Poradnik malowania ścian - farby
Malowanie domu nie jest specjalnie czasochłonne czy kosztowne, ale wymaga podjęcia wielu decyzji - od wyboru rodzaju farb zaczynając, przez ich kolorystykę, kończąc na zastosowaniu dekoracyjnych efektów specjalnych.
- żywic akrylowych,
- styreno-akrylanów
- lub kopolimerów etylenu z polioctanem winylu.
Farby dyspersyjne są przede wszystkim wygodne w stosowaniu. Jako jednoskładnikowe nie wymagają specjalnego przygotowania poza dokładnym wymieszaniem. Łatwo też rozprowadzają się po malowanych powierzchniach.
Nowoczesne emulsje są tiksotropowe, czyli dość gęste i niekapiące podczas malowania (dlatego też nie powinno się ich rozcieńczać).
Co z tym lateksem?
Najpopularniejsze farby wodorozcieńczalne to akrylowe. Na rynku funkcjonują też produkty lateksowe, ale tu nazewnictwo wprowadza nieco zamieszania. Zgodnie z klasyfikacją nazw wywodzonych od spoiwa (np. farby akrylowe, silikonowe czy silikatowe) w emulsjach lateksowych powinien być zastosowany kauczuk (naturalny lub syntetyczny). Tymczasem określenie "lateksowe" dotyczy właściwości nie tyle chemicznych, co fizycznych - farby takie tworzą powłoki odporne na zmywanie, a nawet szorowanie.
Dodatkowo mylące mogą być bezpośrednie tłumaczenia z literatury obcojęzycznej - na przykład w Stanach Zjednoczonych wszystkie farby wodorozcieńczalne przeznaczone do malowania ścian i sufitów określane są jako latex paint. Tak naprawdę napis na puszce - farba lateksowa - funkcjonuje obecnie jako wyznacznik jakości i większej odporności na mycie i szorowanie.
Do zadań specjalnych
Poza podstawową recepturą każdej farby (spoiwo, wypełniacze, pigmenty) emulsje mają dodatki modyfikujące. Służą one do poprawienia parametrów farby, na przykład utrwalenia barwy, polepszenia właściwości kryjących, zwiększenia odporności na wodę i paroprzepuszczalności. Producenci stosują też rozjaśniacze optyczne, które wpływają na sposób odbijania się światła od pomalowanej powierzchni. Dzięki tej sztuczce ciemne pomieszczenia nabierają blasku, a niewielkie wydają się obszerniejsze.
Czasem też im składników mniej, tym lepiej. Tak jest z farbami dla alergików. Co prawda we wszystkich farbach emulsyjnych rozpuszczalnikiem jest woda, lecz nie wszystkie ich rodzaje są równie dobrze tolerowane przez osoby cierpiące na alergię - na przykład emulsje do jednokrotnego malowania z reguły mają w składzie potencjalnie drażniący winyl lub poliuretan.
Dyrektywa unijna zezwala na zawartość w farbach i lakierach do 30 g/l substancji lotnych. Emulsje oznaczone jako bezpieczne dla osób cierpiących na alergię mają ich znacznie mniej - nawet 0,7 g/l. Potwierdzeniem niskiej emisji organicznych związków lotnych są najczęściej certyfikaty wydane przez polskie i europejskie instytuty (znak Ekologii E oraz Znak Błękitnego Anioła), a także rekomendacje Polskiego Towarzystwa Alergologicznego czy niemieckiej organizacji TÜV.
PROFILATEX - Sprawdź diamentową trwałość.
Wysokiej jakości farba ceramiczna do malowania wnętrz. Tworzy szlachetną satynowo - matową powłokę. Super trwała, odporna na wszelkie uporczywe plamy i zabrudzenia. Odporna na zmywanie i szorowanie. Farba z grupy wysoko ekologicznych produktów oznaczona znakiem ECO GOLD „0” LZO. Pozbawiona lotnych związków organicznych. Spełnia wymagania w zakresie certyfikacji budynków według LEED/BREEAM. Ze względu na wysoką ekologiczność oraz trwałość powłoki, przeznaczona do stosowana we wszystkich pomieszczeniach a szczególnie narażonych na zabrudzenia ( pokoje dzieci, salony, korytarze) oraz w szpitalach, salach zabiegowych i operacyjnych, gabinetach lekarskich.
PERFEKTA - Miliony m2 wymalowań.
Akrylowa farba do wnętrz, przeznaczona do wykonywania powłok malarskich o matowej powłoce. Dostępna w szerokiej palecie kolorystycznej. Zapewnia doskonałą jakość wymalowań w atrakcyjnej cenie. Może być stosowana do ścian i sufitów w pomieszczeniach „suchych” (jak np.: salon, sypialnia, przedpokój oraz pomieszczenia biurowe i sale konferencyjne).
ELF dla zdrowia
Troska o zdrowie nie dotyczy wyłącznie alergików. Coraz większą uwagę zwraca się na działanie materiałów wykończeniowych na mieszkańców. Farby i tynki zawierające organiczne plastyfikatory uwalniają je do wnętrz w postaci oparów - nie tylko podczas schnięcia, ale i długo po nim. Bezpieczne produkty do wnętrz powinny spełniać wymagania klasy ELF (Emission und Loesemittel Frei - wolne od oparów oraz rozpuszczalników organicznych). Dodatkowo na ścianach malowanych tego typu farbami nie występuje efekt foggingu, czyli pojawianie się czarnego nalotu.
Matowa czy z połyskiem?
Farby emulsyjne produkuje się obecnie w czterech stopniach połysku: połysk, półpołysk, mat i głęboki mat. Produkty o wysokim połysku często są odporniejsze na zmywanie niż matowe. Wprawdzie wpływ na trwałość koloru ma rodzaj substancji tworzących powłokę (wspomnianych już żywic) a nie sam połysk farby, jednak trzeba brać pod uwagę, że przy intensywnej eksploatacji bardzo matowych powłok mogą powstać wybłyszczenia. Dlatego nie zaleca się stosowania takich farb w korytarzach czy przedpokojach.
Z drugiej strony, duże powierzchnie ładniej wyglądają, gdy nie błyszczą się zbyt mocno. Tym bardziej, że matowe powłoki dobrze ukrywają nierówności podłoża i ewentualne błędy malarza lub tynkarza, podczas gdy farby z połyskiem je podkreślają. Emulsje matowe są odpowiednie do malowania sufitów, gdyż ograniczają odbicia światła.
Jak maluje się przyszłość
Rozwój nanotechnologii przyczynił się do powstania tzw. smart coatings, czyli powłok inteligentnych. Są wśród nich farby zaprojektowane dla różnych gałęzi przemysłu, m.in. samonaprawiające uszkodzenia, opracowane do malowania promów kosmicznych, zmieniające kolor kamuflażowe dla przemysłu zbrojeniowego czy sygnalizujące nieszczelności w instalacjach. Określenie smart coatings odnosi się również do stosowanych w budownictwie farb samoczyszczących oraz antybakteryjnych, nazywanych także functional coatings, czyli powłokami funkcyjnymi.
Czyste jak łza
Samoczyszczące farby wykorzystują proces fotokatalizy. Zawierają odmianę dwutlenku tytanu (TiO2), metalu, półprzewodnika, najpopularniejszego białego pigmentu, sprowadzonego do rozmiarów nanocząsteczki. Zdolność TiO2 do fotokatalizy zależy od wielkości jego cząstek - najbardziej efektywne są odmiany o wymiarach 5-10 nm.
Pod wpływem promieniowania ultrafioletowego nanocząsteczka wchodzi w reakcje utleniania oraz redukcji, które osłabiają przyczepność zabrudzeń do powierzchni farby. Część zanieczyszczeń w kolejnych reakcjach przekształca się w wodę i dwutlenek węgla. Fotokataliza zachodzi nawet przy pochmurnej pogodzie, ponieważ promieniowanie ultrafioletowe przenika przez chmury, a także w nocy, gdyż powłoka ma zdolność kumulowania energii.
Żegnaj dymku
Fotokatalityczne działanie dwutlenku tytanu obejmuje również neutralizację niepożądanych zapachów - nie tylko powstałych podczas przyrządzania posiłków czy palenia papierosów, ale nawet gazów przemysłowych i spalin - przez silne utlenianie wodorotlenków organicznych. Formaldehydy (stosowane w klejach), acetylaldehydy (zawarte w dymie tytoniowym) oraz metylomerkaptany (wydzielane przez domowe odpadki) utleniane są do pary wodnej i dwutlenku węgla.
Z dodatkiem nanocząsteczek dwutlenku tytanu powstają modyfikowane farby, tynki dekoracyjne oraz gładzie szpachlowe.
Sterylne ściany
Nanocząsteczki dwutlenku tytanu uniemożliwiają rozwój mikroorganizmów. Jednak w tym celu do farb częściej dodawane jest srebro, najstarszy w dziejach ludzkości środek bakteriobójczy, a właściwie jego nanocząsteczki.
Mechanizm antybakteryjnego działania nanosrebra nie jest do końca wyjaśniony. Przyjmuje się, że wynika z aktywności dodatnio naładowanego atomu srebra (określanego też kationem srebrnym lub srebrem jonowym). Niszczy on bakterie na kilka sposobów - działa na ściany komórkowe, błony komórkowe, enzymy białkowe oraz DNA. Dzięki tej wszechstronności nanosrebro jest wyjątkowo skuteczne w porównaniu z antybiotykami, które walczą z bakteriami selektywnie.
Dotychczas stosowane w farbach środki bakteriobójcze (np. triklosan czy ftalan) są aktywne przez kilka lat, nanosrebro zaś permanentnie. Wystarczy dodatek mniej niż 1 grama tej substancji na 10 kg farby, by była efektywna.
Nanotechnologia czy marketing?
Nanocząsteczki są kosztownym dodatkiem. Wysoka cena farb może kusić producentów, by w ramach obniżania kosztów, efekt osiągać za pomocą metod bardziej ekonomicznych niż nanotechnologia - na przykład marketingu.
Należy więc zachować ostrożność przy zakupie tanich produktów reklamowanych jako rewolucyjne farby skomponowane przy użyciu nanocząsteczek. Niestety, nowoczesne materiały nie należą do grupy "popularnych farb na każdą kieszeń".
Emulsja czy dyspersja?
Producenci - w celu odróżnienia się od konkurencji lub z powodów zróżnicowanego nazewnictwa chemicznego - umieszczają na opakowaniach różne nazwy: farba lateksowa, emulsyjna czy też dyspersyjna. Tymczasem terminy te odnoszą się do jednego rodzaju produktów - farb wodorozcieńczalnych.
Różnica między emulsją a dyspersją polega na stanie skupienia zasadniczego składnika farby, czyli spoiwa. Jeżeli ma ono formę cieczy i zostanie wprowadzone do farby wodorozcieńczalnej, tworzy emulsję, czyli mieszaninę cieczy. Gdy spoiwo występuje w postaci ciała stałego - otrzymujemy dyspersję. Zgodnie z obowiązującą normą stan skupienia spoiwa nie ma znaczenia. Jedna i druga farba jest produktem dyspersyjnym.
Farba do mycia
Odporność powłoki na zmywanie czy szorowanie zależy od rodzaju i ilości zastosowanej w farbie żywicy. Wytrzymałość mechaniczna jest określana zgodnie z normą PN-EN ISO 11998, a farby dzielone są na pięć klas.
Klasa 1 - o najwyższej odporności mechanicznej. Powłoki można czyścić (zmywać) przy użyciu ogólnie dostępnych środków myjących.
Klasa 2 ma warunkową odporność na zmywanie, co w praktyce oznacza, że ściany można delikatnie przecierać.
Klasa 3 dotyczy produktów, które co jakiś czas można przetrzeć gąbką nasączoną wodą, ale bez detergentów.
Klasy 4 i 5 grupują zazwyczaj produkty najtańsze, których parametry nie pozwalają nie tylko na szorowanie, ale nawet na okresowe przemywanie.
Co to jest nanotechnologia
Są to techniki i sposoby tworzenia oraz stosowania struktur cząsteczek o rozmiarach poniżej 100 nanometrów (przyjmuje się zakres od 0,2 do 100 nm albo od 1 do 100 nm). Istotą nanotechnologii jest możliwość manipulowania pojedynczymi atomami, przy czym otrzymane struktury charakteryzuje zupełnie nowy układ molekularny.
Nanometr (nm) to jedna miliardowa część 1 metra lub jedna milionowa część 1 milimetra (10-9 m). Przedrostek nano- wywodzi się od greckiego słowa nanos, czyli karzeł.
O malowaniu ścian więcej w:
Poradnik malowania ścian - Wybieramy kolor
Poradnik malowania ścian - Pędzlem czy wałkiem
Poradnik malowania ścian - Malowanie
Poradnik malowania ścian - Wyższa szkoła dekoracji
- Więcej o:
Poradnik malowania ścian - wybieramy kolor
Poradnik malowania ścian - malowanie
Poradnik malowania ścian - Wyższa szkoła dekoracji
Najczęstsze błędy przy malowaniu wnętrz i jak ich unikać
Poradnik malowania ścian wewnętrznych
Wady i zalety farby ceramicznej. Czy warto?
Rodzaje lakierów do drewna. Typowe błędy przy lakierowaniu
Gruntowanie ścian przed malowaniem - czy jest potrzebne?