Klasycy designu: Charles i Ray Eames
Charles Eames i Ray Eames to para, która na przestrzeni lat stała się legendą w świecie designu i architektury. Ich prace odzwierciedlają fascynację nowoczesnością, ergonomią, i eksperymentowaniem z nowymi materiałami i technologiami, a wkład w dziedzinę projektowania mebli, architektury, filmu i grafiki nadal inspiruje kolejne pokolenia projektantów na całym świecie.
Charles i Ray Eames - designerski duet
Charles i Ray Eames to designerski duet, który w znaczący sposób wpłynął na myślenie o projektowaniu. To najważniejsi i najsłynniejsi projektanci amerykańscy XX wieku. Dziś miłośnicy designu kojarzą ich głównie z genialnymi projektami krzeseł, foteli i innych mebli. Jednak byli oni daleko bardziej wszechstronni. Przede wszystkim projektowali wnętrza, następnie ich umeblowanie, tkaniny, wprowadzając nowe materiały i technologie. Zajmowali się też fotografią, kręcili filmy, robili wystawy, jako jedni z pierwszych tworzyli multimedialne prezentacje.
Charles Eames urodził się w 1907 roku w St. Luis, Missouri. Dorastał w przemysłowym centrum Ameryki. Jako młody chłopak pracował dla inżynierów i przy produkcji przemysłowej. Powoli w głowie rodziła się myśl, by zostać architektem. Rozpoczął studia na Washington University, ale nigdy ich nie ukończył. W tym czasie pracował dla biura architektonicznego Truebold and Graf jako rysownik. W 1929 roku udał się w podróż do Europy, gdzie spotkał się pracami Le Corbusiera, Ludwiga van der Roche i Waltera Gropiusa. To w znaczący sposób ukształtowało jego spojrzenie na architekturę i projektowanie.
W 1930 założył wraz z Charlesem Grayem swoje pierwsze studio architektoniczne. Mimo, że początkowo zamówienia napływały, z czasem przyszedł kryzys i cztery lata później Charles zamknął pracownię i wyjechał do Meksyku. W 1935 otworzył kolejną spółkę, tym razem z Robertem Walshem. Jednym z ich projektów był Meyer House. Podczas pracy nad nim Charles Eames spotkał fińskiego architekta Eliela Saarinena, a dwa lata później poznał jego syna Eero. To spotkanie w znaczący sposób wpłynęło na jego karierę i zawodowy rozwój. W Eero zyskał przyjaciela, zaś Eliel zaproponował mu w 1938 roku stypendium doktoranckie w Cranbrook Academy of Art. Charles wrócił na studia. Rok później był już instruktorem wzornictwa, a następnie został dziekanem wydziału projektowania przemysłowego na tejże uczelni. W 1940 roku na uczelni pojawiła się Ray Kaiser.
Ray (właściwie Bernice) Kaiser urodziła się w Sacramento, w Kalifornii. Fascynowała ją abstrakcja. Studiowała malarstwo w Nowym Jorku i współuczestniczyła w pierwszej fali abstrakcjonizmu amerykańskiego. W Cranbrook Academy of Art zgłębiała tajniki tkactwa, ceramiki i metalurgii.
MoMA (Muzeum of Modern Art) zorganizowało konkurs 'Organic design in home furnishing' (Wzornictwo organiczne w wyposażeniu domu). Charles Eames i Eero Saarinen, we współpracy z Ray Kaiser, zaproponowali rewolucyjny projekt mebli (Organic Chair) i konkurs wygrali. Rewolucja polegała na połączeniu nowoczesnych technologii - formowania sklejki oraz zgrzewania cyklicznego, które pozwalało na łączenie metalu i drewna. Ten projekt wyznaczył kierunek ich dalszej pracy twórczej. Charles dbał o szczegóły techniczne, produkcyjne i surowcowe, śledził nowe technologie, eksperymentował i szukał nowych rozwiązań. Ray zwracała uwagę na estetykę, przestrzeń i formę ich prac.
Eksperymenty: sklejka i włókno szklane
W 1941 roku Charles rozwiódł się ze swoją pierwszą żoną Catherine Woermann i poślubił Ray. Przenieśli się do Kalifornii. Tu dostał pracę jako projektant w wytwórni filmowej MGM. Równolegle Eamesowie rozpoczęli eksperymentowanie ze sklejką i technikami jej formowania. Pierwsze projekty krzeseł szybko zyskały uznanie. Rozpoczęli współpracę z amerykańskim wytwórcą mebli - firmą Herman Miller. Od lat osiemdziesiątych prawo do produkcji mebli Eamesów w Europie ma szwajcarska firma Vitra.
Po eksperymentach z drewnianą sklejką przyszedł czas na inny materiał: włókno szklane. Krzesła Eamesów były pierwszymi tego rodzaju meblami plastikowymi bez obicia. Poza tym miały jeszcze jeden plus: możliwość łączenia gotowych siedzisk z dowolnie wybranymi podstawami. Dawało to mnóstwo możliwości tworzenia nowych mebli. Kolejnym nowym materiałem było aluminium - tak powstała seria Aluminium Group.
Ale Eamesowie to nie tylko pomysły na fotele i krzesła. W latach czterdziestych zaprojektowali Case Study Houses w ramach szerszego projektu budowy niedrogich domów dla żołnierzy, którzy wracali z wojny. Jeden z takich domów - Case Study No. 8 - stał się domem projektantów. Z czasem zaczęto nazywać go Eames House, dziś mieści muzeum i fundację ich imienia. Nowoczesne wnętrze domu było pełne światła i przestronne. Żeby nadać mu bardziej domowego charakteru Charles i Ray wypełnili je książkami, zabawkami i pamiątkami z podróży. Zamieszkały tu też ich meble. Łatwo tu dostrzec kontrasty. Dom łączy w sobie stare i nowe, obce i znajome, produkcję masową i rękodzieło, bogactwo i prostotę. Wszystkie te elementy, które stanowiąc rodzaj estetycznego barwnego kolażu, są wyrazem artystycznego gustu mieszkańców domu. Ray zwykła mawiać: 'Nowoczesna architektura to nie styl. To filozofia życia'.
Nie tylko krzesła i fotele
Poza wymienionymi już krzesłami i fotelami wśród najbardziej popularnych projektów małżeństwa Eamesów znajdziemy też stołki, stoły, wieszak 'Hang It All', zabawki i meble dla dzieci. To co charakterystyczne dla wszystkich ich projektów to funkcjonalizm. Estetyka pozostaje na drugim miejscu. Meble miały być przede wszystkim użyteczne, krzesła wygodne i dostosowane do budowy anatomicznej człowieka. W założeniu miały to też być projekty niedrogie, bo Eamesowie chcieli 'ofiarować jak najwięcej najlepszych rzeczy jak największej liczbie ludzi za jak najmniejsze pieniądze'. Ten zamysł nie do końca się powiódł.
Charles i Ray Eames wprowadzili do projektowania nowy język komunikacji wizualnej. Ich projekty są wciąż aktualne, nie starzeją się, mimo że część z nich ma już ponad sześćdziesiąt lat. Jest jeszcze jedna rzecz, o której warto wspomnieć. Eamesów charakteryzowała niezwykła ciekawość świata, pasja twórcza, pomysłowość, radość i optymizm. Byli niezwykli w tym co robili i jak żyli.
Współpraca, innowacja i pasja to kluczowe wartości, które Charles i Ray Eames wprowadzili do świata designu i które nadal stanowią fundamenty dla projektantów i artystów. Ich twórczość jest nie tylko źródłem inspiracji, ale także przypomnieniem o potędze designu w kształtowaniu naszego świata i doświadczeń. Charles i Ray Eames zostaną na zawsze zapamiętani jako pionierzy, którzy odważnie wytyczyli nowe ścieżki i niezmiennie inspirują nas do kreatywnego myślenia i eksperymentowania.
- Więcej o:
