Ściany jednowarstwowe - mur bez wełny i styropianu
Ściany jednowarstwowe wymagają od wykonawcy szczególnej staranności. Nie ma tu bowiem - jak w ścianach z ociepleniem - dodatkowej warstwy, która zakryłaby ewentualne niedoróbki.
Ściany jednowarstwowe (nieocieplane) wykonuje się bardzo szybko. Zaraz po wymurowaniu są gotowe - wystarczy je tylko otynkować i ewentualnie pomalować. Prace trwają więc krócej i łatwiej je kontrolować niż przy ścianach z ociepleniem. Trzeba jednak wiedzieć, że takie ściany można budować jedynie ze specjalnych materiałów - nie tylko wytrzymałych, ale też i ciepłych.
Przypomnijmy, że zgodnie z przepisami współczynnik przenikania ciepła U ścian zewnętrznych (zarówno jednowarstwowych, jak i warstwowych) nie może być większy niż 0,3 W/(m2K). Produkowane obecnie materiały na ściany jednowarstwowe spełniają te wymagania z nawiązką. Budowane z nich ściany mogą mieć współczynnik U nawet w granicach 0,15 W/(m2K) - osiągają więc takie same parametry jak ściany, które są ocieplone 10-20-centrymetrową warstwą styropianu lub wełny! To, jak na materiały konstrukcyjne, bardzo dobry wynik.
Materiały na ściany jednowarstwowe
Do budowy ścian jednowarstwowych najczęściej używa się lekkich odmian betonu komórkowego oraz ceramiki poryzowanej. Rzadziej stosuje się keramzytobeton, i to tylko w wersji z wkładką styropianową (po zaostrzeniu w 2009 roku przepisów dotyczących izolacyjności cieplnej ścian jednowarstwowych, pustaki keramzytobetonowe bez wkładki okazały się na to za zimne).
Beton komórkowy. Jest materiałem porowatym; w jego bardzo lekkich odmianach (o gęstości 300 i 400 kg/m3) powietrze stanowi aż 80% zawartości materiału. Im lżejsza odmiana bloczków, tym lepsza jest ich izolacyjność cieplna; współczynnik przenikania ciepła U ścian jednowarstwowych z lekkich odmian betonu komórkowego może wynosić nawet 0,19 W/(m2K).
Bloczki na ściany jednowarstwowe mają powierzchnie czołowe wyprofilowane w pióra i wpusty. Dzięki temu nie wypełnia się zaprawą spoin pionowych. Bloczki mają bardzo dokładne wymiary (do 1 mm na wysokości), więc muruje się je na cienką spoinę (1-3 mm), która nie wpływa na pogorszenie parametrów izolacyjności cieplnej muru.
Oprócz bloczków do budowy ścian jednowarstwowych, potrzebne są też nadproża ze zbrojonego betonu komórkowego, kształtki U oraz elementy do obudowy wieńca. Bloczki łatwo się docina, więc nie produkuje się bloczków uzupełniających. Grubość ścian z betonu komórkowego wynosi od 36 do 48 cm.
![]()
Ceramika poryzowana. To materiał o strukturze porowatej; pory powietrza powstają w wyniku wypalenia się trocin dodanych wcześniej do gliny. Wytrzymałość na ściskanie oraz izolacyjność cieplna poryzowanych pustaków ceramicznych zależy od ich budowy (kształtu i liczby otworów, grubości ścianek itp). Ściany z najcieplejszych pustaków mają U = 0,26 W/(m2K).
Do murowania ścian jednowarstwowych stosuje się pustaki o powierzchniach czołowych profilowanych w pióra i wpusty; spoin pionowych nie wypełnia się zaprawą. Pustaki muruje się na zaprawę ciepłochronną, a jeśli są one szlifowane (mają wtedy bardzo dokładne wymiary) - na zaprawę cienkowarstwową lub piankę.
Oprócz pustaków (regularnych, połówkowych, narożnikowych oraz ewentualnie węgarkowych, czyli okołookiennych), producenci oferują ceramiczne nadproża (trzeba je przedzielić wkładką izolacyjną) oraz kształtki U. Grubość ścian z ceramiki poryzowanej wynosi od 44 do 50 cm.
![]()
Keramzytobeton.Elementy podstawowe to pustaki keramzytobetonowe z wypełnieniem styropianowym. Surowcem do ich produkcji jest lekki beton z kruszywem keramzytowym (lekkimi, porowatymi granulkami, powstałymi w wyniku spiekania gliny). Najlepszy współczynnik U, zadeklarowany przez producenta pustaków, to 0,15 W/(m2K).
Pustaki ścienne mają profilowane na pióra i wpusty powierzchnie czołowe, można więc nie wypełniać zaprawą spoin pionowych. Muruje się je na ciepłochronną zaprawę, o współczynniku przewodzenia ciepła =0,2 (W/mK), o grubości spoiny od 8 do 15 mm.
Do budowy ścian, oprócz pustaków regularnych, potrzebne będą też narożne (na ściany łączone pod różnymi kątami), węgarkowe i inne. Dlatego przed rozpoczęciem prac trzeba przygotować dokładną specyfikację poszczególnych elementów ściennych. Żelbetowe nadproża wykonuje się w kształtkach U, które tworzą tracony szalunek.
Grubość ścian jednowarstwowych to 36-42 cm.
![]()
Słabe miejsca ścian bez ocieplenia
Jeśli wybiera się ściany jednowarstwowe, trzeba wiedzieć, że nie można sobie pozwolić na byle jakie wykonawstwo lub przypadkowe dobieranie elementów konstrukcji murowej. Ściany jednowarstwowe wymagają rygorystycznego przestrzegania opracowanych dla nich rozwiązań. Nie ma tu - jak w ścianach z ociepleniem - dodatkowej warstwy, która przykryje ewentualne niedoróbki. Ścianę jednowarstwową trzeba od razu zbudować dobrze, bo nie ma możliwości późniejszego poprawienia czy przykrycia błędów.
W źle zbudowanych ścianach (zresztą dotyczy to również tych z ociepleniem) mogą pojawić się problemy z pękaniem lub przemarzaniem.
Przypomnijmy, że zgodnie z przepisami współczynnik przenikania ciepła U ścian zewnętrznych (zarówno jednowarstwowych, jak i warstwowych) nie może być większy niż 0,3 W/(m2K). Produkowane obecnie materiały na ściany jednowarstwowe spełniają te wymagania z nawiązką. Budowane z nich ściany mogą mieć współczynnik U nawet w granicach 0,15 W/(m2K) - osiągają więc takie same parametry jak ściany, które są ocieplone 10-20-centrymetrową warstwą styropianu lub wełny! To, jak na materiały konstrukcyjne, bardzo dobry wynik.
Materiały na ściany jednowarstwowe
Do budowy ścian jednowarstwowych najczęściej używa się lekkich odmian betonu komórkowego oraz ceramiki poryzowanej. Rzadziej stosuje się keramzytobeton, i to tylko w wersji z wkładką styropianową (po zaostrzeniu w 2009 roku przepisów dotyczących izolacyjności cieplnej ścian jednowarstwowych, pustaki keramzytobetonowe bez wkładki okazały się na to za zimne).
Beton komórkowy. Jest materiałem porowatym; w jego bardzo lekkich odmianach (o gęstości 300 i 400 kg/m3) powietrze stanowi aż 80% zawartości materiału. Im lżejsza odmiana bloczków, tym lepsza jest ich izolacyjność cieplna; współczynnik przenikania ciepła U ścian jednowarstwowych z lekkich odmian betonu komórkowego może wynosić nawet 0,19 W/(m2K).
Bloczki na ściany jednowarstwowe mają powierzchnie czołowe wyprofilowane w pióra i wpusty. Dzięki temu nie wypełnia się zaprawą spoin pionowych. Bloczki mają bardzo dokładne wymiary (do 1 mm na wysokości), więc muruje się je na cienką spoinę (1-3 mm), która nie wpływa na pogorszenie parametrów izolacyjności cieplnej muru.
Oprócz bloczków do budowy ścian jednowarstwowych, potrzebne są też nadproża ze zbrojonego betonu komórkowego, kształtki U oraz elementy do obudowy wieńca. Bloczki łatwo się docina, więc nie produkuje się bloczków uzupełniających. Grubość ścian z betonu komórkowego wynosi od 36 do 48 cm.
Ceramika poryzowana. To materiał o strukturze porowatej; pory powietrza powstają w wyniku wypalenia się trocin dodanych wcześniej do gliny. Wytrzymałość na ściskanie oraz izolacyjność cieplna poryzowanych pustaków ceramicznych zależy od ich budowy (kształtu i liczby otworów, grubości ścianek itp). Ściany z najcieplejszych pustaków mają U = 0,26 W/(m2K).
Do murowania ścian jednowarstwowych stosuje się pustaki o powierzchniach czołowych profilowanych w pióra i wpusty; spoin pionowych nie wypełnia się zaprawą. Pustaki muruje się na zaprawę ciepłochronną, a jeśli są one szlifowane (mają wtedy bardzo dokładne wymiary) - na zaprawę cienkowarstwową lub piankę.
Oprócz pustaków (regularnych, połówkowych, narożnikowych oraz ewentualnie węgarkowych, czyli okołookiennych), producenci oferują ceramiczne nadproża (trzeba je przedzielić wkładką izolacyjną) oraz kształtki U. Grubość ścian z ceramiki poryzowanej wynosi od 44 do 50 cm.
Keramzytobeton.Elementy podstawowe to pustaki keramzytobetonowe z wypełnieniem styropianowym. Surowcem do ich produkcji jest lekki beton z kruszywem keramzytowym (lekkimi, porowatymi granulkami, powstałymi w wyniku spiekania gliny). Najlepszy współczynnik U, zadeklarowany przez producenta pustaków, to 0,15 W/(m2K).
Pustaki ścienne mają profilowane na pióra i wpusty powierzchnie czołowe, można więc nie wypełniać zaprawą spoin pionowych. Muruje się je na ciepłochronną zaprawę, o współczynniku przewodzenia ciepła =0,2 (W/mK), o grubości spoiny od 8 do 15 mm.
Do budowy ścian, oprócz pustaków regularnych, potrzebne będą też narożne (na ściany łączone pod różnymi kątami), węgarkowe i inne. Dlatego przed rozpoczęciem prac trzeba przygotować dokładną specyfikację poszczególnych elementów ściennych. Żelbetowe nadproża wykonuje się w kształtkach U, które tworzą tracony szalunek.
Grubość ścian jednowarstwowych to 36-42 cm.
Słabe miejsca ścian bez ocieplenia
Jeśli wybiera się ściany jednowarstwowe, trzeba wiedzieć, że nie można sobie pozwolić na byle jakie wykonawstwo lub przypadkowe dobieranie elementów konstrukcji murowej. Ściany jednowarstwowe wymagają rygorystycznego przestrzegania opracowanych dla nich rozwiązań. Nie ma tu - jak w ścianach z ociepleniem - dodatkowej warstwy, która przykryje ewentualne niedoróbki. Ścianę jednowarstwową trzeba od razu zbudować dobrze, bo nie ma możliwości późniejszego poprawienia czy przykrycia błędów.
W źle zbudowanych ścianach (zresztą dotyczy to również tych z ociepleniem) mogą pojawić się problemy z pękaniem lub przemarzaniem.
Pękanie. W ścianach murowanych z dużych elementów łączonych na pióro i wpust, mogą czasem wystąpić rysy wywołane zmianami temperatury. Dotyczy to przede wszystkim dwóch miejsc w domu: murów podokiennych i narożników.
Rysom termicznym w murach podokiennych na parterze można zapobiec, układając w jednej lub w dwóch spoinach poziomych zbrojenie z cienkich prętów (zobacz schemat). Jeśli rezygnuje się z umieszczania zbrojenia, trzeba przynajmniej wypełnić zaprawą spoiny pionowe w murze podokiennym (zobacz schemat).
Rysom termicznym w narożnikach zapobiegnie wypełnienie spoin pionowych. Gdy dom jest parterowy - bez stropu żelbetowego - niebezpieczeństwo wystąpienia rys, a nawet pęknięć jest szczególnie duże. W takich domach warto w dolnej części narożników ścian umieścić w spoinach poziomych zbrojenie z cienkich prętów (zobacz schemat).
Przemarzanie. Słabsze miejsca, przez które ciepło będzie uciekać z domu na zewnątrz (czyli mostki cieplne) pojawiają się najczęściej wokół wieńców stropowych, otworów okiennych i drzwiowych oraz na spoinach między bloczkami lub pustakami (zaprawa do murowania ma bowiem gorszą od nich izolacyjność cieplną). Problemom z przemarzaniem ścian zapobiegnie stosowanie elementów systemowych, przede wszystkim specjalnych gotowych lub ocieplonych nadproży i elementów wieńca oraz ciepłochronnych lub cienkowarstwowych (klejowych) zapraw do murowania.
W systemie bez problemów
Aby ściany jednowarstwowe miały współczynnik przenikania ciepła U deklarowany przez producenta, należy budować je zgodnie z instrukcją producenta i systemowo, to znaczy wszystkie newralgiczne miejsca wykonywać ze specjalnie opracowanych elementów. Najważniejsze składniki systemów to (oprócz bloczków lub pustaków podstawowych) specjalne zaprawy do murowania oraz nadproża i elementy wykonania wieńca.
Zaprawa do murowania. Pustaki ceramiczne i keramzytobetonowe muruje się na zaprawy ciepłochronne (zawierające perlit lub styropian), układane warstwą grubości ok. 1 cm. Pustaki ceramiczne z gładkimi, szlifowanymi powierzchniami można murować na zaprawy cienkowarstwowe (1-3 mm) lub piankowe (zdjęcie). Bloczki z betonu komórkowego muruje się na zaprawy cienkowarstwowe (zdjęcie), zwane też klejowymi. Wymagają one bardzo gładkiej i czystej powierzchni, dlatego bloczki trzeba dokładnie poziomować, a ich powierzchnię (przed nałożeniem na nie zaprawy) przeszlifować i oczyścić z pyłu. Aby spoina miała odpowiednią grubość, zaprawę nakłada się specjalnymi kielniami o ząbkowanej krawędzi.
Nadproża. W ścianach z betonu komórkowego stosuje się gotowe belki gotowe belki (fabrycznie zbrojone) albo kształtki U, w których układa się zbrojenie i beton; i, belki i kształtki zrobione są z betonu komórkowego. W ścianach z ceramiki stosuje się prefabrykowane, ceramiczno-nobetonowe belki, w keramzyto-betonowych zaś robi się nadproże żelbetowe i ociepla.
Wieńce. Te obwodowe belki żelbetowe są zwieńczeniem stropów w miejscach ich oparcia na ścianach nośnych (zdjęcie). To potencjalne mostki cieplne, dlatego ich zewnętrzne płaszczyzny dociepla się, pozostawiając od zewnątrz warstwę muru grubości 7-8 cm. Można do tego użyć płytek i je docieplić od strony wieńca, lub specjalnych płytek z warstwą ocieplenia.
Rysom termicznym w murach podokiennych na parterze można zapobiec, układając w jednej lub w dwóch spoinach poziomych zbrojenie z cienkich prętów (zobacz schemat). Jeśli rezygnuje się z umieszczania zbrojenia, trzeba przynajmniej wypełnić zaprawą spoiny pionowe w murze podokiennym (zobacz schemat).
Rysom termicznym w narożnikach zapobiegnie wypełnienie spoin pionowych. Gdy dom jest parterowy - bez stropu żelbetowego - niebezpieczeństwo wystąpienia rys, a nawet pęknięć jest szczególnie duże. W takich domach warto w dolnej części narożników ścian umieścić w spoinach poziomych zbrojenie z cienkich prętów (zobacz schemat).
Przemarzanie. Słabsze miejsca, przez które ciepło będzie uciekać z domu na zewnątrz (czyli mostki cieplne) pojawiają się najczęściej wokół wieńców stropowych, otworów okiennych i drzwiowych oraz na spoinach między bloczkami lub pustakami (zaprawa do murowania ma bowiem gorszą od nich izolacyjność cieplną). Problemom z przemarzaniem ścian zapobiegnie stosowanie elementów systemowych, przede wszystkim specjalnych gotowych lub ocieplonych nadproży i elementów wieńca oraz ciepłochronnych lub cienkowarstwowych (klejowych) zapraw do murowania.
W systemie bez problemów
Aby ściany jednowarstwowe miały współczynnik przenikania ciepła U deklarowany przez producenta, należy budować je zgodnie z instrukcją producenta i systemowo, to znaczy wszystkie newralgiczne miejsca wykonywać ze specjalnie opracowanych elementów. Najważniejsze składniki systemów to (oprócz bloczków lub pustaków podstawowych) specjalne zaprawy do murowania oraz nadproża i elementy wykonania wieńca.
Zaprawa do murowania. Pustaki ceramiczne i keramzytobetonowe muruje się na zaprawy ciepłochronne (zawierające perlit lub styropian), układane warstwą grubości ok. 1 cm. Pustaki ceramiczne z gładkimi, szlifowanymi powierzchniami można murować na zaprawy cienkowarstwowe (1-3 mm) lub piankowe (zdjęcie). Bloczki z betonu komórkowego muruje się na zaprawy cienkowarstwowe (zdjęcie), zwane też klejowymi. Wymagają one bardzo gładkiej i czystej powierzchni, dlatego bloczki trzeba dokładnie poziomować, a ich powierzchnię (przed nałożeniem na nie zaprawy) przeszlifować i oczyścić z pyłu. Aby spoina miała odpowiednią grubość, zaprawę nakłada się specjalnymi kielniami o ząbkowanej krawędzi.
Nadproża. W ścianach z betonu komórkowego stosuje się gotowe belki gotowe belki (fabrycznie zbrojone) albo kształtki U, w których układa się zbrojenie i beton; i, belki i kształtki zrobione są z betonu komórkowego. W ścianach z ceramiki stosuje się prefabrykowane, ceramiczno-nobetonowe belki, w keramzyto-betonowych zaś robi się nadproże żelbetowe i ociepla.
Wieńce. Te obwodowe belki żelbetowe są zwieńczeniem stropów w miejscach ich oparcia na ścianach nośnych (zdjęcie). To potencjalne mostki cieplne, dlatego ich zewnętrzne płaszczyzny dociepla się, pozostawiając od zewnątrz warstwę muru grubości 7-8 cm. Można do tego użyć płytek i je docieplić od strony wieńca, lub specjalnych płytek z warstwą ocieplenia.
Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład
- Więcej o:
- budowa domu
