Drewniane domy z prefabrykatów
Technologia lekkiego szkieletu drewnianego wymaga od wykonawców precyzji, którą na budowie trudno osiągnąć. Gdy więc dom ma mieć drewnianą konstrukcję, znacznie lepiej zdecydować się na jego prefabrykację w wytwórni.
Utarło się przekonanie, że w Polsce drewniane domy szkieletowe budowane są źle, bo nie ma rozwiązań systemowych takich, jak w Kanadzie czy USA. Tymczasem, największym problemem jest "oszczędność" polskich inwestorów: zamiast odpowiednio przygotowanego drewna dobrej jakości, kupują oni tańszą tarcicę obrzynaną, nie mając świadomości różnic między obydwoma produktami. Często też rezygnują z łączników systemowych wierząc, że cieśle dobrze połączą elementy bez nich.
By uniknąć błędów przy budowie domu o szkielecie drewnianym, znacznie bezpieczniej jest wybrać konstrukcję prefabrykowaną. Taki dom powstaje bardzo szybko (zwykle do trzech miesięcy), a firmy oferujące swoje usługi udzielają nawet 30-letniej gwarancji na konstrukcję domu i 3-letniej rękojmi na materiały i wykonawstwo.
Dlaczego prefabrykaty z drewna
Wśród domów prefabrykowanych najczęściej spotykane są te o konstrukcji drewnianej. Inne technologie, na przykład oparte na elementach keramzytowych, są dużo mniej popularne. Wynika to przede wszystkim z zalet drewna.
Lekka konstrukcja domu drewnianego (30-70 ton) do minimum ogranicza wielkość fundamentów, dzięki czemu koszt ich wykonania jest niższy. Mniej kosztuje również transport materiałów na budowę i montaż konstrukcji.
Poza fundamentami, dom drewniany nie wymaga żadnych prac mokrych, takich jak betonowanie, murowanie czy tynkowanie. Składanie domu ogranicza się do łączenia poszczególnych elementów na gwoździe i metalowe łączniki. Dzięki temu niekorzystna pogoda, a nawet pora roku, nie mają wpływu na prace montażowe. To znacznie skraca czas budowy i gwarantuje, że nie przedłuży się on niespodziewanie.
Wypełnienie izolacją cieplną całego przekroju szkieletowych ścian zewnętrznych zapewnia im dużą izolacyjność termiczną. Powoduje również, że ich grubość jest znacznie mniejsza niż ścian murowanych. Dzięki temu prefabrykowane domy drewniane, przy takich samych wymiarach zewnętrznych, mają powierzchnię użytkową większą o około 10% niż domy murowane.
Wydawałoby się, że w domach prefabrykowanych nie da się nic zmienić po złożeniu w całość. Tymczasem, znacznie łatwiej jest je zmodernizować (na przykład przestawić ścianki działowe, wykonać dodatkowe okno czy wymienić instalację) niż domy murowane.
Trwała i bezpieczna konstrukcja
Aby dom drewniany z prefabrykatów był równie trwały jak murowany, jego szkielet musi być wykonany z drewna wysokiej jakości - bez wad, które zmniejszają jego wytrzymałość, jak chore sęki albo pęknięcia. Powinno być ono wysuszone komorowo do 18% wilgotności, czterostronnie ostrugane, a jego krawędzie - sfazowane. Suszenie komorowe jest tak ważne dlatego, że stosowana w suszarniach temperatura powyżej 60°C niszczy w drewnie zarodniki grzybów i larwy owadów. W czasie suszenia zostaje też całkowicie zatrzymany proces sinienia drewna.
Choć większość z drewnianych elementów zostanie zasłonięta, istotne jest również czterostronne struganie. Dzięki niemu drewno ma gładką powierzchnię, która utrudnia owadom żerowanie i jest znacznie bardziej odporna na działanie ognia. Takie drewno jest trudno zapalne - płomienie jedynie ślizgają się po jego powierzchni.
Drewno wmontowane w ściany, stropy i dach nie jest narażone na bezpośrednie działanie wody i wilgoci, nie jest więc konieczna jego dodatkowa ochrona. Jedynie elementy zewnętrzne, na przykład końcówki krokwi, podbitkę czy oblicówkę drewnianą, należy zabezpieczyć przed biodegradacją impregnatami olejowymi lub lakierobejcami.
Korzyści z prefabrykacji
Bez wątpienia największe znaczenie ma skrócenie czasu budowy. Dom w stanie surowym można oglądać już przed upływem tygodnia. Klucze do wykończonego domu natomiast można otrzymać nawet przed upływem dwóch miesięcy.
Nie bez znaczenia jest również udzielana na dom gwarancja - często nawet na kilkadziesiąt lat. Dzięki niej zyskujemy pewność, że poszczególne prefabrykaty spełniają wszystkie normy, a w trakcie produkcji nie doszło do żadnego błędu.
Firmy budujące domy gotowe mają z reguły własne projekty powtarzalne, z których - przez wielokrotne ich sprawdzanie w realizacji - wyeliminowane są wszelkie usterki techniczne. Dodatkowo seryjna produkcja elementów sprawia, że ściany, stropy czy dach są wykonane z niemal milimetrową dokładnością.
Firma wykonująca prefabrykaty może kupić taniej materiały budowlane. A ponadto ustalona przed rozpoczęciem produkcji cena domu gotowego nie zmienia się - ze względu na krótki czas budowy; nagły wzrost cen materiałów nie ma więc na nią wpływu.
Drewniany dom gotowy najlepiej kupować od wiarygodnej firmy. Wyznacznikiem jej rzetelności są aktualne certyfikaty. Dobrze wiedzieć, że nie wystarczy jednokrotne uzyskanie takiego dokumentu przez firmę.Ważny jest też audyt, któremu powinna ona poddawać się raz na pół roku. Producenta takich domów można też sprawdzić w organizacji skupiającej firmy budujące domy z drewna - Stowarzyszeniu "Dom Drewniany" lub Centrum Budownictwa Drewnianego.
Zakres prefabrykacji
Na taśmie w hali produkcyjnej, z belek i słupów składa się drewniany szkielet, po czym "uzbraja" się go dodatkowymi materiałami. Zależnie od stopnia zabudowy, w technologii prefabrykacji domów o konstrukcji drewnianej rozróżnia się dwie metody - otwartą i zamkniętą.
By uniknąć błędów przy budowie domu o szkielecie drewnianym, znacznie bezpieczniej jest wybrać konstrukcję prefabrykowaną. Taki dom powstaje bardzo szybko (zwykle do trzech miesięcy), a firmy oferujące swoje usługi udzielają nawet 30-letniej gwarancji na konstrukcję domu i 3-letniej rękojmi na materiały i wykonawstwo.
Dlaczego prefabrykaty z drewna
Wśród domów prefabrykowanych najczęściej spotykane są te o konstrukcji drewnianej. Inne technologie, na przykład oparte na elementach keramzytowych, są dużo mniej popularne. Wynika to przede wszystkim z zalet drewna.
Lekka konstrukcja domu drewnianego (30-70 ton) do minimum ogranicza wielkość fundamentów, dzięki czemu koszt ich wykonania jest niższy. Mniej kosztuje również transport materiałów na budowę i montaż konstrukcji.
Poza fundamentami, dom drewniany nie wymaga żadnych prac mokrych, takich jak betonowanie, murowanie czy tynkowanie. Składanie domu ogranicza się do łączenia poszczególnych elementów na gwoździe i metalowe łączniki. Dzięki temu niekorzystna pogoda, a nawet pora roku, nie mają wpływu na prace montażowe. To znacznie skraca czas budowy i gwarantuje, że nie przedłuży się on niespodziewanie.
Wypełnienie izolacją cieplną całego przekroju szkieletowych ścian zewnętrznych zapewnia im dużą izolacyjność termiczną. Powoduje również, że ich grubość jest znacznie mniejsza niż ścian murowanych. Dzięki temu prefabrykowane domy drewniane, przy takich samych wymiarach zewnętrznych, mają powierzchnię użytkową większą o około 10% niż domy murowane.
Wydawałoby się, że w domach prefabrykowanych nie da się nic zmienić po złożeniu w całość. Tymczasem, znacznie łatwiej jest je zmodernizować (na przykład przestawić ścianki działowe, wykonać dodatkowe okno czy wymienić instalację) niż domy murowane.
Trwała i bezpieczna konstrukcja
Aby dom drewniany z prefabrykatów był równie trwały jak murowany, jego szkielet musi być wykonany z drewna wysokiej jakości - bez wad, które zmniejszają jego wytrzymałość, jak chore sęki albo pęknięcia. Powinno być ono wysuszone komorowo do 18% wilgotności, czterostronnie ostrugane, a jego krawędzie - sfazowane. Suszenie komorowe jest tak ważne dlatego, że stosowana w suszarniach temperatura powyżej 60°C niszczy w drewnie zarodniki grzybów i larwy owadów. W czasie suszenia zostaje też całkowicie zatrzymany proces sinienia drewna.
Choć większość z drewnianych elementów zostanie zasłonięta, istotne jest również czterostronne struganie. Dzięki niemu drewno ma gładką powierzchnię, która utrudnia owadom żerowanie i jest znacznie bardziej odporna na działanie ognia. Takie drewno jest trudno zapalne - płomienie jedynie ślizgają się po jego powierzchni.
Drewno wmontowane w ściany, stropy i dach nie jest narażone na bezpośrednie działanie wody i wilgoci, nie jest więc konieczna jego dodatkowa ochrona. Jedynie elementy zewnętrzne, na przykład końcówki krokwi, podbitkę czy oblicówkę drewnianą, należy zabezpieczyć przed biodegradacją impregnatami olejowymi lub lakierobejcami.
Korzyści z prefabrykacji
Bez wątpienia największe znaczenie ma skrócenie czasu budowy. Dom w stanie surowym można oglądać już przed upływem tygodnia. Klucze do wykończonego domu natomiast można otrzymać nawet przed upływem dwóch miesięcy.
Nie bez znaczenia jest również udzielana na dom gwarancja - często nawet na kilkadziesiąt lat. Dzięki niej zyskujemy pewność, że poszczególne prefabrykaty spełniają wszystkie normy, a w trakcie produkcji nie doszło do żadnego błędu.
Firmy budujące domy gotowe mają z reguły własne projekty powtarzalne, z których - przez wielokrotne ich sprawdzanie w realizacji - wyeliminowane są wszelkie usterki techniczne. Dodatkowo seryjna produkcja elementów sprawia, że ściany, stropy czy dach są wykonane z niemal milimetrową dokładnością.
Firma wykonująca prefabrykaty może kupić taniej materiały budowlane. A ponadto ustalona przed rozpoczęciem produkcji cena domu gotowego nie zmienia się - ze względu na krótki czas budowy; nagły wzrost cen materiałów nie ma więc na nią wpływu.
Drewniany dom gotowy najlepiej kupować od wiarygodnej firmy. Wyznacznikiem jej rzetelności są aktualne certyfikaty. Dobrze wiedzieć, że nie wystarczy jednokrotne uzyskanie takiego dokumentu przez firmę.Ważny jest też audyt, któremu powinna ona poddawać się raz na pół roku. Producenta takich domów można też sprawdzić w organizacji skupiającej firmy budujące domy z drewna - Stowarzyszeniu "Dom Drewniany" lub Centrum Budownictwa Drewnianego.
Zakres prefabrykacji
Na taśmie w hali produkcyjnej, z belek i słupów składa się drewniany szkielet, po czym "uzbraja" się go dodatkowymi materiałami. Zależnie od stopnia zabudowy, w technologii prefabrykacji domów o konstrukcji drewnianej rozróżnia się dwie metody - otwartą i zamkniętą.
Otwarta. Najpopularniejsza w Polsce. Składa się na nią drewniany szkielet konstrukcji, pokryty drewnopochodną płytą, na przykład płytą wiórową MFP (MultiFunktionsPlatte). Z tak przygotowanych prefabrykatów montuje się podstawowe elementy konstrukcyjne budynków - ściany, stropy i dachy. Po zakończeniu montażu konstrukcji, budynek wykańcza się od zewnątrz - układa pokrycie dachowe, wstawia okna i drzwi, wykonuje elewację. Gdy zostanie ukończony stan surowy zamknięty, rozpoczyna się prace wewnętrzne - układanie izolacji cieplnej w ścianach zewnętrznych i dachach, izolacji akustycznej w ścianach wewnętrznych oraz montaż wszystkich instalacji. Następnie ściany zamyka się od wewnątrz poszyciem - płytami gipsowo-kartonowymi lub gipsowo-włóknowymi.
Zamknięta. Jest to prefabrykacja bardziej zaawansowana niż otwarta, przy czym może mieć różny stopień. Najczęściej ściany, po wypełnieniu izolacją cieplną, wykańcza się w całości w fabryce: po stronie wewnętrznej - płytą gipsowo-kartonową, a po stronie zewnętrznej - warstwą elewacyjną. Prefabrykowana jest również więźba dachowa. Jej elementy, dostosowane do pokrycia dachowego, montuje się na budowie.
W najbardziej zaawansowanych systemach prefabrykacji na plac budowy przyjeżdżają ściany w pełni wyposażone w okna, rolety i drzwi oraz wykończone zarówno od zewnątrz, jak i od wewnątrz. Podobnie stropy i części połaci dachu z gotowym pokryciem. Elementy tak przygotowane można zmontować w kilka lub kilkanaście godzin.
Standard wykonania domu
Przez ostatnie kilka lat producenci domów z prefabrykatów wzbogacili swoje oferty. Większy jest nie tylko wybór typowych projektów; różny jest też zakres usług: od stanu surowego otwartego, do budowy domu "pod klucz". Dom można na życzenie klienta wyposażyć w kolektory słoneczne, rekuperator i pompę ciepła oraz niezbędne do nich instalacje.
Producenci starają się uatrakcyjnić swoją ofertę również przez wykańczanie wnętrz domu - i to nie tylko materiałami ze średniej półki. Tworzą wzory detali - na przykład moduły ścianek, które można dowolnie zestawiać, wnęki i fantazyjne, podświetlane sufity, tak by klient przy pomocy architekta mógł połączyć wybrane elementy w najbardziej odpowiadający mu wystrój wnętrza.
Ze względu na to, że oferowany przez firmy zakres usług bardzo się różni pod względem wykończenia domu, warto dokładnie sprawdzić, co obejmuje cena. Najlepiej, by w umowie został precyzyjnie określony zakres zaplanowanych do wykonania prac oraz rodzaj materiałów wykończeniowych, jakie mają być do tego użyte (nie tylko nazwa producenta, ale także nazwa produktu, a nawet jego parametry techniczne).
Ciepłe czy zimne domy drewniane
Znaną cechą budownictwa szkieletowego, w tym również prefabrykowanego, jest mała pojemność cieplna. Jest to spowodowane stosowaniem w przegrodach izolacji termicznej, która ma bardzo niski współczynnik bezwładności cieplnej. Taki materiał nie pozwala na akumulację ciepła. Dlatego domy drewniane szybko się wychładzają. Jedną z metod zwiększenia akumulacyjności cieplnej domów o drewnianej konstrukcji szkieletowej, jest wyłożenie wnętrza budynku, ścian zewnętrznych i wewnętrznych, grubą okładziną drewnianą (na przykład 7 cm). Brak pojemności cieplej przegród można również "nadrobić", wykonując wodne ogrzewanie podłogowe. Zamiast ścian, ciepło będzie akumulować betonowa wylewka.
Trzeba jednak pamiętać, że ściany i dach domu zbudowanego w tej technologii mają współczynnik przenikalności cieplnej U poniżej 0,17 W/(m2 K). Oznacza to, że do ogrzania domu potrzeba niewiele energii cieplnej. Po włączeniu ogrzewania, wychłodzony dom nie musi nagrzewać się dniami czy tygodniami. Komfort cieplny uzyskamy już po kilkunastu minutach.
Latem wnętrze domu szkieletowego nagrzewa się głównie przez okna (ściany i dach są doskonale izolowane). Dzięki niewielkiej bezwładności cieplnej, dużo łatwiej go schłodzić. Wystarczy zamontowanie rolet okiennych i opuszczanie ich przed wyjściem z domu.
Zamknięta. Jest to prefabrykacja bardziej zaawansowana niż otwarta, przy czym może mieć różny stopień. Najczęściej ściany, po wypełnieniu izolacją cieplną, wykańcza się w całości w fabryce: po stronie wewnętrznej - płytą gipsowo-kartonową, a po stronie zewnętrznej - warstwą elewacyjną. Prefabrykowana jest również więźba dachowa. Jej elementy, dostosowane do pokrycia dachowego, montuje się na budowie.
W najbardziej zaawansowanych systemach prefabrykacji na plac budowy przyjeżdżają ściany w pełni wyposażone w okna, rolety i drzwi oraz wykończone zarówno od zewnątrz, jak i od wewnątrz. Podobnie stropy i części połaci dachu z gotowym pokryciem. Elementy tak przygotowane można zmontować w kilka lub kilkanaście godzin.
Standard wykonania domu
Przez ostatnie kilka lat producenci domów z prefabrykatów wzbogacili swoje oferty. Większy jest nie tylko wybór typowych projektów; różny jest też zakres usług: od stanu surowego otwartego, do budowy domu "pod klucz". Dom można na życzenie klienta wyposażyć w kolektory słoneczne, rekuperator i pompę ciepła oraz niezbędne do nich instalacje.
Producenci starają się uatrakcyjnić swoją ofertę również przez wykańczanie wnętrz domu - i to nie tylko materiałami ze średniej półki. Tworzą wzory detali - na przykład moduły ścianek, które można dowolnie zestawiać, wnęki i fantazyjne, podświetlane sufity, tak by klient przy pomocy architekta mógł połączyć wybrane elementy w najbardziej odpowiadający mu wystrój wnętrza.
Ze względu na to, że oferowany przez firmy zakres usług bardzo się różni pod względem wykończenia domu, warto dokładnie sprawdzić, co obejmuje cena. Najlepiej, by w umowie został precyzyjnie określony zakres zaplanowanych do wykonania prac oraz rodzaj materiałów wykończeniowych, jakie mają być do tego użyte (nie tylko nazwa producenta, ale także nazwa produktu, a nawet jego parametry techniczne).
Ciepłe czy zimne domy drewniane
Znaną cechą budownictwa szkieletowego, w tym również prefabrykowanego, jest mała pojemność cieplna. Jest to spowodowane stosowaniem w przegrodach izolacji termicznej, która ma bardzo niski współczynnik bezwładności cieplnej. Taki materiał nie pozwala na akumulację ciepła. Dlatego domy drewniane szybko się wychładzają. Jedną z metod zwiększenia akumulacyjności cieplnej domów o drewnianej konstrukcji szkieletowej, jest wyłożenie wnętrza budynku, ścian zewnętrznych i wewnętrznych, grubą okładziną drewnianą (na przykład 7 cm). Brak pojemności cieplej przegród można również "nadrobić", wykonując wodne ogrzewanie podłogowe. Zamiast ścian, ciepło będzie akumulować betonowa wylewka.
Trzeba jednak pamiętać, że ściany i dach domu zbudowanego w tej technologii mają współczynnik przenikalności cieplnej U poniżej 0,17 W/(m2 K). Oznacza to, że do ogrzania domu potrzeba niewiele energii cieplnej. Po włączeniu ogrzewania, wychłodzony dom nie musi nagrzewać się dniami czy tygodniami. Komfort cieplny uzyskamy już po kilkunastu minutach.
Latem wnętrze domu szkieletowego nagrzewa się głównie przez okna (ściany i dach są doskonale izolowane). Dzięki niewielkiej bezwładności cieplnej, dużo łatwiej go schłodzić. Wystarczy zamontowanie rolet okiennych i opuszczanie ich przed wyjściem z domu.
Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład
>- Więcej o:
- budowa domu
