Słynna projektantka: Maija Isola

Nie czuła się projektantką, tylko artystką. Nie projektowała wnętrz ani przedmiotów, tylko wzory. A mimo to Maija Isola uchodzi za jedną z najważniejszych designerek XX wieku.

Duże, płaskie, przeskalowane motywy w energetycznych kolorach lub czarno-białych zestawieniach graficznych. Lubimy je, prawda? Ich pojawienie się zawdzięczamy młodej wówczas malarce Maiji Isoli (1921-2007).

Po raz pierwszy zaprezentowane zostały 20 maja 1951 r. podczas pokazu w restauracji Kalastajatorppa na przedmieściach Helsinek. Isola miała 24 lata i była pierwszym oficjalnie zatrudnionym pracownikiem nowej fińskiej firmy Marimekko. Do tej pory wśród wzorów królowały tradycyjne kratki, paski i kwieciste łączki. Jednak twórczyni Marimekko, Armi Ratia, postanowiła zerwać z dotychczasowymi schematami. Chciała produkować rzeczy nowoczesne.

fot. serwis prasowy Marimekko

Dlatego zatrudniła Isolę. Wykazała się przy tym genialną intuicją. To twórczość Isoli przesądziła bowiem o popularności Marimekko. Po wielu latach, gdy firma miała kłopoty i trzeba było odbudować jej wizerunek, również sięgnięto po motyw autorstwa Maiji.

fot. serwis prasowy Marimekko

I znowu przyszedł sukces. Gdy ówczesna szefowa, Kirsti Paakkanen, wysłała projektantce w podziękowaniu czek, Maija Isola odesłała go ze słowami „Jestem wzruszona, że pomyślałaś o mnie. Ale wiem, że wykorzystasz te pieniądze lepiej niż ja”. W tych słowach zawiera się cała postawa designerki wobec projektowania. Pełna pasji, zaangażowania, nie nastawiona na zysk tylko na twórczość.

fot. serwis prasowy Marimekko

Podczas swojej czterdziestoletniej kariery Maija Isola stworzyła ponad 500 wzorów! Inspiracji do ich powstania szukała podczas długich, często wielomiesięcznych podróży po całym świecie. Odbywała je, mimo że w domu czekała na nią córka Kristina pozostawiona pod opieką babci. W 1970 roku tak pisała do córki z Paryża: „Dobry wieczór. Mam ostatnio wspaniały czas. Znowu zaczęłam pracować i znowu zaczęłam zdawać sobie sprawę, że być może uda mi się zrealizować tylko promil tego, co chciałabym stworzyć. Kupiłam sobie mnóstwo kwiatów: duże czerwone róże, pomarańczowe, żółte i białe maki, prymule w różnych odcieniach i czarne tulipany, i jeszcze takie malutkie, karminowe kwiatki, których nazw nie znam. Wkrótce zamienię je na wzory!”

Dzięki temu, że Maija Isola nie ograniczała się w poszukiwaniu weny, jej wzory są niebanalne i bardzo różne w formie. Można wśród nich dopatrzyć się motywów folklorystycznych (Ananas, 1962 r.), graficznych (Tuuli, 1972 r.), czy minimalistycznych (Silkkikuikka, 1961 r.). Najsłynniejszym jest bez wątpienia Unikko, czyli Maki z roku 1964.

fot. serwis prasowy Marimekko

Isola dokładnie wiedziała, na czym jej zależy. Gdy jej wizja przestała się zgadzać z kierunkiem, w którym podążało Marimekko, w 1987 roku odeszła z firmy. Po latach pracy jako projektantka zajęła się tym, od czego zaczęła się jej artystyczna droga, czyli malarstwem. Do końca życia nie przyjęła zlecenia na żaden wzór. Dziś o jej spuściznę dba córka, Kristina. To dzięki niej produkty z motywami Maiji Isoli wciąż trafiają na rynek. I wciąż zachwycają kolejne pokolenia.

fot. serwis prasowy Marimekko

UNIKKO, CZYLI MAKI Wszystkie prezentowane przez nas przedmioty zdobi wzór Unikko - różnej wielkości. To najsłynniejszy motyw autorstwa Maiji Isoli. Co ciekawe, powstał z potrzeby... buntu. Bowiem na początku lat 60. twórczyni i szefowa Marimekko, Armi Ratia, zabroniła swoim designerom stosować motywy kwiatowe. Ten zakaz wręcz rozsierdził Isolę, która stwierdziła, że nikt nie będzie jej mówił, co ma tworzyć. Zaprojektowany przez nią w 1964 roku wzór nie tylko odniósł sukces. Stał się znakiem firmowym marki do tego stopnia z nią utożsamianym, że gdy w 2011 roku Marimekko obchodziło jubileusz 60-lecia, nad Helsinkami unosił się balon udekorowany przeskalowanymi makami. Również fińskie linie lotnicze Finnair mają w swojej flocie samolot z motywem Unikko.

fot. serwis prasowy Marimekko

Potencjał wzoru dostrzegała także produkująca trampki firma Converse. Od kilku sezonów prezentuje swoje najpopularniejsze modele ozdobione motywem firmy Marimekko.

Fot. Paavo Lehtonen

Maija Isola

W projektowaniu......„nie podążała za trendami, które wyznaczał rynek, tylko życie” - mówi córka projektantki, Kristina. Nie zwracała też uwagi na to, co działo się we wnętrzarstwie. Zamiast tego chodziła na wystawy, do kina, słuchała muzyki i godzinami dyskutowała z różnymi ludźmi. Nie lubiła sztywnej pracy w studio, często tworzyła siedząc na podłodze i mając rozpostarty przed sobą rulon papieru. Uważa się, że jej wzory nadały surowemu, skandynawskiemu wzornictwu bardziej przyjazne oblicze.

W życiu......nie traktowała macierzyństwa jako przeszkody w karierze, choć córkę Kristinę urodziła jeszcze na studiach. I choć Kristina wiele czasu spędzała pod opieką babci, zawsze miała doskonały kontakt z matką, a gdy dorosła, została jej współpracowniczką. W Finlandii Maija Isola uchodzi za kobietę, która udowodniła, że można rozbić szklany sufit. Odniosła sukces, na który sama zapracowała. Umiała zachować własne zdanie. A przy tym była szczęśliwą mamą.