Od czego zależy wybór pokrycia

Tekst: Katarzyna Wangin, Cezary Jankowski Rysunki: Wawrzyniec Święcicki03-02-2005 01:00

Oprócz urody dachu, jest co najmniej pięć elementów, które warto uwzględnić przed podjęciem decyzji.

Odpowiedź wydaje się prosta: oprócz upodobań inwestora największe znaczenie mają koszty i trwałość. Rzeczywiście, te czynniki są ważne i każdy je uwzględnia. Oprócz nich jest jednak jeszcze kilka innych: to, jaki jest kąt nachylenia połaci, jak skomplikowany jest kształt dachu i jakie są warunki klimatyczne w regionie, gdzie ma stanąć dom.

Koszty

Nie wystarczy sprawdzić, ile kosztuje metr kwadratowy wybranego pokrycia i pomnożyć jego cenę przez powierzchnię dachu. Porównując ceny różnych materiałów, trzeba również uwzględnić koszty niżej wymienionych elementów, materiałów i usług.

Sposób montażu pokrycia. Niedrogi gont bitumiczny wymaga sztywnego podkładu z desek łączonych na pióro i wpust, płyt wiórowych lub sklejki, natomiast droższą dachówkę można kłaść na ruszcie z łat i kontrłat (tańszym niż sztywne poszycie) na folii wysokoparoprzepuszczalnej.

Obróbki blacharskie i akcesoria. Chodzi o elementy wentylacyjne, szczytowe, kalenicowe, gwoździe, śruby itd.

Robocizna. Jej koszty zależą nie tylko od stopnia skomplikowania dachu, ale też rodzaju pokrycia. Koszt ułożenia mało znanych i rzadko stosowanych pokryć (np. strzechy czy łupka kamiennego) z pewnością będzie wyższy niż montaż popularnej blachodachówki.

Trwałość

Do najtrwalszych materiałów pokryciowych zalicza się dachówkę ceramiczną, blachę miedzianą i tytanowo-cynkową. Zawsze warto porównywać okresy gwarancji wybranych materiałów, bo mogą znacznie się różnić: najtańsze blachodachówki - od 5 do 10 lat, podczas gdy dachówki ceramiczne "z wyższej półki" aż 50 lat! Oczywiście, ważne jest również to, czego dotyczy gwarancja - na przykład jeśli chodzi o blachodachówki, bardziej istotna jest gwarancja na przyczepność powłoki do blachy albo stałość koloru niż odporność na mało prawdopodobną perforację. Należy ponadto zwracać uwagę na to, czym gwarancja jest ograniczona: mogą to być na przykład wymogi dotyczące sposobu przewożenia lub montażu.

Stopień skomplikowania dachu

Zasada jest prosta: materiały wielkoformatowe (np. blachodachówka sprzedawana w arkuszach o szerokości ponad 9 m oraz długości od 4 nawet do 8,2 m) lepiej nadają się na duże, proste połacie. Elementami małoformatowymi (dachówki, gonty, wióry) łatwiej kryć konstrukcje bardziej rozbudowane, z licznymi załamaniami, lukarnami itp. Ponieważ podczas układania pokryć wielkoformatowych na skomplikowanych dachach powstaje dużo odpadów, może się okazać, że stosowanie tańszego materiału w dużych arkuszach jest mniej opłacalne niż droższego, ale o niewielkich wymiarach.

Kąt nachylenia połaci

Im bardziej płaski jest dach, tym szczelniejsze pokrycie trzeba na nim ułożyć, ponieważ śnieg będzie na nim zalegał dłużej, a woda deszczowa będzie spływać wolniej niż z dachu stromego. Na dachach o małym spadku lepiej od dachówek sprawdzają się więc blachy. Pokrycia nietworzące ciągłej, szczelnej powłoki można na takich dachach układać tylko pod warunkiem, że zastosuje się dodatkowe zabezpieczenie, na przykład pełne deskowanie i wstępne krycie.

Warunki klimatyczne

Pokrycie dachu warto dopasować do lokalnych warunków klimatycznych, trzeba też uwzględnić zanieczyszczenie środowiska - wtedy będzie bardziej niezawodne. Jeśli więc dom ma stanąć w okolicy, gdzie często wieją silne wiatry, lepiej zrezygnować z lekkiej blachodachówki, a zamiast niej położyć na dachu ciężkie dachówki ceramiczne lub cementowe. Blacha nie najlepiej sprawdzi się też w regionach nadmorskich oraz silnie zanieczyszczonych i uprzemysłowionych, bo takie środowisko sprzyja szybszej korozji. Dzięki swej śliskiej i gładkiej powierzchni oraz dzięki temu, że tworzy szczelne pokrycie, będzie za to doskonałym materiałem do stosowania w rejonach, gdzie długo zalega śnieg albo tam, gdzie jest cień i gęsto rosną drzewa (tam z kolei niewskazane są dachówki, podatne na porastanie mchem).

Uwaga! Sprawdzając lokalne warunki, warto przyjrzeć się nie tylko ograniczeniom narzucanym przez klimat, ale sprawdzić też, czy wybór rodzaju pokrycia nie jest ograniczony przez ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (np. czy na danym terenie nie jest zalecane stosowanie pokrycia w określonym kolorze). A nawet jeśli nie ma żadnych ograniczeń, warto samemu (albo z pomocą architekta) ocenić, czy pokrycie, które chcemy ułożyć na dachu, choćby najładniejsze, nie będzie rażąco odbiegać od tych, jakie stosuje się w okolicy.

Jak zmienić pokrycie

Zmianę rodzaju pokrycia dachu domu na etapie projektu trzeba skonsultować z jego autorem. Nie ma z tym problemu, jeśli jest to projekt indywidualny. Także w niektórych projektach z katalogu znajduje się zapis, pozwalający na taką zmianę pod warunkiem, że nowy materiał będzie miał parametry techniczne i użytkowe nie gorsze niż wskazano w projekcie. Jeżeli zapisu takiego nie ma, przed zmianą pokrycia należy się zwrócić do autora projektu z zapytaniem, czy planowana zmiana jest dopuszczalna. Zmiany rodzaju pokrycia warto dokonać przed uzyskaniem pozwolenia na budowę, najlepiej podczas adaptacji projektu gotowego do warunków na działce. Projektant dokonujący adaptacji projektu może przy okazji dokonać odpowiednich zmian w konstrukcji dachu (jeśli będą potrzebne).

Więcej o: