Zmiana konstrukcji dachu w trakcie budowy

Tomasz Rybarczyk02-12-2021 14:48

Konstrukcje więźb dachowych domów jednorodzinnych najczęściej są wykonywane w postaci tradycyjnych więźb dachowych, np. krokwiowych, krokwiowo-jętkowych, płatwiowo-kleszczowych i innych. W zależności od kształtu dachu te tradycyjne konstrukcje mają wiele wariantów. Więźbę tradycyjną montuje się z belek drewnianych na miejscu budowy. Czasami mamy możliwość zamiany więźby dachowej na konstrukcję z drewnianych wiązarów prefabrykowanych. Zdarza się również – choć rzadziej – że robi się na odwrót.

Zmiana konstrukcji dachu

Zazwyczaj zmiany dotyczą zastąpienia tradycyjnej drewnianej więźby dachowej prefabrykowaną. Przyczyna tego jest prosta: zazwyczaj projekty są wykonane z konstrukcją w postaci tradycyjnej, a nie prefabrykowanej więźby dachowej. Jeśli zatem zmiany następują w trakcie budowy, to najczęściej jest to następstwo spowodowane brakiem dostępu do drewna lub jego wysokimi cenami.
Zmiany te są też wynikiem tego, że brakuje cieśli, a montaż więźby prefabrykowanej może być wykonany przez ekipę z firmy produkującej wiązary lub przez nią przeszkoloną. Więźbę prefabrykowaną montuje się zazwyczaj w jeden dzień, więc to też jest często przyczyną chęci zamiany więźby tradycyjnej na prefabrykowaną.
Konstrukcję prefabrykowaną warto zastosować zwłaszcza wtedy, gdy budynek ma dach dwuspadowy, a poddasze jest nieużytkowe albo częściowo użytkowe. Wówczas pas dolny wiązara dachowego może stanowić strop poddasza nieużytkowego i konstrukcję do zamontowania sufitu podwieszonego nad parterem. Takie rozwiązanie przynosi spore oszczędności.
Rzadziej zmiany dotyczą odwrotnej sytuacji – zastąpienia więźby prefabrykowanej więźbą tradycyjną. Przyczyną może być brak wolnych terminów i mocy przerobowych wytwórni prefabrykatów, za wysoka cena prefabrykatów, chęć bardziej efektywnego wykorzystania przestrzeni poddasza do celów użytkowych. Wówczas inwestorzy zastanawiają się nad zmianą więźby z prefabrykowanych wiązarów na więźbę tradycyjną.

Zmiana konstrukcji dachu - kiedy zmiany są możliwe?

Nie każda zmiana jest racjonalna i technicznie możliwa do wykonania. Jeśli rozważamy zamianę tradycyjnej więźby dachowej na prefabrykowaną, może się okazać, że: wiązary dachowe będą wchodzić w przestrzeń użytkową poddasza, że geometria dachu będzie powodować za bardzo skomplikowaną konstrukcję wiązarów.
Z kolei jeśli zmiany mają nastąpić z więźby z prefabrykatów na więźbę o konstrukcji tradycyjnej, rozpiętości mogą być na tyle za duże, że będą
potrzebne nieracjonalnie duże przekroje elementów więźby albo będzie konieczne wprowadzenie dodatkowych podpór, np. w postaci słupów w przestrzeni poddasza lub na niższych kondygnacjach.
Jak widać jest wiele czynników, które należy wziąć pod uwagę przy rozważaniu zmiany konstrukcji więźby dachowej. Zmiana więźby z tradycyjnej na taką z prefabrykatów ma zazwyczaj miejsce, jeśli poddasze jest nieużytkowe albo będzie użytkowe w części jego przestrzeni oraz wtedy, gdy dach ma prosty kształt, a więc nie ma za wiele połaci dachowych i lukarn.
Jeśli chodzi o zmiany w odwrotną stronę, to ważne są rozpiętości wiązarów w świetle podpór, a pochodną tego jest uzyskanie racjonalnych przekrojów elementów więźby. To jest zazwyczaj sedno możliwości wprowadzenia zmian. Oczywiście należy też rozważyć zakup materiałów, przygotowanie produkcji, logistyki, montażu, czas wykonania, koszty.

Kolejność zmian konstrukcji więźby dachowej

Jak przy każdym rodzaju zmian, które są dosyć poważne, konieczna jest konsultacja z projektantem i kierownikiem budowy. To w kompetencji projektanta jest uznanie zmiany za odstępstwo nieistotne lub istotne. W kontekście więźby może to być związane z wpływem na zmianę powierzchni użytkowej, a więc zmiana dotycząca charakterystycznych parametrów budynku.
Niezbędne też będzie wykonanie projektu nowej konstrukcji więźby. Jeśli zmiana następuje na więźbę prefabrykowaną, to taki projekt jest wykonywany w firmie zajmującej się produkcją wiązarów. Jeśli docelowo ma być więźba drewniana tradycyjna, to projekt jest przygotowywany przez projektanta konstrukcji. W obu sytuacjach projekt zamienny konstrukcji więźby powinien być wykonany i dołączony do dokumentacji budowy.

Podsumowanie

Zmiany rodzaju konstrukcji dachu są możliwe. Co prawda w praktyce nie zdarza się to często, ale jednak tego typu zmiany się wprowadza. Ważne jest przy tym, by zachować przewidzianą w projekcie pierwotnym geometrię dachu oraz powierzchnię użytkową budynku. Jeśli te elementy się zmieni, to – niestety – będzie konieczne wystąpienie o decyzję zamienną, co musi być poprzedzone wstrzymaniem robót na budowie i przygotowaniem projektu.

Więcej o: