Sauna w domu - jak ją zaprojektować?

Finowie uczynili saunę integralną częścią swojej kultury, dostosowując się do mroźnych warunków życia. Słowo "sauna" pochodzi z fińskiego i oznacza drewniany domek, służący do rozgrzewki po ekstremalnych temperaturach. Gorąca para nie tylko ogrzewa ciało, ale także oczyszcza umysł, co sprawiło, że saunę pokochano na całym świecie.

Lunawood, międzynarodowy lider w dziedzinie termowania drewna, doskonale rozumie zarówno tę kulturę, jak i potrzebę wykorzystania trwałych materiałów. Proces termowania, pochodzący również z Finlandii, polega na wygrzewaniu desek drewnianych w specjalnych piecach, eliminując żywicę i zwiększając stabilność drewna.

Korzyści dla zdrowia i środowiska

Podobieństwa między korzyściami dla zdrowia wynikającymi z korzystania z sauny a efektami termowania drewna są fascynujące. Zarówno ciało, jak i drewno zyskują piękny wygląd, poprawę struktury i trwałości. Proces termowania, trwający 48-96 godzin w temperaturze 212°C, sprawia, że drewno staje się niezwykle trwałe i odporne na wilgoć oraz wahania temperatury.

Lunawood ThermoWood® to doskonały wybór do budowy saun, zarówno tych domowych, jak i komercyjnych. Wytrzymałość i stabilność termoodpornego drewna pozwalają cieszyć się sauną przez długie lata.

Finlandia, kierując się nie tylko troską o zdrowie, ale także o środowisko, przyczynia się do popularności termodrewna. Proces produkcji nie używa chemikaliów, a drewno może być spalone i poddane recyklingowi na zakończenie swojego długiego cyklu życia.

• Ściany i sufitmogą mieć konstrukcję szkieletową lub z bali drewnianych. W konstrukcji szkieletowej do stelaża drewnianego mocuje się od wewnątrz panele grubości 12-14 mm, najlepiej z drewna świerku skandynawskiego, jodły kanadyjskiej, osiki lub cedru. Materiał powinien być bez sęków i nie zawierać zbyt dużo żywicy. Od zewnątrz stelaż można wyłożyć na przykład drewnem, płytą pilśniową albo gipsowo-kartonową i wykończyć w dowolny sposób. Przestrzeń w środku ścianek i sufitu trzeba ocieplić wełną mineralną grubości 45-100 mm, która pozwala do minimum skrócić nagrzewanie i zapobiega ucieczce ciepła. Kabiny z bali świerku skandynawskiego, łączonych na wpust i pióro, nie wymagają ani dodatkowego wykończenia, ani izolacji. Konstrukcję sauny ustawia się na specjalnych profilach aluminiowych, które oddzielają ścianki od posadzki i chronią je przed wchłanianiem wody rozlanej przy nawilżaniu kamieni.
  
  
• Posadzka musi być odporna na wysoką temperaturę i wodę, a jednocześnie nieśliska. Niektórzy producenci oferują standardowe drewniane kratki podłogowe.
  
  
• Ławki, oparcia i zagłówki powinny być wykonane z gatunków drewna, które stosunkowo najmniej się nagrzewa: osiki, cedru lub afrykańskiego gatunku abachi. Ławki rozmieszcza się wzdłuż ścian - w odstępach pionowych około 42 cm (najniższa - również 42 cm od posadzki).
  
  
• Drzwi i przeszklenia. Do kabiny sauny powinny prowadzić drzwi drewniane z przeszkleniem albo drzwi szklane z drewnianymi uchwytami i klamkami. Muszą one otwierać się na zewnątrz przez delikatne pchnięcie. Dodatkowe przeszklenia w ścianach optycznie powiększają kabinę i wpuszczają światło. Przeszklenia wykonuje się ze szkła hartowanego. Można też zamontować kabinę przy oknie zewnętrznym - najlepiej drewnianym.

Rodzaje saun

• sauna fińska - tradycyjna sauna fińska jest to sucha sauna , w której temperatura w granicach 90-110°C i wilgotność do 10% powoduje znaczną potliwość i oczyszczanie się organizmu.
• sauna infrared - sauny infrared (na podczerwień) bez pary i z niską temperaturą powietrza (do 60°C), gdzie zamiast tradycyjnych pieców wykorzystywane są kwarcowe, ceramiczne lub węglowe promienniki podczerwieni. Tego rodzaju sauna może być montowana w łazience, sypialni, salonie lub innym dowolnym pomieszczeniu.

Różne kąpiele w saunie

Zgodnie z "prawem sumy 110", w saunie trzeba zachować taką temperaturę i wilgotność, aby ich suma wynosiła 110. W zależności od ich ustawienia można korzystać z następujących rodzajów kąpieli:

• sauna sucha, dla weteranów kąpieli w saunie. Temperatura dochodzi tu do 90, a nawet 110°C, wilgotność powietrza wynosi 5-10%. Łagodniejsza forma tej kąpieli: temperatura 70-90°C i wilgotność powietrza 20-30%;
  
  
• sauna mokra - najpopularniejsza, z temperaturą powietrza 70-90°C i wilgotnością 25-35%. Polewając kamienie wodą, obniża się temperaturę i zwiększa wilgotność. Do wody lub specjalnego pojemniczka w piecu można dodawać olejków do inhalacji;
  
  
• sauna parowa - nowoczesna i najłagodniejsza z kąpieli - polecana nawet dzieciom. Potrzebna jest do niej wytwornica pary lub piec typu kombi. Warianty kąpieli: 45-65°C i wilgotność 45-65% lub 40-50°C, z wilgotnością 60-70%. Można stosować zioła lub olejki do inhalacji.

Jak korzystać z sauny

Średnio cała kąpiel trwa od jednej do półtorej godziny. Po kąpieli pod natryskiem wchodzi się do nagrzanej kabiny, zabierając ze sobą ręcznik, na którym można się położyć lub usiąść. Korzystając z sauny po raz pierwszy, dobrze jest rozpocząć kąpiel od najniższej ławki, a potem stopniowo przesiadać się na wyższe, na których jest cieplej. Żeby się dobrze spocić (a także lepiej znosić gorąco), można natrzeć ciało wodą. Jednorazowy pobyt w saunie trwa zwykle 8-15 minut. Nie należy go przedłużać, gdyż mogłoby to spowodować uczucie ucisku w klatce piersiowej, zawroty głowy i osłabienie. Po 15 minutach bierze się zimny prysznic, zaczynając od stóp aż do głowy (5-15 min), po czym można wrócić do sauny. Liczba takich zabiegów zależy od indywidualnych upodobań.

Uwaga: im wyższa jest temperatura w saunie, tym pobyt w niej powinien być krótszy, a ochładzanie - dłuższe.

Na zakończenie bierze się długi, chłodny prysznic, wyciera ciało i odpoczywa. Po kąpieli dobrze jest napić się soku lub mleka.

• Piece elektryczne są najpopularniejsze, bo tańsze niż piece na drewno, najwygodniejsze w obsłudze i niekłopotliwe w montażu. Mogą być stojące, zawieszane na ścianie lub - do małych kabin - montowane pod ławką kabiny.
  
  
• Piece na drewno - stosuje się je wtedy, gdy nie ma możliwości podłączenia energii elektrycznej. Są najczęściej stojące. Wymagają oddzielnego przewodu dymowego. Jaki powinien być piec elektryczny? Po pierwsze, tani w eksploatacji (a więc z systemem oszczędzania energii), po drugie - bezpieczny, czyli wyłączający się w momencie przegrzania (w piecach nowej generacji obudowa nie nagrzewa się powyżej 50°C). Po trzecie, powinien szybko się nagrzewać (w ciągu 20 minut - do 80°C). Najnowsze typy pieców - kombi - mają wbudowany generator pary oraz pojemniki na zioła, dzięki którym można korzystać z trzech rodzajów kąpieli: suchej, mokrej oraz parowej (nie mylić z łaźnią parową).
  
  
• Moc pieca. Na 1m³ kubatury sauny potrzeba około 1 kW mocy. Na polskim rynku dostępne są piece od 2 do 28 kW.
  
  
• Sterowanie. Najprostsze piece mają włącznik, regulator temperatury i wyłącznik czasowy. Te sterowane elektronicznie mają panel, na którym można zaprogramować czas włączenia i wyłączenia pieca, temperaturę i poziom wilgotności, a także zablokować dokonywanie zmian w ustawieniach. Panel może być montowany na zewnątrz kabiny.
  
  
• Kamienie. Pojemnik pieca w saunie wypełnia się specjalnymi kamieniami naturalnymi (perydotyt, diabaz) albo sztucznymi (ceramicznymi), które akumulują ciepło, są odporne na zmiany termiczne (nie pękają przy polewaniu wodą) i mają odpowiednią porowatość. Kamienie te wymienia się raz na dwa lata.
  
  Uwaga: nie wolno stosować zwykłych kamieni polnych, bo mogą popękać i uszkodzić piec.

Na co zwrócić uwagę, decydując się na saunę w domu

• Właściwa wentylacja. Pomieszczenie, w którym ma być sauna, musi mieć sprawną wentylację grawitacyjną. W kabinie z piecem elektrycznym wlot świeżego powietrza powinien być umieszczony na ściance pod piecem i być zawsze otwarty, a wylot powietrza ciepłego i wilgotnego - po przeciwnej stronie wlotu: wysoko na ściance lub w suficie, albo na wysokości ławek i wyprowadzony do góry kanałem w ścianie. Wylot kieruje się do pomieszczenia, z którego powietrze było pobierane.
  
  
• W saunie z piecem na drewno wlot powietrza instaluje się przy podłodze, jak najdalej od pieca, wylot natomiast nie jest potrzebny, bo piec podłączony jest do przewodu dymowego, którym ulatuje też zużyte powietrze.
  
  
• Odpowiednie przyłącze elektryczne. Jeśli moc pieca nie przekracza 4-5 kW, zazwyczaj wystarcza zasilanie jednofazowe, ale do większych trzeba zapewnić przyłącze trójfazowe (informacje o zasilaniu podawane są w dokumentacji technicznej dołączanej do pieca).
  
  
• Podłączenie pieca i oświetlenia należy powierzyć elektrykowi.
  
  
• Odpływ wody wyposażony w syfon w podłodze sauny (w saunie parowej zalecany) ułatwia utrzymanie pomieszczenia w czystości. Odpływ powinien być daleko od pieca, aby woda w syfonie zbyt szybko nie wysychała.
  
  
• Odstęp między kabiną a ścianami pomieszczenia: nie powinien być mniejszy niż 5 cm od ścian i 10 cm od sufitu.
  
  Zanim kupisz saunę, sprawdź:
  
  
• warunki gwarancji na piec oraz na saunę: czas gwarancji i części nią objęte. Niektóre firmy oprócz montażu sauny zapewniają również transport, a także serwis i konserwację;
  
  
• co jest wliczone w cenę sauny - czy jest to tylko kabina, czy też kabina w komplecie z wyposażeniem, a może również z piecem.
  
  Czy sauna jest zdrowa
  
  Zdrowi ludzie mogą korzystać z sauny bez względu na porę roku i pogodę. Ponieważ jednak z medycznego punktu widzenia są to zabiegi obciążające organizm, osoby chore, dzieci do 6 roku życia oraz osoby w wieku powyżej 50 lat powinny uprzednio zasięgnąć porady lekarza. Jeśli nie ma żadnych przeciwwskazań, sauna:
  
  
• * przyniesie relaks, wyciszenie psychiczne i złagodzi dolegliwości na tle nerwowym - bezsenność, bóle żołądka, nerwobóle,
• * oczyści organizm z toksyn,
• * wzmocni układ odpornościowy,
• * wspomoże leczenie nieżytów górnych dróg oddechowych,
• * poprawi krążenie,
• * poprawi przemianę materii, a więc ułatwi zrzucenie zbędnych kilogramów,
• * pomoże leczyć schorzenia reumatyczne i choroby skóry.

Jaki układ wnętrza sauny

W ostatnich latach w projektowaniu wnętrza saun wiele się zmieniło. Dawniej kabiny były stosunkowo proste. Dwa lub trzy poziomy ławek były ułożone w linii prostej lub w kształcie litery L. Obecnie producenci oferują bardzo różne rozwiązania.

Ile to kosztuje sauna? 

* Kabina z podstawowym wyposażeniem: od 4000 do 15 000 zł (mała i średniej wielkości).
* Piec: 1500 do 8000 zł (małej i średniej mocy).

Ile kosztuje sauna fińska do domu? Dobrej jakości saunę fińską można kupić już za około 5000zł. Ile kosztuje sauna infrared do domu? Małą saunę infrared można kupić już za około 2500zł.

Sauny ogrodowe, to kabiny w kształcie beczki dostępne są już od 10 000 – 12 000 zł. Cena większych i bardziej zaawansowanych modeli oscyluje w granicach 17 000 – 20 000 zł.