Taras na gruncie - jak zrobić? 3 sposoby
Taras w ogrodzie to przedłużenie domu, przestrzeń do wypoczynku i spotkań. Jego lokalizacja nie jest sprawą prostą - od południa upał da się we znaki, od północy będzie za mało słońca, od zachodu - dokuczy porywisty wiatr. Ale każdy taras da się urządzić tak, by był miłym i zacisznym zakątkiem. Podpowiadamy jak urządzić taras na gruncie.
Jak zrobić taras na gruncie?
Taras na gruncie posadowiony można zbudować na kilka sposobów. Dość popularnym jest wykonanie betonowej płyty i wykończenie jej mrozoodpornymi płytkami ceramicznymi lub kamiennymi. Jeżeli jednak chcemy uniknąć poważniejszych prac budowlanych, można zamiast tego zbudować drewniany podest, ułożyć cegłę klinkierową albo kamienne płyty lub kostki bezpośrednio na utwardzonej, lecz zarazem przepuszczalnej dla wody podbudowie.
Taras naziemny
Różnice między „tradycyjnym” tarasem na płycie a tarasem na gruncie zaczynają się już przy czasie trwania budowy. Wykonanie tradycyjnego tarasu na płycie betonowej trwa najczęściej około miesiąca. W tym czasie można by prawdopodobnie wykonać około trzydziestu tarasów na gruncie, ponieważ prace przy tym ostatnim można zakończyć w ciągu jednego dnia... Jednocześnie w cenie jednego „tradycyjnego tarasu” można wykonać prawie dwa tarasy na gruncie (różnica kosztów wynosi około 40 – 50% na korzyść tego ostatniego). Żeby jednak uniknąć problemów przy użytkowaniu i przez długie lata cieszyć się pięknym tarasem (trwałość tarasu), prace przy nim należy wykonać poprawnie i zgodnie z pewnymi zasadami. Jest ich jednak (w porównaniu do tarasu na płycie betonowej) w wypadku tarasu na gruncie zdecydowanie mniej i są łatwiejsze do spełnienia.
Taras na płycie betonowej a taras na gruncie
Jedną z najpopularniejszych metod to wykonanie nawierzchni tarasu na płycie betonowej i wykończenie nawierzchni tarasu płytkami mrozoodpornymi. Nie ma w tym w zasadzie nic złego, pozostaje jedynie dość proste pytanie: po co? Takie rozwiązanie (technicznie absolutnie poprawne) jest dość drogie, podatne na uszkodzenia i bardzo czasochłonne wykonawczo. Jest również w pewnym sensie „ostateczne” - z pewnym trudem możemy zmienić pokrycie tarasu, ale zmiana jego kształtu bez ponownej organizacji kompletnego placu budowy jest niemożliwa. Podobnie naprawa uszkodzonych elementów nawierzchni może nastręczać sporo problemów. Tymczasem taras na gruncie można wykonać znacznie prościej, szybciej i przede wszystkim wielokrotnie taniej. Wszystko jest kwestią zmiany pomysłu na wykończenie z klejonych na płycie betonowej płytek mrozoodpornych na kostkę brukową lub płyty tarasowe – czyli wykonanie tarasu na gruncie. W ten sposób potraktowana nawierzchnia nie jest w zasadzie niczym innym, jak nieco większym chodnikiem, jej wykonanie więc również niczym się od układania chodnika nie różni.
Budowa tarasu na płycie betonowej
Taki taras wykańczamy najczęściej ceramiką lub drewnem. Budowę tarasu zaczynamy od wylania płyty z betonu na podbudowie o grubości 20 cm, którą wykonuje się z zagęszczonego tłucznia albo żwiru. Jeśli taki taras ma powierzchnię przekraczającą 4 m2, należy wykonać zbrojenie stalowymi prętami o średnicy 10 mm (schemat).
Płytę tarasu trzeba oddzielić od ścian budynku przy użyciu elastycznego materiału, co 3-4 m należy też wykonać dylatacje, czyli szczeliny wypełnione paskami styropianu lub specjalną listwą.
Wylaną betonową płytę pozostawia się na 4 tygodnie, podczas których beton tężeje. Aby proces ten nie przebiegał zbyt gwałtownie, co jakiś czas jego powierzchnię polewa się wodą.
Przed ułożeniem na betonowej płycie nawierzchni, powinna zostać wykonana izolacja przeciwwilgociowa. składająca się z dwóch warstw papy termozgrzewalnej oraz betonowej wylewki o 3-centymetrowej grubości. Następnie płytę pokrywa się preparatem gruntującym.
Budowa tarasu na podsypce piaskowej
Tak powstają tarasy, których nawierzchnię będzie pokrywać kostka i płyty kamienne lub betonowe. Z miejsca, w którym ma powstać taras z nawierzchni tarasu trzeba wybrać humus, czyli urodzajną warstwę gruntu. Do powstałej w ten sposób niecki wsypuje się tłuczeń lub żwiru - warstwą o grubości 15-20 cm, którą trzeba wyrównać i ubić (podczas tego zabiegu żwir zmniejszy swą objętość o około 30%). Wzdłuż krawędzi tarasu układa się obramowanie z kostki lub betonowych krawężników mocowanych w warstwie betonu, które zapobiegną rozsuwaniu się elementów nawierzchni (schemat).
Gdy beton zwiąże, na żwir sypie się około 5 cm podsypki piaskowej lub cementowo-piaskowej (proporcje 1: 9-12), wyrównuje ją i układa kostki lub płyty kamienne. Nawierzchnie poziomuje się dobijając elementy drewnianym młotkiem.
Budowa tarasu na gruncie na wspornikach
W ten sposób powstają lekkie konstrukcje z desek drewnianych i kompozytowych (schemat). Budowę rozpoczyna się od wykopania dołów 30 × 30 × 50 cm, wypełnienia ich betonem i umieszczenia w nim metalowych słupków. Gdy beton zwiąże, mocuje się dźwigary - belki o przekroju 10 × 10 cm i długości odpowiadającej rozmiarom tarasu. Na dźwigarach zaś układa się poprzeczne legary (na przykład krawędziaki o przekroju 5 × 10 cm). W ten sposób powstaje ruszt, do którego zostaną zamocowane deski tarasowe.
Można też wzdłuż dwóch przeciwległych boków tarasu wykopać rowy głębokości około 50 cm, wypełnić je betonem i osadzić co 120 cm słupki i dalej postępować jak wyżej. Gotowe stopy fundamentowe ze wspornikami można też kupić w składach budowlanych.
Budowa tarasu na gruncie krok po kroku
Następnie można już rozpocząć właściwe prace ziemne i staranne przygotowanie warstw podbudowy. Pierwszą z nich jest korytowanie, czyli usunięcie wierzchniej warstwy humusu. W zależności od pomysłu na wykończenie krawędzi tarasu uzyskaną w ten sposób ziemię można wykorzystać do uformowania skarp lub też rozplantować na terenie ogrodu. Są tu jednak pewne obostrzenia. Nie każdy grunt nadaje się aby formować z niego nasypy. Szczególnie niemile widziane są tu tzw. grunty spoiste, czyli gliny i iły. Skarpa wykonana z takiego materiału bardzo szybko uległaby rozmyciu ze względu na bardzo małą przepuszczalność wilgoci. Niezbyt szczęśliwe są również grunty o zbyt dużej przepuszczalności (piaski) – ale już nie ze względów konstrukcyjnych, a raczej z uwagi na niemożliwość zapewnienia odpowiedniej dla porastających skarpę roślin wilgotności gruntu. Najlepsze do formowania skarp są piaski gliniaste, które mogą być dodatkowo zmieszane ze żwirem. Podobnie jak podbudowa materiał nasypów powinien być układany warstwami po 10-20 cm i zagęszczany. Należy przy tym pamiętać, że najlepszym i jednocześnie najprostszym sposobem stabilizacji skarp jest obsadzenie ich roślinnością.
Kolejnym etapem jest podbudowa i zabezpieczenie krawędzi tarasu. Podbudowę wykonujemy tak jak w przypadku chodników, z zagęszczanego warstwami kruszywa. Do zabezpieczenia krawędzi mogą służyć krawężniki, palisady czy gazony. Dużo zależy od wysokości tarasu nad naturalnym poziomem gruntu oraz od sposobu opracowania skarp. Przy wysokich tarasach warto skonsultować się ze specjalistą, być może konieczne okaże się zastosowanie murów oporowych albo innego sposobu stabilizacji gruntu.
Ostatnim elementem układanki jest wykonanie nawierzchni tarasu. Ten etap również nie różni się niczym od wykonywania chodnika. Można do tego użyć na przykład kostki brukowej lub płyt tarasowych. W wypadku tych ostatnich można pokusić się również o wykonanie tarasu wentylowanego (układanego na specjalnych wspornikach). Pozwoli to między innymi na likwidację progu przy drzwiach tarasowych.
Taras na gruncie - projekt
Kolejnym elementem, którego absolutnie nie należy traktować po macoszemu, jest projekt - taras na gruncie. Wszystko jedno, przygotowany przez fachowca czy wyrysowany własnoręcznie na kartce w kratkę – pozwala oszacować ilość potrzebnych materiałów, dobrać optymalny kształt i przewidzieć ewentualne problemy. Przy projektowaniu należy również przewidzieć wysokość tarasu na gruncie (dobrze, żeby nawierzchnia tarasu była usytuowana 2-3cm poniżej krawędzi otworów na niego prowadzących), oraz spadki zapewniające prawidłowe odwodnienie. Te ostatnie powinny być projektowane zawsze od budynku, ze spadkiem 1-2%. Oznacza to, że na 1m długości poziom tarasu powinien się obniżać o 1-2cm. Przy wyznaczaniu powierzchni tarasu sugeruj się miejscem, w którym znajdują się ściany domy oraz drzwi tarasowe. Upewnij się, że taras ma kształt i rozmiar przewidziany w projekcie. Na tym etapie pamiętaj jeszcze, aby montaż tarasu przeprowadzić na równi lub dosłownie kilka centymetrów pod progiem drzwi tarasowych
Elementy prawidłowo wykonanego tarasu „na gruncie” (rys. Buszrem)
- Podbudowa
- Podsypka piaskowa
- Kostka brukowa
- Polistyren ekstrudowany – dylatacja od ściany budynku
- Fundament krawężnika
- Skarpa
- Krawężnik
Izolacja między tarasem, a ścianą budynku
Pierwszym i najistotniejszym warunkiem, dotyczącym paradoksalnie nie tyle tarasu, co budynku do którego taras będzie przylegał. Chodzi o upewnienie się że ściana ma poprawnie wykonaną izolację przeciwwilgociową i że wychodzi ona powyżej planowanej powierzchni tarasu. Jeśli tak nie jest – konieczne jest wykonanie dodatkowej izolacji osłaniającej ścianę przed działaniem wilgoci. Sytuacja jest banalnie prosta jeśli taras wykonujemy jednocześnie z budynkiem, nieco natomiast się komplikuje jeśli decydujemy się na wykonanie nawierzchni przy istniejącym już obiekcie. Warto przy tym pamiętać że folia kubełkowa nie jest izolacją przeciwwilgociową. Warstwę izolacji dobrze jest dodatkowo zabezpieczyć przed uszkodzeniami mechanicznymi przez naklejenie płyt z polistyrenu ekstrudowanego grubości 2-5cm. Będą one stanowić również dodatkową izolację termiczną, ale przede wszystkim ustrzegą powłokę hydroizolacyjną przed przebiciem np. przy układaniu kostki czy zagęszczaniu podbudowy.
- Więcej o:
Wielkoformatowe płytki ceramiczne na tarasie
Taras wentylowany na stare i nowe podłoża
Płytki i cegły ceramiczne na tarasie
Taras wyłożony drewnem
Bambusowe deski tarasowe – hit sezonu
O czym pamiętać, wybierając drzwi i okna na taras?
Przygotuj swój taras na nowy sezon
Układanie płytek na schodach na tarasie i ganku - naprawa i renowacja