Sufity podwieszane - propozycje rozwiązań

Sufit podwieszany pozwala urozmaicić przestrzeń pomieszczenia, tym bardziej że w domach raczej nie buduje się go jako płaskiej powierzchni równoległej do stropu, lecz wykorzystuje możliwości kształtowania jego wyglądu. Jednak podwieszany sufit nie jest propozycją dla każdego. Przede wszystkim wymaga wysokich wnętrz. Minimum to 2,8 m, ale im są one wyższe, tym lepiej, zwłaszcza jeśli decydujemy się na wielopoziomową konstrukcję. W domu, w którym sufit "opiera się" na naszych głowach, nie będziemy bowiem czuć się komfortowo.

Typów sufitów podwieszanych jest sporo. Nie wszystkie stosuje się w budownictwie mieszkaniowym, w którym nie ma tak dużego znaczenia na przykład nośność konstrukcji, za to istotne są jej niewielki ciężar, łatwość montażu i możliwość kształtowania sufitowej połaci. Jednak nie warto z góry spisywać na straty technologii stosowanych przede wszystkim w budynkach użyteczności publicznej. Zdolny projektant potrafi umiejętnie połączyć różne typy sufitów podwieszanych, co daje często interesujące efekty. Jako przykład udanego mariażu dwóch technologii może służyć sufit wykonany częściowo z płyty gipsowo-kartonowej, a w części z napinanej, transparentnej błony z PVC.

Co można zainstalować w suficie podwieszanym

Gipsowo-kartonowe

W domach jednorodzinnych sufity podwieszane najczęściej robi się z płyt gipsowo-kartonowych mocowanych na metalowym stelażu: jednopoziomowym (przykręcanym bezpośrednio do stropu) albo dwupoziomowym (podwieszonym na wieszakach). Ruszt dwukierunkowy jest konstrukcją z profili głównych i nośnych połączonych łącznikami krzyżowymi. Do ich podwieszania służą rozmaite wieszaki - na przykład do szybkiego montażu, kombinowany, kotwowy lub noniuszowy. Profile główne i nośne można mocować w jednej płaszczyźnie (równolegle lub prostopadle wobec siebie) albo na dwóch poziomach. Wówczas pod stropem, na wieszakach noniuszowych (o regulowanej długości), podwieszone są profile główne. Do nich mocuje się profile nośne i przytwierdza się płyty gipsowo-kartonowe. Dzięki takiej konstrukcji powstaje sufit wielopłaszczyznowy, którego poszczególne części są zawieszone w różnych odległościach od stropu.

Montaż sufitu podwieszanego wymaga rozmieszczenia w stropie wielu wieszaków, które podtrzymywać będą konstrukcję nośną. W stropach monolitycznych oraz kanałowych nie ma problemu, gdyż wieszaki wolno umieścić w dowolnym miejscu. Natomiast w stropach belkowych z wypełnieniem pustakami można je usytuować tylko w linii przebiegu żelbetowych belek stropowych.

Inne typy sufitów podwieszanych

Jeżeli natomiast konstrukcja nośna ma być przymocowana bezpośrednio do stropu to - zależnie od materiału, z jakiego jest wykonany - ruszt przytwierdza się kołkami rozporowymi (żelbetowy) lub wkrętami (drewniany).

Niezależnie od rodzaju stropu, do mocowania sufitu podwieszanego nie wolno używać żadnych elementów, w których zastosowano plastik. W czasie pożaru tworzywo bardzo szybko się topi, a wówczas konstrukcja może runąć.

Mocowanie płyt. Przytwierdza się je do konstrukcji nośnej za pomocą blachowkrętów. Jeśli użyjemy wiertarki wyposażonej w nasadkę wkrętakową, mocowanie płyt przebiegnie szybko. Pracę tę znacznie przyspieszy wykorzystanie wkrętów samogwintujących, które wkręca się w płyty i profile bez konieczności wstępnego nawiercania otworów. Istotne jest prawidłowe mocowanie wkrętów, które nie mogą wystawać nad powierzchnię płyty, ani się w nią zagłębiać. Należy także pamiętać, że wszystkie elementy stalowe, które będą miały kontakt z płytami gipsowo-kartonowymi, muszą być zabezpieczone przed korozją (ocynkowane).

Rodzaje płyt. Płyty gipsowo-kartonowe i gipsowo-włóknowe najczęściej dostępne są w sprzedaży w wersjach o szerokości 1,2 m i długości 2-3 m. Takie też stosuje się w najbardziej popularnych konstrukcjach sufitowych, zwanych monolitycznymi. Mniejsze płyty, o wymiarach 1×1,5 m, to kasetony, które montuje się na nieco innym typie profili i stosuje głównie w budynkach użyteczności publicznej.

Przy wyborze płyt gipsowo-kartonowych na sufit w kuchni, łazience czy pralni obowiązuje taka sama zasada, jak przy budowie ścian w systemie suchej zabudowy - stosuje się wyłącznie wodoodporne płyty impregnowane, o charakterystycznym zielonym lub pomarańczowym kolorze (nowa płyta z powłoką z włókna szklanego). Jeżeli natomiast wybierzemy płyty gipsowo-włóknowe, takiego ograniczenia nie ma.

Plusy i minusy sufitów podwieszanych

Formowanie płyt

Najpopularniejszym pomysłem na sufit monolityczny jest zamontowanie go tylko wokół ścian, tak by tworzył rodzaj gzymsu. W pustej przestrzeni między płytami gipsowo-kartonowymi a stropem ukrywa się wówczas przewody wentylacji nawiewno-wywiewnej lub oświetlenie (bardzo dekoracyjny efekt dają zamontowane tu świetlówki albo węże świetlne, czyli rurki z elastycznego tworzywa z zatopionymi wewnątrz diodami LED). Przejście między jedną płaszczyzną poziomą tuż pod stropem a drugą - znajdującą się niżej przy ścianie - może być ukształtowane w łuk albo wycinek koła.

Nawet jednak jeśli zajmują większą powierzchnię, sufity podwieszane wcale nie muszą być płaskie. Z płyt, zarówno gipsowo-kartonowych, jak i gipsowo-włóknowych, można formować nie tylko płaszczyzny usytuowane względem siebie pod różnymi kątami, lecz także skosy, łuki oraz fale.

Powierzchnie łamane. Płyta gipsowo-kartonowa jest sztywna. Aby dało się uformować w niej załamania, musi mieć po jednej stronie nacięcia klinowe przypominające literę V. Najprościej jest kupić płyty z fabrycznie wykonanymi nacięciami. Można je też wykonać w standardowych płytach g-k. Frezarką nacina się wówczas z jednej strony warstwę kartonu oraz gipsu, uważając, by nie naruszyć warstwy kartonu po drugiej stronie płyty. Trzeba też pamiętać, że na formowaniu płyt nasza praca się nie kończy. Ponieważ konstrukcja nośna musi odpowiadać kształtem okładzinie, do połączenia prostych odcinków profili nośnych trzeba użyć łączników łamanych.

Powierzchnie gięte. Do tworzenia łuków i sklepień najłatwiej wykorzystać płyty gipsowo--kartonowe zbrojone i obustronnie laminowane włóknem szklanym, które poddają się wyginaniu bez stosowania specjalnych zabiegów. Ale standardowe płyty g-k także można wyginać, stosując technikę gięcia na sucho albo na mokro. Pierwszy sposób polega na zamocowaniu płyty w formie o wymaganej krzywiźnie. Po upływie doby płyta przyjmuje kształt zgodny z formą i nadaje się do zamontowania. Natomiast technologia mokra wymaga nakłucia płyty wałkiem z kolcami, a następnie zwilżenia jej. Operację tę powtarza się kilkakrotnie, aż płyta stanie się elastyczna. Następnie przykleja się ją specjalną taśmą samoprzylepną do przygotowanej formy i pozostawia do wyschnięcia.

Kształtki. Użycie gotowych, uformowanych już elementów jest najprostszą, ale i najkosztowniejszą metodą wykonania sufitu przestrzennego. Każdą kształtkę przykręca się do rusztu, a łączenia między nimi przykrywa taśmą do spoinowania, którą następnie szpachluje się i szlifuje. W zależności od potrzeb można stosować dwie lub trzy warstwy takich kształtek połączonych ze sobą za pomocą masy szpachlowej.

Do konstruowania sufitów giętych służą w zasadzie te same zestawy profili i akcesoriów, których używamy do sufitów płaskich, ale uzupełnione o profile wygięte. Należy też pamiętać, że każdy łącznik krzyżowy trzeba podwiesić do stropu lub ściany, a zastosowane wieszaki muszą być na tyle sztywne, aby utrzymać krzywiznę płyt.