Dachówki ceramiczne i cementowe

Obydwa rodzaje dachówek pokrywa się zwykle powłokami barwiąco-ochronnymi. Zdecydowana większość dachówek cementowych jest jednak malowana różnego rodzaju farbami (akrylowymi), które zmniejszają ich nasiąkliwość, ułatwiają spływanie wody i pozwalają uzyskać ciekawsze kolory. Nowością są powłoki akrylowo-polimerowe, które nadają powierzchni połysk oraz większą odporność na zabrudzenia.

Dachówki ceramiczne coraz częściej pokrywane są powłokami nazywanymi angobą - będącymi rodzajem barwionej gliny z dodatkami uszlachetniającymi. Angobowane dachówki są gładsze i odporniejsze na zawilgocenie, mają też atrakcyjniejszą kolorystykę.

Trwałość dachówek ceramicznych oceniana jest na 150 lat, a cementowych - na 100 lat. Obydwa pokrycia stanowią podobne obciążenia - 1 m2 cementowych waży 40-50 kg, a ceramicznych (tłoczonych) 40-55 kg; karpiówek cementowych 75-85 kg, a karpiówek ceramicznych 65-75 kg.

Istnieje wiele typów dachówek o różnych kształtach i sposobach układania. Wśród wyrobów ceramicznych jest ich więcej - z powodu większych możliwości technologicznych.

Układanie dachówek

Dachówkami można kryć wszystkie dachy o nachyleniu 22-90 st. i odpowiednio wytrzymałej konstrukcji. Na połaciach o mniejszym nachyleniu (16-30 st.) pokrycie wymaga szczelnej warstwy wstępnej (podkładu), a na bardzo stromych fragmentach dachu (ponad 65 st.) każdą dachówkę trzeba przymocować do rusztu.

Pod pokrycie z dachówek nie potrzeba deskowania ani obijania dachu płytami, niezbędne jest jednak ułożenie na krokwiach folii wysokoparoprzepuszczalnej (nieprzepuszczającej wody z przecieków, ale przepuszczającej parę wodną), zwanej również membraną dachową; można też tradycyjnie ułożyć papę na deskowaniu lub poszyciu z płyt wodoodpornych. Po ułożeniu folii (membrany) lub papy przygotowuje się ruszt (inaczej - ołatowanie), składający się z wzajemnie prostopadłych listew - kontrłat i łat, na którym to ruszcie można już układać dachówki. Kontrłaty trzeba zamocować wzdłuż krokwi, aby nie utrudniały spływania wody, którą wiatr często wdmuchuje pod dachówki. Do tak ułożonych kontrłat przybija się łaty - równolegle do okapu i kalenicy dachu. Dachówki mają na spodzie wyprofilowane uchwyty, dzięki którym utrzymują się na łatach. Kolejny rząd dachówek dociska poprzedni i osłania miejsca mocowania.

Dachówki ceramiczne tłoczone na ogół mają na bokach i od strony czoła specjalnie wyprofilowane zamki, które podczas układania dachówek na dachu wzajemnie się zazębiają (inna jest zasada działania karpiówek - polega na ich podwójnym ułożeniu; dzięki temu styk między dachówkami leżącymi na wierzchu uszczelniony jest dachówkami leżącymi pod spodem). W zamkach są zawsze pewne luzy, pozwalające na regulację rozstawu dachówek, dlatego ich zużycie jest zmienne i zależy od wielkości tolerancji zamków. Korzystniejsze jest stosowanie mniejszych dachówek (13-15 szt./m2) z dużą tolerancją na zamkach niż większych (10-12 szt./m2) z tolerancją mniejszą - zwłaszcza gdy więźba została wykonana z niesezonowanego drewna i będzie "pracować"), a dach jest skomplikowany, z dużą liczbą płaszczyzn, lukarn i innych "atrakcji" (takie dachy lepiej też wyglądają pokryte małymi dachówkami).

Dachówki cementowe, ze względu na inną technologię produkcji, nie mogą mieć tak złożonych kształtów jak ceramiczne. Mają jedynie zamki boczne; uszczelnienie od czoła zapewniają tylko zakłady między kolejnymi rzędami dachówek.

Czym się kierować przy wyborze

Wygląd dachówek. Powierzchnia dachówek powinna być równa i gładka. Poszczególne dachówki muszą dobrze przylegać do siebie - niedopuszczalne są zwichrowania i nadlewy. Przy opukiwaniu dobra dachówka wydaje czysty dźwięk, a na jej przełamie nie widać uwarstwienia, pustych miejsc ani białych ziaren margla świadczących o złym przygotowaniu masy. W warunkach atmosferycznych ziarna takie pęcznieją i powodują odpryski na powierzchni dachówek.

Rodzaj powłoki. Wygląd pokrycia, w tym niezmienność koloru oraz czystość dachówek, zależą od tego, czy i jakimi powłokami są one pokryte. Dachówki cementowe są malowane specjalnymi farbami polimerowymi albo akrylowymi, które nie tylko nadają kolor, ale również zwiększają gładkość powierzchni (dachówki cementowe są bardziej chropowate i przez to brudzą się szybciej niż gładsze od nich dachówki ceramiczne). Niestety, farby te - choćby najlepszej jakości - po pewnym czasie tracą swoją barwę oraz połysk i pokrycie trzeba malować na nowo. W dłuższej eksploatacji dachówki ceramiczne nie przysparzają takich kłopotów - nawet te niczym niepowlekane dłużej utrzymują kolor. Na tych dodatkowo barwionych w masie nie widać drobnych zarysowań, a jeżeli są powlekane angobą, to sprawują się jeszcze lepiej. Ceny najtańszych odmian dachówek ceramicznych angobowanych różnią się niewiele (około 10%) od cen dachówek niepowlekanych. Najtrwalsze, ale i najdroższe są dachówki ceramiczne szkliwione.

Koszt pokrycia. Zużycie dachówek zależy w dużym stopniu od ich rodzaju, dlatego nie warto porównywać bezpośrednio ich cen, lecz jedynie koszt gotowego pokrycia. Miarodajne jest porównywanie dla różnych dachówek pełnego kosztu pokrycia, uwzględniającego poza kosztem dachówek podstawowych następujące dane: liczbę potrzebnych dachówek kształtowych, systemowych i gąsiorów; ilość niezbędnego asortymentu dodatkowego, takiego jak klamry, uchwyty, taśmy, uszczelnienia itp; całość obróbek blacharskich i liczbę okien połaciowych (jeżeli są) oraz normatywne straty montażowe (związane z cięciem dachówek). W obliczeniach całkowitych kosztów dachu trzeba również uwzględnić wynagrodzenie dla dekarza. Będzie ono także zależeć od rodzaju dachówki i stopnia skomplikowania dachu, warto więc uzgodnić je z wykonawcą jeszcze przed zakupem pokrycia. Kontakt z wykonawcą pomoże też "uwiarygodnić" kosztorys przygotowany przez sprzedawcę. Tylko dekarz zauważy bowiem szczegóły pozornie nieistotne, ale mogące wpłynąć na cenę.

Gwarancja i warunki reklamacji. Dachówki są sprzedawane na paletach i zabezpieczone folią. Kupując je nie można zatem obejrzeć każdej sztuki, dlatego warto dowiedzieć się o tryb reklamowania uszkodzonych lub wadliwych dachówek. Długość gwarancji nie jest najistotniejsza: ważniejsza jest pewność, że producent będzie ją respektować. A z tym bywa różnie.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład