Problemy z kierownikiem budowy

Wiosną ubiegłego roku podpisałem umowę na postawienie domu jednorodzinnego z firmą budowlaną. Kierownik budowy, a zarazem współwłaściciel firmy, który podpisał ze mną umowę oraz dokumenty do złożenia w nadzorze budowlanym, tak naprawdę był na niej tylko trzy razy. Reprezentował go pełnomocnik, który w trakcie budowy dopuścił do wielu, niektórych bardzo istotnych, błędów i niedociągnięć. Pikanterii sprawie dodaje fakt, iż wspomniany pełnomocnik prowadził dziennik budowy, podpisując się za oficjalnego kierownika pod jego pieczątką i nazwiskiem. Po prostu podrabiał jego podpis. A to już według mnie podchodzi pod prokuratora. Sam zresztą bywał na budowie dwa razy w tygodniu po godzinie. A najważniejsze jest to, że budowa nie została wykonana zgodnie z planem. Do dnia dzisiejszego nie mogę się doprosić o wypełnienie do końca dziennika budowy i napisanie oświadczenia o jej zakończeniu. W tej sytuacji nie mogę zgłosić budynku do odbioru w nadzorze budowlanym. Proszę o informację, co mam w tej sytuacji zrobić? Czy istnieją jakieś przepisy regulujące wymóg wypełnienia dziennika i wydania mi wspomnianego oświadczenia? Czy kierownik budowy może prowadzić budowę przez pełnomocnika? Czy kierownik powinien wykonać pomiary geodezyjne przed rozpoczęciem inwestycji i po jej zakończeniu?

Zgodnie z wymogami prawa budowlanego, za samodzielną funkcję techniczną w budownictwie uważa się działalność związaną z koniecznością fachowej oceny zjawisk technicznych lub samodzielnego rozwiązania zagadnień architektonicznych i budowlanych oraz techniczno-organizacyjnych, w tym przede wszystkim kierowania budową.

Obowiązki kierownika budowy

Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie mogą wykonywać wyłącznie osoby posiadające odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją, stwierdzone decyzją, zwaną uprawnieniami budowlanymi, wydaną przez organ samorządu zawodowego.

Osoby wykonujące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, są odpowiedzialne za wykonywanie ich zgodnie z przepisami i zasadami wiedzy technicznej, oraz za należytą staranność w wykonywaniu pracy, jej właściwą organizację, bezpieczeństwo i jakość.

Do podstawowych obowiązków kierownika budowy należy:

- protokolarne przejęcie od inwestora i odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy wraz ze znajdującymi się na nim obiektami budowlanymi, urządzeniami technicznymi i stałymi punktami osnowy geodezyjnej oraz podlegającymi ochronie elementami środowiska przyrodniczego i kulturowego;

- prowadzenie dokumentacji budowy (w tym dokonywanie wpisów do dziennika budowy);

- zapewnienie geodezyjnego wytyczenia obiektu (przez uprawnionego geodetę) oraz zorganizowanie budowy obiektu budowlanego i kierowanie nią w sposób zgodny z projektem, pozwoleniem na budowę i przepisami, w tym techniczno-budowlanymi oraz bezpieczeństwa i higieny pracy;

- wstrzymanie robót budowlanych w razie stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia oraz bezzwłoczne zawiadomienie o tym właściwego organu;

- zawiadomienie inwestora o wpisie do dziennika budowy dotyczącym wstrzymania robót budowlanych z powodu wykonywania ich niezgodnie z projektem;

- realizacja zaleceń wpisanych do dziennika budowy;

- zgłaszanie inwestorowi do sprawdzenia lub odbioru wykonanych robót ulegających zakryciu bądź zanikających oraz zapewnienie dokonania wymaganych przepisami lub ustalonych w umowie prób i sprawdzeń instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych przed zgłoszeniem obiektu budowlanego do odbioru;

- przygotowanie dokumentacji powykonawczej obiektu budowlanego;

- zgłoszenie obiektu budowlanego do odbioru odpowiednim wpisem do dziennika budowy oraz uczestniczenie w czynnościach odbioru i zapewnienie usunięcia stwierdzonych wad, a także przekazanie inwestorowi oświadczenia o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym i warunkami pozwolenia na budowę oraz o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy.

Zakres praw i obowiązków kierownika budowy określony jest w prawie budowlanym. Jedną z charakterystycznych cech wyróżniających kierownika budowy spośród pozostałych uczestników procesu budowlanego wykonujących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie jest to, że kierownik budowy jest zawsze jeden.

Oczywiście, na budowie może występować wielu kierowników robót budowlanych, jednak ich funkcje są służebne w stosunku do kierownika budowy i ich udział w procesie budowlanym w żaden sposób nie ogranicza ilości obowiązków spoczywających na kierowniku budowy.

Pierwszą czynnością kierownika budowy jest przejęcie od inwestora dokumentacji budowy oraz terenu budowy i zabezpieczenie go przed dostępem osób trzecich.

Kierownik budowy zapewnia również geodezyjne wytyczenie obiektów budowlanych i prowadzi dokumentację budowy, w tym dziennik budowy.

Dziennik budowy

Dziennikowi budowy można przypisać status dokumentu urzędowego, z którym należy łączyć domniemanie prawdziwości jego treści. Ponadto, dziennik prowadzony zgodnie z właściwymi przepisami stanowi odzwierciedlenie najistotniejszych zdarzeń w trakcie procesu budowlanego. Dlatego też osoby mogące dokonywać wpisów w dzienniku budowy są ściśle określone. Do dokonywania wpisów w dzienniku budowy upoważnieni są:

- inwestor;

- inspektor nadzoru inwestorskiego;

- projektant;

- kierownik budowy oraz kierownik robót budowlanych;

- osoby wykonujące czynności geodezyjne na budowie;

- pracownicy organów nadzoru budowlanego i innych organów uprawnionych do kontroli przestrzegania przepisów na budowie - w ramach dokonywanych czynności kontrolnych.

Niedopuszczalne jest zatem dokonywanie wpisów przez osobę spoza wymienionego kręgu osób uprawnionych.

Odpowiedzialność kierownika

Kierownik budowy za swoje działania lub zaniechania ponosi odpowiedzialność prawną: zawodową, karną, dyscyplinarną (wynikającą z prawa pracy) oraz cywilną (wynikającą z umowy zlecenia).

- Odpowiedzialności zawodowej w budownictwie podlegają osoby wykonujące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie (czyli również kierownik budowy), które dopuściły się występków lub wykroczeń, określonych ustawą, zostały ukarane w związku z wykonywaniem tych funkcji lub wskutek rażących błędów lub zaniedbań spowodowały zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska albo znaczne szkody materialne. Powodem może być również nie spełnianie lub spełnianie niedbałe swoje obowiązki lub uchylają się od podjęcia nadzoru autorskiego (dotyczy projektantów).

Popełnienie czynów powodujących odpowiedzialność zawodową w budownictwie jest zagrożone upomnieniem, upomnieniem z jednoczesnym nałożeniem obowiązku złożenia egzaminu w wyznaczonym terminie lub zakazem wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie, na okres od roku do 5 lat. Zakaz wykonywania samodzielnej funkcji technicznej orzeka się również w stosunku do osoby, która pomimo dwukrotnego upomnienia ponownie dopuściła się czynu, powodującego odpowiedzialność zawodową lub uchyla się od złożenia nakazanego egzaminu. Osobie ukaranej z jednoczesnym nałożeniem obowiązku złożenia egzaminu, która w wyznaczonym terminie go nie zdała, wyznacza się termin dodatkowy. Jeśli i teraz nie uzyska ona oceny pozytywnej, stwierdza się utratę uprawnień do pełnienia samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie.

Postępowanie w sprawie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie wszczyna się na wniosek organu nadzoru budowlanego, właściwego dla miejsca popełnienia czynu lub stwierdzającego popełnienie czynu, złożony po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego.

Inwestor nie może sam złożyć takiego wniosku - nie ma bowiem tytułu prawnego, aby być uczestnikiem postępowania, w którym odpowiednie organy, w ramach uprawnień ustawowych, dokonują oceny, czy osoby mające uprawnienia budowlane wykonują je należycie, stosownie do ciążących na nich obowiązków. Może natomiast wystąpić do organu nadzoru budowlanego o wszczęcie takiego postępowania wobec niesolidnego kierownika. Wniosek taki może bowiem złożyć każdy, kto poniósł szkodę w wyniku nieprawidłowego działania osoby wykonującej samodzielną funkcję.

Wniosek o pociągnięcie do odpowiedzialności zawodowej powinien zawierać określenie zarzucanego czynu, uzasadnienie faktyczne i prawne oraz wskazanie dowodów. W sprawach odpowiedzialności zawodowej w budownictwie orzekają organy samorządu zawodowego.

Ostateczną decyzję o ukaraniu przesyła się do wiadomości jednostce organizacyjnej zatrudniającej osobę ukaraną, właściwemu stowarzyszeniu zawodowemu oraz organowi, który wydał ukaranemu uprawnienia do pełnienia samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie i Głównemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego. Informacja o tej karze podlega wpisowi do Centralnego Rejestru Ukaranych.

Przy czym należy podkreślić, iż nie można wszcząć takiego postępowania po upływie 6 miesięcy od dnia powzięcia przez organy nadzoru budowlanego wiadomości o popełnieniu czynu, powodującego tę odpowiedzialność i nie później niż po upływie 3 lat od zawiadomienia o zakończeniu budowy lub wydania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie obiektu budowlanego.

- Odpowiedzialność karna przewiduje, iż ten kto wykonuje samodzielną funkcję techniczną w budownictwie, nie posiadając odpowiednich uprawnień budowlanych lub prawa wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie - podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

- Odpowiedzialność dyscyplinarna, przewidziana przez prawo pracy, będzie w niniejszej sprawie mało realna do wyegzekwowania, gdyż kierownik budowy jest jednocześnie współwłaścicielem firmy wykonującej dom.

- Odpowiedzialność cywilna. Można jednak skorzystać z możliwości, jaką daje odpowiedzialność cywilna i za wszystkie wyrządzone szkody domagać się w procesie cywilnym należnego odszkodowania.

Pełnomocnik kierownika

Odrębną sprawą jest działania kierownika budowy przez pełnomocnika. Co prawda przepisy prawa nie wskazują bezpośrednio takiej możliwości, jednak na gruncie prawa administracyjnego i piśmiennictwa można dopuścić takie działanie. Wymagane jest jednak wtedy posiadanie przez pełnomocnika uprawnień do kierowania budową. Pełnomocnictwo powinno również wskazywać do jakich konkretnie czynności pełnomocnik jest uprawniony. W przedmiotowej sprawie należałoby zatem sprawdzić, czy takie pełnomocnictwo istniało i do czego uprawniało, jak również, czy sam pełnomocnik miał kwalifikacje uprawniające do pełnienia funkcji kierownika budowy.

Jeśli pełnomocnictwa nie było lub też pełnomocnik nie miał wymaganych kwalifikacji, wówczas odpowiada on karnie.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. nr 243, poz. 1623 z 2010 r. ze zmianami).

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 czerwca 2002 r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia (Dz. U. nr 108 poz. 953 z 2002 r.).

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>