Rewolucja grzewcza w Urszulinie – pompa ciepła obniża koszty o 68%!

W połowie sezonu grzewczego, projektant nadzorujący montaż nowego systemu CO/c.w.u. i wspólnota mieszkaniowa z Urszulina podsumowały koszty jego funkcjonowania. Od czerwca 2024 roku mieszkańcy 32 lokali korzystają z kaskady pomp ciepła, zamiast kotłowni węglowej, co pozwoliło obniżyć koszty ogrzewania o 68 proc. Pierwotne założenia zakładały, że zwrot z inwestycji nastąpi po 14 miesiącach, jednak aktualne dane wskazują że okres ten będzie istotnie krótszy.

Wskaźnikiem pozwalającym w prosty sposób ocenić zasadność takiej inwestycji są ceny ciepłej wody użytkowej. Z ich wysokim poziomem zmagają się mieszkańcy wielu miejscowości i w wszędzie tam można myśleć o inwestycji podobnej do tej z Urszulina.

Zamiast węgla pompy ciepła wykorzystujące naturalną energię środowiska

Roczne koszty CO i c.w.u. dla pięciokondygnacyjnego budynku w woj. lubelskim, o powierzchni użytkowej ok. 1600 m2, wynikające ze stawek obowiązujących u poprzedniego dostawcy, przy niezmienionym systemie ogrzewania i obecnym zużyciu wyniosłyby ponad 274 tys. złotych. Z myślą o ich obniżeniu Wspólnota w Urszulinie wiosną ub. roku zdecydowała o zmianie źródła ogrzewania.  

Pierwszym krokiem była analiza potrzeb cieplnych i dobór rozwiązania, które pozwoliłoby je spełnić, a jednocześnie przyniosło oszczędności. Zdecydowano się na kaskadę pomp ciepła marki Stiebel Eltron. W ramach inwestycji na fragmencie działki obok budynku, o powierzchni ok. 30 m², zamontowano kaskadę sześciu powietrznych pomp ciepła Stiebel Eltron HPA-O 13 Premium, o mocy 13 kW każda. To pozwoliło osiągnąć moc 78kW całego układu. Z myślą o zapewnieniu najwyższego komfortu zastosowano zbiornik buforowy o pojemności 700 l i trzy zasobniki na ciepłą wodę użytkową po 500 l każdy. Podstawową funkcją dwóch tworzących go pomp ciepła jest zapewnianie c.w.u., jednak mogą one również wspomagać wytwarzanie ciepła na potrzeby ogrzewania. Wielkość zbiorników wynikała z gabarytów piwnicy, w której były zamontowane. Przestrzeń niezbędna do zainstalowania wymienionych urządzeń to ok. 20 m2. Całość prac związanych z instalacją urządzeń zajęła około dwóch miesięcy. W mieszkaniach nie zostały wymienione grzejniki.

– W efekcie, od początku czerwca 2024 roku mieszkańcy korzystają z wydajnego i bezobsługowego systemu grzewczego, a wybrane do instalacji pompy ciepła, dzięki wysokim temperaturom zasilania, mogą pracować z dotychczasowymi grzejnikami. 1 października 2024 roku kaskada pomp ciepła rozpoczęła również ogrzewanie mieszkań. Panuje w nich komfortowa temperatura, nawet 25 st. C. Także na nieogrzewanej klatce schodowej temperatura wynosi 21 st. C – wskazuje Łukasz Goleniewski, z firmy Goleniewski Pompy Ciepła, dystrybutor odpowiedzialny za koncepcję i projekt nowego systemu grzewczego oraz nadzorujący montaż i zapewniający obsługę serwisową instalacji.

Jakie zużycie w połowie sezonu grzewczego?

Zużycie energii przez pompy ciepła tworzące kaskadę oraz elementy hydrauliczne układu w okresie od 1.10.2024 do 15.01.2025 wyniosło 21000 kWh. Obejmuje to energię wykorzystaną zarówno do ogrzewania mieszkań, jak i przygotowania c.w.u. W tych czasie zdarzyły się okresy chłodniejsze oraz ujemnej temperatury.

– Odnosząc te dane do całego sezonu grzewczego, w okresie od 1.10.2024 do 30.04.2025 zużycie energii wyniesie 42 tys. kWh. Roczny całkowity koszt funkcjonowania układu uzupełnią koszty ogrzewania wody poza okresem grzewczym – wskazuje Łukasz Goleniewski.

Zużycie energii na c.w.u. w okresie od czerwca do końca września 2024 wyniosło 4400kWh, a więc średnio 1100 kWh/m-c. Tym samym, po doliczeniu do wartości 42000 kWh, dodatkowych 5500 kWh (za czerwiec, lipiec, sierpień i wrzesień 2024 oraz maj 2025), zużycie prądu za cały rok kalendarzowy, zakładający 7 miesięczny okres grzewczy, wyniesie ono ok. 47500 kWh.

Ten wynik jest nieco wyższy od rocznego zużycia energii prognozowanego jesienią ubiegłego roku, co wynika z większego o ok. 35 proc. zużycia c.w.u. przez mieszkańców. Uwzględniając ten fakt (i odejmując energię niezbędną na zapewnienie c.w.u.) zużycie energii na potrzeby CO wyniesie 31 tys. kWh/rok, o ok. 1,5 proc. mniej niż prognozował projektant systemu.

– Łączny koszt energii za roczne użytkowanie systemu wyniesie ok. 52 tys. zł, a z uwzględnieniem opłaty serwisowej 58 tys.. W odniesieniu do kosztów, które wspólnota musiałaby ponosić gdyby została przy poprzednim systemie oznacza ponad 215 tys. zł oszczędności rocznie – podkreśla Łukasz Goleniewski.

Szansa na transformację energetyczną – ceny c.w.u. wskaźnikiem opłacalności inwestycji

W Urszulinie nakłady inwestycyjne części projektu obejmującego montaż pomp ciepła i węzła cieplnego wyniosły ok. 310 tys. złotych netto. Połowę tej kwoty objęło dofinansowanie z Banku Gospodarstwa Krajowego w ramach programu Grant OZE, przeznaczonego dla budynków wielorodzinnych - spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych. Inwestor musiał w całości pokryć VAT, którego kwota (stawka 8 proc.) wyniosła ok. 24 tys. złotych. Zatem realne wydatki członków wspólnoty w Urszulinie to ok. 180 tys. złotych (kwota uwzględnia VAT), co oznacza 5,6 tys. na lokal mieszkalny.

– Dla wspólnoty z Urszulina wydatki związane z realizacją inwestycji oraz rocznym kosztem jej utrzymania będą niższe, niż ogrzewanie w starym modelu. By osiągnąć tak korzystny efekt kluczowe jest odpowiednie zaprojektowanie systemu w oparciu o dobre wyliczenie potrzeb cieplnych i dobór odpowiednich pomp ciepła. Na tym etapie niezbędne jest wsparcie fachowych projektantów i instalatorów, przeszkolonych i doświadczonych – wskazuje Rafał Krasowski, dyrektor sprzedaży dystrybucyjnej Stiebel Eltron.

Jak wskazuje wykorzystania pomp ciepła w budynkach wielorodzinnych to antidotum na wyzwanie transformacji energetycznej. Przy czym im wyższe ciepłej wody, tym większa jest zasadność inwestycji. Ani wymogi techniczne, ani wielkość nakładów nie powinna stanowić bariery do jej realizacji. Większość budynków posiada kawałek gruntu, dach czy piwnicę, gdzie można zamontować niezbędne urządzenia.

– Jeśli opłaty za c.w.u są wyższe niż 30 zł/m3, to najprawdopodobniej mamy duży potencjał do oszczędności. To łatwy w weryfikacji wskaźnik. W Urszulinie ciepła woda przed inwestycją kosztowała mieszkańców 32 zł/m3. Z wysokimi cenami muszą zmagać się mieszkańcy wielu miejscowości i w wszędzie tam można myśleć o rozwiązaniach podobnych do tego z Urszulina – zwraca uwagę Rafał Krasowski. – Wspólnoty mają możliwość uzyskania dofinansowania z programu Grant OZE, jednak obniżenie w krótkim czasie kosztów ogrzewania i c.w.u., rzędu kilkudziesięciu procent pozwala myśleć nawet o tym by sfinansować projekt w oparciu o kredyt. Urszulin to świetny przykład, że technologia pomp ciepła doskonale sprawdzi się w obiektach wielorodzinnych – podsumowuje ekspert Stiebel Eltron, producenta technologii grzewczych i wentylacyjnych.