Nowoczesne okna z różnych materiałów

Wybierając okna do domu, zwracamy uwagę głównie na materiał, z którego zostały wykonane profile. Dopiero później porównujemy ich parametry. Dlatego nie powinniśmy poprzestawać tylko na wyborze profili. Ważnymi elementami okna są także szyby i okucia.
Konsekwencją decyzji o wyborze okien będzie ich cena. Warto więc wybrać mądrze, zwracając uwagę na renomę producenta.
Od wielu lat niezmiennie dominują u nas okna wykonane z tworzyw sztucznych. W nowoczesnych rozwiązaniach łączy się materiały, korzystając z ich najlepszych cech, czego efektem są na przykład okna z PVC z nakładkami aluminiowymi czy okna z profili wyprodukowanych z PVC i aluminium.

Materiały na okna

Okna z drewna. Drewno to naturalny surowiec do produkcji okien – materiał o wielu zaletach: jest ciepły, lekki, trwały, sprężysty i dość łatwy w obróbce. Ma też pewne wady, z których trzeba sobie zdawać sprawę przed decyzją o zakupie zrobionych z niego okien.
Najpopularniejszym gatunkiem do produkcji okien jest sosna – niedroga, wytrzymała, sprężysta i odporna na wilgoć. Jednak najlepszy wśród drzew iglastych (rzadko stosowany) jest modrzew, który nie poddaje się korozji biologicznej i nie odkształca się pod wpływem wilgoci. Może się z nim równać drzewo liściaste – dąb. Okna robi się z twardzieli z pnia dębu, gdyż część bielasta ulega zniszczeniu przez owady. Jest trwały i odporny na wilgoć (choć czernieje pod wpływem wody) oraz grzyby (nawet bez impregnacji). Egzotyczne meranti może mieć bardzo różne cechy (ma bowiem gęstość od 300 do 1050 kg/m³) – dlatego wiele zależy od naszego zaufania do producenta. Zalety meranti to odporność na warunki atmosferyczne oraz niewielka kurczliwość.
Odpowiedzialni producenci wykorzystują drewno z certyfikatem FSC (Forest Stewardship Council) świadczącym o tym, że pochodzi ono z prawidłowo zarządzanych lasów. Okna produkuje się z drewna klejonego warstwowo, z trzech czy nawet z czterech warstw, co gwarantuje większą wytrzymałość i odporność ram na paczenie.
Okna drewniane wykańczane są w taki sposób, aby widoczny był rysunek słojów. Ramy są dokładnie pokrywane nowoczesnymi preparatami nakładanymi w wielu warstwach, z których każda spełnia określoną funkcję. Czasem ramy są malowane farbami akrylowymi, lakierami kryjącymi albo lazurującymi.
Okna drewniane są podatne na uszkodzenia i czynniki atmosferyczne. Z upływem czasu będą się zmieniać w różny sposób zależnie od miejsca, inaczej będą wygląda na elewacji południowej, a inaczej na północnej, okna będą się z czasem zmieniać.
Okna drewniane są fabrycznie zabezpieczone powłoką lakierniczą, która powinna zapewnić ochronę przez co najmniej kilka lat, zależnie od tego, na jakie czynniki narażone jest okno. Na wiosnę i przed zimą powinno się sprawdzać jej stan, szczególnie z zewnątrz. Wprawdzie współczesne okna z drewna nie potrzebują tak częstej renowacji jak dawniej, ale możliwość jej wykonania pozostaje atutem stolarki drewnianej.
Od zewnątrz okna drewniane mogą mieć nakładki z aluminium, dzięki którym są dodatkowo chronione przed działaniem niesprzyjających czynników atmosferycznych. Ponadto na rynku dostępne są okna, w których drewno połączono z materiałem termoizolacyjnym, który ogranicza przewodzenie ciepła, na przykład z pianką poliuretanową umieszczoną w środku profilu, wkładami ze styropianu, aerożelu (rodzaju sztywnej piany o bardzo dobrych właściwościach termicznych) czy purenitu (skondensowanej pianki poliuretanowej o dużej sztywności).

Okna z PVC. Zalety okien z PVC to przede wszystkim odporność na grzyby, owady i czynniki atmosferyczne oraz duża trwałość przy niekłopotliwej konserwacji.
Okna z PVC dostępne są w bardzo wielu wykończeniach, także w okleinach imitujących różne gatunki drewna. Dobrej jakości zachowają trwałość koloru i szczelność przez lata.
Profile z PVC mają budowę komorową i wzmocnienia umieszczane wewnątrz profili. Tradycyjne, z metalu, „wyziębiają” okno. Coraz częściej profile są dodatkowo docieplane różnego rodzaju piankami termoizolacyjny, zapewniającymi lepsze właściwości cieplne profilu, a więc i całego okna.
Ciekawym rozwiązaniem na rynku są profile wyprodukowane z PVC i aluminium. Dziki takiemu połączeniu nie są potrzebne stalowe wzmocnienia wewnątrz profili.
Najlepsi producenci zwiększają sztywność konstrukcji PVC, klejąc szyby do okna na całym obwodzie. Również usunięcie okuć z ościeżnicy okna i ukrycie ich w skrzydle okna pozwoliło zwiększyć ich izolacyjność, wytrzymałość i bezpieczeństwo.
Okna z PVC – podobnie jak drewniane – dostępne są również w wersji z nakładkami aluminiowymi. Nakładki aluminiowe nie wymagają specjalnej konserwacji. Wystarczy utrzymywać je w czystości, regularnie myjąc ciepłą wodą z dodatkiem delikatnego detergentu.

Okna z aluminium. Okna aluminiowe są bardzo trwałe, odporne na wilgoć, promienie UV i uszkodzenia mechaniczne. Odporność na zarysowania i korozję sprawia, że przez lata zachowują swój pierwotny wygląd. Ich pielęgnacja sprowadza się do czyszczenia i zmywania pyłu i brudu. Aluminium jest aż trzykrotnie lżejsze od stali, a jego plastyczność i sprężystość pozwala na produkowanie okien o niemal dowolnym kształcie.
Nowoczesne profile aluminiowe są ciepłe, bo oprócz aluminium stosuje się specjalną izolację z tworzyw sztucznych. Takie okna mają także konstrukcję wielokomorową.
Parametry nowoczesnych aluminiowych systemów okiennych znacznie przekraczają wymagania obowiązujących przepisów i norm, dlatego często wykorzystuje się je w budownictwie energooszczędnym i pasywnym, co potwierdzają uzyskane certyfikaty Passive House Institute Darmstadt.

Zdaniem eksperta: Czy plastikowe okna nadal są najchętniej wybierane przez inwestorów?

Marcin Szewczuk, Marketing Manager w firmie ALUPLAST: Rynek okien z PVC wciąż dynamicznie rośnie, utrzymując swój udział w rynku polskim na poziomie blisko 80%. Z pewnością wpływ na to mają konkurencyjność cenowa okien z PVC w stosunku do innych materiałów oraz bardzo dobre parametry techniczne, w szczególności dotyczące izolacyjności termicznej. O ile w zakresie parametrów cieplnych okien doszliśmy już do bardzo wyśrubowanych wartości, o tyle w ostatnim czasie można obserwować wiele zmian w zakresie ich designu. Przejawia się to na kilku płaszczyznach. Z jednej strony od dłuższego czasu zauważalne jest zainteresowanie konstrukcjami pozwalającymi na maksymalizowanie powierzchni przeszklonych, co przekłada się na projektowanie okien o coraz mniejszej szerokości widocznych profili okiennych. Najnowszymi propozycjami w tym zakresie są okna z tzw. ukrytym skrzydłem, gdzie od strony wewnętrznej widoczna jest jedynie rama okna. Jest to interesujące rozwiązanie designerskie zgodne z nowym trendem w kierunku filigranowej optyki elewacji z delikatnie zaznaczonymi konturami ram i dużymi powierzchniami przeszklonymi. Z drugiej strony bardzo wzbogacona została w ostatnim czasie gama dostępnych folii dekoracyjnych, które w bardzo realistyczny sposób odzwierciedlają struktury drewna lub aluminium, między innymi dzięki głębokim tłoczeniom oraz matowej wierzchniej warstwie. Warto zwrócić również uwagę na dynamicznie rosnącą sprzedaż i dużą popularność przesuwnych systemów drzwi tarasowych. Za tego typu rozwiązaniami przemawiają przede wszystkim dwa aspekty: możliwość tworzenia dużych konstrukcji oraz funkcjonalność i łatwość ich obsługi. Te wielkogabarytowe przeszklenia wręcz zacierają granicę między domem i ogrodem. Ich wysokość może sięgać 2,7 m, a całkowita szerokość nawet 6,5 m! Dodatkową zaletą systemów przesuwnych jest tzw. niski próg, który praktycznie może być całkowicie zrównany z podłogą, co doskonale wpisuje się w trend architektury bez barier.

Szyby w oknach

Mają duży wpływ na parametry stolarki. Przeszklenie stanowi od 45 do nawet 90% powierzchni okna. Tak znaczny jego udział w konstrukcji sprawia, że właściwości eksploatacyjne i użytkowe każdego okna zależą głównie od parametrów zastosowanych w nich pakietów szybowych. Jego jakość i rodzaj decyduje o tym, jak izolacyjne i bezpieczne będzie okno.

Szyby standardowe. Do niedawna najpopularniejszy był pakiet szybowy 4/16/4 (dwie tafle szkła 4 mm przedzielone ramką dystansową o grubości 16 mm) o współczynniku przenikania ciepła szyby U_g = 1,1 W/(m²K). Od początku 2017 roku, obowiązują zmienione warunki techniczne, zgodnie z którymi współczynnik U_w okna nie może być gorszy (wyższy) niż 1,1. Na rynku są jeszcze cieplejsze okna. Wybierają je głównie inwestorzy budujący nowe, ciepłe domy. Tam przewagę zyskują rozwiązania bardziej energooszczędne. Standardem stają się obecnie przeszklenia trzyszybowe – od zestawów 4/12/4/12/4 (U_g = 0,7) do energooszczędnych 4/18/4/18/8 (U_g = 0,5). Dostępne są też superciepłe pakiety czteroszybowe, wypełnione kryptonem, o U_g sięgającym zaledwie 0,3 W/(m²K).

Szyby bezpieczne. Klienci, którzy cenią bezpieczeństwo, wybierają szkło bezpieczne P2-P4, co przy okazji pozwoli im poprawić akustykę okna nawet do 8-10 dB.
Aby podnieść wytrzymałość mechaniczną i odporność szyb na stłuczenie, producenci je laminują (sklejają) lub hartują.
Szyby laminowane. Zbudowane są z dwóch tafli szkła i kilku warstw folii PVB lub żywicy. Taka konstrukcja sprawia, że szyba jest nie tylko mocniejsza, ale też, w razie rozbicia, nie rozpryśnie się na fragmenty – pęknie, ale cały czas pozostanie na swoim miejscu.
Zależnie od grubości warstwy spajającej szyby (a więc i od stopnia trudności ich sforsowania), dzieli się je na 4 klasy odporności. Najmniej wytrzymałe są szyby klasy P1 (oznaczane symbolem 44.1, co oznacza dwie szyby o grubości 4 mm sklejone jedną warstwą folii). Najmocniejsze są szyby klasy P4 (44.4, czyli dwie tafle szkła 4 mm sklejone czterema warstwami folii – grubość takiej szyby wynosi 9,5 mm). W domach najczęściej stosuje się szyby P2, P3 i P4.
Szyby hartowane. Powstają w wyniku termicznej obróbki. Taflę szkła podgrzewa się do temperatury około 640°C, a następnie gwałtownie schładza. Dzięki temu procesowi zmieniają się właściwości szkła. Szkło hartowane jest materiałem o podwyższonej wytrzymałości mechanicznej, 3-4 razy większej niż zwykłe szkło. Ma też zwiększoną odporność na naprężenia spowodowane przez zmiany temperatury otoczenia. Jest także trudniejsze do zbicia, a jeśli już to nastąpi – tłucze się na drobne kawałeczki o nieostrych krawędziach, co znacznie zmniejsza ryzyko zranienia.
Szyby, które chronią przed hałasem. Hałas to jeden z problemów współczesnego świata. Żyjąc w mieście, otoczeni jesteśmy dźwiękami, które często mają tak wysokie natężenia, że utrudniają nam pracę i sen. Sposobem na wyeliminowanie tego problemu jest zastosowanie akustycznego szkła laminowanego Stadip Silence, które chroni przed nadmiernymi decybelami. Folia PVB Silence znajdująca się pomiędzy dwiema szybami skutecznie wytłumi dźwięki dochodzące z zewnątrz. W szybach akustycznych stosowana jest co najmniej jedna warstwa takiej folii o grubości 0,38 mm. Jej struktura pozwala na skuteczne wytłumienie niepożądanych dźwięków, a w zależności od budowy szyby, poziom izolacji akustycznej może wynosić nawet 50 dB.

Okucia w oknach

W oknach montuje się obecnie wyłącznie okucia obwiedniowe, nazywane też obwodowymi z uwagi na to, iż montowane są wewnątrz ramy na całym obwodzie skrzydła. To właśnie dzięki nim zostaje ono równomiernie dociśnięte do ościeżnicy, co daje gwarancję odpowiedniej szczelności, a także zapobiega odkształceniom profilu. Od tego, jaki rodzaj okuć wybierzemy, będzie zależał sposób otwierania okien. Do wyboru mamy rozwieralne, które pozwolą po prostu otworzyć okno. Dostępne są też uchylne (pozwalają jedynie na odchylenie skrzydła) i uchylno-rozwieralne. W pomieszczeniach, gdzie nie ma miejsca na otwieranie skrzydła okiennego, można zdecydować się na okna przesuwne lub wybrać okucie uchylno-przesuwne.
Producenta okuć wybiera producent stolarki, nie zaś jej użytkownik. Jednak decydując się na dane okna, należy zwrócić uwagę czy proponowane okucia pochodzą od uznanego i doświadczonego producenta. Należy też znaleźć zaufanego producenta okien, który zaproponuje odpowiedni dobór okuć i prawidłowe rozmieszczenie jego elementów. Przy okazji warto dokładnie przemyśleć, jakie funkcje powinny mieć okna. Możliwości bowiem jest wiele. Warto by miały opcje, których potrzebujemy, a jednocześnie nie przepłacić za takie, z których nie będziemy korzystać.

Oferta producentów 2020