Wady (i zalety) urokliwego poddasza

Zawsze marzyłam o małym domu z wysokim stromym dachem, pod którym urządzę sypialnie i dziecięce pokoje. Ponieważ w przyszłym roku w końcu zacznę te marzenia realizować, intensywnie przeglądam projekty i wybieram domy dla mojej rodziny. Niestety, zaczęły do mnie docierać różne głosy sceptyków zniechęcające mnie do pomieszczeń na poddaszu. Podobno jest tam ciemno, gorąco, a na dodatek ciasno i niewygodnie. Czy tak jest rzeczywiście? Czego powinnam się wystrzegać, na co zwracać uwagę, planując dom z użytkowym poddaszem? Pyta: Magdalena Krawczyk, Poznań

O dobrym zaplanowaniu użytkowych poddaszy warto pomyśleć zawczasu, by wyeliminować główne wady tej przestrzeni. Wbrew pozorom nie kryje się tu żadna wielka tajemnica. Podstawowa przyczyna wszelkich kłopotów jest do zdiagnozowania przez każdego użytkownika. Biorą się one stąd, że najwyższe miejsce w przestrzeni poddasza znajduje się w jego centrum - czyli tam, gdzie zwykle planuje się schody i hol lub korytarz. Natomiast tam, gdzie są okna i gdzie najwygodniej byłoby zaplanować pokoje mieszkalne - wzdłuż ścian zewnętrznych - dach ostro się obniża, dotykając podłogi. Jak sobie z tym radzić? Czy wycofać pokoje w głąb domu, zachowując w nich odpowiednią wysokość, ale zmniejszając powierzchnię mieszkalną, czy pokochać skosy dachu, robiąc większe pokoje i tym rekompensując niestandardową wysokość pomieszczeń. A może po prostu udawać, że poddasze nie ma skośnego dachu? W większości niewygodnych domów zastosowano to ostatnie rozwiązanie. I stąd niewygoda.

Warto więc wyostrzyć czujność! Na rysunkach obok widać to, czego na rzutach zwykły człowiek raczej nie dojrzy. Łatwiej sobie to uświadomić, gdy zamiast na rzuty, popatrzymy na przekroje pomieszczeń. Wybierając projekt ze skosami pod dachem, warto mieć świadomość, że na poddaszu użytkowym może nie być między innymi miejsca na garderobę, a także możemy mieć kłopoty z urządzeniem łazienki i sypialni.

Wada 1 - Brak miejsca w garderobie

Pod skosami dachu w garderobie dokucza ciasnota, co skutkuje koniecznością zamawiania mebli na wymiar, a także - co najgorsze - codziennego schylania się do szafki czy szuflady. Wnęka pod skosem dachu, gdzie zazwyczaj urządza się garderoby, po to by w wyższych pomieszczeniach zaplanować sypialnie i łazienki oraz komunikację, często zmusza inwestorów do rezygnacji z tańszych, standardowych mebli na rzecz zabudowy wykonywanej na zamówienie, co i tak nie gwarantuje użytkownikom komfortu.

Wada 2 - utrudnione urządzenie łazienki

W praktyce żadnego z urządzeń łazienkowych nie można sytuować pod skosem dachu: prysznic bezwzględnie potrzebuje pomieszczenia o pełnej wysokości, nad umywalką trzeba móc się wyprostować, a wanna, choć sama wejdzie w najniższy kąt, nie stworzy dobrych warunków do kąpieli, jeśli trudno będzie do niej wejść i z niej wyjść; nawet w.c. i bidet potrzebują ścianki o wysokości co najmniej 120-140 cm! Aby dało się wygodnie korzystać z wanny, umywalki czy prysznica, nie mogą być one ustawione bezpośrednio pod skosem.

Wada 3 - problem z lokalizacją łóżka

Brak swobody ruchu w pokojach, a na dodatek spanie w najbardziej dusznym zakątku domu, gdzie obieg powietrza jest zakłócony skosami. No i to wstawanie w zgarbionej pozycji... to największe wady sypialni na poddaszu. Łóżko pod skosem to rozwiązanie odradzane też przez zwolenników feng shui. Jak rozwiązać ten problem? Okno połaciowe eliminuje nieco wrażenie przytłoczenia dachem. Można przez nie podziwiać niebo, ale niestety użytkownicy częściej widzą gwiazdy po zderzeniu z elementami więźby...

Kwestia kosztów

Dom z poddaszem będzie tańszy w budowie jedynie, pod warunkiem że dach, który przykryje to poddasze, będzie prosty, dwuspadowy z oknami połaciowymi. Mniej zapłacimy wtedy za ściany zewnętrzne i część ścian działowych. Oczywiście przy wyliczeniach trzeba pamiętać o kosztach ocieplenia i obudowy. Pieniądze zaoszczędzone na ścianach trzeba wydać na droższą robociznę i materiały, z których będzie wykonany bogaty dach z facjatkami, koszami, narożami itp.

Należy też pamiętać, że na poddaszu tylko część powierzchni jest pełnowartościowa (często nawet od 1/3 do 1/2 powierzchni chowa się pod skosami). Porównując koszty, warto wziąć to pod uwagę!

Uwaga! Wszystkie wyroby specjalne, takie jak gąsiory, obróbki blacharskie, drabinki przeciwśniegowe czy samoprzylepne taśmy izolacyjne będą kosztować tyle samo, co dachówka na cały dach. Zawsze warto się trzymać zasady: im prościej, tym lepiej. Bo z niej płynie kolejna: im prościej, tym taniej.

Zalety domu z poddaszem

• Umożliwia ograniczenie kubatury obiektu oraz powierzchni przegród, przez które ze środka ucieka ciepło.
• Ma przeważnie tradycyjne proporcje - wygląda swojsko, prezentuje się dobrze niemal w każdych warunkach.
• Łatwo poddaje się stylizacjom - można mu nadać wyrazisty charakter, nawiązujący do dworku polskiego lub wiejskiej chaty, ale dostępne są też inne, zadziornie współczesne projekty.
• Ma pod kalenicą dodatkową powierzchnię, którą w zależności od potrzeb można przeznaczyć na cele mieszkalne lub potraktować jako rezerwę przestrzeni.
• Ma swoisty, lubiany przez inwestorów klimat, który można wzbogacić przez wyeksponowanie w nim elementów więźby dachowej.
• Budzi zaufanie i sympatię użytkowników ze względu na zupełnie oczywisty "sposób działania" oraz wpisane w tradycję formy.
• Przybiera rozmaite formy - bardziej lub mniej rozbudowane, co pozwala inwestorom decydować o wyglądzie budynku, kosztach budowy, a także o ilości miejsca na poddaszu.