Nowoczesne oświetlenie domu
Dobre oświetlenie pomieszczeń w domu to spore wyzwanie. W obiektach użyteczności publicznej rozmieszczeniem punktów świetlnych rządzą precyzyjne normy. W oświetleniu domowym ścisłych wytycznych nie ma, są jednak zasady i sugestie, którymi warto się kierować.
Pierwsza kwestia to funkcje światła. W domu powinny znaleźć się oprawy spełniające wszystkie cztery zadania: ogólnie oświetlać wnętrza, punktowo doświetlać wybrane miejsca oraz - ewentualnie - dekorować i zapewniać bezpieczne poruszanie się (oświetlenie komunikacyjne).
Druga rzecz to odpowiednie natężenie światła (jednostką jest luks - lx), konieczne by bezpiecznie wykonywać określone czynności. Przyjmuje się, że do zajęć wymagających średniej uwagi potrzebujemy 300 lx, do pracy przy komputerze - 500 lx, a do prac precyzyjnych - 750 lx. Do odpoczynku wystarczy 20-30 lx.
Kuchnia
Pod względem oświetlenia jest to jedno z bardziej wymagających pomieszczeń. To dlatego, że wykonujemy tu dużo precyzyjnych prac, często z użyciem "niebezpiecznych narzędzi" - ostrych noży, gorących naczyń czy drobnych sprzętów AGD (takich jak krajalnice, maszynki do mięsa itp.), których niewłaściwa obsługa może grozić wypadkiem. Równie istotny jest komfort pracy - w półmroku lub zasłaniając własnym ciałem źródło światła pracuje się gorzej i trudniej, nie mówiąc już o tym, że nawet proste czynności zajmują nam wówczas więcej czasu.
Z tego względu na kuchennym oświetleniu nie warto oszczędzać. Nie chodzi tu jednak o wystawność opraw, lecz raczej ich rozsądną dywersyfikację. Ogólne oświetlenie powinno być tu jasne i najlepiej równomiernie rozprzestrzeniające się na dużej powierzchni (kilka opraw lub oprawa o szerokim kącie rozsyłu światła). Najważniejsze jest jednak poprawne oświetlenie różnych stref kuchennych.
Oświetlenie sufitowe. Obecnie nieco rzadziej sprowadza się do pojedynczej lampy umieszczonej w centralnym punkcie sufitu. Takie rozwiązania można spotkać w kuchniach urządzonych w stylu rustykalnym lub stylizowanych. Ta oprawa nie jest zwykle jedynym źródłem ogólnego oświetlenia, gdyż w takich kuchniach urządza się miejsce do podawania posiłków, wyposażone we własne oświetlenie. Oprawy często mocuje się również nad górnymi szafkami.
Popularniejszym obecnie rozwiązaniem jest rozmieszczenie punktów w równomiernych odstępach na całej powierzchni sufitu. Najczęściej używane są wówczas oprawy do wbudowania o stałym lub regulowanym położeniu. Ta metoda pozwala dobrze i równomiernie oświetlić całe wnętrze, dzięki czemu wybrane miejsca - blat roboczy, kuchenkę czy zlewozmywak można doświetlić źródłami o mniejszej mocy.
W niskich wnętrzach można użyć opraw dających światło odbite - kierują one strumień świetlny nie w dół (jak sufitowe "oczka") lecz na dużą i jasną powierzchnię (ścianę albo - lepiej - sufit), która odbija go i rozprasza. Możemy wówczas użyć mocniejszych żarówek, bez obaw, że uzyskamy zbyt silne i rażące światło.
Oświetlenie robocze. Osobnych opraw wymagają najważniejsze kuchenne strefy robocze, a więc miejsca, w których znajduje się blat roboczy, płyta i piekarnik oraz zlew. Miejsca te powinniśmy oświetlić równomiernie rozmieszczonymi oprawami, skierowanymi bezpośrednio na przestrzeń, w której będziemy wykonywać prace. Światło musi być jasne, lecz nierażące - oprawy takiego oświetlenia można umieścić pod szafkami wiszącymi. Stosuje się tu najczęściej oprawy przeznaczone do żarówek halogenowych lub miniaturowych świetlówek liniowych. Coraz powszechniej są też używane paski diod LED. Pamiętajmy, jednak o umieszczaniu tych źródeł światła na takiej wysokości, by znalazły się poniżej poziomu naszych oczu.
Pokój dzienny
To pomieszczenie, w którym panuje największa dowolność. W miejscu przeznaczonym na odpoczynek albo oglądanie telewizji nie musimy szczególnie zważać na natężenie światła. Co nie oznacza, że salon wystarczy oświetlić jedną lampą zawieszoną u sufitu - w niedoświetlonych wnętrzach czujemy się zwykle nieswojo, sprawiają też mało przyjemne, ponure wrażenie.
W pokoju dziennym bardzo ważne są dekoracyjne zadania światła, ale nie zapominajmy też o strefach funkcjonalnych. Wokół kanapy warto mieć lampy umożliwiające czytanie (lampa stojąca) czy posiedzenie przy kawie (górne światło nad stolikiem). Warto też zamontować małą lampę za telewizorem.
Jeśli w salonie mamy część jadalnianą, także ona powinna być oświetlona osobno - przynajmniej jedną oprawą nad blatem, zawieszoną poniżej linii wzroku osób siedzących przy stole.
Sypialnia
Oświetlenie w sypialni najczęściej bywa kombinacją opraw sufitowych lub kinkietów ściennych z lampkami nocnymi lub podłogowymi, a także z oświetleniem czysto dekoracyjnym.
Przydatnym rozwiązaniem w sypialni jest regulacja natężenia oświetlenia. Lampy podłogowe powinny mieć wbudowane ściemniacze. Także do sterowania oświetleniem ściennym czy oprawami przy łóżku często stosuje się ściemniacze, tyle że instalowane w miejsce włączników (trzeba zaplanować, w jakich miejscach się znajdą już na etapie rozprowadzania instalacji elektrycznej).
Światło dekoracyjne mogą tworzyć montowane nad łóżkiem meblowe półki z wbudowanymi oprawami lub dodatkowe lampy emitujące rozproszone światło - sprawdzają się świetlówki małej mocy, halogeny i źródła LED o ciepłej barwie światła.
Łazienka
Jej oświetlenie ogranicza się do zadań czysto funkcyjnych. Mamy więc na suficie pojedyncze źródło sufitowe lub oprawy wbudowane w równomiernych odstępach nad całym pomieszczeniem. To drugie rozwiązanie jest w warunkach łazienkowych zdecydowanie lepsze, gdyż pozwala doświetlić wszystkie ciemne zakamarki (a do takich należy na przykład wnętrze zaparowanej kabiny prysznicowej).
Konieczne jest też zastosowanie oświetlenia przy lustrze. Powinniśmy zamontować je z obu jego stron, by wyeliminować cienie. Gdy lustro jest długie i niskie, punkty świetlne montuje się nad nim. Oprawy powinny mieć klosze rozpraszające światło.
W łazience są strefy (bliżej niż 0,6 m od krawędzi wanny, kabiny, umywalki), gdzie instaluje się tylko oprawy o podwyższonej szczelności, zasilane bezpiecznym napięciem (12V).
Korytarze i schody
W odróżnieniu od pozostałych wnętrz, w holach i na klatkach schodowych oświetlenie ma nam przede wszystkim zapewnić bezpieczeństwo poruszania się. Mogą to być zarówno sufitowe plafony, jak i kinkiety rozmieszczone na ścianach.
Ich światło nie musi być szczególnie mocne, ważniejsze jest, by oprawy montować na takiej wysokości, aby ich światło nas nie raziło. Dotyczy to przede wszystkim schodów, gdzie lampy nie mogą być zbyt nisko, żeby nie utrudniały wchodzenia.
W korytarzach i na schodach montuje się w ścianach reflektorki, umieszczone kilkanaście centymetrów nad podłogą lub nad stopniami. Schody można też oświetlić oprawami zamontowanymi w stopniach, podstopnicach lub cokołach. Muszą jednak być szczelne i odporne na uderzenia. Najlepiej, gdy wyposażone są w energooszczędne i trwałe źródła światła.
Druga rzecz to odpowiednie natężenie światła (jednostką jest luks - lx), konieczne by bezpiecznie wykonywać określone czynności. Przyjmuje się, że do zajęć wymagających średniej uwagi potrzebujemy 300 lx, do pracy przy komputerze - 500 lx, a do prac precyzyjnych - 750 lx. Do odpoczynku wystarczy 20-30 lx.
Kuchnia
Pod względem oświetlenia jest to jedno z bardziej wymagających pomieszczeń. To dlatego, że wykonujemy tu dużo precyzyjnych prac, często z użyciem "niebezpiecznych narzędzi" - ostrych noży, gorących naczyń czy drobnych sprzętów AGD (takich jak krajalnice, maszynki do mięsa itp.), których niewłaściwa obsługa może grozić wypadkiem. Równie istotny jest komfort pracy - w półmroku lub zasłaniając własnym ciałem źródło światła pracuje się gorzej i trudniej, nie mówiąc już o tym, że nawet proste czynności zajmują nam wówczas więcej czasu.
Z tego względu na kuchennym oświetleniu nie warto oszczędzać. Nie chodzi tu jednak o wystawność opraw, lecz raczej ich rozsądną dywersyfikację. Ogólne oświetlenie powinno być tu jasne i najlepiej równomiernie rozprzestrzeniające się na dużej powierzchni (kilka opraw lub oprawa o szerokim kącie rozsyłu światła). Najważniejsze jest jednak poprawne oświetlenie różnych stref kuchennych.
Oświetlenie sufitowe. Obecnie nieco rzadziej sprowadza się do pojedynczej lampy umieszczonej w centralnym punkcie sufitu. Takie rozwiązania można spotkać w kuchniach urządzonych w stylu rustykalnym lub stylizowanych. Ta oprawa nie jest zwykle jedynym źródłem ogólnego oświetlenia, gdyż w takich kuchniach urządza się miejsce do podawania posiłków, wyposażone we własne oświetlenie. Oprawy często mocuje się również nad górnymi szafkami.
Popularniejszym obecnie rozwiązaniem jest rozmieszczenie punktów w równomiernych odstępach na całej powierzchni sufitu. Najczęściej używane są wówczas oprawy do wbudowania o stałym lub regulowanym położeniu. Ta metoda pozwala dobrze i równomiernie oświetlić całe wnętrze, dzięki czemu wybrane miejsca - blat roboczy, kuchenkę czy zlewozmywak można doświetlić źródłami o mniejszej mocy.
W niskich wnętrzach można użyć opraw dających światło odbite - kierują one strumień świetlny nie w dół (jak sufitowe "oczka") lecz na dużą i jasną powierzchnię (ścianę albo - lepiej - sufit), która odbija go i rozprasza. Możemy wówczas użyć mocniejszych żarówek, bez obaw, że uzyskamy zbyt silne i rażące światło.
Oświetlenie robocze. Osobnych opraw wymagają najważniejsze kuchenne strefy robocze, a więc miejsca, w których znajduje się blat roboczy, płyta i piekarnik oraz zlew. Miejsca te powinniśmy oświetlić równomiernie rozmieszczonymi oprawami, skierowanymi bezpośrednio na przestrzeń, w której będziemy wykonywać prace. Światło musi być jasne, lecz nierażące - oprawy takiego oświetlenia można umieścić pod szafkami wiszącymi. Stosuje się tu najczęściej oprawy przeznaczone do żarówek halogenowych lub miniaturowych świetlówek liniowych. Coraz powszechniej są też używane paski diod LED. Pamiętajmy, jednak o umieszczaniu tych źródeł światła na takiej wysokości, by znalazły się poniżej poziomu naszych oczu.
Pokój dzienny
To pomieszczenie, w którym panuje największa dowolność. W miejscu przeznaczonym na odpoczynek albo oglądanie telewizji nie musimy szczególnie zważać na natężenie światła. Co nie oznacza, że salon wystarczy oświetlić jedną lampą zawieszoną u sufitu - w niedoświetlonych wnętrzach czujemy się zwykle nieswojo, sprawiają też mało przyjemne, ponure wrażenie.
W pokoju dziennym bardzo ważne są dekoracyjne zadania światła, ale nie zapominajmy też o strefach funkcjonalnych. Wokół kanapy warto mieć lampy umożliwiające czytanie (lampa stojąca) czy posiedzenie przy kawie (górne światło nad stolikiem). Warto też zamontować małą lampę za telewizorem.
Jeśli w salonie mamy część jadalnianą, także ona powinna być oświetlona osobno - przynajmniej jedną oprawą nad blatem, zawieszoną poniżej linii wzroku osób siedzących przy stole.
Sypialnia
Oświetlenie w sypialni najczęściej bywa kombinacją opraw sufitowych lub kinkietów ściennych z lampkami nocnymi lub podłogowymi, a także z oświetleniem czysto dekoracyjnym.
Przydatnym rozwiązaniem w sypialni jest regulacja natężenia oświetlenia. Lampy podłogowe powinny mieć wbudowane ściemniacze. Także do sterowania oświetleniem ściennym czy oprawami przy łóżku często stosuje się ściemniacze, tyle że instalowane w miejsce włączników (trzeba zaplanować, w jakich miejscach się znajdą już na etapie rozprowadzania instalacji elektrycznej).
Światło dekoracyjne mogą tworzyć montowane nad łóżkiem meblowe półki z wbudowanymi oprawami lub dodatkowe lampy emitujące rozproszone światło - sprawdzają się świetlówki małej mocy, halogeny i źródła LED o ciepłej barwie światła.
Łazienka
Jej oświetlenie ogranicza się do zadań czysto funkcyjnych. Mamy więc na suficie pojedyncze źródło sufitowe lub oprawy wbudowane w równomiernych odstępach nad całym pomieszczeniem. To drugie rozwiązanie jest w warunkach łazienkowych zdecydowanie lepsze, gdyż pozwala doświetlić wszystkie ciemne zakamarki (a do takich należy na przykład wnętrze zaparowanej kabiny prysznicowej).
Konieczne jest też zastosowanie oświetlenia przy lustrze. Powinniśmy zamontować je z obu jego stron, by wyeliminować cienie. Gdy lustro jest długie i niskie, punkty świetlne montuje się nad nim. Oprawy powinny mieć klosze rozpraszające światło.
W łazience są strefy (bliżej niż 0,6 m od krawędzi wanny, kabiny, umywalki), gdzie instaluje się tylko oprawy o podwyższonej szczelności, zasilane bezpiecznym napięciem (12V).
Korytarze i schody
W odróżnieniu od pozostałych wnętrz, w holach i na klatkach schodowych oświetlenie ma nam przede wszystkim zapewnić bezpieczeństwo poruszania się. Mogą to być zarówno sufitowe plafony, jak i kinkiety rozmieszczone na ścianach.
Ich światło nie musi być szczególnie mocne, ważniejsze jest, by oprawy montować na takiej wysokości, aby ich światło nas nie raziło. Dotyczy to przede wszystkim schodów, gdzie lampy nie mogą być zbyt nisko, żeby nie utrudniały wchodzenia.
W korytarzach i na schodach montuje się w ścianach reflektorki, umieszczone kilkanaście centymetrów nad podłogą lub nad stopniami. Schody można też oświetlić oprawami zamontowanymi w stopniach, podstopnicach lub cokołach. Muszą jednak być szczelne i odporne na uderzenia. Najlepiej, gdy wyposażone są w energooszczędne i trwałe źródła światła.
Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład
>- Więcej o:
