Ściany zewnętrzne - z czego i jak murować
Decyzja, z czego wymurować ściany, jest dla wielu osób planujących budowę domu nie tylko pierwszą, ale w ich przekonaniu także najważniejszą.
![Ceramika to najbardziej tradycyjny materiał do budowy ścian; jej nowocześniejsza wersja to ceramika poryzowana Ceramika to najbardziej tradycyjny materiał do budowy ścian; jej nowocześniejsza wersja to ceramika poryzowana](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_cover/ug/9218780-ceramika-to-najbardziej-tradycyjny-material-do-budowy.jpeg)
![Ceramika to najbardziej tradycyjny materiał do budowy ścian; jej nowocześniejsza wersja to ceramika poryzowana Ceramika to najbardziej tradycyjny materiał do budowy ścian; jej nowocześniejsza wersja to ceramika poryzowana](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/ug/9218780-ceramika-to-najbardziej-tradycyjny-material-do-budowy.jpeg)
![Bloczki wapienno-piaskowe (silikatowe) są za zimne, żeby budować z nich ściany jednowarstwowe; zawsze trzeba je ocieplić Bloczki wapienno-piaskowe (silikatowe) są za zimne, żeby budować z nich ściany jednowarstwowe; zawsze trzeba je ocieplić](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/yb/9218793-bloczki-wapienno-piaskowe-silikatowe-sa-za-zimne.jpeg)
![Ściany z bloczków z betonu komórkowego. Jeśli użyje się odpowiednio grubych bloczków, ścian nie trzeba będzie ocieplać Ściany z bloczków z betonu komórkowego. Jeśli użyje się odpowiednio grubych bloczków, ścian nie trzeba będzie ocieplać](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/0l/9218795-sciany-z-bloczkow-z-betonu-komorkowego-jesli-uzyje.jpeg)
![Pustaki keramzytobetonowe, dzięki zawartości keramzytu, są lekkie i ciepłe Pustaki keramzytobetonowe, dzięki zawartości keramzytu, są lekkie i ciepłe](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/yv/9218796-pustaki-keramzytobetonowe-dzieki-zawartosci-keramzytu.jpeg)
![W strefach podokiennych, w najwyższej spoinie, umieszcza się zbrojenie poziome. Można je zrobić z prefabrykowanych elementów lub dwóch prętów ze stali żebrowanej W strefach podokiennych, w najwyższej spoinie, umieszcza się zbrojenie poziome. Można je zrobić z prefabrykowanych elementów lub dwóch prętów ze stali żebrowanej](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/xo/9218797-w-strefach-podokiennych-w-najwyzszej-spoinie-umieszcza.jpeg)
![Zbrojenie prefabrykowane wykonane ze stali nierdzewnej o małym przekroju można umieszczać (zatapiać) bezpośrednio w spoinie cienkowarstwowej Zbrojenie prefabrykowane wykonane ze stali nierdzewnej o małym przekroju można umieszczać (zatapiać) bezpośrednio w spoinie cienkowarstwowej](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/9d/9218798-zbrojenie-prefabrykowane-wykonane-ze-stali-nierdzewnej.jpeg)
![Zaprawę najwygodniej rozprowadzać specjalną kielnią, o szerokości dopasowanej do wymiarów bloczków Zaprawę najwygodniej rozprowadzać specjalną kielnią, o szerokości dopasowanej do wymiarów bloczków](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/ra/9218794-zaprawe-najwygodniej-rozprowadzac-specjalna-kielnia.jpeg)
![Większość materiałów ściennych ma boki profilowane w pióra i wpusty - dzięki temu nie trzeba stosować spoin pionowych Większość materiałów ściennych ma boki profilowane w pióra i wpusty - dzięki temu nie trzeba stosować spoin pionowych](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/lb/9218811-wiekszosc-materialow-sciennych-ma-boki-profilowane.jpeg)
![Ściany jednowarstwowe nie potrzebują ocieplenia - po wymurowaniu trzeba je tylko otynkować Ściany jednowarstwowe nie potrzebują ocieplenia - po wymurowaniu trzeba je tylko otynkować](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/1z/9218810-sciany-jednowarstwowe-nie-potrzebuja-ocieplenia.jpeg)
![Ściany z bloczków silikatowych przed otynkowaniem trzeba będzie jeszcze ocieplić Ściany z bloczków silikatowych przed otynkowaniem trzeba będzie jeszcze ocieplić](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/6y/9218804-sciany-z-bloczkow-silikatowych-przed-otynkowaniem.jpeg)
Materiał na ściany
Wbrew pozorom wydatki na materiały na ściany nośne wcale nie będą tak istotne (w ogólnych kosztach budowy domu), jak większości z nas się wydaje. Dużo pieniędzy pochłania wykończenie domu (które zależy od indywidualnych możliwości finansowych oraz gustu inwestora i może być dowolnie drogie). Sporo wydamy również na dach, instalacje oraz stolarkę okienną i drzwiową. Natomiast ściany, choć "objętościowo" zdecydowanie największe, wcale nie są najdroższym elementem domu. Wydatki na same bloczki czy pustaki są stosunkowo małe; niewielkie są też różnice w ich cenach. Jest to argument za tym, by decyzję - z czego wymurować ściany zewnętrzne - podejmować nie tyle pod kątem kosztów samych materiałów, ale raczej:
- korzyści, jakie przyniesie zastosowanie konkretnego materiału (należy to rozpatrywać pod kątem ciepłochronności ściany, jej akustyki oraz łatwości budowania),
- wymaganego ocieplenia i wykończenia; podczas kalkulowania kosztów trzeba bowiem pamiętać, że ściany należy nie tylko wymurować, ale też zwykle ocieplić i wykończyć - a to może kosztować więcej niż same bloczki czy pustaki.
Materiał na ściany
Ściany domu muszą być mocne i wytrzymałe oraz odporne na szkodliwe warunki atmosferyczne, muszą też chronić mieszkańców przed zimnem i hałasem oraz zapewniać wewnątrz domu przyjemny mikroklimat. Takie wymagania powinny spełniać wszystkie materiały ścienne - i oczywiście, spełniają, choć każdy w nieco innym stopniu.
Pustaki i cegły ceramiczne. To najbardziej tradycyjne materiały do wznoszenia ścian. Wypalane są z gliny lub iłów z dodatkiem piasku i wody. Ta grupa materiałów jest bardzo liczna: mogą być pełne lub drążone, mają różne wymiary i klasy wytrzymałości. Do budowy ścian nośnych częściej stosuje się pustaki (MAX, SZ, U), coraz rzadziej cegły; ściany te mają 19-28,8 cm grubości (bez ocieplenia).
Pustaki z ceramiki poryzowanej (ciepłej). Powstają one w podobny sposób jak te tradycyjne () - glinę formuje się i wypala w wysokiej temperaturze. Przedtem jednak dodaje się do niej mączkę drzewną lub trociny, które spalają się w piecach do wypalania i w gotowych pustakach zostają po nich mikroskopijne pory powietrza. Dzięki temu wyroby te są lżejsze i mają lepszą izolacyjność cieplną od tych z ceramiki tradycyjnej. Ściana nośna z ceramiki poryzowanej ma 18,8-30,6 cm grubości (zewnętrzne wymagają ocieplenia); z pustaków o grubości 38, 44 lub 50 cm można budować ściany jednowarstwowe (bez ocieplenia).
Bloczki z betonu komórkowego. Są ciepłe i lekkie, ponieważ - tak jak w pustakach z ceramiki poryzowanej - znajdują się w nich pęcherzyki powietrza. Bloczki te robi się z cementu, wapna i środka pianotwórczego - proszku lub pasty aluminiowej. Mogą mieć różną gęstość (350, 400, 500, 600, 700 kg/m3). W ścianie dwuwarstwowej warstwa nośna z betonu komórkowego ma od 24 do 30 cm grubości; ściany jednowarstwowe buduje się z bloczków o grubości 36,5 lub 48 cm.
Pustaki keramzytobetonowe. Surowcem do produkcji tych szarych lub różowoceglastych pustaków jest beton z kruszywem keramzytowym(lekkimi, porowatymi granulkami, powstałymi w wyniku spieniania i spiekania gliny). Oprócz zwykłych pustaków dostępne są też ciepłe bloczki keramzytobetonowe z wkładką ze styropianu - stosuje się je do budowy ścian jednowarstwowych, bez ocieplenia. W konstrukcjach dwuwarstwowych ściana nośna ma grubość 17,5-24 cm.
Bloki wapienno-piaskowe (silikaty). Bloki mają biały kolor, a robi się je z wapna, piasku i wody. Po uformowaniu poddaje się je hartowaniu parą wodną w wysokiej temperaturze i pod wysokim ciśnieniem. Ściana nośna z bloków silikatowych najczęściej ma grubość 18-24 cm (plus ocieplenie); z tego materiału nie można budować ścian jednowarstwowych.
Kryteria wyboru
Wybierając materiał na ściany, trzeba sprawdzić i porównać jego najważniejsze cechy, do których należą:
Izolacyjność termiczna. To jeden z najważniejszych parametrów określających właściwości ścian zewnętrznych. Izolacyjność termiczna ściany, określana za pomocą współczynnika przenikania ciepła U, musi być jak największa. Zatem - im niższe jest U, tym lepiej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, gotowa ściana zewnętrzna powinna mieć współczynnik U = 0,3, nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by obniżyć go do 0,2, a nawet 0,15 (dodatkowy wydatek na grubszą warstwę ocieplenia nie będzie duży, za to późniejsze rachunki za ogrzanie domu - znacznie mniejsze).
Najcieplejsze są wyroby z ceramiki poryzowanej, betonu komórkowego i keramzytobetonu - można z nich budować nawet ściany jednowarstwowe, czyli niewymagające docieplenia.
Warto pamiętać, że jeśli ściany domu będą ocieplane, porównywanie materiałów konstrukcyjnych pod względem izolacyjności cieplnej mija się z celem. O tym, czy ściana będzie ciepła i tak zdecydują grubość i rodzaj izolacji termicznej. Warto natomiast przyjrzeć się zdolności materiału do akumulacji ciepła. Pod tym względem najlepiej wypadają materiały ciężkie, masywne, czyli ceramika tradycyjna i silikaty. Kiedy zbudowane z nich mury nagrzeją się, będą długo trzymać ciepło.
Korzystny mikroklimat wewnątrz domu. Zapewnią go ściany zbudowane z materiałów dobrze akumulujących ciepło oraz parę wodną. W tej kategorii bardzo dobrze wypadają wyroby silikatowe, które szybko wchłaniają nadmiar wilgoci i oddają ją, kiedy powietrze jest suche.
Jeśli zależy nam, by ściany domu były paroprzepuszczalne, trzeba pamiętać, że materiał na ściany to nie wszystko; również do ocieplenia lepiej będzie użyć wełny mineralnej niż niskoparoprzepuszczalnego styropianu, zwłaszcza gdy ściany będą budowane z betonu komórkowego, a więc mogą zawierać na początku sporo wilgoci technologicznej: wełna umożliwi wówczas ich wysychanie.
Izolacyjność akustyczna - powinna być jak największa. Materiały ciężkie (np. ceramika tradycyjna lub silikaty) lepiej izolują akustycznie niż lekkie (np. beton komórkowy). Jeśli szczególnie zależy nam na ochronie przed hałasem - do ocieplenia należy wybrać wełnę, która izoluje akustycznie znacznie skuteczniej niż styropian.
Technologia
Wybór materiału na ściany domu to jedno; druga kwestia to wybór technologii, w jakiej chcemy je zbudować. Możemy zdecydować się na ściany nieocieplone, jednowarstwowe albo z ociepleniem - dwu- lub trójwarstwowe.
Ściany jednowarstwowe
Muruje się je najszybciej. Trzeba jednak użyć na nie takiego materiału, który będzie jednocześnie wytrzymały i ciepły. Warunki te spełniają: bloczki z betonu komórkowego (36,5 lub 48 cm), pustaki z ceramiki poryzowanej (38, 44, 50 cm) i bloczki keramzytobetonowe (jednorodne lub z wkładkami styropianowymi).
Ściany jednowarstwowe, choć bez ocieplenia, wcale nie muszą być najtańsze w wykonaniu. To technologia wymagająca dużej dokładności. Do budowy trzeba zatrudnić renomowaną - a więc droższą - firmę.
Ścian jednowarstwowych nie muruje się na zwykłą zaprawę; te z betonu komórkowego powinny być klejone na cienką warstwę (1-3 mm) zaprawy klejowej, a ściany z ciepłej ceramiki i keramzytobetonu - na zaprawę ciepłochronną (10-15 mm). Większość materiałów ściennych ma po bokach specjalne wyprofilowane zamki, dzięki czemu spoin pionowych nie trzeba wypełniać zaprawą. Niektóre ściany zbroi się w co trzeciej warstwie kratownicą z cienkich prętów stalowych. Trzeba też pamiętać, żeby docieplić miejsca, w których w ścianie są elementy konstrukcyjne z betonu (nadproża, wieńce) lub wykonać je z systemowych, fabrycznie zbrojonych i ocieplonych elementów systemowych - inaczej mogą stać się mostkami termicznymi. Do wykańczania ścian jednowarstwowych stosuje się tradycyjne tynki cementowo-wapienne, a jeśli mają gładką powierzchnię - tynki pocienione.
Zgodnie z przepisami, współczynnik U ścian jednowarstwowych nie może być wyższy niż 0,3. W praktyce takie ściany są cieplejsze; producenci starają się, by U ścian z ich materiałów był jeszcze niższy. Ściany z najcieplejszych bloczków z betonu komórkowego mają U w granicach 0,23, a z pustaków keramzytowych z wkładką styropianową - nawet 0,2. Gdybyśmy jednak chcieli mieć jeszcze cieplejsze ściany (do czego warto dążyć, aby zapewnić sobie niższe koszty ogrzewania domu w przyszłości), musielibyśmy je dodatkowo ocieplić.
Ściany z ociepleniem
Dwuwarstwowe. Jeden materiał odpowiada w nich za to, by ściany były mocne, drugi - ciepłe. Warstwę konstrukcyjną (nośną) można tu zbudować z dowolnego, taniego materiału. Następnie ociepla się ją od zewnątrz grubą warstwą wełny mineralnej lub styropianu. Od zewnątrz taką ścianę można wykończyć:
- na mokro - czyli tynkiem cienkowarstwowym (system BSO, ostatnio znany pod nazwą ETICS) lub płytkami elewacyjnymi, mocowanymi na zaprawę klejową;
- na sucho - czyli mocując okładzinę elewacyjną do przytwierdzonego do ściany zewnętrznej rusztu wypełnionego ociepleniem.
Trójwarstwowe. Oprócz warstwy nośnej (15-30 cm, z dowolnego materiału) i ocieplenia (8-15 cm, z wełny lub styropianu), ściany te mają jeszcze warstwę elewacyjną (8-12 cm), która chroni ocieplenie przed uszkodzeniami i wpływami atmosferycznymi. Zwykle muruje się ją z niewymagających wykańczania cegieł klinkierowych lub silikatowych; można też zbudować ją ze zwykłych cegieł i otynkować.
Uwaga: Ściana elewacyjna nie jest samodzielną konstrukcją - łączy się ją z warstwą nośną kotwami ze stali nierdzewnej.
Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład
>- Więcej o:
Odbiór ścian zewnętrznych - jak kontrolować prace na budowie
Jaka zaprawa do murowania?
Szklane ściany zewnętrzne ze szkła w domu jednorodzinnym
Ściany jednowarstwowe - gdzie szukać materiałów i wykonawców
Wykańczanie ścian jednowarstwowych
Nadproża i wieńce w ścianie zewnętrznej
Ocieplenie i wykończenie ścian zewnętrznych
Ściany jednowarstwowe - mur bez wełny i styropianu