Jak dziś budują Polacy

Spośród wielu alternatywnych metod budowy domu dostępnych na rodzimym rynku, żadna nie cieszy się taką popularnością jak ta klasyczna, murowana. Serwis z usługami online - Oferteo.pl - przeanalizował jak zlecający poprzez platformę użytkownicy definiowali swoje potrzeby w zakresie budowy domu murowanego i poszukali odpowiedzi, na jakim etapie formalności są osoby poszukujące generalnego wykonawcy.

Dane pozyskano na przełomie roku 2023 oraz 2024, analizując zapytania z 10 miesięcy, w kategorii budowa domu murowanego. Łącznej analizie poddano blisko 30 000 zapytań z serwisu Oferteo.pl.

Nadal wybieramy klasykę w projekcie domu

Najpopularniejszym typem budynku, który chcą wybudować klienci, jest dom jednorodzinny parterowy, opcjonalnie może on posiadać poddasze użytkowe (dla grupy stanowiącej aż 53% zainteresowanych). Jego powierzchnia dla 41% badanych wypowiedzi będzie wynosiła od 101 do 150 m² jednak znajdą się i tacy, którzy w 16% sięgną po większe parcele - te mierzące nawet 200 m²! Natomiast 35% zlecających usługi zastanawia się nad domem o powierzchni od 36 do 100 m².

Obecnie, średnia powierzchnia użytkowa uznawana za optymalną do życia i ekonomicznie opłacalną przy budowie domów w Polsce oscyluje między 100 a 120 m² . -  zauważa Marta Kaleta-Domaradza z Oferteo.pl — Istnieje kilka uzasadnionych powodów motywujących do takiego wyboru, z których główne to fakt, że budowa większego domu wiąże się ze zwiększonymi kosztami zarówno w fazie inwestycyjnej, jak i eksploatacyjnej. Powierzchnia 100-120 m² jest optymalnym kompromisem między komfortem a kosztami, umożliwiając bardziej przystępną cenę budowy oraz późniejsze utrzymanie. Natomiast współczesne trendy związane z mniejszymi rodzinami (1+1 lub 2+1), zmiany stylu życia oraz wzrostu popularności mieszkań o mniejszej powierzchni sprawiają, że domy o większych metrażach stają się mniej pożądane. Powierzchnia 100-120 m² jest często wystarczająca dla większości rodzin, dając odpowiednią funkcjonalność bez nadmiaru nieużytkowych przestrzeni.

Duża większość (91%) budynków nie ma być podpiwniczona, oraz będzie pozbawiona garażu (51%). Co również wpływa na obniżenie kosztu takiej budowy. Natomiast aż 66% szukających fachowców do budowy domu zdecyduje się na dach dwuspadowy.

-Dach dwuspadowy jest popularny w Polsce ze względu na tradycyjny, klasyczny wygląd, który doskonale komponuje się z krajobrazem podmiejskim. Jest to również forma architektury dostosowana do polskiego klimatu i warunków atmosferycznych. Konstrukcja dachu dwuspadowego jest stabilna i odporna na obciążenia, dodatkowo pozwala na późniejsze adaptacje i rozbudowę poddasza, co może stanowić dodatkową przestrzeń mieszkalną lub magazynową.

Największa liczba zapytań o budowę domów dotyczyła budowy, której efektem finalnym będzie postawienie budynku do tak zwanego stanu surowego otwartego (SSO). Dom w stanie surowym otwartym to faza budowy, w której istotne elementy konstrukcyjne, takie jak nośne ściany, stropy oraz dach z odpowiednim pokryciem, są ukończone, aczkolwiek brakuje okien, drzwi i instalacji. Realizacja tego stanu wymaga ścisłego przestrzegania projektu i zazwyczaj trwa od 2 do 3 miesięcy.

Koszty systematycznie rosną

Jak podaje serwis Extradom.pl, który szczegółowo przenalizował koszty budowy domu w I kwartale 2024 roku podając, że uśredniona kwota niezbędna do budowy domu parterowego o powierzchni 150m2  to 821 990 zł. Biorąc pod uwagę koszt metra kwadratowego powierzchni użytkowej domu to koszt 5 422 zł/m2 w I kwartale 2024 roku.

Z największym wzrostem kosztów budowy mamy do czynienia w województwie lubelskim - 8,79%. Najmniejsze wzrosty były na Śląsku - 0,58% i w zachodniopomorskim - 0,19%. W Warszawie, która jest tradycyjnie najdroższa, było to 1,07%. W połączeniu ze wzrostem o 1,59% w najtańszym, warmińsko-mazurskim, zaowocowało to dalszym ujednoliceniem kosztów budowy na terenie całego kraju. Obecnie różnica ta wynosi już mniej niż 11%.

Prognozując wzrosty kosztów budowy domów w tym roku należy wziąć pod uwagę różnice między poszczególnymi regionami. W zależności od lokalizacji wzrosty te będą oscylować od około 6% do nawet 10-12%. Niższy ze wskaźników jest zbliżony do prognozowanej inflacji na ten rok, a wyższy to połowa prognozowanego wzrostu cen mieszkań w największych miastach Polski. Przewiduję, że cena netto metra kwadratowego domu jednorodzinnego pod koniec roku wynosić będzie od 5 500 do około 6 000 zł. – zauważa Wojciech Rynkowski z Extradom.pl.

Wyjątkiem może być stolica, gdzie ceny tradycyjnie są najwyższe i zapewne przekroczą barierę 6 000 zł za metr kwadratowy i mazowieckie, które stanowi jej naturalne zaplecze. Jednak biorąc pod uwagę, że ceny ofertowe za metr kwadratowy mieszkania w największych miastach sięgają już kilkunastu tysięcy złotych, a za kawalerki w Warszawie płaci się dziś nawet ponad dwadzieścia tysięcy, to budowa własnego domu jest jeszcze bardziej interesującą alternatywą niż była rok temu. 

Formalności czy wybór sprawdzonych wykonawców?

Skoro wiemy już, jakie są preferencje dotyczące samego domu — Oferteo.pl przyjrzało się, na jakim etapie formalności są osoby poszukujące ekipy lub fachowców do budowy domów.

-Aż 29% osób zlecających budowę domu we wskazanym okresie deklaruje, że posiada jedynie działkę, nie dysponując jeszcze pozwoleniem na budowę, 11% - nie posiada nawet działki, ale już podejmuje się próby znalezienia fachowca. - zauważa Kaleta-Domaradzka z Oferteo.pl. - Nie zapominajmy, że ustawowy czas oczekiwania na wydanie pozwolenia na budowę to 65 dni, a jeśli w naszym zgłoszeniu pojawią się braki formalne — może się on również wydłużyć.

Serwis podaje, że w sezonie budowalnym, który trwa od maja od października — na najlepszych fachowców trzeba czekać średnio 6 miesięcy. Jednak są i takie województwa, jak np. mazowieckie — gdzie czas oczekiwania wydłuża się nawet do 12 miesięcy!

Polacy są również świadomi, że na wykwalifikowane ekipy czy fachowców trzeba dzisiaj poczekać, bo ich kalendarze są już wypełnione terminami. Dlatego też dla 26% zlecających termin rozpoczęcia budowy liczący do 6 miesięcy nie stanowi przeszkody w oczekiwaniu.