Podłogi drewniane - deski podłogowe i parkiet

Podłoga z litego drewna jest inwestycją na lata. Uwzględniając możliwość jej renowacji, może posłużyć nawet kilku pokoleniom! Warto jednak dobrze przemyśleć jej wybór. Tym bardziej, że podłogi z desek lub z deszczułek posadzkowych (popularnie zwanych parkietem) nie należą do najtańszych.

Wymagają też od parkieciarza wiedzy o specyfice drewna, zasadach jego układania i doborze preparatów chemicznych. Jeśli więc chcemy cieszyć się piękną podłogą, warto wybrać sprawdzonego, doświadczonego fachowca.

Charakterystyka

Parametry okładzin litych są określone przez normy. Zgodnie z nimi deska podłogowa lita to długi element jednowarstwowy o bokach równoległych, stałej i regularnej grubości oraz szerokości, z profilowanymi lub nieprofilowanymi bokami i czołami. Trzymając się znormalizowanej nomenklatury, można wyróżnić deski podłogowe z drewna iglastego oraz liściastego.

Deski podłogowe z drewna iglastego. Mają proste (nieprofilowane) czoła. Ich długość wynosi co najmniej 150 cm, szerokość powierzchni licowej może się wahać od 63 do 181 mm, a grubość od 18 do 35 mm. Deski z drewna iglastego stosowne są w tradycyjnych rozwiązaniach podłóg na legarach lub tam, gdzie chcemy zaoszczędzić na wykończeniu posadzki.

Deski te mocowane są przy użyciu gwoździ (wbija się je w wyżłobienie wpustu na bocznej krawędzi) do drewnianych legarów rozstawionych co 30-60 cm.

Deski posadzkowe z drewna liściastego. Mają długość co najmniej 90 cm, szerokość powierzchni licowej co najmniej 110 mm, a grubość - minimum 10 mm. Na bokach i powierzchniach czołowych profiluje się pióra i wpusty. Natomiast na spodniej stronie desek zwykle wykonuje się podłużne nacięcia (rowki o szerokości i głębokości 3-5 mm), które zwiększają wymiarową stabilność drewna. Deski z drewna liściastego przyklejane są do podłoża.

Deszczułki posadzkowe (parkiet). Ich długość wynosi co najmniej 25 cm, szerokość powierzchni licowej minimum 40 mm, a grubość - przynajmniej 14 mm. Mają profilowane czoła i boki. Deszczułki mogą być wyposażone w pióra i wpusty - prawe lub lewe lub w same wpusty, przeznaczone do łączenia przy użyciu obcego pióra.

Grubość deszczułki nad wpustem powinna wynosić nie mniej niż 35% całkowitej grubości elementu - wówczas jest zapas materiału, pozwalający na kilkukrotne cyklinowanie posadzki. Ostra konkurencja między producentami sprawia, że na rynku pojawiają się coraz cieńsze deski i deszczułki posadzkowe. Oszczędności osiąga się zwykle kosztem wysokości nadpiórza - gdy nad miejscem łączenia elementów warstwa drewna będzie zbyt cienka, znika podstawowy atut parkietu i staje się on niczym panel jednorazowy - po starciu powierzchni licowej trzeba go wymienić.

Parkiety przykleja się do podłoża. Można je przy tym układać w różne wzory - jodełkę, cegiełkę lub kwadraty - w formie parkietu tradycyjnego (z jednego gatunku drewna) lub dekoracyjnego (miesza się wówczas deszczułki z różnych gatunków drewna, o różnej kolorystyce i kształtach). Poprzez umiejętny dobór wielkości, kolorystki i wzoru ułożenia deszczułek, można między innymi uzyskać efekt trójwymiarowości posadzki.

Rodzaje drewna

Gatunki drewna, z których powstają lite elementy podłogowe, zależą nie tylko od mody, lecz również od zastosowania.

Deski z drewna iglastego. Z krajowych rodzajów na deski tradycyjnie używane jest drewno sosny i modrzewia. Znacznie rzadziej wykorzystuje się drewno świerkowe i jodłowe, które jest lekkie i miękkie, więc nie spełnia wymagań stawianych drewnu podłogowemu. Warunkiem przydatności drewna jest jego gęstość - dla drewna iglastego w stanie suchym powinna wynosić co najmniej 500 kg/m3 - oraz twardość, czyli odporność na wgniecenia i ścieranie.

Deski z drewna liściastego i parkiety. Wykonuje się je przede wszystkim z krajowego drewna dębowego (ponad 60% wszystkich wyrobów). Prócz tego stosowane jest drewno innych twardych i gęstych (ponad 600 kg/m3) rodzajów liściastych, na przykład jesionu, buku i brzozy. Rzadziej pojawia się klon i grab.

Paletę uzupełniają liczne rodzaje kolorowego i twardego drewna egzotycznego, na przykład pozyskiwane w Afryce afromozja, badi, sapeli, doussie, iroko, paduk i wenge; pochodzące z Ameryki Południowej amarant, jatoba, gombeira, guatambu, suscupira, tatażuba, tauari, ipe, tigerwood, oraz azjatyckie - merbau, teak, kempas, palisander i akacja drobnolistna.

Na polskim rynku są też deski i deszczułki wykonane z gatunków północnoamerykańskich (choć występujących także w krajowych lasach) - grochodrzewu (zwanego akacją), dębu czerwonego i białego, orzecha czarnego i czereśni amerykańskiej.

Wybór gatunku drewna

Bardzo modne ostatnio drewno egzotyczne zwykle dobrze znosi domowe warunki. Ale warto pamiętać, że różni się od drewna strefy klimatu umiarkowanego. To pochodzące z tropików nie ma zauważalnych przyrostów rocznych (słoi), tak charakterystycznych dla rodzimej sosny czy dębu; zawiera też znacznie więcej substancji niestrukturalnych (garbników, barwników, olejków, gumożywic itd.), które są naturalnym impregnatem i nadają drewnu intensywną barwę, ale z drugiej strony mogą utrudniać klejenie i uszlachetnianie powierzchni.

Drugą cechą często odróżniającą drewno egzotyczne od krajowego, jest obecność specyficznego układu włókien: falistego, pasiastego lub gniazdowego. Odchylone włókna uatrakcyjniają wygląd drewna, ale obniżają jego wytrzymałość na obciążenia mechaniczne i utrudniają obróbkę.

Z rodzajów drewna używanych do produkcji desek i deszczułek posadzkowych, bardzo wysoką twardość i odporność na ścieranie mają amarant, gombeira, guatambu, ipe i kempas. Można je stosować na silnie obciążone i intensywnie użytkowane podłogi (na przykład w ciągach komunikacyjnych).

Stabilność wymiarową cechuje drewno doussie, ipe, iroko, paduk, tatażuba i teak. Podłogi wykonane z tych rodzajów drewna mogą być układane w pomieszczeniach narażonych na zmienne warunki wilgotnościowe, jakimi są łazienki i kuchnie, ale także mocno ogrzewane pokoje dzienne oraz sypialnie.

Jakość elementów podłogowych

Drewno jako surowiec naturalny jest materiałem, który ma różne wady - sęki, przebarwienia, wycieki żywicy, pęknięcia, skręt włókien, zakorki (miejsca, w których kora wrosła w drewno), chodniki owadzie (ścieżki wygryzione w drewnie przez szkodniki) itd. Musi więc być sortowane, a jego jakość podlega klasyfikacji.

Deski i deszczułki posadzkowe dzielone są na klasy jakościowe, z określeniem dopuszczalności poszczególnych wad. Od 2004 roku obowiązuje w tym zakresie norma PN-EN 13226:2004. Wprowadza ona graficzne oznaczenie klas - koła, trójkąta i kwadratu w miejsce stosowanych wcześniej klas I, II i III. Im niższa klasa tym większe zróżnicowanie w rysunku i barwie między poszczególnymi deszczułkami. Producenci mogą też definiować własne klasy, określając ich cechy w ramach tak zwanej klasy wolnej.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>