Pokrycia dachowe współczesnych domów

Wybór nowoczesnego pokrycia dachowego zależy od wymagań technicznych konstrukcji, klimatu oraz budżetu. Dachówki ceramiczne i betonowe są trwałe, ale wymagają solidniejszej konstrukcji. Blachodachówka i blacha płaska to lżejsze opcje, choć mniej izolacyjne.

Każdy typ pokrycia ma swoje specyficzne wymagania techniczne, takie jak kąt nachylenia dachu, sposób montażu, wymogi izolacyjne i wentylacyjne. Warto zwrócić uwagę na te aspekty, aby zapewnić sobie trwałe i funkcjonalne pokrycie dachowe, które będzie pasowało zarówno estetycznie, jak i technicznie do konstrukcji domu.

Pokrycia dachowe nowoczesnych dachów

Pokrycie to zewnętrzna warstwa dachu, wykonana z materiału odpornego na uszkodzenia mechaniczne, zmiany temperatur, promienie UV, korozję chemiczną i biologiczną oraz inne uszkodzenia będące np. efektem wykonywania czynności konserwacyjnych i naprawczych. Dla wielu bardzo istotna jest także estetyka, która dotyczy trwałości koloru, odporności na korozję, czy też porastanie mchem.

Dachówki ceramiczne

Pod względem trwałości są liderem wśród pokryć dachowych. Do wyboru mamy dachówki naturalne oraz zabezpieczone powłoką z glazury lub angoby. Powłoki te chronią kolor, zabezpieczają przed mchem oraz zwiększają odporność na wchłanianie wilgoci, a więc wzmacniają mrozoodporność.

• Trwałość: 50-100 lat lub więcej, w zależności od jakości produktu.
• Wymagania techniczne: Ze względu na wagę (ok. 40-60 kg/m²) wymagają mocniejszej konstrukcji więźby dachowej. Najlepiej sprawdzają się na dachach o nachyleniu od 15° do 45°.
• Zalety: Duża odporność na warunki atmosferyczne, elegancki wygląd, dobra izolacja akustyczna.
• Wady: Wysoka cena i większa waga niż inne pokrycia.

Dachówki betonowe

Zwane również cementowymi stanowią ekonomiczną alternatywę dla ceramicznych. Dzięki barwieniu w masie i powłokom zabezpieczającym kolor jest trwały, a cała powierzchnia chroniona jest przed mchem czy zanieczyszczeniami oraz przed wchłanianiem wilgoci, co gwarantuje m.in. wysoką mrozoodporność.

• Trwałość: 50-70 lat, nieco mniej trwałe niż dachówka ceramiczna, ale również bardzo wytrzymała.
• Wymagania techniczne: Tak jak dachówki ceramiczne, wymagają mocniejszej konstrukcji dachowej ze względu na swoją wagę.
• Zalety: Są tańsze od dachówek ceramicznych; trwałe i bardzo odporne na zmienne warunki atmosferyczne.
• Wady: Mogą ulegać wykwitom wapiennym, co może nieco obniżać estetykę. Wymagają większej konserwacji niż dachówki ceramiczne.

Blachodachówki

Są dziesięć razy lżejsze niż dachówki. Wśród blachodachówek można zaobserwować sporą rozpiętość jakościową, która odzwierciedla się w cenie. Wygląd i trwałość tych pokryć zależy w dużej mierze od rdzenia ze stali i zastosowanej powłoki ochronnej. Trwałość blachodachówki można wydłużać regularną i właściwie dobraną konserwacją, która ochroni powierzchnię przed korozją, a w efekcie pozwoli uniknąć perforacji.

• Trwałość: 30-50 lat, w zależności od jakości zastosowanej, poza ocynkiem, powłoki tworzywowej (np. poliesteru, puralu).
• Wymagania techniczne: Wymagają konstrukcji dachu o dużym nachyleniu (minimum 9-10°) oraz odpowiedniego przygotowania izolacji. Są lekkie, co pozwala stosować je na mniej wytrzymałych konstrukcjach dachowych
• Zalety: Są stosunkowo lekke, łatwe w montażu, odporne na korozję i dostępne w wielu kolorach i kształtach.
• Wady: Słabiej izolują akustycznie (dźwięki deszczu na poddaszu mogą być głośniejsze), a także mają niższą odporność na uszkodzenia mechaniczne.

Blacha płaska

Do wyboru mamy blachy płaskie szlachetne – miedziane, aluminiowe i cynkowo-tytanowe – oraz blachy płaskie ze stali ocynkowanej lub pokrytej alucynkiem. Na rynku są też nowoczesne blachy płaskie wielowarstwowe – stalowe lub aluminiowe, powlekane kolorowymi powłokami z tworzywa.

• Trwałość: Miedź jest odporna na korozję i wyjątkowo trwała – na dachu wytrzymuje około 300 lat. Blachy cynkowo-tytanowe mają gwarancję określoną średnio na 40 lat, ale ich żywotność jest ponad trzykrotnie wyższa – szacuje się ją na ponad 120 lat. Trwałość blachy aluminiowej wynosi nawet ponad 100 lat. W zależności od producenta trwałość blachy stalowej powlekanej szacuje na 20-70 lat.
• Wymagania techniczne, zalety i wady są takie same jak blachodachówek.

Główny element nowoczesnego dachu

Aby przez wiele lat cieszyć dachem, potrzebna jest warstwa wstępnego krycia. To ta część dachu tak naprawdę zapewnia ochronę przed przeciekaniem wody z deszczu lub topniejącego śniegu do wnętrza domu. Odpowiada też za odprowadzenie wilgoci z ocieplenia ułożonego pomiędzy krokwiami, a dzięki temu chroni konstrukcję i ocieplenie przed zawilgoceniem.

Do wyboru mamy dwa rodzaje wstępnego krycia: tradycyjną papę na sztywnym poszyciu oraz membrany wstępnego krycia. Ich rodzaj powinien być dobrany do kąta nachylenia połaci oraz rodzaju pokrycia dachowego. Informację o tym, co zostało wybrane przez projektanta, znajdziemy w opisie technicznym, załączonym do dokumentacji projektowej.

Okna dachowe

To optymalne rozwiązanie stosowane w budownictwie, ponieważ okna połaciowe doświetlają wnętrze, umożliwiają przewietrzenie poddasza oraz zapewniają widok na zewnątrz. Co więcej, montaż okien w dachu to rozwiązanie tańsze i mniej pracochłonne niż budowanie lukarn. Okna dachowe się zmieniają. Obecnie produkowane okna dachowe to produkty najwyższej jakości, które charakteryzują się wysoką trwałością, dużą energooszczędnością, bezpieczeństwem i wygodną obsługą.

Coraz częściej standardowe okna obrotowe wypierane są przez inne, nowocześniejsze konstrukcje okien dachowych. Uznanie w oczach inwestorów zdobywają okna o podwyższonej osi obrotu czy okna uchylno-obrotowe, ponieważ zapewniają zdecydowanie wyższą funkcjonalność.

Wybierając okna dachowe musimy wziąć pod uwagę funkcjonalność, energooszczędność oraz bezpieczeństwo użytkowe i antywłamaniowe. 

System orynnowania

System odwodnienia dachu powinien być wykonany z materiałów trwałych i najwyższej jakości. Rynny powinny być odporne na oddziaływania atmosferyczne i uszkodzenia, a ich właściwości nie powinny ulegać zmianom przez cały czas eksploatacji: korozja czy nadmierne odkształcanie się mogą sprawić, że przestaną dobrze wypełniać swoją funkcję. Decyzja dotycząca odwodnienia dachu nie powinna dotyczyć tylko koloru rynien i rur spustowych, ale przede wszystkim trwałości materiału, z którego są wykonane. Nie wolno zapominać o tym, że są one jednym z najbardziej eksploatowanych elementów dachu. Woda opadowa, która zbiera z połaci dachowych kurz, brud i piasek, działa jak papier ścierny. Trzeba jeszcze dodać do tego działanie wysokiej i niskiej temperatury oraz promieniowania UV. Do wyboru mamy rynny plastikowe, stalowe ocynkowane, , stalowe powlekane tworzywem, aluminiowe i miedziane.

Podstawowymi elementami systemu rynnowego są rynny, które odbierają wodę z dachu oraz rury spustowe, którymi spływa ona do ziemi, nie zagrażając ścianom domu. Oprócz tego potrzebne są inne elementy, bez których właściwe funkcjonowanie systemu nie jest możliwe.

Ważnym aspektem przy wyborze rynien jest też ich kształt. Najbardziej popularne są rynny półokrągłe. To właśnie one stanowią najszerszą ofertę na rynku, choć można spotkać również modele kwadratowe, które są głębsze, a więc zapewniają lepszą ochronę zwłaszcza przy gwałtownych stanach pogody (a te w naszym klimacie zdarzają się coraz częściej). Nowoczesne dachy często są wyposażone w system rynny ukrytej, który cechuje wyjątkowa estetyka i praktyczne rozwiązania.

Dachy solarne

Panele PV zwykle umieszcza się na dachu stromym. Typowym rozwiązaniem jest montaż na pokryciu systemowych uchwytów, do których następnie mocuje się panele fotowoltaiczne. Producenci udostępniają systemy montażowe, dostosowane do cech poszczególnych pokryć - dachówki, blachodachówki, blachy płaskiej czy gontów bitumicznych. Niektórzy właściciele domów obawiają się jednak, że w trakcie prac pokrycie może zostać uszkodzone. Chociaż zdarza się to rzadko, warto o tym wiedzieć, zwłaszcza że nie każda firma oferuje fachowy montaż paneli fotowoltaicznych. Estetom panele na dużej połaci pokrytej piękną ceramiczną dachówką w tradycyjnym kolorze mogą zaburzać zaplanowaną architekturę całego budynku. Czarne połacie paneli na ceglanym dachu będą bowiem bardzo widoczne. Między innymi z tych powodów na rynku pojawiły się dachowe systemy solarne 2 w 1, w których panele całkowicie zastępują pokrycie i są w zasadzie nie do odróżnienia.

Duże płaskie panele fotowoltaiczne

Dach solarny może mieć zamontowane duże płaskie panele, wyglądające niemal tak samo, jak w wariancie tradycyjnym. Wykonuje się pod nie typowy podkład, tak samo jak np. pod dachówkę. Następnie do krokwi mocuje się łaty oraz systemowe profile montażowe, do których przytwierdza się panele PV. Z założenia solarnymi panelami pokrywa się całą połać dachu. Dach solarny tego rodzaju ma płaską, niemal jednolitą powierzchnię, podzieloną tylko na duże prostokąty.

Panele osadzone w płaszczyźnie dachu

Druga wersja dachu solarnego to typowej wielkości panele fotowoltaiczne osadzone w płaszczyźnie pokrycia. Zasada jest tu podobna, jak w przypadku montażu okien dachowych - na styku z dachówką lub innym pokryciem, uszczelnia się połączenie odpowiednim systemowym kołnierzem. Analogicznie można zlicować z dachem kolektory słoneczne (do podgrzewania wody). Części użytkowników taki wariant dachu solarnego może wizualnie najbardziej odpowiadać. Jego wybór jest szczególnie uzasadniony, gdy panele fotowoltaiczne zajmują tylko część połaci. Podobnie, jeżeli dachu o bardziej skomplikowanym i tak nie sposób w całości pokryć dużymi prostokątnymi panelami. Całość wygląda dobrze, jeżeli panele oraz pokrycie mają podobną kolorystykę. Co w praktyce oznacza, że to ostatnie musi być czarne, grafitowe lub ciemnoszare.

Dachówki solarne

Trzeci wariant dachu solarnego to zintegrowane dachy 2 w 1, w których panele tworzą jednocześnie pokrycie dachu. Ten wariant dachu solarnego to coś, co można nazwać jako dachówki solarne lub zintegrowane panele fotowoltaiczne. Tu zamiast dużych płaskich paneli mamy ich mniejsze wersje. Dodatkowo o tak dobranych wymiarach, aby w płaszczyźnie pokrycia można było je idealnie połączyć z konkretnymi modelami dachówek płaskich lub panelami blachy płaskiej. Kształt dachówek solarnych, ich wielkość i wysokość idealnie odpowiada wymiarom elementów pokrycia. Dzięki temu całość wygląda bardzo estetycznie i jednolicie. Taki dach solarny ma jednolitą powierzchnię, na której ogniwa są trudne do odróżnienia od typowego pokrycia. Decydując się na takie rozwiązanie unika się kosztu zakupu dachówki czy blachy na powierzchnię przeznaczoną na fotowoltaikę. Poza tym uzyskuje się gwarancję jednego producenta na kompletny dach solarny. Nie ma więc obawy, że w razie awarii, dekarze będą zrzucać odpowiedzialność na monterów fotowoltaiki i odwrotnie.

Klasyczna karpiówka w nowoczesnym wydaniu

To elegancka dachówka fotowoltaiczna o tradycyjnym, zaokrąglonym kształcie. Polecana jest zarówno do budynków współczesnych, jak i zabytkowych. Dachówka solarna w wersji vintage wprowadza bowiem nowoczesne rozwiązania zielonej energii w sposób zrównoważony, nie zmieniając historycznego wyglądu obiektów.

Montaż systemu solarnego

We wszystkich wariantach dachów solarnych, wykorzystuje się najpopularniejsze obecnie monokrystaliczne ogniwa krzemowe. Ich sprawność oraz inne parametry są zbliżone do tych, jakimi charakteryzują się typowe panele PV montowane na połaci. Dlatego wielkość systemu solarnego, jego moc oraz rodzaj falownika projektuje się według tych samych zasad. Przede wszystkim dach solarny powinien osiągać nie tylko jak najwyższą efektywność produkcji prądu, ale też stanowić szczelne i trwałe pokrycie dachu, chroniące budynek przed działaniem czynników atmosferycznych (deszczu, śniegu, silnych podmuchów wiatru). Ponieważ wymiary pojedynczego panelu w każdym z tych systemów solarnych są inne, inna też ich liczba jest potrzebna do zapełnienia tej samej łącznej powierzchni. Poza tym podczas montażu dachu solarnego niezbędne są przeznaczone do tego obróbki, orynnowanie i inne akcesoria.

Oprócz profesjonalnego projektu dachu solarnego, konieczny jest fachowy montaż Istotne jest bowiem nie tylko samo ułożenie i uszczelnienie paneli solarnych, czy dachówek solarnych, ale też precyzyjne połączenie systemu solarnego z domową instalacją elektryczną.

Zastosowanie zintegrowanego sytemu solarnego, który zawiera tylko pasujące do siebie elementy, w tym odpowiednio skonfigurowaną instalację elektryczną, zapewnia właściwą szczelność dachu i bezpieczeństwo podczas montażu i eksploatacji dachu solarnego.

Systemy solarne na dachy kryte blachą

W takich systemach, panele solarne zintegrowane są z modułowymi panelami dachowymi. Dzięki czemu oba produkty do siebie pasują i stanowią kompletny system solarny. Przed montażem na dachu trzeba przygotować ażurowe deskowanie, aby zapewnić odpowiednią wentylację paneli. Ponadto konieczne jest wykonanie specjalnych obróbek blacharskich, takich jak kanał kablowy, gąsior wentylowany, prowadnica do optymalizatorów, wiatrownice i optymalizatory, stanowiące integralną część systemu. Obróbki te pełnią funkcję uziemienia części elektrycznej dachu solarnego. Zabezpieczają poddasze przed ryzykiem przepięć elektrycznych i szkód spowodowanych przez gryzonie.