Okno plus kolektor słoneczny

Oszczędzanie energii najczęściej kojarzy się z zakupem energooszczędnych żarówek lub sprzętu domowego klasy A. Taka oszczędność stanowi jedynie kilka procent całkowitego zapotrzebowania na energię. Dużo więcej, bo aż 40% energii przeznacza się do ogrzewania budynków, wykorzystując do tego coraz droższe paliwa tradycyjne. Tymczasem nowoczesne technologie umożliwiają przetwarzanie tańszych alternatywnych źródeł energii. Jedną z nich jest instalacja solarna, wykorzystująca energię słoneczną do podgrzania wody i wspomagania centralnego ogrzewania. Jest to możliwe dzięki umieszczeniu kolektorów słonecznych, które montuje się nie tylko na dachu, ale także w jego połaci w zestawie z oknami dachowymi. Wymiary łączonych elementów - paneli słonecznych i okien - są do siebie idealnie dopasowane. Nie tylko łatwo je zamontować, ale też harmonijnie wkomponować w architekturę dachu, czyli piątej elewacji domu.

Z której strony świata

Aby osiągnąć maksymalne korzyści z instalacji solarnej w naszym klimacie, niezwykle ważny jest dobór odpowiedniego miejsca na instalację kolektora. Przede wszystkim trzeba przy tym pamiętać, że ze względu na kąt padania promieni słonecznych o różnych porach dnia oraz roku, wydajność kolektorów jest zmienna. Przed instalacją warto też sprawdzić, czy połać, na której będą zainstalowane kolektory, nie jest zacieniona drzewami lub innym budynkiem.

Nie bez znaczenia jest ustawienie kolektora względem stron świata oraz kąt nachylenia dachu. Ma to duży wpływ na jego wydajność. Oczywiście najlepiej byłoby, aby kolektory były skierowane idealnie na południe, a dach miał kąt nachylenia 45°. W praktyce nie zawsze jest to możliwe, ale też nie jest to konieczne. Taki sam efekt można osiągnąć, jeśli kolektor jest usytuowany na połaci odchylonej od południa o 20 st. na wschód lub na zachód, a kąt nachylenia dachu wynosi od 25 do 55 st. Nie trzeba jednak rezygnować z instalacji solarnej, jeśli odchylenie lub kąt nachylenia dachu jest inny. Wprawdzie instalacja może działać nieco mniej wydajnie niż przy optymalnym położeniu, ale "straty" wynikające z mniej korzystnego usytuowania połaci dachu można zrekompensować większą powierzchnią kolektorów.

Dopiero po wybraniu najlepszego miejsca na kolektory planuje się położenie okien połaciowych. Na etapie projektowania możliwe jest niekiedy niewielkie przesunięcie okna, niemające wpływu na funkcjonalność pomieszczenia, a pozwalające umieścić panele słoneczne w najlepszym miejscu. Gdy zmian dokonuje się w gotowym projekcie domu lub w trakcie jego budowy, to przesunięcie okna lub okien trzeba koniecznie skonsultować z architektem i wykonawcą dachu.

W systemie

Jeśli w połaci dachu razem z oknami połaciowymi mają zostać zamontowane kolektory, to najlepiej skorzystać z oferty jednego producenta. Zagwarantuje to idealne dopasowanie poszczególnych elementów oraz szczelność dachu.

Nie warto zamawiać paneli słonecznych u innego producenta, ponieważ ani nie będzie taniej, ani lepiej. Do montażu w połaci dachu nie będzie można użyć tych samych kołnierzy uszczelniających, które stosuje się do montażu okien. Takie połączenie nie będzie więc szczelne. Żaden wykonawca nie da też gwarancji na szczelność dachu.

Największą zaletą zakupu kolektorów słonecznych w pakiecie z oknami dachowymi - oprócz obniżenia rachunków za ogrzewanie - jest dostarczenie kompletu wszystkich niezbędnych do tego elementów. Z dostępnej oferty można wybrać pojedyncze kolektory słoneczne lub kompletne zestawy solarne kompatybilne z każdym systemem grzewczym. Mogą one służyć tylko do podgrzewania wody lub także do wspomagania ogrzewania. Obydwa systemy nieco różnią się konstrukcją zbiorników, dlatego jeszcze przed zakupem kolektorów trzeba zdecydować, do czego będą wykorzystywane.

Montaż na dachu

Kolektory można zainstalować w zestawie z oknami połaciowymi zarówno na etapie wykonywania dachu, jak i po jego zakończeniu. Jednak będzie zdecydowanie lepiej i taniej, gdy instalację przeprowadzi się w trakcie krycia dachu. Nie tylko można wtedy zaoszczędzić na pokryciu, którego będzie mniej, ale też otrzymać od wykonawcy gwarancję na szczelność całego dachu.

Sam montaż w połaci dachu nie jest skomplikowany, dzięki użyciu tych samych kołnierzy uszczelniających, które stosuje się do montażu okien. Wcześniej jednak trzeba skomponować zestaw tak, by jego elementy były idealnie dopasowane. Jest to możliwe tylko, gdy szerokość kolektora była taka sama jak szerokość okna zainstalowanego nad lub pod nim, a wysokość - z oknem zainstalowanym obok.

Uwaga! Gdy kolektory mają być zainstalowane nad oknami, warto zastanowić się, czy w przyszłości okna połaciowe mają być wyposażone w rolety zewnętrzne. Jeśli tak, to trzeba zamówić odpowiednio szerszy kołnierz uszczelniający, wtedy roleta zmieści się między oknem a kolektorem. Tworząc zestaw okien i kolektorów, należy też pamiętać, że po ułożeniu pokrycia i oblachowania kolektory umieszczone w połaci (oraz przewody je łączące) nie będą widoczne od strony wnętrza. Inaczej więc wygląda układ zespolenia z zewnątrz, a inaczej od środka. n

- W trakcie wykonywania dachu montaż całej instalacji jest podzielony na dwa etapy. W pierwszej kolejności montuje się okna połaciowe wraz z kolektorami słonecznymi. Kolektory instaluje się bezpośrednio na łatach. Do montażu nie są wymagane kątowniki, obudowa przykręcana jest bezpośrednio do konstrukcji dachu. Na tym etapie ustala się kierunek obiegu czynnika roboczego, którym najczęściej jest wodny roztwór glikolu. Następnie kolektory łączy się między sobą specjalnymi izolowanymi przewodami elastycznymi. Zależnie od szerokości kołnierza uszczelniającego do połączenia kolektorów umieszczonych jeden obok drugiego stosuje się przewody o długości 10, 12, 14 i 16 cm; do połączenia kolektorów umieszczonych jeden nad drugim oferowane są przewody o długości 140, 220 i 320 cm.

Połączenia przewodów z kolektorami są wykonane w technologii bezuszczelkowej, dlatego nie trzeba obawiać się, że instalacja będzie nieszczelna. Przez dach przeprowadza się jedynie przewody, łączące zbiornik ciepłej wody użytkowej z kolektorami. Nie jest to trudne, bo producenci oferują specjalne elementy umożliwiające szczelne przejście przez połać.

Uwaga! Nie wolno zapomnieć o zamontowaniu czujnika temperatury na przewodzie wychodzącym z ostatniego kolektora. Pozwala on kontrolować temperaturę czynnika roboczego i umożliwia optymalne sterowanie instalacją.

- Drugi etap montażu instalacji solarnej odbywa się już w momencie wykonywanie instalacji sanitarnych i kotłowni. Prace można zlecić każdej firmie instalacyjnej, warto jednak zwrócić uwagę na kilka szczegółów.

Najlepiej, aby odległość pomiędzy kotłownią a kolektorami była jak najmniejsza, wtedy unika się strat ciepła na instalacji. W naszym klimacie system solarny nigdy nie może funkcjonować samodzielnie. Zawsze trzeba go podłączyć do dodatkowego źródła ciepła służącego do dogrzewania wody, gdy kolektory będą miały mniejszą sprawność - na przykład zimą lub w pochmurne dni.

Zbiorniki przeznaczone do instalacji solarnych są z reguły większe niż te stosowane przy ogrzewaniu wody piecami gazowymi lub elektrycznymi. Powinny być też zawsze ustawione pionowo. W ten sposób wykorzystuje się prawa fizyki: woda ciepła znajduje się wyżej, natomiast zimna - na dole zbiornika. Do użytku pobierana jest zawsze woda z górnej jego części, zimną ogrzewa się ciepłem z kolektorów. Kolektory można zainstalować nawet wtedy, gdy w domu jest już kotłownia. Nie trzeba wówczas wymieniać zbiornika, a wystarczy zainstalować jeszcze jeden dodatkowy.

- Montaż po wykonaniu dachu. Gdy w połaci są już zamocowane okna dachowe i mają one tworzyć zestaw z kolektorami, konieczna będzie wymiana kołnierzy uszczelniających. Okien nie trzeba demontować, więc nie zostaną przy tym zniszczone wnęki okienne i wykończenie wnętrza. Poszczególne etapy są takie same jak przy montażu kolektorów w trakcie wykonywania dachu.

Uwaga! By zamontować kolektory samodzielnie, wystarczy w miejscu ich montażu zdjąć część pokrycia dachowego.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>