe Istambuł i długi szyld w kolorze złotym, szyba Flutes Mat 4 mm www.natura.pl	10 160 zł	10 930 zł	11 430 zł	10 160 zł
Drzwi Pełne, STOLBUD WARSZAWA, skrzydło: rama z drewna iglastego, wypełniona płytą wiórową kanałową, okleina naturalna (dąb, olcha, mahoń, buk, jesion, brzoza, klon) www.stolbudwawa.com.pl	6129 zł	6984 zł	6315 zł	5334 zł
Polka 29, STOLBUD WARSZAWA, skrzydło: rama z drewna iglastego, wypełniona płytą wiórową kanałową, okleina naturalna (buk), przeszklenie www.stolbudwawa.com.pl	7265 zł	10 560 zł	9126 zł	8017 zł