Co z tym prądem? Skuteczne sposoby na oszczędzanie energii

Na początek powiedzmy, że wysokie ceny prądu to przede wszystkim skutek wieloletnich zaniedbań w rozwoju energetyki oraz sieci przesyłowych. Drugim czynnikiem jest wzrost cen surowców energetycznych na światowych giełdach oraz obciążeń nakładanych przez Unię Europejską. Stąd chyba każdemu z nas, kiedy otrzymuje rachunek za energię elektryczną, towarzyszą niemałe emocje, i nie należą do najprzyjemniejszych. Poza tym przygotowywane przez operatorów prognozy zużycia energii, choć zwykle niższe od jej realnego poboru, to wiążą się z koniecznością wnoszenia dopłat przy rozliczaniu kolejnych faktur. I tak wracamy do punktu wyjścia - ceny prądu są wysokie i będą jeszcze wyższe, przekraczając możliwości wielu domowych budżetów. Czyli nie mamy wyjścia - musimy zacząć oszczędzać energię elektryczną. Jak zatem robić to dobrze i skutecznie?

Oszczędzanie energii elektrycznej ma istotne znaczenie nie tylko w kontekście ekonomicznym, ale też ekologicznym. Gdy oszczędzamy prąd, nie musimy go tyle produkować, co pozwala mniej zanieczyszczać nasze środowisko. Produkcja energii elektrycznej, szczególnie w naszym kraju, wytwarzana jest bowiem w dużej części z paliw kopalnianych, takich jak, np. węgiel kamienny, obciąża więc poważnie środowisko.

Działania w skali mikro

Choć na początku oszczędzanie prądu może przysparzać pewne trudności, to wystarczy jedynie wypracować odpowiednie nawyki i właściwy sposób myślenia – jednym słowem: zacząć od siebie.

Wykorzystuj maksymalnie światło dzienne

(jeśli np. często pracujesz w domu przy komputerze, ustaw biurko przy oknie. Dzięki temu zagwarantujesz większy dopływ światła do miejsca pracy. Wybieraj też lampki do punktowego oświetlenia, gdyż te zużyją mniej prądu niż lampy oświetlające dużą przestrzeń za pomocą wielu żarówek). 

 Wyłączaj sztuczne oświetlenie

(niestety łatwo zapomnieć o zgaszeniu światła w pomieszczeniach, w których nie przebywają domownicy. Dlatego spróbujmy pozbyć się tego przyzwyczajenia i wyłączajmy światło zawsze wtedy, gdy wychodzimy z pokoju). 

Nie przegrzewaj mieszkania/domu

(jeśli mamy zainstalowane np. ogrzewanie podłogowe albo ogrzewamy dom pompą ciepła, możemy zmniejszyć rachunki, ustawiając niższą temperaturę w pomieszczeniach. Pomoże nam w tym dobry termostat, dzięki któremu można swobodnie regulować pracą systemu grzewczego, np. zmniejszać grzanie w czasie, gdy nikogo nie ma w domu lub na czas wietrzenia pomieszczeń).

Bierz prysznic zamiast kąpieli

(w ten sposób zużyjesz mniej ciepłej wody, którą przecież trzeba podgrzać).

Wymień żarówki na energooszczędne

(choć żarówki energooszczędne są droższe od zwykłych, opłacają się dużo bardziej, ponieważ dzięki nim rzeczywiście zużywamy mniej prądu; ich wymianę najlepiej zacząć od miejsc, gdzie palimy światło najczęściej).

Skorzystaj z czujek ruchu

(oświetlenie z czujnikiem ruchu to kolejny dobry sposób na to, by unikać niepotrzebnej utraty energii. Czujniki ruchu sprawdzą się wszędzie tam, gdzie przebywamy stosunkowo rzadko – w przedpokoju, w piwnicy, w garażu, czy wokół domu.)

Uruchamiaj tylko pełną pralkę i zmywarkę

(chodzi o to, aby urządzenia nie wykonywały  „pustych przebiegów”: nie włączaj zmywarki, gdy nie jest pełna. Podobnie rzecz wygląda z pralką: zbierz pranie od wszystkich domowników, aby nie puszczać prania z połową wsadu. A jeżeli jesteś na etapie wyboru sprzętów AGD, koniecznie zwróć uwagę na ich klasę energetyczną - najbardziej ekologiczne i zużywające najmniej prądu są urządzenia z oznaczeniem A+++.. ). 

Ustaw odpowiednią temperaturę urządzeń

(to znaczy sprawdź, czy lodówka i zamrażarka mają ustawioną właściwą temperaturę chłodzenia i mrożenia. Dopasuj te wartości do temperatury na zewnątrz. Gdy nie panują upały, temperatura nie musi być maksymalnie obniżona. Podniesienie jej o kilka stopni sprawi, że chłodziarka będzie pracować z mniejszą intensywnością). 

Nie otwieraj piekarnika kiedy pieczesz potrawy

(wtedy bowiem wpuszczamy do środka urządzenia gorące powietrze. Przez to temperatura w środku się obniża i sprzęt musi to zrekompensować i w tym celu pobiera dodatkowy prąd).  

Zakręć grzejniki kiedy wietrzysz pomieszczenia

(jeśli tego nie zrobimy, marnujemy energię na ogrzewanie powietrza, które jest wymieniane podczas wietrzenia. Warto również wietrzyć krótko, ale intensywnie, długie wietrzenie prowadzi tylko do utraty ciepła i nieefektywnego korzystania z energii).

Pamiętaj o czyszczeniu filtrów

(zakurzone filtry w urządzeniach elektrycznych, w tym odkurzaczu czy klimatyzatorze będą zmuszały urządzenia do zwiększonego poboru prądu, dlatego warto regularne dbać o ich czystość i wymieniać je zgodnie z zaleceniami producenta) .

Sprawdzaj sprzęt RTV i urządzenia mobilne

(jeśli ich nie używasz, wyłącz zasilanie! Nieużywana ładowarka pozostawiona w kontakcie czy telewizor w trybie „stand by” pobierają niepotrzebnie prąd. Wyciągnij wtyczkę, gdy nie korzystasz ze sprzętu. Także z telefonu, gdy jest w pełni naładowany. W komputerze, drukarce czy telewizorze wyłącz stan czuwania. Wszystkie urządzenia, które masz w domu, ustawiaj też, jeśli to możliwe, na tryb oszczędny albo tryb eko).

Zatrzymaj ciepło

(sprawdź uszczelnienia w drzwiach i oknach, dzięki temu zimą oszczędzisz na ogrzewaniu, a latem na klimatyzacji czy wentylatorze. Ciepłe powietrze nie będzie się latem dostawało do mieszkania, a mroźne zimą). wieczorem.

Uwaga! Planując energooszczędne rozwiązania w naszym domu, warto skorzystać z Kalkulatora Oszczędności Energii, dostępnego na stronie Krajowej Agencji Poszanowania Energii, który pozwala uzyskać precyzyjne informacje dotyczące zużycia energii przez poszczególne sprzęty gospodarstwa domowego oraz dowiedzieć się, ile możemy zaoszczędzić, stosując urządzenia energooszczędne.

Duże kroki

Trzeba niestety wyraźnie powiedzieć, że w obliczu gwałtownie rosnących cen energii, samo gaszenie świateł czy odłączanie nieużywanych urządzeń od zasilania to zdecydowanie za mało. Okazuje się bowiem, że aż 70% kosztów użytkowania domu ponosimy za ogrzewanie. Aby móc oszczędzać energię i tym samym cieszyć się niższymi rachunkami, inwestycja w wysokiej sprawności instalacje grzewcze czy systemy energetyki odnawialnej to już podstawa. Zamontowanie paneli fotowoltaicznych i połączenie ich na przykład z pompą ciepła lub/i instalacją podłogówki to wymierne korzyści: to ulga zarówno dla naszego portfela, jak i środowiska. Kropką nad „i” powinien być system wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacją), dzięki której mamy w domu nie tylko świeże powietrze bez kurzu i wilgoci, ale też oszczędzamy na kosztach ogrzewania (rekuperator odzyskuje ciepło z usuwanego na zewnątrz zużytego powietrza).

Jednak wszystkie te rozwiązania na nic się zdadzą, jeśli cała konstrukcja budynku nie będzie odpowiednio przygotowana. Mamy tu na myśli przede wszystkim kompleksową termomodernizację domów już wybudowanych. I choć poprawa ich efektywności energetycznej to nie lada wyzwanie, to pamiętajmy, iż inwestycja w nowoczesne materiały o dobrych właściwościach izolacyjnych (w tym ciepłe okna i drzwi), wysoko wydajne instalacje grzewcze, wykorzystujące OZE przyniesie nam długofalowe korzyści energetyczne i w niedługim czasie zwróci się nam z nawiązką w postaci niższych kosztów eksploatacyjnych. 

 Rachunek więc jest prosty: im mniej energii zużyjemy, tym mniej zapłacimy za ogrzewanie. Zasada zmniejszonego zapotrzebowania na energię dotyczy też nowych budynków. Kiedy stoimy przed faktem budowy wymarzonego domu, już na etapie tworzenia projektu powinniśmy mieć na uwadze zapobieganie ucieczce ciepła z pomieszczeń na zewnątrz. Stosowanie materiałów o odpowiednich parametrach, odpowiednia izolacja przegród budowlanych oraz redukcja mostków cieplnych mają znaczącą rolę w zapewnieniu wysokiej efektywności energetycznej domu. Nie bez znaczenia jest także usytuowanie obiektu względem kierunków świata. Umieszczenie dużych okien od strony południowej pozwala generować wyższe zyski z energii słonecznej zimą, zastosowanie elementów zacieniających okna na elewacji południowej (markizy, żaluzje) ochroni wnętrza przed przegrzaniem latem. Na bilans energetyczny wpływ ma również odpowiednie rozmieszczenie pomieszczeń (te nieogrzewane powinny znajdować się od strony północnej tak, by stanowić dodatkowy bufor ciepła) czy szczelne oddzielenie części ogrzewanej budynku od nieogrzewanej. Duże znaczenie ma także prosta bryła i zwarty kształt budynku, które wpływają na mniejsze straty ciepła oraz poprawiają bilans zysków i strat ciepła w ujęciu rocznym.  

Oczywiście „ciepłe rozwiązania”  nie są tanie i w ogólnych kosztach budowy czy remontu to znacząca pozycja. Ale pamiętajmy, iż możemy ubiegać się o zwrot części wydatków. Przykład stanowią dobrze już nam znane programy: „Czyste Powietrze”, „Moje ciepło” czy „Mój Prąd”.

Warto wiedzieć, czyli co mówią o nas statystyki energetyczne

Jak wynika z najnowszego badania IBRiS, dla 86 proc. Polaków kluczowym argumentem przemawiającym za ograniczeniem zużycia prądu jest chęć zmniejszenia wysokości rachunków, zaś dla 72 proc. – troska o środowiska naturalne. Co ciekawe, aż 91 proc. badanych uważa się za osoby oszczędzające energię elektryczną. Natomiast dla 1/10 Polaków bycie „eko” nie jest wystarczającym argumentem do wyłączenia światła. Zmniejszanie zużycia prądu w trosce o środowisko ma większe znaczenie dla kobiet (77 proc.), niż dla mężczyzn (66 proc.). Niestety, grupą wiekową wykazującą najmniejszą kontrolę nad zużyciem energii elektrycznej stanowią osoby w wieku 18-29 lat – co piąta z nich nie przykłada wagi do ilości pobranego prądu.

Źródło: Polski Komitet Energii Elektrycznej, za edunews.pl