Oświetlenie wnętrza domu

Od chwili wynalezienia żarówki już mało kto chodzi spać z kurami.

Dobry plan to podstawa

Żeby dobrze oświetlić wnętrza, trzeba przede wszystkim zaplanować umeblowanie domu. Ważne jest bowiem, aby przewody elektryczne poprowadzić tak, by lampy na suficie lub kinkiety na ścianach można było zawiesić tam, gdzie będą potrzebne. W nowym domu nie jest to łatwe, bo przed otynkowaniem ścian i ułożeniem instalacji mało kto zastanawia się, jak będą urządzone pokój, kuchnia czy łazienka. Ale właśnie wtedy, kiedy dom już stoi pod dachem - chociaż jeszcze bez instalacji i bez tynków - warto poświęcić czas na to, by zaplanować, gdzie znajdzie się stół w salonie lub jadalni, gdzie będzie kącik do odpoczynku i czytania, gdzie stanie telewizor, w których miejscach zawisną obrazy, a gdzie będzie regał albo półka z bibelotami lub szkłem i zastawą stołową. Podobnie trzeba zaplanować kuchnię, a w niej blat do pracy, kuchenkę czy stół.

Dużo łatwiejsze zadanie mają osoby remontujące swój dom: wiedząc jakie są wady znanych im wnętrz, mogą potraktować remont jako okazję do modernizacji, w której zmiana oświetlenia jest bardzo pomocna.

Niezależnie od tego, czy dom jest nowy czy remontowany, w zaprojektowaniu oświetlenia może pomóc architekt wnętrz. Jeśli jeszcze nie wiadomo, jak dom będzie umeblowany, pomoże on dobrze rozplanować najważniejsze punkty umożliwiające zamontowanie światła. Jeśli wolimy, by umeblowanie można było zmieniać, najlepiej zastąpić tradycyjne żyrandole kinkietami na ścianach, które można włączać i wyłączać sekcjami.

Oprócz lamp montowanych na stałe, część opraw oświetleniowych może być przenośna - tak jak lampa podłogowa stojąca w kąciku wypoczynkowym lub lampka na biurku albo komodzie. Umieszczenie w odpowiednich miejscach gniazdek zapobiegnie rozciąganiu niewygodnych przedłużaczy. Ale lampę przenośną (na przykład podłogową) też można podłączyć do instalacji tak, by można ją było włączać włącznikiem umieszczonym na ścianie.

Rodzaje oświetlenia

W każdym domu warto stosować trzy rodzaje oświetlenia: ogólne, miejscowe i dekoracyjne. Pełnią one różne funkcje i wzajemnie się uzupełniają. Dobrze dobrane pozwalają tworzyć niepowtarzalny klimat domu i umożliwiają wygodne jego użytkowanie.

Oświetlenie ogólne (zwane też podkładowym) stanowi tło dla oświetlenia miejscowego. Powinno zapewniać równomierne oświetlenie całego pomieszczenia i dobrą w nim widoczność.

Stosowane lampy - dające światło rozproszone albo odbite od sufitu i ścian - nie muszą być umieszczone w centralnej części sufitu. Oświetlenia tego używa się w domu najczęściej, dlatego w oprawach warto montować energooszczędne źródła światła.

Miejscowe (zwane też kierunkowym) umieszcza się tak, by oświetlało miejsca, w których wykonujemy jakieś czynności. Powinno być jasne, ale nie oślepiać.

Lampy - w oprawach, które dają światło skupione, bezpośrednie. Oprawy powinny umożliwiać ustawianie kierunku padania światła.

Dekoracyjne (zwane też akcentującym). Jest szczególnie przydatne do wydobywania urody detali oraz budowania kompozycji wnętrza. Stosuje się je do podświetlania wnęk, kolumn, roślin, obrazów itp.

Najodpowiedniejsze lampy - dające światło liniowe lub skupione, bezpośrednie. Światło nie musi być bardzo jasne ani zbyt silne, powinno za to dokładnie oświetlać wybrany przedmiot. Może być barwne.

Źródła światła, czyli żarówki i świetlówki

Źródła światła różnią się od siebie m.in. długością świecenia, wydajnością, barwą światła i ceną.

Żarówki dostępne są w dwóch odmianach:

- tradycyjne - mają światło ciepłe, żółte, dodające pomieszczeniom przytulności. Bańki żarówek mogą być przezroczyste lub matowe - białe lub barwione na pastelowe kolory. Natężenie światła zależy od mocy żarówek. Są tanie, ale w porównaniu z innymi zużywają najwięcej prądu do wytworzenia tej samej ilości światła;

- halogenowe - dają światło jasne o barwie białej, podobne do światła dziennego, dzięki czemu wiernie oddają kolory oświetlanych przedmiotów. Można też kupić halogeny z filtrami, które nadają światłu ciepłą barwę. Żarówki halogenowe dają średnio dwa razy więcej światła niż tradycyjne tej samej mocy i świecą dwa-trzy razy dłużej. Żarówki halogenowe wysokonapięciowe (przystosowane do zasilania prądem o napięciu 230 V) można stosować w takich samych oprawach jak żarówki tradycyjne, niskonapięciowe zaś (6, 12 lub 24 V) - w oprawach specjalnych. W zależności od modelu wysyłają światło rozproszone pod szerokim kątem lub skupione. Te żarówki wymagają też transformatora, który odpowiednio obniży napięcie dopływającego do nich prądu.

Uwaga: transformator nagrzewa się podczas pracy, nie można więc go szczelnie obudowywać.

Świetlówki. W domach stosuje się dwa ich rodzaje:

- niezintegrowane , składające się z elektronicznego układu stabilizująco-zapłonowego montowanego w oprawie oraz szklanej rury - prostej (długiej lub miniaturowej) albo wygiętej w kształcie litery U lub koła, wyposażonej w trzonek pasujący do odpowiedniej oprawy.

- kompaktowe (zintegrowane), w których elementy składowe są ze sobą trwale połączone. Często stosuje się je wymiennie z tradycyjnymi żarówkami, ale trzeba sprawdzić czy pasują do wybranej oprawy. Mają przeróżne kształty - zbliżone do klasycznych żarówek, w kształcie koła lub litery U, bańki lub walca.

Świetlówki dają różne barwy światła, w tym również zbliżoną do wytwarzanej przez tradycyjne żarówki. W przeciwieństwie do migających świetlówek starego typu, nowoczesne zapalają się szybko i świecą równomiernie. Warto wybierać świetlówki renomowanych firm, bo zużywają średnio 5 razy mniej energii niż tradycyjne żarówki i świecą kilka razy dłużej, podczas gdy te "niemarkowe" niekiedy niewiele się różnią pod tym względem od zwykłych żarówek. Świetlówki warto stosować w miejscach, w których światło włącza się na długo - na przykład w przedpokojach czy też na zewnątrz (odpowiednie rodzaje), natomiast raczej nie zaleca się ich w pomieszczeniach, gdzie światło zapala się na krótko i często - na przykład w łazienkach czy sypialniach.

Barwa światła ważna rzecz

W łazienkach i pomieszczeniach przeznaczonych do pracy źródła światła powinny mieć barwę białą - zbliżoną do światła dziennego, gdyż takie światło pobudza do działania. Dobrze sprawdzają się tu niskonapięciowe reflektorki halogenowe, wysyłające światło pod określonym kątem (8o, 24o, 36o, 60o). Ciekawym źródłem, stosowanym w oprawach doświetlających strefy czytania lub innej pracy wzrokowej, jest niewielka, dająca jednak dużo jasnego światła kapsułka halogenowa, zasilana napięciem 12 V. Praktyczna jest też w oświetleniu akcentującym, dekoracyjnym.

W salonie, sypialni lub pomieszczeniu do odpoczynku lepsze jest światło ciepłe, podkreślające kolorystykę wnętrza, o relaksującym i rozluźniającym wpływie. Właściwości takie mają żarówki na przykład o pastelowej bańce, które dają miękkie, łagodnie zabarwione światło.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>