Wentylacja z odzyskiem ciepła - fakty i mity

Wentylacja mechaniczna jest hałaśliwa - MIT

Wentylacja mechaniczna hałasuje. Jeśli fachowcy źle dobiorą rekuperator lub rodzaj bądź liczbę kanałów wentylacyjnych, to system może głośno pracować. Natomiast dobrze zaprojektowanej i wykonanej instalacji podczas pracy nie słychać. Jeśli zależy nam na bardzo cichym rozwiązaniu, możemy zastosować odpowiednie tłumiki lub specjalne kanały wentylacyjne.

Waldemar Tomczuk – ekspert w firmie Vasco

Niewidoczny i niesłyszalny – to dwa założenia nowoczesnych systemów wentylacji mechanicznej nawiewo-wywiewnej z odzyskiem ciepła (w tym instalacji VASCO Silent Ventilation). Oznacza to, że cały układ kanałów jest schowany wewnątrz podłóg i ścian oraz działa poniżej poziomu tła akustycznego. Ten cel udało się osiągnąć m.in. za sprawą innowacyjnych kanałów do transportu powietrza, takich jak np. EASYFLOW. Są one wykonane z HDPE – tworzywa pochłaniającego dźwięki, a przekrój kanału został zaprojektowany aerodynamicznie, aby eliminować zawirowania strumieni powietrza, które są źródłem problemów w okrągłych kanałach.

Sercem systemu wentylacji mechanicznej jest rekuperator, w którym znajdują się wentylatory działające z dużą intensywnością, co wiąże się z emisją dźwięku o pewnym poziomie głośności. Jednak specjalna konstrukcja najnowszych rekuperatorów (np. Vasco DX), pozwoliła zredukować emisję hałasu w króćcach nawiewu, czyli nawiewających powietrze do sypialni i salonu. Sam rekuperator może być głośny i dlatego powinien być zamontowany np. w pomieszczeniu technicznym, kotłowni lub na nieużytkowanym poddaszu.

W domu z wentylacją mechaniczną powietrze jest „sztuczne” - MIT

Michał Zalewski – kierownik sekcji szkoleń, Klima-Therm

Zadaniem wentylacji mechanicznej jest dostarczenie powietrza świeżego do pomieszczeń w odpowiedniej ilości oraz najmniejszym kosztem energetycznym. Stąd rekuperatory są tak skonstruowane, aby wpływały pozytywnie, a nie negatywnie na jakość powietrza. Wyposażone są w wentylatory, filtry oraz urządzenia do podgrzewania powietrza (nie można jednak zapominać o ich regularnym czyszczeniu i konserwacji). Instalacja kanałowa powinna być wykonana z kanałów o gładkiej powierzchni wewnętrznej zapobiegającej gromadzeniu zanieczyszczeń. Powietrze, które jest pobierane bezpośrednio z zewnątrz, nie jest nigdzie gromadzone – w żadnych zbiornikach, butlach czy innych pojemnikach.

Ponadto czas przebywania powietrza w instalacji, czyli od chwili jego wlotu z zewnątrz przez czerpnię do momentu, kiedy zostanie ono nawiane do pomieszczeń, to średnio od 6 do 10 sekund. W efekcie powietrze dostarczane przez instalację wentylacji mechanicznej jest takie samo jak na zewnątrz. Wartością dodaną jest pozbawienie go kurzu oraz podgrzanie powietrzem usuwanym z domu.

Do wykonania wentylacji mechanicznej potrzebny jest projekt - PRAWDA

Jarosław Popadyk – produkt menadżer ds. wentylacji, Stiebel Eltron

Projekt wentylacji mechanicznej jest niezbędny m.in., aby zapobiec kolizji z innymi instalacjami i rozwiązaniami, które znajdą się w budynku. Przykładowo na podstawie rozmieszczenia punktów nawiewnych i wywiewnych można odpowiednio rozstawić przejścia dla skrzynek rozprężnych podczas wylewania stropu nad kondygnacją. Zaoszczędzi to czas i koszt montażu instalacji (nie trzeba będzie wiercić stropu). Poza tym dzięki projektowi wiadomo, jaka warstwa styropianu powinna się znaleźć na posadzce, aby ukryć rury wentylacyjne (a to z kolei ma związek z wysokością osadzenia nadproża okien i drzwi, itp.). Projekt wentylacji mechanicznej wskazuje nam zatem, na co zwrócić uwagę w trakcie planowania i budowy domu. Ponadto opracowanie zawiera bilans powietrza w budynku oraz dobór systemu (średnic i długości kanałów) w celu zachowania odpowiedniego przepływu powietrza. Co istotne, firma wykonawcza powinna umieć adaptować projekt do warunków zastanych na budowie. W efekcie użytkownicy będą zadowoleni ze skutecznego działania wentylacji mechanicznej.

Warto również dodać, że dla biur projektowych i instalacyjnych mamy, jako producent systemu rekuperacji, specjalne narzędzie (dostępne online w bazie ToolBox), wspomagające tworzenie kompletnego projektu.

Wentylacja mechaniczna jest źródłem gromadzenia się bakterii w przewodach - MIT

Paweł Kozyra – kierownik działu technicznego, Zehnder Polska

Wentylacja mechaniczna zapewnia w domu zdrowy klimat, gdyż stale dostarcza świeże powietrze, które w odpowiedniej ilości rozprowadza do poszczególnych pomieszczeń. Właściwe zadbanie o instalację sprawi, że żadne niepowołane substancje, w tym również bakterie, nie pojawią się w niej. Przy wyborze producenta warto zwrócić uwagę, na tych którzy mają szereg certyfikatów potwierdzających higieniczne środowisko w ramach zastosowanych rozwiązań. W przypadku naszej firmy o właściwościach higienicznych kanałów wentylacyjnych świadczy certyfikat uznanego Instytutu Higieny Zagłębia Ruhry oraz Atest Higieniczny PZH. Clinside to sprawdzony patent na gładką powłokę wewnętrzną kanałów dystrybucji powietrza, gdzie trudniej osadza się pył.

Po zainstalowaniu centrali, a przed jej użytkowaniem warto zaślepić końce instalacji, żeby w przewodach nic się nie gromadziło. Zaleca się też stosować najwyższej jakości filtry. Wykorzystywane m.in. w centrali wentylacyjnej Zehnder ComfoAir Q oryginalne filtry spełniają wymogi najnowszej normy ISO 16890 i efektywnie separują z powietrza drobny pył, pyłki i inne cząsteczki oraz zapewniają zrównoważoną i energooszczędną pracę systemu wentylacyjnego. Poza tym użytkownicy powinni pamiętać o zaleceniach producentów dotyczących czyszczenia instalacji i anemostatów.

Wentylacja mechaniczna chroni przed smogiem - PRAWDA

Małgorzata Wojewoda – doradca ds. rekuperacji, Rekuperatory.pl

Rekuperacja gwarantuje wymianę powietrza zużytego na świeże w pomieszczeniach. Usuwane powietrze wyrzucane jest na zewnątrz, zaś nawiewane powietrze przechodzi przez filtr umieszczony przy wymienniku ciepła w centrali wentylacyjnej. Od stopnia filtracji zależy stopień oczyszczenia powietrza. Fabrycznie w centrali montowany jest filtr o podstawowej klasie filtracji G4, który zatrzymuje powyżej 90% zanieczyszczeń tzw. zgrubnych o wielkości cząsteczki powyżej 10 mikrometra (10 µm).

Natomiast filtry dokładne, których zastosowanie zaleca się na nawiewie (przy wyjściu powietrza z rekuperatora do pomieszczeń), mają już klasę filtracji F7 i zatrzymują powyżej: 85% cząsteczek o rozmiarach od 0,3 do 10 µm, 65% cząsteczek o rozmiarach od 0,3 do 2,5 µm, 50% cząsteczek o wymiarach 0,3-1 µm.

Istnieje również bardziej dokładny sposób filtracji powietrza nawiewanego w systemach wentylacji mechanicznej za pomocą elektrycznego urządzenia antysmogowego, zwanego filtrem kanałowym. Najlepsze filtry montowane są na kanale nawiewnym i nie powodują dużych oporów w przepływie powietrza. Oczyszczają one powietrze w 100% z zanieczyszczeń zgrubnych oraz na poziomie 99,94% ze wszystkich mniejszych cząsteczek pyłu zawieszonego.

Z całą pewnością, można zatem powiedzieć, że tego typu filtry oczyszczają powietrze ze szkodliwego dla człowieka smogu, obecnego sezonowo w powietrzu zewnętrznym.

Wentylacja mechaniczna może zastąpić klimatyzację - MIT

Stefan Żuchowski – koordynator zespołu wsparcia projektowego w dziale technicznym, Vaillant

Widząc w dokumentacji technicznej rekuperatora informację, że w urządzeniu dostępna jest funkcja naturalnego chłodzenia, sądzimy, że dzięki temu latem nie trzeba chronić budynku przed nadmiernym nasłonecznieniem lub instalować w nim klimatyzacji. Niestety to błąd. Centrala wentylacyjna, z uwagi na stosunkowo nieduży przepływ powietrza, nie ma możliwości znaczącego obniżenia temperatury nocą w pomieszczeniach. Ilość energii, jaka trafia w ciągu dnia przez jedno duże okno, może być większa od ilości ciepła odprowadzanego nocą przez centralę. Dlatego latem powinniśmy chronić wnętrze domu przed promieniami słonecznymi, stosując rolety zewnętrzne, markizy, a dodatkowo włączyć klimatyzację (jeśli jest zamontowana). W tym kontekście system wentylacji mechanicznej jest ważnym uzupełnieniem, aby uzyskać odpowiednie obniżenie temperatury w pomieszczeniach, ale nie zastąpi klimatyzacji.

Nie trzeba bać się uciążliwej obsługi - PRAWDA

Szymon Strzelczyk, dział Wsparcia Technicznego i Szkoleń, Viessmann

Pracą całego systemu rekuperacji nadzoruje wbudowany regulator. Jest on na tyle prosty w obsłudze, a jednocześnie zaawansowany i rozbudowany, że cała instalacja działa bezobsługowo. Użytkownik może określić, co będzie się działo w czasie cykli łączeniowych, np. kiedy włączy się tryb cichy/nocny. Dzięki takiej dowolności można bez problemu dostosować sposób pracy centrali wentylacyjnej do własnego, indywidualnego cyklu dobowego.

Nie można oczywiście zapomnieć o sprawach eksploatacyjnych. Filtry zatrzymują zanieczyszczenia znajdujące się w powietrzu zewnętrznym oraz chronią wymiennik przed zabrudzeniem. Większość modeli rekuperatorów jest w stanie monitorować stan zanieczyszczenia filtrów i w odpowiednim momencie wyświetlić komunikat o konieczności wymiany. Najczęściej filtry są czyszczone lub wymieniane podczas corocznego przeglądu urządzenia. Filtrów nie można prać, w przypadku małego zabrudzenia można je odkurzyć. Zestaw nowych filtrów w zależności od ich klasy kosztuje zwykle od 50 do 200 złotych.

Dobrym nawykiem jest również dbanie o czystość anemostatów nawiewnych oraz wywiewnych. Jest to bardzo łatwa czynność polegająca na przetarciu anemostatów wilgotną szmatką. Trzeba jednak pamiętać o tym, aby po czyszczeniu anemostatu znajdował się on w tej samej pozycji jak przed czyszczeniem.

Nie trzeba bać się kosztów eksploatacji - PRAWDA

Monika Ciesiołkiewicz – specjalista ds. OZE, BDR Thermea Poland

Analizując koszty eksploatacyjne wentylacji mechanicznej, trzeba wziąć pod uwagę kilka aspektów. Część prac związanych z regularnym serwisowaniem urządzenia można wykonać samodzielnie, co znacznie redukuje koszty. Mowa przede wszystkim o wymianie filtrów, którą należy przeprowadzać nie rzadziej niż co 6 miesięcy. Niekiedy potrzebna może być wymiana częściej, np. co trzy miesiące, aby utrzymać wysoki komfort świeżego powietrza nawiewanego do pomieszczeń. Tak naprawdę regularna wymiana filtrów to też oszczędność: zmniejsza bowiem pobór energii elektrycznej przez wentylatory, bo zabrudzony filtr powoduje dodatkowe opory przepływu. Koszt filtrów jest uzależniony od modelu i marki urządzenia oraz miejsca zakupu. Jeśli chodzi o koszty energii elektrycznej zużywanej przez rekuperator, to są one oczywiście uzależnione od trybu użytkowania urządzenia, ale często są one porównywalne z kosztami, które generuje lodówka.

Częstotliwość okresowych kontroli i czyszczenia powinna być uzależniona od zaleceń producenta. To właśnie serwis i ewentualna wymiana części będą generować koszty eksploatacji. Jednak regularne przeglądy pozwolą uniknąć awarii i późniejszych napraw – warto więc w nie zainwestować. Okres zwrotu z inwestycji w rekuperację to przeważnie 8-10 lat.