Budowa
Łazienka
Bateria termostatyczna: warto stosować, ale nie zawsze można

Bateria termostatyczna: warto stosować, ale nie zawsze można

Marek Lewicki, Sławomir Telec, Beata Zielińska18-11-2022 08:11

Baterie termostatyczne zapewniają stałą temperaturę wypływającej wody, niezależnie od zmian parametrów w instalacji. Są też bardzo bezpieczne w użytkowaniu.

Co to jest i jak działa bateria termostatyczna?

Gorąca kąpiel to nie tylko kwestia rachunku za wodę, ale też za prąd czy gaz zużyte do jej podgrzania. Te rachunki można znacznie obniżyć dzięki zastosowaniu baterii termostatycznych. Tym, co w zasadniczy sposób odróżnia je od popularnych baterii jednouchwytowych, jest po pierwsze skrócony do minimum (zaledwie do kilku sekund) czas potrzebny na ustawienie właściwej, nastawionej przez użytkownika temperatury wody, a po drugie zdolność jej utrzymania niezależnie od zmian temperatury i ciśnienia wody zasilającej baterię. A warto zaznaczyć, że temperaturę w dobrych bateriach termostatycznych można ustawić nawet z dokładnością do +/- 1°C. Ponadto baterie termostatyczne są wyposażone w przycisk oszczędnościowy ograniczający zużycie wody. To wszystko sprawia, że chociaż baterie termostatyczne są droższe od zwykłych, to pieniądze wydane na ich zakup szybko się zwracają.

Baterie termostatyczne pojawiły się w Polsce dopiero z początkiem lat dziewięćdziesiątych. Z wyglądu niewiele różnią się od tradycyjnych. Cały sekret tkwi bowiem w ich wnętrzu. Jest to głowica termostatyczna, która w bardzo krótkim czasie miesza wodę gorącą z zimną tak, by na wyjściu z wylewki miała pożądaną przez nas temperaturę.

Jednak bateria ta nie podgrzewa wody, jak błędnie myśli część użytkowników. Jeśli dopływająca do niej ciepła woda ma niższą temperaturę niż ustawiona (nawet bez mieszania jej z zimną), z wylewki wypłynie chłodny strumień.

Pamiętajmy też o tym, że choć ceny niektórych modeli zaczynają się od 100 zł, to mają one termostat tylko w nazwie. Warto wydać więcej i kupić baterię uznanego producenta. Nie zniknie on z rynku po jednym sezonie, a w razie jej awarii mamy zapewniony

dostęp do części zamiennych i możemy liczyć na fachowy serwis.

Bateria termostatyczna a odwrotne połączenie

Zalety baterii termostatycznej będziemy mogli docenić pod warunkiem jej właściwego montażu. Ciepłą wodę należy podłączyć do niej zawsze z lewej, a zimną - z prawej strony. W przeciwnym razie nie będzie dobrze działać.

Jak działają baterie termostatyczne?

Zadaniem baterii termostatycznej jest utrzymanie stałej temperatury wody. W większości modeli można ustawić wartość z zakresu między 15 a 60°C, z dokładnością do 1°C. Jest to możliwe dzięki zamontowanej w baterii wkładce termostatowej, która reguluje temperaturę wypływającej wody, reagując natychmiast na jej zmianę. Zasada działania jest prosta: w zależności od temperatury i ciśnienia doprowadzanej wody, przekrój przewodu ciepłej lub zimnej wody zostaje zmniejszony lub zwiększony za pomocą specjalnego suwaka zaworu. W ten sposób zostają wyrównane wahania temperatury wymieszanej wody. Czas reakcji na zmianę temperatury nie przekracza 4 sekund (u markowych producentów: 1-2 sekundy). Bardzo ważne jest to, że termostaty gwarantują utrzymanie stabilnej temperatury wody nawet wtedy, gdy w instalacji występują skoki ciśnienia wody. Nie musimy się więc martwić o to, że podczas brania prysznica z kranu popłynie nagle strumień bardzo gorącej lub wręcz przeciwnie - lodowatej wody. To bardzo ważne zwłaszcza wtedy, gdy w domu są małe dzieci lub osoby starsze. Nie bez znaczenia jest też i to, że termostat działa tylko do momentu, w którym jest w stanie ustawić żądaną temperaturę. Gdy warunek ten nie jest spełniony (np. brak zimnej wody), dopływ wody zostaje odcięty.

Jak je obsługiwać

Obsługa baterii termostatycznych jest bardzo prosta. Polega na jednorazowym ustawieniu optymalnej temperatury wody i oczywiście każdorazowej regulacji wielkości strumienia. Służą do tego dwa pokrętła:- jedno - do ustawiania temperatury wody,- drugie - do ustawiania wielkości strumienia.

Umożliwia prostą obsługę. Ogranicza się ona do jednorazowego ustawienia optymalnej temperatury wody na jednym pokrętle, a potem wystarczy tylko regulować wielkość strumienia na drugim. Większość baterii ma na pokrętle zaznaczoną temperaturę o wartości 38 st.C, jako odpowiednią do kąpieli pod prysznicem.

Uwaga! W modelach uznanych producentów można ustawić temperaturę wypływającej wody w zakresie od 15 do 60 st. C, z dokładnością do 1st.C.

Pilnuje oszczędnego zużycia wody. Czas ustawienia temperatury wody do mycia w bateriach dwuuchwytowych trwa nierzadko kilkadziesiąt sekund, a w jednouchwytowych zwykle zajmuje to kilkanaście. Natomiast w bateriach termostatycznych strumień o żądanej temperaturze płynie już po 3-4 sekundach, a w modelach najwyższej klasy - zaledwie po sekundzie. Zatem straty wody są znacznie mniejsze. Ponadto, coraz więcej baterii wyposażonych jest w dodatkowy przycisk, określany inaczej jako "eko", który ogranicza zużycie wody do mycia od 40 do 60%.

Zapewnia bezpieczne użytkowanie. W wielu domowych instalacjach, ze względu na ryzyko namnażania się bakterii Legionella w zasobniku pojemnościowym, raz na jakiś czas woda podgrzewana jest do temperatury 70 st.C. Jeśli mamy zamontowaną baterię termostatyczną, uniemożliwi ona wypływ tak gorącego strumienia. Termostat nie dopuści też do poparzenia, gdy na skutek awarii instalacji nie będzie w niej zimnej wody. Ponadto, obudowa tej baterii, nawet podczas dłuższego pobierania z niej ciepłej wody, nie nagrzewa się. Dzięki temu mogą z niej bezpiecznie korzystać osoby starsze, niepełnosprawne i małe dzieci.

Rodzaje baterii termostatycznych

Największą popularnością cieszą się natryskowe baterie termostatyczne, bo kąpiąc się pod prysznicem, najpełniej można wykorzystać ich możliwości. Równie chętnie montowane są one przy wannie, szczególnie jeśli w domu są małe dzieci.

Baterie termostatyczne - podobnie jak tradycyjne - oferowane są w wersji naściennej (natynkowej) i podtynkowej. Ciekawą odmianą baterii podtynkowych są baterie wielootworowe.

Natynkowe. Ten rodzaj baterii termostatycznej wybierany jest najchętniej. Wpływ na to ma przede wszystkim prosty montaż, z którym poradzi sobie każdy majsterkowicz. Poza tym, ewentualne błędy montażu można szybko zauważyć i usunąć (na przykład wyciek wody). Baterie te podłącza się do instalacji wodociągowej za pomocą krzywek (określanych jako mimośrody). Są one konieczne, gdyż nie zawsze końcówki instalacji mają taki sam rozstaw, jak przyłącza baterii. Ponadto, za pomocą krzywek można nieznacznie skorygować wypoziomowanie baterii.

Uwaga! Termostatyczne baterie w wersji natynkowej są chętnie wykorzystywane w panelach prysznicowych lub zestawach z deszczownicą.

Podtynkowe. Od natynkowych różnią się tym, że ich korpus jest schowany w ścianie pod tynkiem. Na zewnątrz znajdują się jedynie wylewka oraz pokrętła do regulacji temperatury i wielkości strumienia wody. Ich montaż wymaga wcześniejszego zaplanowania - już na etapie projektowania wewnętrznej instalacji wodociągowej. Dlatego stosuje się je raczej w nowych domach. Niewątpliwym atutem tych baterii jest to, że zajmują mało miejsca - co może być ważne, wtedy, gdy mamy małą kabinę prysznicową. Poza tym, mają mniej elementów do pielęgnacji i czyszczenia. Niestety, są one dość drogie. Wiele osób niesłusznie obawia się też, że ewentualna awaria oznacza kucie ściany.

Wielootworowe. Termostatyczne baterie wielootworowe wyglądają niezwykle efektownie i pozwalają na ustawienie wanny na przykład na wyspie w centrum pokoju kąpielowego. Jeżeli zdecydujemy się na ich zakup, upewnijmy się, czy możemy je zamontować na brzegu wanny bez utraty gwarancji. Niektórzy producenci zalecają bowiem wyłącznie montaż na obudowie wanny lub oddzielnej półce, z uwagi na ciężar całej baterii.

Podobnie jak baterie podtynkowe, są one polecane do napełniania średnich i dużych wanien. Gwarantują duży wypływ wody - do 30 l/min. Są to jednak najdroższe modele wśród baterii termostatycznych.

Czym się różnią

Baterie termostatyczne są dostępne w różnych kształtach i rozmiarach. Bogata oferta producentów sprawia, że nawet najbardziej wybredni klienci nie powinni mieć kłopotu z ich doborem.

Do łazienki i kuchni. Największą grupę wśród baterii termostatycznych stanowią baterie prysznicowe. Prawie wszystkie są wyposażone w dwie blokady:- nastawionej temperatury wody - zwykle jest to wartość 38°C jako optymalna do kąpieli - ogranicznik strumienia wody - który zapobiega puszczaniu zbyt intensywnego strumienia wody.Dodatkowo w bateriach wannowych występuje przełącznik wanna-natrysk. Z kolei w bateriach kuchennych zwykle nie robi się blokady temperatury, lecz jedynie płynnie poruszające się pokrętło z podziałką i wyraźnie zaznaczoną temperaturą 38°C. Wynika to z tego, że w kuchni często używa się zarówno wody bardzo gorącej jak i zimnej, więc ustawianie jednej wartości temperatury jest mało przydatne.

Kiedy nie stosować baterii termostatycznych

To, w jaki sposób przygotowywana i skąd dostarczana jest ciepła woda do kąpieli, ma duże znaczenie dla właściwego działania baterii termostatycznej. Gdy źródłem ciepłej wody będzie sieć miejska lub zasobnik pojemnościowy (elektryczny lub współpracujący z kotłem gazowym), bateria będzie pracować bez zarzutu.

Natomiast fachowcy nie zalecają jej montażu ani przy wannie, ani pod prysznicem, gdy woda do mycia będzie podgrzewana przez gazowy (ewentualnie elektryczny) podgrzewacz przepływowy lub kocioł dwufunkcyjny. W momencie odkręcenia kranu, termostat otwiera maksymalnie dopływ gorącej wody, aby jak najszybciej uzyskać nastawioną temperaturę. To wymusza pracę urządzenia grzewczego z maksymalną mocą. W konsekwencji, działa ono niewłaściwie - dostarcza wodę o temperaturze wyższej niż wymagana przez użytkownika. Na skutek tego termostat przymyka dopływ gorącej wody, co z kolei powoduje gaśnięcie płomienia na palniku kotła bądź podgrzewacza.

Ile można zaoszczędzić na baterii termostatycznej?

Cena baterii termostatycznych, przewyższająca cenę tradycyjnych baterii, sprawia, że choć interesuje się nimi coraz więcej inwestorów, to jednak wciąż daleko im do popularności, jaką cieszą się w innych krajach Unii Europejskiej. Mało kto zdaje sobie bowiem sprawę z tego, że baterie te stanowią nie tylko symbol luksusu, ale bardzo konkretny sposób na obniżenie zużycia wody czy oszczędności energii potrzebnej do jej podgrzania. Jeśli bowiem w przypadku baterii jednouchwytowej ustawienie optymalnej temperatury wody zajmuje nam kilkanaście, a nierzadko nawet kilkadziesiąt sekund, a zużywana w tym czasie woda jest marnowana - to przy baterii termostatycznej woda o optymalnej temperaturze wypływa już po 3-4 sekundach (w bateriach najwyższej klasy zaledwie po 1 sekundzie). Straty wody są zatem nieporównywalnie mniejsze.

Więcej o: