Podłogi drewniane

Posadzki drewniane robi się z drewna drzew rosnących w naszej strefie klimatycznej: świerku, jodły, sosny, dębu, jesionu, buka, brzozy, klonu, jawora, olchy, orzecha, wiązu, grabu, czereśni, wiśni, oraz z drewna egzotycznego, np.: merbau, jatoba, jarrah, kambala, guatambu, iroko, hevea, kempas, lingue, tauari, mahoniu, badi, ipe, tali, daru daru, bambusa.

Każdy z gatunków ma określone właściwości techniczne, które decydują o zastosowaniu. Jedną z decydujących właściwości jest twardość.

Drewno miękkie nadaje się na posadzki w pomieszczeniach o niewielkim nasileniu ruchu, np. w sypialniach. Średnio twarde można stosować np. w pokojach dziennych, a twarde drewno tam, gdzie powierzchnie podłóg poddane są znacznym obciążeniom, np. na korytarzach, w kuchni, pokoju dziecinnym, pokoju dziennym, na schodach.

Lite lub warstwowe

Podłogi drewniane możemy podzielić na podłogi z elementów z litego drewna oraz z elementów z drewna klejonego warstwowo. Do tradycyjnych materiałów zaliczamy lite deski podłogowe, klepki parkietowe oraz mozaikę. Dołączyły do nich ostatnio elementy z drewna warstwowego, wśród których najbardziej rozpowszechnione są panele podłogowe.

Warstwowe elementy posadzkowe swój sukces zawdzięczają m.in. łatwemu i szybkiemu montażowi oraz cenie. Fabrycznie pokrywane są wielowarstwowymi powłokami lakierowymi utwardzanymi promieniami UV lub termicznie. Po ułożeniu nie trzeba się już więc martwić o wykończenie.

Drewno jest materiałem higroskopijnym. W zależności od wilgotności i temperatury otoczenia oddaje nadmiar wilgoci (wysycha) lub uzupełnia swój niedobór wilgoci, pochłaniając zawartą w powietrzu parę wodną. Procesom tym towarzyszą zmiany objętości, a tym samym wymiarów drewnianych elementów. Drewniana posadzka będzie "pracować", a między elementami mogą pojawić się szczeliny.

Deski podłogowe

To chyba najstarszy materiał stosowany do wykonywania drewnianych posadzek. Są to podłużne elementy z wyselekcjonowanego drewna odpowiedniej klasy. Mają najczęściej grubość 21-30 mm, szerokość 8-18 cm i długość 0,5-6 m. Krawędzie desek są wyprofilowane, aby ułatwić połączenie na powierzchni podłogi. Dzisiaj deski na krawędziach mają wyprofilowane pióra i wpusty lub wręgi (połączenie na zakładkę). Pozwala to na szczelne i estetyczne połączenie desek. Na spodzie współczesnych desek wyfrezowane są rowki odprężające, dzięki którym powierzchnia licowa deski nawet w wyniku zmian wilgotności pozostaje zawsze równa (nie wygina się).

Deski podłogowe mocuje się na drewnianych legarach. Pod legarami rozkłada się warstwę hydroizolacji z folii. Rozstaw legarów musi zapewniać stabilność i brak ugięć powierzchni z desek. Dobiera się ją do grubości desek podłogowych, np. dla desek o grubości 25-26 mm legary powinny mieć rozstaw 50-70 cm. W przypadku łączenia desek na długość rozstaw legarów powinien też uwzględniać długość desek, tak aby miejsca połączeń wypadały na legarach.

Dla dodatkowej izolacji akustycznej pomiędzy legary zakładamy izolację z wełny mineralnej, a na legarach przyklejamy cienką taśmę izolującą. W czasie układania deski podłogowe dociskamy dokładnie jedna do drugiej za pomocą deski dociskowej, klinów i klamer stolarskich. Deski przybijane są do legarów.

Parkiet

Parkiety zaliczane są do najbardziej eleganckich posadzek drewnianych. Robi się je z deszczułek drewnianych nazywanych klepkami. Są to podłużne elementy drewniane o grubości 16-22 mm, długości 200-500 mm i szerokości 30-100 mm. Deszczułki łączy się na pióro i wpust.

Dużą popularność zdobywają sobie klepki lamelowe. Są cieńsze od klasycznych deszczułek. Mają zwykle grubość 8-14 mm. Posadzki z nich nazywane są parkietami lamelowymi lub lamparkietami. Charakterystyczną cechą lamelowych klepek są gładkie ścianki boczne. Łączy się je na styk.

Podłoże pod tradycyjny parkiet stanowi podkład z desek, płyt wiórowych lub jastrych cementowy, gipsowy. Klepki przykleja się za pomocą asfaltowego lepiku na zimno lub, coraz częściej, za pomocą specjalnych klejów do parkietów. Do podłoży drewnianych i drewnopochodnych klepki tradycyjne łączone na wpust i pióro można też przybijać.

Układanie parkietu rozpoczyna się zawsze od środka pomieszczenia. Pierwsze deszczułki układa się w punkcie skrzyżowania prostopadłych linii poprowadzonych z punktów wyznaczających środki ścian pomieszczenia. Najczęściej spotykanymi wzorami ułożenia parkietu są: jodełka, podwójna jodełka, cegiełka (pasmowy), podwójna cegiełka, kwadrat (szachownica).

Ostatnio popularność zdobyły sobie parkiety z drewna warstwowego. Deszczułki takich parkietów produkowane są w podobnych wymiarach do lamparkietów. Mają przeważnie 10-12 mm grubości. Budową przypominają trójwarstwowe panele drewniane. Mają wyprofilowane na pióro i wpust krawędzie boczne. Wierzchnia warstwa z dekoracyjnego gatunku drewna ma 4-6 mm grubości. Pokrywane są z reguły już fabrycznie utwardzanymi powłokami lakierniczymi.

Parkiety mozaikowe

Wykonane są z małych elementów z litego drewna naklejonych na siatkę lub papier. Elementy mogą mieć różny kształt. Mają przeważnie 8 mm grubości. Mozaikę przykleja się do mineralnych podłoży podłogowych klejem do parkietów lub lepikiem. Najbardziej popularne typy mozaiki wykonane są z małych listewek zwanych paluszkami o długości 80-100 mm i szerokości 20 mm. Elementy te ułożone są na płytach mozaikowych według podobnych wzorów, jakie tworzą deszczułki parkietowe, czyli w cegiełkę, szachownicę, jodełkę itp.

Bardziej złożone kompozycyjnie i kolorystycznie mozaiki parkietowe są wykonywane ze zróżnicowanych kształtem elementów. Tworzą ozdobne płyty złożone z różnej wielkości trójkątów i czworokątów (trapezów, rombów). Ciekawe efekty uzyskuje się poprzez połączenie w jednej mozaice kilku gatunków drewna. Jaśniejsze i ciemniejsze odcienie drewna dają po ułożeniu złudzenie trójwymiarowego wzoru. Częstym motywem tego typu mozaiki są rozety.

Panele drewniane

Panele drewniane składają się zazwyczaj z trzech warstw drewna. Rdzeń zbudowany jest z listewek z drewna iglastego (sosnowego, świerkowego). Spód paneli wykonany jest z naturalnego forniru iglastego lub ze sklejki. Lico paneli to dekoracyjny fornir ze szlachetnego gatunku drewna. Spotyka się także panele o innej budowie, np. tzw. parkiety bambusowe zbudowane ze sklejonych warstwowo cienkich listewek lub panele dwuwarstwowe ze spodnią częścią wykonaną z płyty wiórowej lub paździerzowej i licem z dekoracyjnego forniru.

Panele mają najczęściej kształt prostokąta o długości 800-2600 mm, szerokości 150-400 mm. Grubość paneli wynosi od 7 mm do 25 mm.

W najcieńszych panelach o grubości 7-10 mm warstwa dekoracyjna ma 2-3 mm grubości. W panelach grubszych 15-25-mm warstwa dekoracyjna ma 4-6 mm grubości.

Wszystkie krawędzie paneli są wyprofilowane. W rdzeniu paneli znajdują się pióra i wpusty, które pozwalają na precyzyjne połączenie elementów na powierzchni podłogi.

Licowa okleina paneli może przypominać pojedynczą deskę lub klepki parkietowe ułożone w dwóch lub trzech pasmach (na cegiełkę).

Niektóre wzory paneli mogą być uzupełniane o elementy dodatkowe w formie listew dekoracyjnych. Montowane pomiędzy panelami umożliwiają ubarwienie powierzchni poprzez wprowadzenie innego koloru kontrastującego z barwą paneli.

W rdzeniu paneli znajdują się pióra i wpusty ułatwiające połączenie elementów na powierzchni podłogi. Do klejenia elementów używa się dyspersyjnych i żywicznych klejów do paneli i parkietów. Poszczególne panele muszą być ze sobą bardzo dokładnie sklejone. Klej musi zapewnić elastyczne połączenie elementów. Nie może się wykruszać pod wpływem obciążeń. Przed rozpoczęciem montażu warto ułożyć pierwsze trzy, cztery rzędy na sucho, gdyż od jakości ich ułożenia zależeć będzie estetyka całej pozostałej powierzchni.

Wszystkie panele są przeznaczone specjalnie do układania jako podłogi pływające. Pomiędzy podłożem a panelami musi być rozłożona warstwa rozdzielająca pełniąca funkcję izolatora akustycznego i hydroizolacji. Składa się z folii polietylenowej lub PCW 0,2-mm oraz cienkiej maty od 2 do 5 mm grubości z pianki polistyrenowej, pianki polietylenowej, korka technicznego, bitumowanej tektury z zatopioną warstwą granulatu korkowego, wzmacnianej tektury falistej lub płyt ze sprasowanych włókien drzewnych (np. z drewna liściastego - olchy, drewna iglastego - świerka). Stosowane są również maty laminowane hydroizolacyjną warstwą folii lub płyty z kilkuwarstwowej tektury połączonej z folią lub pianką polietylenową. Maty lub płyty układa się na podłożu zakładkowo lub na styk i łączy ze sobą specjalnymi taśmami klejącymi, np. powlekanymi warstwą aluminium.

Wszystkie materiały podkładu niwelują w pewnym zakresie niewielkie uszkodzenia podłoża.

KLASY

Deski, mozaika i klepki z litego drewna występują w handlu w kilku gatunkach (klasach) oznaczanych od I do V (najczęściej I-III). Oznaczenie klasy nie jest określeniem jakości wykonania elementów ani właściwości technicznych. Charakteryzuje wygląd, jednolitość barwy oraz usłojenie elementów.

I klasa: brak sęków, jednolita barwa, równomierne, prostoliniowe usłojenie.

II klasa: występowanie niewielkich sęków o średnicy do 6 mm, nieznaczne różnice barwy, słoje lekko zakrzywione, pofalowane.

III-V klasa: dopuszcza się sęki o większych średnicach, a barwa i usłojenie na każdym elemencie mogą być odmienne.

MIĘKKIE I TWARDE

Do miękkich gatunków zaliczane jest drewno drzew iglastych: sosny, świerka i jodły. Do średnio twardych - drewno modrzewia, brzozy, olchy i wiśni. Twarde gatunki to wiąz, jawor, dąb, orzech, klon, jesion, grusza i grab. Do najtwardszych zalicza się gatunki drewna egzotycznego, m.in.: jatoba, ipe, merbau, badi, kempas, pau amarello.