Podłogi stylizowane na stare

Producenci drewnianych podłóg i preparatów do ich wykańczania mają różne sposoby na to, by dodać podłodze patyny lat. Oferują gotowe parkiety, postarzone i wykończone w wytwórni albo przyjmują "do postarzenia" zakupione przez klienta deski. Możliwe jest także postarzenie drewna już ułożonego na podłodze.

Stary parkiet prosto z fabryki

Do wytwarzania parkietu postarzanego używa się przede wszystkim dębu rustykalnego, z sękami i naturalnymi przebarwieniami. Wyprodukowane z niego deski zawdzięczają swój oryginalny wygląd starego, nierównego i porysowanego drewna procesom technologicznym, które mają zmienić fakturę ich powierzchni oraz kolor.

Proces postarzania składa się z kilku etapów. Najpierw deski poddawane są celowym uszkodzeniom mechanicznym, a następnie nadaje się im nowy kolor, który jest efektem reakcji oparów amoniaku i związków wapnia z garbnikiem zawartym w drewnie. Barwienie drewna w ten sposób trwa długo - oczekiwany kolor uzyskuje się dopiero po 3-6 miesiącach. Kolejny etap to zabezpieczenie powierzchni desek. Następujące po sobie nagrzewanie, olejowanie, szczotkowanie i polerowanie pozwalają wniknąć olejom woskowym w strukturę drewna. Na koniec stosuje się wzmocniony związkami krzemu olej powierzchniowy, który ma zamknąć pory drewna, stworzyć gładką warstwę i zwiększyć odporność powierzchni na ścieranie.

Podłoga postarzona w taki sposób - w zależności od zabiegów na niej dokonanych - może być:

- naturalnie biała - gdy materiał jest impregnowany i wykańczany olejem woskowym, wzmocnionym kwasem krzemowym;

- przyciemniana, stylizowana na XVII-wieczną - gdy pomiędzy impregnacją a wykańczaniem olejem woskowym z kwasem krzemowym drewno dodatkowo jest jeszcze barwione za pomocą oparów amoniaku;

- kawowa - gdy materiał jest dodatkowo wapnowany. Wapno rozpuszcza się w wodzie i rozprowadza po powierzchni desek. Woda z roztworu przenika deskę, a wapno ją powierzchniowo osusza.

Pielęgnacja podłogi fabrycznie postarzonej nie jest skomplikowana i zwykle polega po prostu na zamiataniu bądź odkurzaniu. Zaplamienia można usunąć specjalnym płynem oferowanym przez producenta podłogi. Raz na rok lub na dwa lata zaleca się konserwację podłogi bezbarwnym olejem.

Deski oddane do postarzania

Na rynku jest wiele firm, które zajmują się postarzaniem drewna. Do obróbki zazwyczaj przyjmowane są deski dębowe lub sosnowe. Zabiegi postarzania przeprowadza się na miękkich częściach usłojenia, podczas gdy twardsze - na przykład sęki - są pozostawiane. Po procesie postarzania deski sprawiają wrażenie użytkowanych przez lata i wytartych przez wnoszony na butach piasek. Najlepsze efekty obserwuje się na deskach mających dużo sęków.

Przy okazji postarzania często wykonuje się też zabieg fazowania krawędzi - na głębokości ok. 2 mm ścina się krawędzie wzdłużne oraz czołowe desek, co uwidacznia połączenia przylegających do siebie desek. Po takiej obróbce deski są gotowe do układania. Można je wykańczać przez olejowanie lub lakierowanie.

Po ułożeniu postarzonych desek na podłodze nie można ich cyklinować - zabieg ten odsłoniłby nowe drewno i zniszczył cały efekt.

Odnawianie przez postarzanie

Jeśli mamy już na podłodze polakierowany parkiet, a marzy nam się podłoga "z przeszłością", możemy spróbować dodać jej lat i charakteru. W tym celu najpierw należy ją wycyklinować (żeby usunąć stary lakier), a potem wykończyć na nowo, stosując - w zależności od tego, jaki efekt planuje się osiągnąć - oleje, ługi, woski oraz bejce i lakiery.

Olejowanie podłóg drewnianych zaleca się stosować tam, gdzie podłoga narażona jest na ścieranie. Olej zapobiegnie wnikaniu w drewno brudu, wody i tłuszczów. Pozwoli też zachować naturalny wygląd drewna, zmniejszy połysk i sprawi, że podłoga będzie mniej śliska. Podłogi olejowane z biegiem czasu zyskują na wyglądzie, gdyż coraz mocniej uwypukla się faktura i usłojenie desek. Jeśli chcemy zmienić odcień podłogi, możemy zastosować kolorowy olej lub do bezbarwnego dodać pigment w wybranym kolorze.

Na początku podłoga taka będzie wymagała więcej pracy niż lakierowana, gdyż olejowanie raz na rok-dwa lata trzeba powtarzać. Za to łatwiej niż z lakierowanej usuwa się z niej rysy i uszkodzenia. Czyszczenie też jest proste i polega na odkurzaniu lub przetarciu lekko wilgotnym mopem.

Woskowanie. Do wykańczania podłóg stosuje się specjalne mieszanki wosków naturalnych i syntetycznych, dostępne w postaci płynów, kremów, past lub kostek. Wosk tworzy na powierzchni podłogi cienką połyskującą powłokę, ale (w przeciwieństwie do oleju) zamyka pory drewna. Woskowana powłoka jest śliska i mało odporna na zaplamienia, a choć wosk chroni przed wodą, to nawet niewielkie zachlapania mogą spowodować pojawienie się na drewnie jasnych plam.

Aby osiągnąć efekt postarzanej podłogi, można użyć wosku olejnego lazurowego, który utworzy na niej kolorową powłokę - na przykład w odcieniu koniakowym, gołębim czy dębu antycznego. Użycie białego, srebrnego lub szarego wosku da zaś efekt podłogi przypominającej wyługowaną.

Czytaj też:

Jaki jest sposób na naturalnie wyglądającą, ciepłą w dotyku i zabezpieczoną przed wodą podłogę drewnianą

Konserwacja woskowanej podłogi sprowadza się do odkurzania oraz przecierania wilgotną szmatką. W razie potrzeby można nałożyć kolejną warstwę wosku.

By wykorzystać najlepsze cechy tych dwóch preparatów, można najpierw nasączyć podłogę olejem, a później dodatkowo pokryć ją woskiem, który nada jej połysk.

Ługowanie. Polega na zmywaniu podłogi specjalną emulsją mydlaną, przez co deski wyglądają jak wyszorowane do białości. Ługowanie skutecznie zapobiega ciemnieniu drewna. Nabiera ono szarobiałej barwy, przy czym zachowana zostaje naturalna różnica odcieni między słojami. By uzyskać efekt jeszcze bielszej podłogi, do emulsji można dodać biały pigment.

Po wyługowaniu podłogę poddaje się końcowej obróbce emulsją mydlaną. Mydło zamyka pory drewna i zapobiega wnikaniu w niego brudu i wody. Do końcowej obróbki można też użyć oleju, bezbarwnego lub z dodatkiem białego pigmentu.

Ług zaleca się stosować również do obróbki wstępnej podłóg wykańczanych olejami z pigmentami, gdyż poprawia zdolność drewna do ich wchłaniania.

Ługowaną podłogę wystarczy odkurzać i przecierać na mokro. Konserwacja polega na zmywaniu jej wzdłuż włókien emulsją mydlaną; podłogę ługowaną, a następnie olejowaną pielęgnuję się tak samo jak olejowaną.

Bejcowanie i lakierowanie. To dość prosty sposób na zmianę wyglądu podłogi. Bejce trwale barwią drewno, pozostawiając widoczne usłojenie. Zabejcowaną odpowiednim "postarzającym" kolorem powierzchnię pokrywa się lakierem. Zapewnia on najmniej kłopotliwą konserwację, polegającą w zasadzie tylko na odkurzaniu i myciu

***

Postarzanie nie wpływa niekorzystnie na jakość i wytrzymałość drewna, dlatego można je układać nawet w miejscach o dużym natężeniu ruchu. Wyeksponowanie naturalnych skutków zużycia drewna sprawi natomiast, że wszelkie ślady użytkowania, na przykład zarysowania, będą mniej widoczne. Któż bowiem odróżni te celowe od przypadkowych?

Ile to kosztuje

Parkiet postarzony i wykończony fabrycznie: 150-500 zł/m2

Podłogi z drewna warstwowego, styllizowane na stare: 200-600 zł/m2

Olej: 60-170 zł/l

Wosk: 70-170 zł/l

Szlifowanie i olejowanie podłogi: 50-90 zł/m2

Środki do konserwacji olejowanej i woskowanej podłogi: 80-140 zł/l