Piasek budowlany: rodzaje kruszyw na budowę domu

Piasek budowlany: charakterystyka

Piasek budowlany, obok żwiru i pospółki jest podstawowym materiałem używanym w budownictwie. Może być używany do przygotowania mieszanki betonowej na fundamenty lub na strop. Nadaje się też jako materiał do zapraw do murowania lub tynkowania.

Bardzo często kruszywo to wykorzystuje się na podsypkę pod płytę betonową podłóg na gruncie bądź jako obsypkę drenażu oraz fundamentów. Po wybudowaniu domu jednorodzinnego piasek nadaje się także do wykorzystania w pracach ogrodowych: przy wykańczaniu tarasu, robieniu ścieżek i podjazdów. Na każdej budowie należy więc uwzględnić dogodne miejsce, gdzie piasek będzie składowany. Do miejsca tego musi być przystosowany dojazd. Piasek zalicza się do najdrobniejszych kruszyw budowlanych.

Składa się on bowiem z ziaren o wymiarach do 4 milimetrów. W użyciu dopuszczalna jest natomiast jedynie ograniczona zawartość ziaren o średnicy od 2 do 4 milimetrów, co daje około 15%. Bardzo często piasek sprzedawany jest też do frakcji mniejszej, od 0 do 2 milimetrów. W specjalnych zastosowaniach odnajduje się najdrobniejszy piasek, kwarcowy. Ma on ziarno do 1 milimetra. Można też znaleźć na rynku piasek kwarcowy o frakcji na przykład do 0,5 lub 0,7 milimetra.

Wyróżnia się również żwir. Są to okruchy skalne o średnicy ziaren od 4 do 63 milimetrów. Żwir sprzedawany jest w postaci różnych frakcji o uziarnieniu na przykład 2 do 16, 2 do 32, 8 do 16, 8 do 63, 16 do 32, 16 do 63 milimetrów. Ziarna żwiru mają zaokrąglone krawędzie, z kolei większe otoczaki mogą mieć kształt zbliżony do kulistego. Kształt ziaren uzależniony jest od źródeł pochodzenia surowca. Żwir kopalniany jest bardziej ostry i kanciasty. Żwir wydobywany z dna rzek wyróżnia się natomiast łagodniejszym kształtem. Żwir bardzo często wykorzystywany jest do wykonywania warstwy dociskowej na dachu płaskim.

Pospółka jest naturalną mieszanką piasku i żwiru. Uziarnienie pospółki mieści się w granicach od 0,075 do 63 milimetry. W zależności od przeznaczenia pospółka może zawierać określoną ilość drobnego i grubego kruszywa. Grubego kruszywa powinno być od 10 do 50%. Pospółka może też być sprzedawana pod postacią różnych frakcji. W budownictwie jednorodzinnym można używać pospółki o granulacji 0 – 16 lub 0 – 32 milimetry.

Piasek budowlany: rodzaje kruszyw i frakcje

Z uwagi na sposób pozyskania kruszyw wyróżnia się kruszywa rzeczne i kopalniane. Piasek wydobywany z rzek, jezior i wydm ma łagodniejszy kształt. Jego ziarna są zaokrąglone, ze względu na długotrwałą obróbkę przez wodę. Piasek kopany ze złoża w piaskarni traktowany jest jako lepszy, ostrzejszy. Ma bowiem bardziej kanciaste krawędzie. Drobne kruszywa niezbędne do prac budowlanych powstają dzięki łamaniu większych skał w kamieniołomach granitowych, bazaltowych, kwarcytowych lub wapiennych. Tak powstaje na przykład miał, tłuczeń, grys lub kamień łamany. Ziarna kruszyw łamanych mogą mieć kształt wielościanu i ostre krawędzie. Mogą też wykazywać o wiele większą granulację niż piasek. Dlatego częściej wykorzystuje się je w ogrodach.

W zależności od uziarnienia, a więc wielkości ziaren kruszywa dzieli się na parę grup. Są to frakcje drobne o ziarnach wielkości do 4 milimetrów – piasek i miał. Wyróżnia się też kruszywa grube, o ziarnach wielkości od 4 do 63 milimetrów. Są to: żwir, tłuczeń oraz grys. Można też wyróżnić kruszywa bardzo grube, z ziarnami wielkości od 63 do 250 milimetrów. Tutaj można wyróżnić otoczaki oraz kamień łamany. Wielkość ziaren określa frakcja kruszywa. Żeby uzyskać kruszywo o odpowiedniej frakcji należy je przesiewać przez kilka sit o wymiarze oczek od 0,063 do 125 milimetrów. To pozwala oddzielić ziarna określonej wielkości. Właściwie dobrane uziarnienie zapewnia szczelność późniejszej mieszance betonowej.