O oknach plastikowych prawie wszystko
Ze względu na najniższą cenę, atrakcyjne wzornictwo i nieskomplikowaną konserwację, okna plastikowe są obecnie najczęściej kupowane.
Wygląd okien plastikowych
Okna z PVC (plastikowe) dostępne są w dużym wyborze kolorów. Nie można ich jednak zmieniać w trakcie użytkowania, ponieważ okien tych się nie maluje. Jeśli więc inwestor zdecyduje się na dany kolor lub wzornictwo, jest na nie "skazany" do końca użytkowania okien. Standardowo okna plastikowe mogą być barwione w masie (zwykle na biało lub brązowo) bądź powierzchniowo (przez nałożenie barwnej powłoki lub okleiny imitującej drewno). Stale pojawiają się jednak nowe rozwiązania, techniki i materiały dekoracyjne.
Nowe okleiny. Oferta kolorystyczna folii do okleinowania profili każdego roku wzbogaca się o aktualnie modne kolory i coraz nowsze wzory nietypowych gatunków drewna. Nowością są folie wytłaczane (do złudzenia naśladujące pomalowane okno drewniane) oraz metalizowane (z fakturą naśladującą powierzchnię satynowanej i szczotkowanej stali nierdzewnej). Są też folie ze specjalnie wykończoną powierzchnią, odbijającą o 20% więcej promieniowania UV niż typowe folie w tym samym kolorze. Dzięki temu kolorowe profile z PVC mniej się nagrzewają. Ciekawostką są profile wykończone (od wewnątrz domu) fornirem, które łączą funkcjonalność PVC z wyglądem drewna.
Najnowszy pomysł producentów okien z PVC to naklejanie folii drewnopodobnej również na boczne krawędzie profili (tam, gdzie poprzednio prześwitywał kolor biały lub brązowy). Dzięki temu nawet przy otwartym skrzydle i widocznej bocznej krawędzi, okno wygląda jak drewniane
Nakładki z aluminium. Okna z nakładkami aluminiowymi od strony zewnętrznej łączą łatwość pielęgnacji profili PVC z różnorodnością wzornictwa aluminiowych. Nakładki aluminiowe najczęściej są montowane zatrzaskowo na gotowe, wyprodukowane seryjnie okna. Mogą być zdjęte w trakcie eksploatacji i oddane do przemalowania (jeśli zostały zniszczone w?trakcie użytkowania lub gdy chcemy zmienić wygląd elewacji budynku. Niektóre profile przeznaczone do budynków energooszczędnych mają specjalne docieplające nakładki wypełnione pianką poliuretanową.
Elementy stylizacji. Producenci opracowują nowe profile ozdobne, odpowiadające gustom i potrzebom inwestorów szukających materiałów stylizowanych. Z elementów stylowych mogą być imitowane, aż do najdrobniejszych szczegółów, historyczne formy okien, z misternymi tłoczeniami i rzeźbieniami. Do profili dopasowane są listwy i okapniki, utrzymane w podobnym stylu. Do niedawna elementy ozdobne były dostępne wyłącznie w kolorze białym, obecnie opracowano metodę, która umożliwia malowanie ozdób, a następnie ich mocowanie do profili podstawowych.
Nowe kształty profili. Na rynku pojawiają się nowe profile, z precyzyjnie zaprojektowanymi zaokrągleniami, pochylonymi płaszczyznami czy podcięciami - które mają optycznie "odchudzić" profile o coraz większych rozmiarach, wynikających z coraz wyższych wymagań termoizolacyjnych. Coraz popularniejsze stają się odmiany "soft"; przekroje profili z PVC z masywnych i kanciastych zmieniają się w wyoblone, delikatniejsze i elegantsze. Wyraźna jest tendencja do pozbawiania profili ostrych krawędzi i kątów, co pozwala tworzyć znacznie ładniejsze okna.
Izolacyjność termiczna okien z PVC
Wartość współczynnika przenikania ciepła Uf ram okiennych z PVC zależy od liczby komór (im jest ich więcej, tym cieplejsze okno) i wynosi zwykle od 1,3 do 1,6 W/(m2K). Są też specjalne profile do domów pasywnych, z Uf w granicach 0,84-0,88, co sprawia, ze w połączeniu z szybą o Ug = 0,5, współczynnik Uw okna wynosi 0,6. Warto wybierać cieplejsze okna - poprawiają one komfort termiczny i zmniejszają koszty ogrzewania domu.
Liczba i kształt komór. Dla ciepłochronności okna ważna jest nie tylko liczba komór (o czym wiadomo), ale też ich wielkość i kształt (co już nie dla wszystkich jest oczywiste). W nowoczesnych profilach poszczególne komory nie są już tylko prostokątne. Mają nieregularne kształty, wynikające z obliczeń termicznych i wytrzymałościowych - zwykle opatentowane i zastrzeżone tylko dla danego producenta profili. Wąskie, trójkomorowe profile wyszły już z użycia. Standardowo oferowane są obecnie pięciokomorowe, a dla bardziej wymagających - sześciokomorowe, o szerokości ponad 80 mm. Pojawiły się nawet profile siedmio- i ośmiokomorowe - przeznaczone do energooszczędnego budownictwa pasywnego. A ponieważ komory powinny mieć szerokość co najmniej 5 mm, konieczne było również zwiększenie gabarytów profili - obecnie mają szerokość (głębokość zabudowy) dochodzącą do 120 mm.
Szersze profile z wieloma odpowiednio ukształtowanymi komorami są wytrzymalsze, mocniejsze i sztywniejsze. Są też drogie. Żeby zaoszczędzić, niektórzy producenci zaczęli pocieniać ścianki profili, co jednak obniża ich jakość. Renomowani wytwórcy okien zaczęli więc informować, że produkują okna z profili w klasie A, spełniające wymagania podane w normie, czyli o grubości ścianek zewnętrznych widocznych 2,8 mm, a wewnętrznych niewidocznych - 2,5 mm. Niektórzy jednak tak się zagalopowali, że - powołując się na przepisy niemieckie - zaczęli informować, że produkują okna ze ściankami zewnętrznymi o grubości 3 mm (zapominając dodać, że jest to podane z tolerancją 0,2 mm, czyli ich ścianki też mogą mieć 2,8 mm).
Wpływ wzmocnień na izolacyjność cieplną okna. Elementem decydującym o trwałości, funkcjonalności i sztywności okien z PVC jest wzmocnienie. Profil wzmocnienia (o grubości co najmniej 1,5 mm dla stali ocynkowanej) jest wygięty w odpowiedni sposób i zamknięty w ramie. Dzięki temu profil jest zabezpieczony przed odkształcaniem się, a całe okno - przed wypaczaniem. Materiał i kształt profili wzmacniających ma duży wpływ na właściwości termoizolacyjne okien. Generalnie, wzmocnienie obniża znacznie izolacyjność okna. "Najzimniejsze", ale z drugiej strony najlepsze pod względem wytrzymałości, są wzmocnienia stalowe. W niektórych profilach zastępowane są one przez wzmocnienia z aluminium lub żywicy zbrojonej włóknem szklanym - jednak z takich profili można robić jedynie okna o mniejszej powierzchni.
Uwaga! Do okien o standardowych wymiarach, wzmocnionych włóknem szklanym i eksploatowanych w typowych warunkach, nie trzeba wkładać wzmocnienia stalowego. Dzięki temu okno jest cieplejsze, a jego izolacyjność można jeszcze poprawić, wypełniając komorę główną izolacyjną wkładką piankową. Nowością jest usztywnienie z materiału termoplastycznego wzmocnionego włóknem szklanym. Ma ono tę zaletę, że jest wkładane w profil z PVC w procesie produkcji i razem z nim docinane i zgrzewane. Utworzona w ten sposób ciągła, sztywna rama znacznie zwiększa wytrzymałość okna. Innym sposobem na usztywnienie okna bez pogarszania jego ciepłochronności, jest wklejanie szyby zespolonej do profilu z PVC. Pozwala to ograniczyć gabaryty profili, przy zachowaniu wysokiej wytrzymałości i trwałości okien. Szyba zamocowana w ten sposób "uczestniczy" w przenoszeniu obciążeń.
Wymiary i kształt okien z PVC
Kształt i wielkość okien wpływa na stopień doświetlenia pomieszczeń. Ma także zasadniczy wpływ na wygląd elewacji i charakter wnętrza. Wymiary poszczególnych okien i ich kształty wynikają z inwencji architekta, potrzeb inwestora oraz możliwości technicznych producenta.
Wielkość. Przy wyliczaniu maksymalnych wymiarów okien, producenci muszą dopasować wytrzymałość profili i okuć (uwzględniając sposób otwierania okna) do obciążeń (na przykład ciężaru szyb).
- Okna i drzwi tarasowe uchylno-rozwieralne. Dostępne są okucia z ukrytymi zawiasami, które potrafią obsługiwać skrzydła z PVC o ciężarze do 150 kg i o powierzchni do 3 m2 (przy maksymalnej wysokości skrzydła 2800 mm lub szerokości 1725 mm). Są tu jednak pewne ograniczenia: na przykład skrzydła z ciepłych profili ze zredukowanym wzmocnieniem albo z profili w ciemnych kolorach (które silnie się nagrzewają i mocniej rozszerzają) produkuje się w mniejszych rozmiarach. Okucia uchylno-rozwieralne ze standardowymi zawiasami mają nośność do 130 kg; mogą obsługiwać skrzydło o powierzchni do 2,5 m2 (przy maksymalnej wysokości skrzydła do 2700 mm lub szerokości do 1725 mm).
- Okna i drzwi tarasowe uchylno-przesuwne. Dzięki okuciom uchylno-przesuwnym, pozwalającym płynnie i cicho obsługiwać ciężkie okna, można konstruować przeszklenie całej ściany, od sufitu do podłogi (o wysokości do 2,7 m). Okna wyposażone w okucia z wózkami tandemowymi (czyli podwójny zestaw wózków) mogą mieć maksymalny ciężar do 200 kg (wysokość skrzydła do 2700 mm, szerokość do 2000 mm).
- Drzwi tarasowe podnoszono-przesuwne. Okucia podnoszono-przesuwne, umożliwiające łatwy przesuw bardzo ciężkich skrzydeł drewnianych, ostatnio pojawiły się w wersji do profili z PVC. Wyposażone w nie drzwi tarasowe mogą mieć skrzydła o masie do 400 kg (o wysokości skrzydła do 2670 mm lub szerokości do 3235 mm). Ponieważ w oknach przesuwnych podczas otwierania skrzydło ruchome przesuwa się za skrzydło stałe - otrzymujemy przeszkloną przestrzeń do zewnętrznej szerokości ościeżnicy do 6500 mm.
Kształt. Oprócz zwykłych, prostokątnych okien, możemy zamówić nietypowe, składające się z odcinków prostych (trójkątne, trapezowe) lub zakrzywionych (koła, łuki). Ich kształty powstają w wyniku łączenia lub nakładania na siebie trzech prostych figur geometrycznych - prostokąta, trójkąta i koła. Nietypowe okna mogą być otwierane lub nieotwierane (ich funkcją jest wówczas zapewnienie dostępu większej ilości światła do pomieszczeń oraz urozmaicenie wyglądu fasady). Okna nieotwierane występują głównie jako naświetla nad zwykłymi prostokątnymi oknami albo jako dodatkowe okna w pomieszczeniu.
Zalety okien z PVC
- Przystępna cena. Ich cena zaczyna się już od 360 zł/m2 (z szybą o Ug = 1,1). Okna z PVC są tańsze od drewnianych i aluminiowych.
- Duża dostępność. Obecnie okna z PVC dostępne są w bardzo dużym wyborze, ze względu na dużą liczbę producentów oraz rozległą sieć dystrybucji. Klient nie ma problemu ze znalezieniem odpowiadających mu okien.
- Brak problemów z konserwacją. Okna z PVC nie wymagają żadnych zabiegów pielęgnacyjnych poza myciem. Są odporne na działanie czynników atmosferycznych, wilgoci i grzybów.
Wady okien z PVC
- Duża rozszerzalność termiczna profili w ciemnym kolorze. Ze względu na tę cechę, okna z ciemnego PVC nie są produkowane w bardzo dużych rozmiarach.
- Brak możliwości zmiany koloru. Okien z PVC się nie maluje, więc raz wybrany kolor zostanie na zawsze.
- Właściwości elektrostatyczne. PVC przyciąga kurz; okna wymagają częstszego mycia niż drewniane.
Okna z PVC (plastikowe) dostępne są w dużym wyborze kolorów. Nie można ich jednak zmieniać w trakcie użytkowania, ponieważ okien tych się nie maluje. Jeśli więc inwestor zdecyduje się na dany kolor lub wzornictwo, jest na nie "skazany" do końca użytkowania okien. Standardowo okna plastikowe mogą być barwione w masie (zwykle na biało lub brązowo) bądź powierzchniowo (przez nałożenie barwnej powłoki lub okleiny imitującej drewno). Stale pojawiają się jednak nowe rozwiązania, techniki i materiały dekoracyjne.
Nowe okleiny. Oferta kolorystyczna folii do okleinowania profili każdego roku wzbogaca się o aktualnie modne kolory i coraz nowsze wzory nietypowych gatunków drewna. Nowością są folie wytłaczane (do złudzenia naśladujące pomalowane okno drewniane) oraz metalizowane (z fakturą naśladującą powierzchnię satynowanej i szczotkowanej stali nierdzewnej). Są też folie ze specjalnie wykończoną powierzchnią, odbijającą o 20% więcej promieniowania UV niż typowe folie w tym samym kolorze. Dzięki temu kolorowe profile z PVC mniej się nagrzewają. Ciekawostką są profile wykończone (od wewnątrz domu) fornirem, które łączą funkcjonalność PVC z wyglądem drewna.
Najnowszy pomysł producentów okien z PVC to naklejanie folii drewnopodobnej również na boczne krawędzie profili (tam, gdzie poprzednio prześwitywał kolor biały lub brązowy). Dzięki temu nawet przy otwartym skrzydle i widocznej bocznej krawędzi, okno wygląda jak drewniane
Nakładki z aluminium. Okna z nakładkami aluminiowymi od strony zewnętrznej łączą łatwość pielęgnacji profili PVC z różnorodnością wzornictwa aluminiowych. Nakładki aluminiowe najczęściej są montowane zatrzaskowo na gotowe, wyprodukowane seryjnie okna. Mogą być zdjęte w trakcie eksploatacji i oddane do przemalowania (jeśli zostały zniszczone w?trakcie użytkowania lub gdy chcemy zmienić wygląd elewacji budynku. Niektóre profile przeznaczone do budynków energooszczędnych mają specjalne docieplające nakładki wypełnione pianką poliuretanową.
Elementy stylizacji. Producenci opracowują nowe profile ozdobne, odpowiadające gustom i potrzebom inwestorów szukających materiałów stylizowanych. Z elementów stylowych mogą być imitowane, aż do najdrobniejszych szczegółów, historyczne formy okien, z misternymi tłoczeniami i rzeźbieniami. Do profili dopasowane są listwy i okapniki, utrzymane w podobnym stylu. Do niedawna elementy ozdobne były dostępne wyłącznie w kolorze białym, obecnie opracowano metodę, która umożliwia malowanie ozdób, a następnie ich mocowanie do profili podstawowych.
Nowe kształty profili. Na rynku pojawiają się nowe profile, z precyzyjnie zaprojektowanymi zaokrągleniami, pochylonymi płaszczyznami czy podcięciami - które mają optycznie "odchudzić" profile o coraz większych rozmiarach, wynikających z coraz wyższych wymagań termoizolacyjnych. Coraz popularniejsze stają się odmiany "soft"; przekroje profili z PVC z masywnych i kanciastych zmieniają się w wyoblone, delikatniejsze i elegantsze. Wyraźna jest tendencja do pozbawiania profili ostrych krawędzi i kątów, co pozwala tworzyć znacznie ładniejsze okna.
Izolacyjność termiczna okien z PVC
Wartość współczynnika przenikania ciepła Uf ram okiennych z PVC zależy od liczby komór (im jest ich więcej, tym cieplejsze okno) i wynosi zwykle od 1,3 do 1,6 W/(m2K). Są też specjalne profile do domów pasywnych, z Uf w granicach 0,84-0,88, co sprawia, ze w połączeniu z szybą o Ug = 0,5, współczynnik Uw okna wynosi 0,6. Warto wybierać cieplejsze okna - poprawiają one komfort termiczny i zmniejszają koszty ogrzewania domu.
Liczba i kształt komór. Dla ciepłochronności okna ważna jest nie tylko liczba komór (o czym wiadomo), ale też ich wielkość i kształt (co już nie dla wszystkich jest oczywiste). W nowoczesnych profilach poszczególne komory nie są już tylko prostokątne. Mają nieregularne kształty, wynikające z obliczeń termicznych i wytrzymałościowych - zwykle opatentowane i zastrzeżone tylko dla danego producenta profili. Wąskie, trójkomorowe profile wyszły już z użycia. Standardowo oferowane są obecnie pięciokomorowe, a dla bardziej wymagających - sześciokomorowe, o szerokości ponad 80 mm. Pojawiły się nawet profile siedmio- i ośmiokomorowe - przeznaczone do energooszczędnego budownictwa pasywnego. A ponieważ komory powinny mieć szerokość co najmniej 5 mm, konieczne było również zwiększenie gabarytów profili - obecnie mają szerokość (głębokość zabudowy) dochodzącą do 120 mm.
Szersze profile z wieloma odpowiednio ukształtowanymi komorami są wytrzymalsze, mocniejsze i sztywniejsze. Są też drogie. Żeby zaoszczędzić, niektórzy producenci zaczęli pocieniać ścianki profili, co jednak obniża ich jakość. Renomowani wytwórcy okien zaczęli więc informować, że produkują okna z profili w klasie A, spełniające wymagania podane w normie, czyli o grubości ścianek zewnętrznych widocznych 2,8 mm, a wewnętrznych niewidocznych - 2,5 mm. Niektórzy jednak tak się zagalopowali, że - powołując się na przepisy niemieckie - zaczęli informować, że produkują okna ze ściankami zewnętrznymi o grubości 3 mm (zapominając dodać, że jest to podane z tolerancją 0,2 mm, czyli ich ścianki też mogą mieć 2,8 mm).
Wpływ wzmocnień na izolacyjność cieplną okna. Elementem decydującym o trwałości, funkcjonalności i sztywności okien z PVC jest wzmocnienie. Profil wzmocnienia (o grubości co najmniej 1,5 mm dla stali ocynkowanej) jest wygięty w odpowiedni sposób i zamknięty w ramie. Dzięki temu profil jest zabezpieczony przed odkształcaniem się, a całe okno - przed wypaczaniem. Materiał i kształt profili wzmacniających ma duży wpływ na właściwości termoizolacyjne okien. Generalnie, wzmocnienie obniża znacznie izolacyjność okna. "Najzimniejsze", ale z drugiej strony najlepsze pod względem wytrzymałości, są wzmocnienia stalowe. W niektórych profilach zastępowane są one przez wzmocnienia z aluminium lub żywicy zbrojonej włóknem szklanym - jednak z takich profili można robić jedynie okna o mniejszej powierzchni.
Uwaga! Do okien o standardowych wymiarach, wzmocnionych włóknem szklanym i eksploatowanych w typowych warunkach, nie trzeba wkładać wzmocnienia stalowego. Dzięki temu okno jest cieplejsze, a jego izolacyjność można jeszcze poprawić, wypełniając komorę główną izolacyjną wkładką piankową. Nowością jest usztywnienie z materiału termoplastycznego wzmocnionego włóknem szklanym. Ma ono tę zaletę, że jest wkładane w profil z PVC w procesie produkcji i razem z nim docinane i zgrzewane. Utworzona w ten sposób ciągła, sztywna rama znacznie zwiększa wytrzymałość okna. Innym sposobem na usztywnienie okna bez pogarszania jego ciepłochronności, jest wklejanie szyby zespolonej do profilu z PVC. Pozwala to ograniczyć gabaryty profili, przy zachowaniu wysokiej wytrzymałości i trwałości okien. Szyba zamocowana w ten sposób "uczestniczy" w przenoszeniu obciążeń.
Wymiary i kształt okien z PVC
Kształt i wielkość okien wpływa na stopień doświetlenia pomieszczeń. Ma także zasadniczy wpływ na wygląd elewacji i charakter wnętrza. Wymiary poszczególnych okien i ich kształty wynikają z inwencji architekta, potrzeb inwestora oraz możliwości technicznych producenta.
Wielkość. Przy wyliczaniu maksymalnych wymiarów okien, producenci muszą dopasować wytrzymałość profili i okuć (uwzględniając sposób otwierania okna) do obciążeń (na przykład ciężaru szyb).
- Okna i drzwi tarasowe uchylno-rozwieralne. Dostępne są okucia z ukrytymi zawiasami, które potrafią obsługiwać skrzydła z PVC o ciężarze do 150 kg i o powierzchni do 3 m2 (przy maksymalnej wysokości skrzydła 2800 mm lub szerokości 1725 mm). Są tu jednak pewne ograniczenia: na przykład skrzydła z ciepłych profili ze zredukowanym wzmocnieniem albo z profili w ciemnych kolorach (które silnie się nagrzewają i mocniej rozszerzają) produkuje się w mniejszych rozmiarach. Okucia uchylno-rozwieralne ze standardowymi zawiasami mają nośność do 130 kg; mogą obsługiwać skrzydło o powierzchni do 2,5 m2 (przy maksymalnej wysokości skrzydła do 2700 mm lub szerokości do 1725 mm).
- Okna i drzwi tarasowe uchylno-przesuwne. Dzięki okuciom uchylno-przesuwnym, pozwalającym płynnie i cicho obsługiwać ciężkie okna, można konstruować przeszklenie całej ściany, od sufitu do podłogi (o wysokości do 2,7 m). Okna wyposażone w okucia z wózkami tandemowymi (czyli podwójny zestaw wózków) mogą mieć maksymalny ciężar do 200 kg (wysokość skrzydła do 2700 mm, szerokość do 2000 mm).
- Drzwi tarasowe podnoszono-przesuwne. Okucia podnoszono-przesuwne, umożliwiające łatwy przesuw bardzo ciężkich skrzydeł drewnianych, ostatnio pojawiły się w wersji do profili z PVC. Wyposażone w nie drzwi tarasowe mogą mieć skrzydła o masie do 400 kg (o wysokości skrzydła do 2670 mm lub szerokości do 3235 mm). Ponieważ w oknach przesuwnych podczas otwierania skrzydło ruchome przesuwa się za skrzydło stałe - otrzymujemy przeszkloną przestrzeń do zewnętrznej szerokości ościeżnicy do 6500 mm.
Kształt. Oprócz zwykłych, prostokątnych okien, możemy zamówić nietypowe, składające się z odcinków prostych (trójkątne, trapezowe) lub zakrzywionych (koła, łuki). Ich kształty powstają w wyniku łączenia lub nakładania na siebie trzech prostych figur geometrycznych - prostokąta, trójkąta i koła. Nietypowe okna mogą być otwierane lub nieotwierane (ich funkcją jest wówczas zapewnienie dostępu większej ilości światła do pomieszczeń oraz urozmaicenie wyglądu fasady). Okna nieotwierane występują głównie jako naświetla nad zwykłymi prostokątnymi oknami albo jako dodatkowe okna w pomieszczeniu.
Zalety okien z PVC
- Przystępna cena. Ich cena zaczyna się już od 360 zł/m2 (z szybą o Ug = 1,1). Okna z PVC są tańsze od drewnianych i aluminiowych.
- Duża dostępność. Obecnie okna z PVC dostępne są w bardzo dużym wyborze, ze względu na dużą liczbę producentów oraz rozległą sieć dystrybucji. Klient nie ma problemu ze znalezieniem odpowiadających mu okien.
- Brak problemów z konserwacją. Okna z PVC nie wymagają żadnych zabiegów pielęgnacyjnych poza myciem. Są odporne na działanie czynników atmosferycznych, wilgoci i grzybów.
Wady okien z PVC
- Duża rozszerzalność termiczna profili w ciemnym kolorze. Ze względu na tę cechę, okna z ciemnego PVC nie są produkowane w bardzo dużych rozmiarach.
- Brak możliwości zmiany koloru. Okien z PVC się nie maluje, więc raz wybrany kolor zostanie na zawsze.
- Właściwości elektrostatyczne. PVC przyciąga kurz; okna wymagają częstszego mycia niż drewniane.
Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład
>- Więcej o:
