Podłączenie prądu

Tytuł slajdu

Prowadzenie prac budowlanych jest niemożliwe bez dostępu do prądu czy wody. Dlatego doprowadzenie mediów jest jednym z pierwszych zadań na budowie. Warto o tym pamiętać już na etapie wyboru i zakupu działki, bo wykonanie przyłączy może znacznie podnieść koszty budowy domu. Najbardziej komfortowa jest oczywiście sytuacja, gdy kupujemy działkę uzbrojoną. Często jednak doprowadzenie do niej mediów spada na barki nabywcy. Warto zatem zwracać uwagę, w jakiej odległości od granicy nieruchomości znajduje się sieć, koszt budowy przyłącza ponosi bowiem inwestor. Może się więc zdarzyć, że niska cena działki na odludziu przestanie być tak atrakcyjna, gdy doliczymy do niej koszt przyłącza.

Warto zatem jeszcze przed zakupem nieruchomości udać się do najbliższego zakładu energetycznego po oświadczenie o możliwości przyłączenia odbiorcy do sieci elektroenergetycznej oraz dostaw energii elektrycznej, a także wykonać kalkulację kosztów podłączenia. Taki dokument przyda się też, jeśli gmina, w której leży działka, nie ma uchwalonego planu zagospodarowania przestrzennego - wówczas będzie konieczne do uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Dołącza się je do wniosku o wydanie pozwolenia na budowę.

Zarówno o wydanie oświadczenia z zakładu energetycznego, jak i warunków zabudowy i zagospodarowania przestrzennego może wystąpić każdy, nie jest bowiem wymagane posiadanie tytułu prawnego do nieruchomości. Oświadczenie traci ważność po roku od wydania.

Oświadczenie zakładu energetycznego jest tylko promesą zaświadczającą, że możliwe jest podłączenie nieruchomości do sieci elektroenergetycznej. Aby rozpocząć proces przyłączania, trzeba przejść całą procedurę, o której mowa na następnej stronie. Warto jednak pamiętać, że zabiera ona nieco czasu -  na przyłącze tymczasowe czeka się 1-2 miesięcy, na wykonanie stałego - pół roku, a nawet dłużej.

Prąd można nie tylko pobierać, ale też wytwarzać w tzw. mikroinstalacjach, czyli domowych elektrowniach wykorzystujących odnawialne źródła energii. Wówczas podpisuje się umowę z operatorem na odbiór "zielonej" energii.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz U. poz. 290 z 2016 r.).

Jak zostać odbiorcą energii elektrycznej

Na zdjęciu: Przyłącza mogą być jedno- (230 V) lub trójfazowe (400 i 230 V). Są własnością operatora sieci i to on jest odpowiedzialny za ich eksploatację.

To dość prosty proces - wymaga zaledwie sześciu kroków. Pierwszy to złożenie wniosku, do którego dołącza się tytuł prawny do nieruchomości (np. akt notarialny, wypis z księgi wieczystej), mapkę (nie musi być to mapka geodezyjna do celów projektowych, wystarczy szkic sytuacyjny). Formularze można pobrać ze stron internetowych operatorów sieci przesyłowych. We wniosku musimy podać dane właściciela obiektu, charakter inwestycji oraz moc przyłączeniową (ile mocy maksymalnie będziemy pobierać z sieci).

Po 30 dniach otrzymamy warunki przyłączenia, w których opisane są m.in. zakres prac, które musi wykonać operator i inwestor, wielkość zabezpieczenia przedlicznikowego, rodzaj układu pomiarowo-rozliczeniowego i jego lokalizacja oraz miejsce dostarczania energii. Dostaniemy też projekt umowy przyłączenia do sieci z terminem wykonania przyłącza i wysokością opłat za prace wykonane przez operatora.

Procedura:

- Złożenie wniosku o warunki przyłączenia

- Wydanie warunków przyłączenia i zawarcie umowy przyłączenia

- Uzgodnienie lokalizacji złącza

- Budowa przyłącza

- Wykonanie sieci wewnętrznej

- Podpisanie umowy o użytkowaniu energii elektrycznej

Jak doprowadzić prąd do domu

U góry: przyłącze ziemne; na dole: przyłączenapowietrzne

W warunkach przyłączenia bardzo ogólnie określona jest lokalizacja złącza na naszej działce. Po podpisaniu umowy z operatorem sieci skontaktuje się z nami projektant nadzorujący realizację inwestycji. Wspólnie z nim możemy ustalić, w którym miejscu ma zostać zbudowane złącze z bezpiecznikami oraz licznikiem energii. Jego lokalizacja zależy zwykle od typu przyłącza - najczęściej wykonuje się przyłącza ziemne, rzadziej spotykane są kablowe (patrz rysunek poniżej). O rodzaju przyłącza decyduje operator sieci elektrycznej.

Przyłącze elektryczne to odcinek sieci, który łączy punkt przyłączenia (najbliższy istniejący punkt w linii elektroenergetycznej, do którego można podłączyć nowy obiekt) z miejscem dostarczania energii. Drugie z tych miejsc jest jednocześnie miejscem rozgraniczenia własności i wykonania tzw. złącza kablowo-pomiarowego (szafka z bezpiecznikami oraz miejscem na licznik energii elektrycznej). Do złącza inwestycję wykonuje operator sieci, od złącza inwestor.

Najczęściej złącze umieszczane jest na granicy nieruchomości, w linii ogrodzenia. Szczegółową lokalizację złącza ustala inwestor z operatorem na etapie realizacji umowy o przyłączenie (opracowania dokumentacji projektowej). Jedno złącze może służyć do przyłączenia dwóch domów. Liczniki energii sytuowane są w taki sposób, aby obie strony, czyli operator i klient, miały do nich swobodny dostęp.

Na tym etapie budowy nie musimy dokonywać żadnych dodatkowych zgłoszeń, bo leżą one po stronie operatora. Po zakończeniu inwestycji dostaniemy fakturę za przyłączenie na kwotę, która została określona w umowie o przyłączenie.

Fot.: Wawrzyniec Święcicki

Przyłącze tymczasowe czy stałe

Na zdjęciu: Elektryk z uprawnieniami musi podpisać oświadczenie o gotowości instalacji przyłączanej i wykonać schemat niezbędny do montażu tymczasowego licznika.

Pojęcie prądu budowlanego można rozumieć dwojako. Jedni określają w ten sposób przyłącze tymczasowe, inni docelowe, wraz z całym okresem prowadzenia prac budowlanych.

Przyłącze tymczasowe

Wybierane jest najczęściej przez tych inwestorów, którzy przegapili moment wystąpienia z wnioskiem o przyłączenie do sieci energetycznej, a chcą rozpocząć budowę.

Jeśli komuś się spieszy, to możliwe jest wykonanie prowizorycznego podłączenia na czas budowy, na podstawie odrębnych warunków i na własny koszt.

W tym celu należy:

wystąpić o warunki przyłączenia placu budowy;

podpisać umowę o przyłączenie;

wykonać przyłącze;

dokonać jego odbioru.

Wykonanie przyłącza tymczasowego wymaga zaopatrzenia się w rozdzielnicę budowlaną oraz przygotowania instalacji zasilania placu budowy przez elektryka z uprawnieniami, trzeba też zamontować tymczasowy licznik.

Przyłącze tymczasowe musi zostać zdemontowane w momencie uruchomienia podłączenia docelowego. Trzeba też wiedzieć, że za 1 kWh energii elektrycznej dostarczanej na plac budowy zapłacimy więcej niż za prąd przeznaczony dla gospodarstwa domowego.

Przyłącze stałe

Jeśli zdecydujemy wykonać je od razu, możemy korzystać z niego także czasie budowy. Za energię będziemy płacić więcej aż do momentu zgłoszenia obiektu do użytkowania i odbioru budynku. Jednak koszty budowy przyłącza ponosimy tylko raz.

Jakie wyłączniki

Na zdjęciu: W rozdzielnicy montuje się też lampki sygnalizacyjne, programatory sterujące i przekaźniki priorytetowe.

Rozdzielnica to tablica rozdzielcza, w której montuje się aparaty służące do rozdziału i łączenia obwodów, urządzenia sterownicze oraz zabezpieczenia (wyłączniki, zwane potocznie bezpiecznikami automatycznymi lub korkami). Z jednej strony przyłącza się do niej kabel poprowadzony od skrzynki z licznikiem, a z drugiej - obwody.

Wyłączniki nadmiarowoprądowe. Przeznaczone są do ochrony poszczególnych obwodów elektrycznych przed skutkami zwarć i przeciążeń. Zakłada się je na każdym obwodzie.

Wyłączniki różnicowoprądowe. Reagują na wszelkie nieprawidłowości w pracy instalacji, bardzo szybko odłączając zasilanie. Chronią ludzi przed porażeniem prądem elektrycznym.

Prawo budowlane wymaga, aby w rozdzielnicy był przynajmniej jeden wyłącznik różnicowoprądowy (na prąd 30 mA) zabezpieczający całą instalację. Jednak w nowo budowanych domach montuje się zwykle kilka takich urządzeń.

Rozłączniki izolacyjne. Służą do odłączania całego układu lub wybranego obwodu, na przykład podczas remontu, awarii itp.

Ochronniki przeciwprzepięciowe. Chronią instalację elektryczną oraz przyłączony do niej sprzęt przed zniszczeniem.

Stosuje się trzy klasy ograniczników przepięć:

klasy B - chronią przed pożarem domu;

klasy C - można je kupić w zestawie z ogranicznikiem klasy B;

klasy D (najwyższej) - montowanych w gniazdach wtykowych, puszkach lub bezpośrednio w urządzeniach odbiorczych - polecane są do zabezpieczenia czułego sprzętu elektronicznego.

Ile kosztuje przyłącze

Opłata zależy od mocy przyłączeniowej, a dokładnie od wielkości bezpieczników w złączu (przeważnie to 16 kW, bezpieczniki 3 x 25 A). Przykładowe stawki (netto): ENEA przyłącze kablowe - 65,79 zł/kW, napowietrzne - 45,41 zł/kW, ENERGA - 61,60 zł/kW i 44,91 zł/kW, TAURON - 59,23 zł/kW i 43,78 zł/kW. Jeśli przyłącze będzie dłuższe niż standardowe 200 m, trzeba dopłacić ok. 25 zł/m przyłącza napowietrznego i ok. 33 zł/m kablowego.