Kiedy może zostać wydany nakaz rozbiórki?

Szczegóły związane z wydaniem nakazu o rozbiórkę

Nakaz rozbiórki może być wydany wobec obiektu budowlanego lub jego części znajdującej się w trakcie budowy. Może też pojawić się sytuacja, że obiekt jest wybudowany, jednak nie ma wymaganego pozwolenia na budowę. Decyzję dotyczą nakazu rozbiórki wydaje powiatowy lub wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego.
Decyzja taka może być wydana również w sytuacji, w której nie ma wcześniejszego zgłoszenia o zamiarze wykonania robót budowlanych lub dany organ wniósł sprzeciw względem przyszłych robót budowlanych, co określa się mianem samowoli budowlanej.
W przypadku części obiektu budowlanego – część wobec której wytoczony jest nakaz powinna być niezależna od budynku głównego. Przeprowadzenie rozbiórki nie może wiązać się z ingerencją w tę część obiektu, która została postawiona zgodnie z prawem.

Obowiązek rozbiórki obciąża nie tylko inwestora, ale także nabywcę. Należy zaznaczyć, że przepisy prawa budowlanego przewidują możliwość odstąpienia przez właściwy organ od decyzji dotyczącej rozbiórki obiektu budowlanego. W pierwszym przypadku dzieje się tak wtedy, gdy dowiedzione jest, iż samowola budowlana jest zgodna z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Drugi przypadek to sytuacja, kiedy stwierdzone jest, że nielegalnie budowany lub wybudowany obiekt nie przeczy przepisom dotyczącym wymagań techniczno – budowlanych w takim stopniu, jaki uniemożliwiałby doprowadzenie obiektu do stanu zgodnego z prawem. Nakaz rozbiórki orzekany jest w przypadku braku wystąpienia przesłanek uzasadniających legalizację samowoli budowlanej.

Decyzja o nakazie rozbiórki powinna zawierać: dokładne określenie obiektu budowlanego i terenu, który ma zostać uporządkowany, a także termin do którego adresaci powinni przystąpić do wykonania rozbiórki. Uwzględniona musi być również data zakończenia rozbiórki. Termin przystąpienia do rozbiórki nie może być krótszy niż 6 tygodni. Liczy się go od momentu dnia doręczenia adresatowi decyzji.
Brak ustosunkowania się do nakazu oraz prowadzenie dalszych robót budowlanych grozi nałożeniem grzywny bądź skierowaniem do sądu wniosku o ukaranie. Jest to traktowane jako wykroczenie, obarczone grzywną, karą ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2.

Nakaz rozbiórki wobec obiektów nieużytkowanych lub niewykończonych. Organ wydaje również nakaz rozbiórki wobec obiektów nieużytkowanych lub niewykończonych. Jest on nałożony na właściciela lub zarządcę obiektu w celu uporządkowania konkretnego terenu. Dotyczy to obiektów spełniających przynajmniej jedną ze wskazanych przesłanek: są nieużytkowane lub niewykończone, bądź ich stan uniemożliwia przeprowadzenie remontu, odbudowy lub robót wykończeniowych. Wyłączone nakazem rozbiórki są obiekty wpisane do rejestru zabytków, bez względu na to, jaki jest ich stan wykończenia.

Pozwolenie na rozbiórkę a nakaz rozbiórki

Należy dodać, że pozwolenie na rozbiórkę nie jest tożsame z nakazem rozbiórki. Postępowanie prowadzone przez organ administracji architektoniczno – budowlanej co do wydania pozwolenia na rozbiórkę obiektu to postępowanie prowadzone na wniosek.
Nakaz rozbiórki może zapaść wyłącznie po przeprowadzeniu przez organ postępowania z urzędu.

Jeśli nadzór budowlany otrzyma zawiadomienie o złym stanie technicznym budynku to należy w pierwszej kolejności ustalić, czy wcześniej nie zostało wydane pozwolenie na rozbiórkę. Powinnością organów nadzoru budowlanego jest egzekwowanie obowiązków utrzymania obiektu budowlanego w odpowiednim stanie technicznym. Możliwość wydania nakazu rozbiórki ograniczona jest do wystąpienia szczególnych przesłanek, w odróżnieniu od możliwości wykonania rozbiórki na podstawie decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę wydanej przez organ architektoniczny.