Czy można zwrócić e-booka?
Jeżeli kupiłeś w internecie e-book do wysłuchania, możesz go zwrócić, ale tylko pod pewnymi warunkami
Ekologicznie, oszczędnie, wygodnie, bardziej "kompaktowo" i do wykorzystania natychmiast - to argumenty powodujące, że coraz więcej rzeczy można kupić w wersji cyfrowej. Programy komputerowe, aplikacje, gry, muzyka, filmy, książki i inne teksty mówione lub pisane, wszelkiego rodzaju nagrania itp. to właśnie są treści cyfrowe. Zarówno zasady ich kupowania, jak i składania reklamacji czy zwracania są zbliżone do tych, które obowiązują przy każdych zakupach przez internet: bluzek, butów, mikserów. Mogą się różnić szczegółami - jakimi i o czym warto pamiętać?
Siedem zasad nabywcy e-booka
* Forma nie ma znaczenia. Niezależnie od tego, czy kupujemy film na płycie DVD, czy ściągamy go przez internet na swój komputer - przepisy są takie same, bo zawsze sprawa dotyczy zakupu treści cyfrowych.
* Potwierdzenie zakupu. Kiedy szukamy w sieci ulubionej muzyki, płyty, czasami boimy się kliknąć coś i sprawdzić, bo być może oznaczać to będzie nieprzewidziane opłaty. Tymczasem kupienie jakichkolwiek treści cyfrowych musi wcześniej zostać potwierdzone przez sprzedawcę na tzw. trwałym nośniku. Może to być papierowy dokument, ale w tym przypadku raczej takie rozwiązanie się nie sprawdzi. Może też być wiadomość wysłana e-mailem i to już jest odpowiednie potwierdzenie. Nie może zaś być np. komunikat wyświetlony na e-stronie sprzedawcy informujący o tym, że kliknięcie oznacza zakup.
* Cały zestaw wiadomości. Jak przy każdych zakupach na odległość klient musi zostać jasno poinformowany (a nie dowiedzieć się, przeszukując wszystkie zakładki łącznie z regulaminem) m.in. ile będzie musiał zapłacić, łącznie z dostawą i wszelkimi dodatkowymi opłatami, jakie są właściwości tego, co zamówił i okres obowiązywania umowy, poznać dane sprzedawcy itd.
* Informacje o zakupie. Sprzedawca ma obowiązek poinformować klienta, jakie parametry ma plik, który wybrał. Czyli np. w przypadku nagrań w formacie mp3 musi podać informacje np. o wadze, długości; przy edytorze tekstu - jakie obsługuje formaty itd. Niezbędne jest też powiadomienie kupującego o zabezpieczeniach, a więc o tym, czy plik można będzie kopiować, czy nie.
* Rezygnacja z zakupu. W tym przypadku przepisy są inne dla tych, którzy kupią e-book na płycie i tych, którzy ściągną go z e-sklepu na swój komputer albo na chmurę. W pierwszym przypadku klient może się rozmyślić i przed upływem 14 dni poinformować sprzedawcę, że zdecydował się zwrócić zakup. Warunek jest jeden - płyta musi być fabrycznie zapakowana, nie można z niej zdjąć np. folii - wtedy zwrot nie jest już możliwy. Z kolei jeśli plik zostanie pobrany na komputer lub chmurę, również nie obowiązuje 14-dniowy (ani żaden inny) czas do namysłu.
* Koszty dostawy. Co innego, jeśli sprzedawca przysyła nam CD pocztą, a co innego jeśli sami pobieramy je z sieci. W tym pierwszym przypadku nadawca albo odbiorcą rzeczywiście ponoszą jakieś koszty, w drugim nie. Dlatego klient nie mieć doliczonych żadnych opłat związanych z dostawą.
* Reklamacja. Niezależnie od tego, czy e-book lub inny tego typu towar ma konkretny kształt i rozmiar, czy jest wirtualnie przesłaną e-książką, klient może złożyć reklamację na podstawie rękojmi w ciągu dwóch lat od zakupu albo na podstawie gwarancji - jeśli jest.
Nie ma zakupów idealnych
Europejskie Centrum Konsumenckie przestrzega, jakie problemy najczęściej zdarzają się tym, którzy kupują produkty cyfrowe:
- Kompatybilność. Lub jej brak. Producent deklaruje na stronie internetowej, że rzecz jest zgodna z danym systemem operacyjnym, jednak w rzeczywistości nie chce zadziałać. Najczęściej dotyczy to książek, których format okazuje się niezgodny z oprogramowaniem posiadanym przez konsumenta albo oprogramowania antywirusowego, które okazuje się przeznaczone do innych systemów. W takiej sytuacji klient powinien zwrócić się do sprzedawcy o przesłanie odpowiedniej wersji programu lub instrukcji naprawy. Jeśli spróbuje sam naprawić oprogramowanie, może utracić prawo do reklamacji lub odstąpienia od umowy.
- Geoblocking. Czyli blokowanie towaru ze względu na położenie geograficzne. To przypadek, kiedy cena towaru lub w ogóle możliwość zakupu jest uzależniona od miejsca zamieszkania konsumenta. Komisja Europejska uważa, że jest on nieuzasadniony i stara się o zniesienie tej opcji.
- Prawa autorskie. Oraz ograniczenia z nimi związane. Trochę podobny przypadek jak w poprzednim punkcie, ale działający na innej zasadzie: klient nie może wyświetlać kupionych treści cyfrowych, jeżeli akurat znajduje się w innym kraju. W tym przypadku KE również planuje zmiany.
- Opóźnienia w dostawie. Pewne rzeczy można przewidzieć, bo jeśli treści dostarczane przez internet mają dotrzeć za kilka dni, to może warto poszukać innego sprzedawcy. Często jednak sklep zapowiada dostawę za kilka godzin, a później ten czas wydłuża się bez powodu.
- Produkty darmowe. Przynajmniej teoretycznie. Niekiedy klient otrzymuje informację, że za darmo dostanie do swojego zamówienia dodatkowe treści cyfrowe, np. do czytnika e-booków - kilka elektronicznych książek. Później jednak okazuje się, że albo musi za nie zapłacić, albo w ogóle ich nie otrzymuje.
Siedem zasad nabywcy e-booka
* Forma nie ma znaczenia. Niezależnie od tego, czy kupujemy film na płycie DVD, czy ściągamy go przez internet na swój komputer - przepisy są takie same, bo zawsze sprawa dotyczy zakupu treści cyfrowych.
* Potwierdzenie zakupu. Kiedy szukamy w sieci ulubionej muzyki, płyty, czasami boimy się kliknąć coś i sprawdzić, bo być może oznaczać to będzie nieprzewidziane opłaty. Tymczasem kupienie jakichkolwiek treści cyfrowych musi wcześniej zostać potwierdzone przez sprzedawcę na tzw. trwałym nośniku. Może to być papierowy dokument, ale w tym przypadku raczej takie rozwiązanie się nie sprawdzi. Może też być wiadomość wysłana e-mailem i to już jest odpowiednie potwierdzenie. Nie może zaś być np. komunikat wyświetlony na e-stronie sprzedawcy informujący o tym, że kliknięcie oznacza zakup.
* Cały zestaw wiadomości. Jak przy każdych zakupach na odległość klient musi zostać jasno poinformowany (a nie dowiedzieć się, przeszukując wszystkie zakładki łącznie z regulaminem) m.in. ile będzie musiał zapłacić, łącznie z dostawą i wszelkimi dodatkowymi opłatami, jakie są właściwości tego, co zamówił i okres obowiązywania umowy, poznać dane sprzedawcy itd.
* Informacje o zakupie. Sprzedawca ma obowiązek poinformować klienta, jakie parametry ma plik, który wybrał. Czyli np. w przypadku nagrań w formacie mp3 musi podać informacje np. o wadze, długości; przy edytorze tekstu - jakie obsługuje formaty itd. Niezbędne jest też powiadomienie kupującego o zabezpieczeniach, a więc o tym, czy plik można będzie kopiować, czy nie.
* Rezygnacja z zakupu. W tym przypadku przepisy są inne dla tych, którzy kupią e-book na płycie i tych, którzy ściągną go z e-sklepu na swój komputer albo na chmurę. W pierwszym przypadku klient może się rozmyślić i przed upływem 14 dni poinformować sprzedawcę, że zdecydował się zwrócić zakup. Warunek jest jeden - płyta musi być fabrycznie zapakowana, nie można z niej zdjąć np. folii - wtedy zwrot nie jest już możliwy. Z kolei jeśli plik zostanie pobrany na komputer lub chmurę, również nie obowiązuje 14-dniowy (ani żaden inny) czas do namysłu.
* Koszty dostawy. Co innego, jeśli sprzedawca przysyła nam CD pocztą, a co innego jeśli sami pobieramy je z sieci. W tym pierwszym przypadku nadawca albo odbiorcą rzeczywiście ponoszą jakieś koszty, w drugim nie. Dlatego klient nie mieć doliczonych żadnych opłat związanych z dostawą.
* Reklamacja. Niezależnie od tego, czy e-book lub inny tego typu towar ma konkretny kształt i rozmiar, czy jest wirtualnie przesłaną e-książką, klient może złożyć reklamację na podstawie rękojmi w ciągu dwóch lat od zakupu albo na podstawie gwarancji - jeśli jest.
Nie ma zakupów idealnych
Europejskie Centrum Konsumenckie przestrzega, jakie problemy najczęściej zdarzają się tym, którzy kupują produkty cyfrowe:
- Kompatybilność. Lub jej brak. Producent deklaruje na stronie internetowej, że rzecz jest zgodna z danym systemem operacyjnym, jednak w rzeczywistości nie chce zadziałać. Najczęściej dotyczy to książek, których format okazuje się niezgodny z oprogramowaniem posiadanym przez konsumenta albo oprogramowania antywirusowego, które okazuje się przeznaczone do innych systemów. W takiej sytuacji klient powinien zwrócić się do sprzedawcy o przesłanie odpowiedniej wersji programu lub instrukcji naprawy. Jeśli spróbuje sam naprawić oprogramowanie, może utracić prawo do reklamacji lub odstąpienia od umowy.
- Geoblocking. Czyli blokowanie towaru ze względu na położenie geograficzne. To przypadek, kiedy cena towaru lub w ogóle możliwość zakupu jest uzależniona od miejsca zamieszkania konsumenta. Komisja Europejska uważa, że jest on nieuzasadniony i stara się o zniesienie tej opcji.
- Prawa autorskie. Oraz ograniczenia z nimi związane. Trochę podobny przypadek jak w poprzednim punkcie, ale działający na innej zasadzie: klient nie może wyświetlać kupionych treści cyfrowych, jeżeli akurat znajduje się w innym kraju. W tym przypadku KE również planuje zmiany.
- Opóźnienia w dostawie. Pewne rzeczy można przewidzieć, bo jeśli treści dostarczane przez internet mają dotrzeć za kilka dni, to może warto poszukać innego sprzedawcy. Często jednak sklep zapowiada dostawę za kilka godzin, a później ten czas wydłuża się bez powodu.
- Produkty darmowe. Przynajmniej teoretycznie. Niekiedy klient otrzymuje informację, że za darmo dostanie do swojego zamówienia dodatkowe treści cyfrowe, np. do czytnika e-booków - kilka elektronicznych książek. Później jednak okazuje się, że albo musi za nie zapłacić, albo w ogóle ich nie otrzymuje.
- Więcej o:
