Zdalne sterowanie urządzeniami w domu

Czy wyłączyłeś wszystkie światła? Czy rolety zasunięte? Takie pytania padają w domu nieraz po kilka razy dziennie. Nic to, jeśli dom jest mały, bo w takim można w parę chwil sprawdzić wszystkie pomieszczenia. Ale w dużym, piętrowym, z paru chwil robi się kilka minut, a to już może być problem, kiedy rano człowiek spieszy się do pracy czy do szkoły. Jakże przydałby się wtedy włącznik przy drzwiach, którym można by wyłączyć w domu wszystkie światła, opuścić wszystkie rolety czy na przykład zmniejszyć ogrzewanie, kiedy wyjeżdża się z domu na dłużej. To właśnie umożliwiają systemy automatyki budynku.

Drogo, ale komfortowo

Największe możliwości sterowania budynkiem zapewnia system znany pod nazwą EIB (European Instalation Bus). Jest to system standardowy, czyli taki, który ma w swojej ofercie wiele firm, a poszczególne elementy, choć pochodzą od różnych producentów, wzajemnie do siebie pasują i mogą ze sobą współpracować. Użytkownik nie ma więc problemu ze skompletowaniem systemu, jego naprawami i serwisem.

Jak działa EIB. Tradycyjne włączniki zastąpione są w tym systemie specjalnymi mikrosterownikami, z których każdy stanowi niezależną jednostkę. Jednak dzięki zastosowaniu centralnego sterownika poszczególne elementy systemu mogą ze sobą współpracować - na przykład zapalanie światła w pomieszczeniach może być powiązane z opuszczaniem rolet lub żaluzji.

Do połączenia elementów ze sterownikiem stosuje się specjalny, czterożyłowy ekranowany przewód, nazywany magistralą komunikacyjną. Takim jednym przewodem zastępuje się wiele innych, jakie trzeba by prowadzić w domu z instalacją tradycyjną, w której każdy obwód elektryczny musi być osobno sprowadzony do tablicy rozdzielczej (tzw. rozdzielnicy).

Urządzenia wchodzące w skład systemu EIB zasilane są prądem o napięciu bezpiecznym 24 V. Napięcie 230 V doprowadzane jest bezpośrednio tylko do odbiorników prądu, takich jak lampy czy gniazda elektryczne.

Jakie ma możliwości. System EIB może realizować następujące funkcje:

- sterować oświetleniem pomieszczeń oraz otoczenia domu, co pozwala jednym przyciskiem włączać lub wyłączać światło w kilku pokojach, a także ustawiać intensywność świecenia pojedynczych lamp lub grupy świateł;

- zarządzać centralnym ogrzewaniem (czujniki mierzą temperaturę w pomieszczeniu i porównują ją z zadaną wartością, a następnie mogą wysyłać sygnały do głowic sterujących grzejnikami, do siłowników otwierających lub zamykających okna czy też do regulatorów sterujących pracą centrali wentylacyjnej lub klimatyzacyjnej);

- sterować pracą rolet i żaluzji;

- sterować wentylacją pomieszczeń oraz zamykaniem i otwieraniem okien;

- sterować systemami alarmowymi.

Największą zaletą systemów EIB jest jednak nie to, że mogą wykonywać pojedyncze funkcje, ale że to wykonywanie może być ze sobą powiązane. Wystarczy na przykład odpowiednie zaprogramowanie systemu, aby po naciśnięciu jednego przycisku wykonał on za nas kilka czynności, które zwykle musimy wykonać przed wyjściem z domu: pozamykał okna, opuścił rolety lub zasłonił żaluzje, pogasił światła, zmniejszył intensywność wentylacji (jeśli w domu jest wentylacja mechaniczna) i zmienił tryb pracy urządzeń grzewczych. Tak samo można zaprogramować określone czynności, które system wykona za nas, gdy wrócimy do domu.

Wszystkimi wymienionymi urządzeniami możemy też zarządzać będąc poza domem - przez internet lub telefon.

System na każdą kieszeń

Tym, co wciąż ogranicza rozpowszechnienie opisanych systemów jest ich wysoka cena. Za system do domu o powierzchni 150 m2 trzeba zapłacić od 15 do 30 tys. złotych. Dlatego firmy zajmujące się systemami automatyki budynków poszukują systemów prostszych i tańszych. Przykładem takiego rozwiązania jest opracowany i wprowadzony przez jedną z firm system Luxor.

Działanie. Do systemu tego nie potrzeba ani specjalnego okablowania (czyli opisanej wyżej magistrali), ani specjalnych wyłączników, ani też drogiego oprogramowania. Sercem tego systemu są tzw. moduły, które umieszcza się bezpośrednio w skrzynce rozdzielczej. Do każdego modułu można podłączyć maksimum cztery obwody, ale modułów może być 16. Można ich zamontować od razu tyle, ile trzeba, ale można je też dostawiać, w miarę jak system będzie się rozwijał.

Do połączenia poszczególnych punktów lub obwodów elektrycznych z modułami używa się standardowej instalacji elektrycznej zasilanej napięciem 230 V, wykonanej z przewodów YDY 3×1,5 mm kw., YDY 3×2,5 mm kw. oraz YDY 5×1,5 mm kw. Każdy obwód musi mieć bezpośrednie połączenie z modułem. Do włączania i wyłączania służą zwykłe wyłączniki i przyciski.

Programowanie systemu Luxor jest bardzo proste. Wykonuje się je bowiem za pomocą umieszczonych na modułach odpowiednich pokręteł i przycisków; do zmiany niektórych parametrów trzeba użyć wkrętaka. Do ustawiania czy przestawiania parametrów pracy systemu nie trzeba zatem wzywać instalatora ani przeszkolonej firmy serwisowej.

Możliwości systemu. Zależą od rodzaju zastosowanych modułów. Do wyboru są moduły podstawowe, moduły ściemniające i moduły do rolet.

Moduł podstawowy ma takie funkcje jak:

- centralne włączanie i wyłączanie wybranych obwodów świetlnych;

- czasowe sterowanie oświetleniem - na przykład włączanie oświetlenia schodów na ustawiony wcześniej czas (od 1 do 20 minut). Kiedy ten czas upłynie, światło zacznie pulsować na znak, że zaraz się wyłączy. Oczywiście jest też możliwość wyłączenia oświetlenia przed upływem zaprogramowanego czasu;

- symulacja obecności, która polega na takim włączaniu i wyłączaniu oświetlenia w pomieszczeniach podczas nieobecności domowników, jak w ostatnim tygodniu ich pobytu w domu (moduł zapamiętuje włączanie i wyłączanie oświetlenia w poszczególne dni);

- uruchamianie oświetlenia przez przycisk domofonowy - równocześnie z otwieraniem furtki może się włączyć oświetlenie ścieżki do domu.

Moduł ściemniający może sterować pracą różnych rodzajów lamp, zarówno żarowych, jak i halogenowych. Sposób sterowania oświetleniem ustawia się, wybierając jeden z czterech programów (pokrętło do zmiany znajduje się na module). Aby było możliwe korzystanie z modułu ściemniającego, trzeba zamontować przyciski-ściemniacze.

Za pomocą modułu ściemniającego można zaprogramować też do trzech scen świetlnych. Sceny świetlne polegają na takim ustawieniu intensywności świecenia wybranych lamp, by mogły one świecić z różną mocą - dostosowaną do potrzeb i sytuacji - np. jaśniej, gdy w pokoju są goście, ciemniej gdy oglądamy telewizję itp. Możliwość programowania scen świetlnych zapewnia nie tylko szybkie zmiany charakteru oświetlenia, ale przyczynia się także do mniejszego zużycia energii elektrycznej.

Moduł do sterowania rolet służy do sterowania pracą rolet, markiz lub żaluzji w następujących wariantach: w górę - stop i w dół - stop lub centralnie w górę i centralnie w dół. Istnieje także możliwość ustawienia rolet w pozycjach pośrednich.

Uwaga! Poza sterowaniem poszczególnymi elementami za pomocą zwykłych włączników i przycisków system Luxor umożliwia uruchamianie tych elementów za pomocą zegarów czasowych, czujników ruchu i wyłączników zmierzchowych. Nie można natomiast sterować tym systemem spoza domu - przez internet lub telefon.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>